İçeriğe atla

Liyosel

Tencel'le yapılmış bir ceketin etiketi

Liyosel rejenere selülozik lif olarak odun hamurundan üretilmiştir.İlk kez 1987'de Courtaulds Fiber Fabrikasınca (UK) deneme işletmesi S25'te üretilmiştir.

Federal Ticaret Kurumu Liyosel'i şöyle tanımlamıştır; "Organik çözgenin dönüştürülmesi yöntemiyle elde edilmiş selüloz lifidir". kurum Liyoseli rayon'ın alt kategorisi olarak ele almıştır.

Liyosel lifi birçok giyim ürününde kullanılmaktadır örnek olarak kot, pantolon ve ceket verilebilir.

Ana özellikleri

Liyosel tüketicilerin hayatına 1991'de girdi ve rayon'un bir çeşidi olarak satılmaya başlandı. Liyosel yapısı bozulmuş selülozdan üretilmiştir. Liyosel diğer selülozik liflerin yapılarıyla (pamuk, keten, hasır ve rayon) birçok ortak özelliğe sahiptir. Liyosel liflerinin başlıca özellikleri arasında yumuşak, emici özelliklerinin yanı sıra kuru veya nemli olduğu farketmeksizin güçlülüğünden ödün vermez ve buruşmaz. Makinada, elde ve kuru temizlemeyle temizlenebilir. Kaplanması kolaydır ve istenilen her renge kolaylıkla boyanabilir. Liyosel ayrıca süet,deri ve ipek[1] yerinede kullanılabilir.

Üretim yöntemi

Liyosel çözerek spinleme yöntemi ile üretilir. Ağaç hamuru N-Metilmorfolin N-oksit içinde çözülür bu çözeltiye de "macun" adı verilir. Bu çözelti birlieştiricide birleştirilerek tek fibere dönüştürülür. Liyosel fiberlerine (liflerine) dönüşümden sonra yıkanır ve kimyasal maddeler ile kaplanır, arılaştırılır. (Kadolph, Sara, and Anna Langford. Textiles:Ninth Edition. Prentice Hall. 2002.)İkincil ürünleri çıktığından beri liyosel artık çevre dostu olarak anılmaktadır. Buna karşın azımsanmayacak enerji tüketimi ve petrol kaynaklı çözeltisi liyoselin yarar yitimi (dezavantajıdır).

Kaynakça

  1. ^ "FiberSource". 7 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baskılı devre kartı</span> devre elemanlarını monte etmek için yollar ve lehim kaplı delikler bulunduran devre kartı

Baskılı devre kartı, elektronik devre elemanlarını monte etmek için yüzeyinde iletken yollar ve adalar, yüzeyler arasında ise içi lehim kaplı delikler içeren değişik yalıtkan materyallerden yapılmış plakalardır.

<span class="mw-page-title-main">Kâğıt</span> Hamur durumuna getirilmiş türlü bitkisel maddelerden yapılan, yazı yazmaya, baskı yapmaya, bir şey sarmaya yarayan kuru, ince yaprak

Kâğıt, çoğunlukla yazma işlemlerinde kullanılan, üzerine baskı ya da çizim yapılabilen veya ambalaj amacıyla kullanılan ince malzemedir.

<span class="mw-page-title-main">Akrilik elyaf</span> Yalıtkan sentetik elyaf

Akrilik lifler, ortalama molekül ağırlığı ~100.000, yaklaşık 1900 monomer birimi olan polimer'den (poliakrilonitril) yapılan sentetik lifleridir. ABD'de bir elyafa "akrilik" denmesi için, o polimerin en az %85 akrilonitril monomer içermesi gerekir. Tipik komonomerler, vinil asetat veya metil akrilattır. DuPont, 1941'de ilk akrilik elyafları yapmış ve bunları Orlon adıyla tescillemişti.

<span class="mw-page-title-main">Porselen</span> seramik gereç

Porselen, sadece doğal kaynaklı ham maddelerden üretilen bir maddedir. Beyazlığını kullanılan boyalardan değil, kullanılan ham maddelerden alır; 1400 °C civarında pişirilerek pekişir; ışık geçirgenliğine sahiptir ve sağlıklı bir üründür.

<span class="mw-page-title-main">Selüloz</span> Bitki hücre duvarının yapısal bileşeni

Selüloz, formülü (C6H10O5)n olan ve birkaç yüz ila binlerce β(1→4) bağlantılı D-glikoz biriminden ve doğrusal zincirden oluşan polisakkarit ve organik bir bileşiktir. Selüloz, yeşil bitkilerin, birçok alg türünün ve oomisitlerin birincil hücre duvarının önemli yapısal bir bileşenidir.

<span class="mw-page-title-main">Bambu elyafı</span>

Bambu elyafı, bambu karışımının hamurundan elde edilen, rejenere selülozik bir elyaftır.

<span class="mw-page-title-main">Optik fiber</span>

Fiberoptik ya da optik fiber, kendi boyunca içinden ışığın yönlendirebildiği plastik veya cam fiberlerden oluşmuş bir optik liftir. Optik fiberler diğer iletişim malzemelerine oranla uzun mesafelerdeki veri iletişiminin daha hızlı ve yüksek değerlerde yapılabilmesine olanak verdikleri için fiberoptik haberleşme sistemlerinde çok sıklıkla kullanılmaktadırlar. Metal kablolar yerine fiber kabloların kullanılmasının nedeni, daha az kayba neden olmaları ve elektromanyetik etkileşimden etkilenmemeleridir. Optik fiberler aynı zamanda birçok sensör (alıcı) ve benzeri uygulamaların yapımında oldukça sık olarak kullanılmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kongo kırmızısı</span>

Kongo kırmızısı, benzidindiazo-bis-1-naftilamin-4-sülfonik asit denilen asidin sodyum tuzudur. İkincil diazo boyasıdır. Kongo kırmızısı suda çözünebilir ancak etanol gibi organik çözücülerde daha iyi çözünür.

<span class="mw-page-title-main">Dokusuz kumaşlar</span> farklı uzunluklardaki elyafların kimyasal, mekanik veya ısı yoluyla bir araya getirilmesiyle üretilen kumaş benzeri materyal

Dokusuz kumaşlar, farklı uzunluklardaki elyafların kimyasal, mekanik veya ısı yoluyla bir araya getirilmesiyle üretilen kumaş benzeri materyallerdir. Dokusuz kumaş terimi klasik tekstil endüstrisinde dokuma veya örme olmayan keçe ve benzeri kumaşları ifade eder. Bu kumaşlar klasik kumaşlarla karşılaştırıldığında mukavemet yönünden zayıf olmakla birlikte çok düşük gramajlarda yüksek makine verimleri ile üretilebildikleri için önemli maliyet avantajları sağlamaktadır. Medikal, geotekstil, hijyen, ayakkabı, mobilya, tekstil, promosyon, gibi alanlarda kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bitkisel ipek</span>

Bitkisel ipek, yaygın olarak Rayon ve Viskon olarak bilinen, kapsüllerden çıkan tanelerdeki tohumun üstderi hücrelerinin proliferasyonu sonucu elde edilen liftir. Proteinli maddelerden oluşan çok uzun hayvansal ipeklerin tersine, bitkisel ipekler odunlaşmış selülozdur. Pamuk elyafı gibi eğrilemeyen bu bitkisel elyaf, Ascle-pias cornuti ya da Calotropis procera ve C. gigantea gibi ipekotugiller ve Beau-montia grandiflora gibi zakkumgiller ailesinden gelen yağlı bitkilerden çıkarılır.

<span class="mw-page-title-main">Fiber optik iletişim</span>

Fiber optik iletişim ya da bilinen adıyla ışıklifi, optik lif boyunca ışık sinyalleri göndererek bilginin bir yerden başka bir yere iletilmesi metodudur. Işık, bilgi taşımak için yönlendirilmiş elektromanyetik taşıyıcı dalga görevi görür. İlk olarak 1970 yılında geliştirilen ışıklifli iletişim sistemleri; telekomünikasyon endüstrisinde devrim yaratmış, bilgi çağının gelişinde önemli bir rol oynamıştır. Elektriksel iletimden avantajlı olması nedeniyle ışıklifleri gelişmiş ülkelerdeki çekirdek ağlarda bakır tellerin iletişimdeki yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Kâğıt endüstrisi</span>

Kâğıt endüstrisi, ahşabı hammadde olarak kullanan ve kâğıt hamuru, kâğıt, mukavva ve diğer selüloza dayalı ürünler üreten bir endüstridir.

Hamur işi, un, su ve katı yağdan oluşan bir hamurdur. Şekerli hamur işleri genellikle şekerleme ürünü olarak da tanımlanır. "Hamur işleri" sözcüğü, un, şeker, süt, tereyağı, katı yağ, kabartma tozu ve yumurta gibi maddelerden yapılmış birçok pişirilmiş ürünleri bildirir. Küçük tartlar ve diğer tatlı pişmiş ürünler de hamur işleri olarak adlandırılır. Fransızca kelime pâtisserie de aynı yiyecekler için kullanılır. Ortak hamur işleri turta, tart, kiş hamuru ve etli börek türlerini içerir.

Polimer kimyası, polimerlerin ve makromoleküllerin kimyasal sentezine, yapısına ve kimyasal ve fiziksel özelliklerine odaklanan bir kimya alt disiplinidir. Polimer kimyasında kullanılan ilkeler ve yöntemler, organik kimya, analitik kimya ve fiziksel kimya gibi çok çeşitli diğer kimya alt disiplinleri aracılığıyla da uygulanabilir. Pek çok malzeme tamamen inorganik metaller ve seramiklerden DNA ve diğer biyolojik moleküllere kadar polimerik yapılara sahiptir, ancak polimer kimyası tipik olarak sentetik, organik bileşimler bağlamında anılır. Sentetik polimerler, genellikle plastik ve kauçuk olarak adlandırılan, günlük kullanımdaki ticari malzemeler ve ürünlerde her yerde bulunur ve kompozit malzemelerin ana bileşenleridir. Polimer kimyası, her ikisi de polimer fiziği ve polimer mühendisliğini kapsayacak şekilde tanımlanabilen daha geniş polimer bilimi veya hatta nanoteknoloji alanlarına da dahil edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">SEKA Kâğıt Müzesi</span>

SEKA Kağıt Müzesi veya SEKA Mehmed Ali Kağıtçı Müzesi, Türkiye'nin Kocaeli ilinde bulunan bir sanayi mirası müzesidir. Türkiye'nin en büyük endüstriyel mirasının müzeye dönüşüm projesidir. 6 Kasım 2016 tarihinde ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hollander çırpıcı</span>

Hollander çırpıcı, 1680'de selüloz içeren bitki liflerinden kağıt hamuru üretmek için Hollandalılar tarafından geliştirilen bir makinedir. Kağıt hamuru hazırlamak için ezme değirmenlerinin yerini aldı çünkü Hollander çünkü bir ezme değirmeninin hazırlanması sekiz gün alırken aynı miktarda kağıt hamuru bir günde yapabiliyordu.

Yeşil kompozitler ya da biyokompozitler olarak da adlandırılır; yenilenebilir kaynaklardan veya biyolojik maddelerden kaynaklanan hem takviyelerden hem de polimer matris fazından oluşan farklı türde biyo-kompozit malzemeler olarak tanımlanmaktadır. Yeşil kompozitler, çok çeşitli takviye elemanı ve matris malzemelerin kullanımına uygun, iyi mukavemet ve boşluklu yapılarından dolayı iyi ses yalıtım özelliğine sahip, kolayca işlenebilen ve yeni üretim teknikleri gerektirmeyen, mikro ya da nano seviyede çalışılabilen, geri dönüştürülebilir, yenilenebilir, sürdürülebilir doğa dostu malzemelerdir. Yakın geçmişte kendini dünyaya kısa bir sürede tanıtan kompozit malzemeler uzay-hava sistemleri, otomotiv, spor eşyaları gibi birçok gündelik alanlarda vazgeçilemez hale gelmiştir. Genellikle kompozit malzemeler, çeşitli biçimlerde tasarlanabilir olmalarına karşın çoğunlukla epoksi, polipropilen, polietilen vs. bir polimer matrise cam, karbon, aramid veya ultra yüksek moleküler ağırlıklı polietilen liflerin takviyesiyle meydana gelmektedirler. Kompozit malzeme kullanımı artmasının avantajı olmasının yanında oluşacak malzeme için tüketilen atıklar sorun oluşturmaktadır. Ayrıca kompozit malzemeler iki farklı malzemeden meydana geliyor olması geri dönüşümünü zorlaştırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Odun lifi</span>

Odun lifleri genellikle ağaçlardan elde edilen ve kağıt gibi malzemelerin yapımında kullanılan selülozik lif çeşitlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Ahşap-plastik kompozit</span>

Ahşap-plastik kompozitler (WPC'ler), odun lifinden ve polietilen (PE), polipropilen (PP), polivinil klorür (PVC) veya polilaktik asit (PLA) gibi termoplastiklerden yapılmış bir tür kompozit malzemedir.

<span class="mw-page-title-main">Selüloz asetat</span> kimyasal bileşik

Biyokimyada, selüloz asetat, genellikle selüloz diasetat olan selülozun herhangi bir asetat esterini ifade eder. İlk olarak 1865'te hazırlanmıştır.