Litvanya Komünist Partisi
Litvanya Komünist Partisi Lietuvos komunistų partija | |
|---|---|
 | |
| Kuruluş tarihi | 1918 |
| Kapanış tarihi | 1991 |
| Gazete(ler) | Tiesa |
| İdeoloji | Komünizm Marksizm-Leninizm |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Uluslararası üyelik | Komintern |
| Resmî renkler | Kırmızı |
| Parti bayrağı | |
 | |
| Litvanya | |
Litvanya Komünist Partisi (Litvanca: Lietuvos komunistų partija, Rusça: Коммунистическая партия Литвы), Litvanya'nın komünist partisidir, Ekim 1918 başlarında kurulmuştur. Parti 1991 yılında yasaklanmıştır.
Tarih
| Parti üyeliği[1] | |
|---|---|
| Yıl | Üye |
| 1930 | 650 |
| 1936 | 1,942 |
| 1940 | 1,741 |
| 1941 | 4,620 |
| 1945 | 3,540 |
| 1950 | 27,800 |
| 1955 | 35,500 |
| 1960 | 54,300 |
| 1965 | 86,400 |
| 1970 | 116,600 |
| 1975 | 140,200 |
| 1980 | 165,800 |
Parti 1940 yılına kadar yasa dışı faaliyet göstermiştir. Aynı yıl Sovyetler Birliği Komünist Partisi ile birleşmiştir. Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kurulduğu zamanlarda, Litvanya Komünist Partisi (LKP) Antanas Sniečkus tarafından yönetilmekteydi. 1940 yılında LKP, CPSU(b) ile birleşti. Partinin Litvanya'daki saha teşkilatı Litvanya Komünist Partisi (Bolşevik) (LK(b)P) olarak anıldı. Litvanya'daki saha teşkilatında, Partinin Merkez Komite Birinci Sekreteri (her zaman bir Litvanyalı), de facto ülkenin valisiydi. İkinci Sekreter ise her zaman Moskova tarafından atanan bir Rus olurdu. 1952 yılında, eski Litvanyalı partinin adı, LKP, tekrar alındı.
1989 yılında, Litvanya'da Sovyetler Birliği'ne karşı Şarkı Söyleyen Devrim'in kitle protestoları sırasında parti Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nden bağımsızlığını ilan etti. 1990 yılında, Litvanya Komünist Partisi, Litvanya Demokratik İşçi Partisi'ne dönüştü, daha sonra Litvanya Sosyal Demokrat Partisi adı altında bu parti ile birleşti fakat liderlik eski komünistlerde kaldı.
"Geleneksel" parti Sovyetler Birliği muadilinden bağımsızlığını ilan ettikten sonra Litvanya Komünist Partisi'nini geri kalanı ('Sovyetler Birliği Komünist Partisi platformunda') 1990 ile 1991 yılları arasında Mykolas Burokevičius'un liderliğinde varlığını sürdürdü. Litvanya'daki Ocak 1991 olaylarında ana rol oynadı ve Ulusal Kurtuluş Komitesi'nin kuruluşunu başlattı. Litvanya Komünist Partisi nihayetinde Ağustos 1991 tarihinde yasaklandı. Hala yasa dışı olmasına rağmen, Gennady Zyuganov'nin başkanlığını yaptığı Komünist Partiler Birliği - Sovyetler Birliği Komünist Partisi (UCP-CPSU) üyesidir.
Litvanya Komünist Partisi Birinci Sekreterleri
- Antanas Sniečkus 21 Temmuz 1940 – 22 Ocak 1974
- Petras Griškevičius 18 Şubat 1974 – 14 Kasım 1987
- Ringaudas Songaila 1 Aralık 1987 – 19 Ekim 1988
- Algirdas Brazauskas 19 Ekim 1988 – Aralık 1989
- Sovyetler Birliği'nden ayrılan Komünist Partisi: Algirdas Brazauskas Aralık 1989 – Aralık 1990
- Sovyetler Birliği'nin parçası olarak devam eden Komünist Partisi: Mykolas Burokevičius Aralık 1989 – Ağustos 1991
Litvanya Komünist Partisi İkinci Sekreterleri
- Icikas Meskupas-Adomas 9 Şubat 1941 – 13 Mart 1942
- Vladas Niunka Nisan 1944 - 30 Aralık 1944
- Alexander Isachenko 30 Aralık 1944–24 Kasım 1946
- Alexander Trofimov 24 Kasım 1946–22 Eylül 1952
- Vasily Aronov 25 Eylül 1952–11 Haziran 1953
- Motiejus Šumauskas Şubat 1954–24 Ocak 1956
- Boris Sharkov 28 Ocak 1956–27 Eylül 1961
- Boris Popov 30 Eylül 1961 – 13 Nisan 1967
- Valery Khazarov 13 Nisan 1967 – 10 Aralık 1978
- Nikolay Dubenko 11 Aralık 1978 – 17 Eylül 1986
- Nikolay Mitkin 17 Eylül 1986 – 9 Aralık 1988
- Vladimir Beryozov 9 Aralık 1988 – 1990
Litvanya Komünist Partisi'nin Kongreleri
| Kongre | Tarih | Delegeler oy kullanan + danışman | Notlar |
|---|---|---|---|
| 1. | 1–3 Ekim 1918 | 34 | Vilnius'ta yasa dışı açılmıştır |
| 2. | 4–6 Mart 1919 | 159 + 10 | Beyaz Rusya Komünist Partisi ile ortak kongre; Litvanya ve Beyaz Rusya Komünist Partisi (Bolşevikler) kuruldu |
| 3. | 24–29 Ekim 1921 | 12 | Königsberg'de yasa dışı açılmıştır |
| 4. | 17–21 Temmuz 1924 | 11 + 4 | Komintern'in 5. Dünya Kongresi'nden sonra Moskova'da açılmıştır |
| 5. | 5–9 Şubat 1941 | 294 + 66 | Kaunas'ta açılmıştır; Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kurulduktan sonra ilk kongre |
| 6. | 15–18 Şubat 1949 | 471 + 74 | II. Dünya Savaşı'ndan sonra ilk kongre |
| 7. | 22–25 Eylül 1952 | 517 + 75 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 19. Kongresine 9 delege seçilmiştir |
| 8. | 16–19 Şubat 1954 | 541 + 44 | |
| 9. | 24–27 Ocak 1956 | 578 + 101 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 20. Kongresine 9 delege seçilmiştir |
| 10. | 12–15 Şubat 1958 | 572 + 108 | |
| 11. | 14–16 Ocak 1959 | 596 + 126 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 21. Kongresine 9 delege seçilmiştir |
| 12. | 1–3 Mart 1960 | 593 + 103 | |
| 13. | 27–29 Nisan 1961 | 688 + 119 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi 22. Kongresine 36 delege seçilmiştir |
| 14. | 9–10 Ocak 1964 | 765 + 99 | |
| 15. | 3–5 Mart 1966 | 789 + 90 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi 23. Kongresine 42 delege seçilmiştir |
| 16. | 3–5 Mart 1971 | 748 + 47 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi 24. Kongresine 45 delege seçilmiştir |
| 17. | 20–22 Ocak 1976 | 904 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi 25. Kongresine 49 delege seçilmiştir |
| 18. | 29–30 Ocak 1981 | 933 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi 26. Kongresine 42 delege seçilmiştir |
| 19. | 24–25 Ocak 1986 | 947 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi 27. Kongresine 55 delege seçilmiştir |
| 20. | 19 Aralık 1989 | Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nden ayrılma oylanmıştır |
Kaynakça
- ^ Misiunas, Romuald J.; Rein Taagepera (1993). The Baltic States: Years of Dependence 1940–1990 (expanded bas.). University of California Press. ss. 359-360. ISBN 0-520-08228-1.
