İçeriğe atla

Litvanya'da yenilenebilir enerji

Kruonis Pompalı Depolama Tesisi
Litvanya'da rüzgar türbini

Litvanya'daki yenilenebilir enerji, ülkede üretilen enerjinin bir kısmını oluşturmaktadır. 2016 yılında ülkenin toplam elektrik üretiminin %27,9'unu oluşturmuştur.[1][2] Daha önce, Litvanya hükûmeti 2020 yılına kadar toplam gücün %23'ünü yenilenebilir kaynaklardan üretmeyi hedeflemişti, bu hedefe 2014'te ulaşılmıştı (%23,9).

İstatistik

Türüne göre Litvanya'da yenilenebilir enerji:[3]

Tip %
Biyokütle 82.5
Rüzgar gücü 6.7
Biyoyakıtlar 3.9
Hidroelektrik 2.7
Biyogaz 2.2
Atıktan enerji 1.5
Güneş 0,4
Jeotermal enerji 0.1

Biyokütle

Biyokütle, Litvanya'daki en yaygın yenilenebilir enerji kaynağını temsil eder ve biyokütlenin çoğu yakacak odun olarak kullanılır. Litvanya'da biyokütleden üretilen enerji miktarı, AB'de kişi başına en yüksek ikinci enerji miktarıdır. 2020'de ülkenin biyoyakıt üretimi için mevcut biyokütle miktarında AB'ye öncülük edeceği tahmin edilmektedir.

2020'ye Kadar Öngörülen Biyoyakıt Üretimi (Kişi Başına Ton) [4]
Ülke Kişi Başına Biyoyakıt Üretimi
Litvanya0.25
Letonya0.23
Danimarka0.22
Fransa0.19
Estonya0.18
Macaristan0.17
Çekya0.16
ispanya0.14
Polonya0.13
İsveç0.12
İrlanda0.12
Yunanistan0.09
Avusturya0.09
Almanya0.08
Bulgaristan0.08
Romanya0.07
İtalya0.06
Slovakya0.06
Slovenya0.05
Birleşik Krallık0.05
Belçika0.04
Portekiz0.04
Hollanda0.03
Finlandiya0.02
Lüksemburg0,00
Kıbrıs0,00
Malta0,00

Biyoyakıt

biyoyakıtlar [5]
Tüketim 2005 (GWh) Tüketim 2006 (GWh) Tüketim 2007 (GWh)
Toplam Toplam BiyodizelbiyoetanolToplam Biyodizel biyoetanol
97 226 162 64 612 477 135

Biyogaz

Yıl 2009 2010 2011
Kapasite (milyonm³) 9.8 20.9 23.2

Hidroelektrik

  • Kruonis Pompalı Depolama Tesisi, ana amacı, güç sisteminin yük dengesini 24 saate yaymak olan bir tesisti. Pompalı depolama tesisinin kurulu gücü: 4 adet, her biri 225 MW olan toplamda 900 MW güce sahip tesisten oluşmaktadır.
  • Kaunas Hidroelektrik Santrali, Litvanya'nın elektrik ihtiyacının yaklaşık %3'ünü karşılamaktadır.[6]

Jeotermal enerji

  • Baltık Denizi bölgesindeki ilk jeotermal ısıtma tesisi olan Klaipėda Jeotermal Tanıtım Tesisi.[7]

Güneş enerjisi

Litvanya'da güneş enerjisi 2010 yılında 2,4 MWh güç yarattı.[8] 2021'de Litvanya 338 MW güneş enerjisi kapasitesine sahipti.[9]

Rüzgar gücü

Litvanya'da kurulu rüzgar enerjisi kapasitesi ve son yıllardaki üretimi aşağıdaki tabloda gösterilmektedir:[9][10][11][12][13][14]

Yıl 1998-2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Kapasite (MW) 0 6 6 48 51 54 91 133 202 275 279 288 436 509 518 533 534 540 671

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2022. 
  2. ^ "Archived copy" (PDF). 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2012. 
  3. ^ "Energetikos statistika" (Litvanca). stat.gov.lt. 15 Haziran 2012. 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2012. 
  4. ^ [Lithuanian Renewable Energy Promotion Action Plan 2010-2020 years. 2008. Applied research. Vilnius. 215]
  5. ^ Biofuels barometer 2007 – EurObserv’ER 29 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Systèmes solaires Le journal des énergies renouvelables n° 179, s. 63–75, 5/2007
  6. ^ "Kauno HE modernizavimas" (Litvanca). Lietuvos Energija. 22 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2008. 
  7. ^ "Implementation Completion Report". The World Bank. 2005. s. 4. 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2008. 
  8. ^ "Energetikos statistika 2010 m. keitėsi šalies kuro ir energijos sąnaudų struktūra" (Litvanca). stat.gov.lt. 5 Haziran 2011. 7 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2012. 
  9. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 11 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2022. 
  10. ^ "Wind in power - 2009 European statistics" (PDF). ewea.org. February 2010. 14 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2012. 
  11. ^ "Wind in power - 2010 European statistics" (PDF). ewea.org. February 2011. 8 Şubat 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2012. 
  12. ^ "Wind in power - 2011 European statistics" (PDF). ewea.org. February 2012. 8 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2012. 
  13. ^ "Wind in power in Europe 1998-2009". ewea.org. February 2009. 15 Haziran 2010 tarihinde kaynağından (XLS) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2012. 
  14. ^ "Vėjo energetika Lietuvoje". 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jeotermal enerji</span> jeotermal kaynaklardan ve bunların oluşturduğu enerjiden doğrudan veya dolaylı yollardan faydalanma

Jeotermal yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde birikmiş ısıya verilen genel addır. Jeotermal akışkan ise içerisinde birçok farklı element ve diğer maddeleri içeren sıcak su, buhar ve gazlardır. Jeotermal enerji bu akışkanların sahip olduğu entalpi ve ısının yarattığı enerjinin adıdır. Bu enerji, diğer farklı enerji çeşitlerine çevrilerek ya da direkt ısı enerjisinden faydalanılarak yenilenebilir enerji kaynağı oluşturmaktadır. Jeotermal enerji yeni, yenilenebilir, sürdürülebilir, tükenmez, güvenilir, çevre dostu, yerli ve yeşil bir birincil enerji kaynağıdır. İçinde su bulunmayan sıcak kuru kayalar da jeotermal enerji kaynağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yenilenebilir enerji</span> Bir enerji türü

Yenilenebilir enerji, güneş ışığı, rüzgar, yağmur, gelgitler, dalgalar ve jeotermal ısı gibi karbon nötr doğal kaynaklardan elde edilebilen ve insan zaman ölçeğinde doğal olarak yenilenen kaynaklardan elde edilebilen enerjiye denir. Bu kaynaklar güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, dalga enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerjisi, biyokütle enerjisi olarak sıralanabilir. Bu tür bir enerji kaynağı, yenilenmekte olduklarından çok daha hızlı kullanılan fosil yakıtların tam tersidir.

<span class="mw-page-title-main">Biyokütle</span> Yaşayan ya da yakın zamanda yaşamış organizmalardan elde edilen biyolojik materyal

Biyokütle, yaşayan ya da yakın zamanda yaşamış canlılardan elde edilen fosilleşmemiş tüm biyolojik malzemenin genel adıdır. Biyokütle, bir enerji kaynağıdır ve endüstriyel anlamda biyokütle, bu biyolojik maddelerden yakıt elde edilmesi ya da diğer endüstriyel amaçlarla kullanılması ile ilgilidir. Yaygın olarak, biyoyakıt elde etmek amacı ile yetiştirilen bitkiler ile lif, ısı ve kimyasal elde etmek üzere kullanılan hayvansal ve bitkisel ürünleri ifade eder. Biyokütleler, bir yakıt olarak yakılabilen organik atıkları da içerir. Buna karşın, fosilleşmiş ve coğrafi etkilerle değişikliğe uğramış, kömür, petrol gibi organik maddeleri içermez. Genellikle kuru ağırlıkları ile ölçülürler.

<span class="mw-page-title-main">Enerji depolama</span>

Enerji depolama işlemi bir cihaz veya depolama ortamı içerisinde enerjinin kimyasal, elektriksel veya ısıl gibi farklı formlarda saklanmasıdır. Isıl enerji depolama enerjinin sürekliliğini sağlamak amacıyla sıcak su temininde, soğutma sistemlerinde ve güç üretim tesislerinde kullanılmaktadır. Isıl enerji depolama yöntemleri üçe ayrılmaktadır; termokimyasal, duyulur ısı ve gizli ısı. Duyulur ısıl enerji depolama, depolama ortamının sıcaklığının değiştirilmesiyle sağlanmaktadır. Duyulur ısıl enerji depolamaya verilebilecek en basit örnek bir tank içerisinde ısınan sıcak suyun gece kullanılmasıdır. Tank içerisinde depolanacak toplam ısı enerjisi aşağıdaki eşitlik yardımıyla hesaplanabilir,

Asya'da rüzgâr gücü 10.600 MW'lık toplam rüzgâr gücüne sahiptir. 2006 yılı sonu itibarıyla en kuvvetli pazar 6.270 MW kurulu kapasitesiyle Hindistan ve 3.216 MW kapasitesi ile Hindistan Eyaleti olan Tamil Nadu.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nde rüzgâr gücü</span>

Avrupa Rüzgâr Enerjisi Birliği istatistiklerine göre rüzgâr gücü kapasitesi 2006 yılında artmaktadır. 2006 yılında Avrupa Birliği'nde kurulan 7,588 MW'lık rüzgâr kapasitesi, 9 milyar € değerinde olup, 2005 yılına göre %23 'lük bir artış demektir. Almanya ve İspanya yatırımların büyük çoğunluğunu kendilerine çekmeye devam etmektedirler. Bu iki ülke 2006 yılında Avrupa Birliği rüzgâr gücü pazarının %50 sini temsil etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâr gücü</span> Rüzgârdan elektrik enerjisi üretimi

Rüzgâr gücü, elektrik üretmek için rüzgâr türbinleri, mekaniksel güç için yel değirmeni, su veya kuyu pompalama için rüzgâr pompaları veya gemileri yürütmek için yelkenler kullanarak rüzgârın kullanışlı formundaki rüzgâr enerjisinin sonucudur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık'ta rüzgâr gücü</span>

Birleşik Krallık'ta rüzgâr gücünün kurulu kapasitesi, Ocak 2010 itibarıyla 4 gigawatt (GW)'tan fazladır. Rüzgâr gücü, Birleşik Krallık (BK)'ta biyokütle'den sonra ikinci en büyük yenilenebilir enerji kaynağıdır. 2009'da 1 GW'dan fazla yeni rüzgâr güç kapasitesi çevrimiçi satıldı. Bunun 800 MW'ı karadaki, 285 MW denizdeki rüzgâr tarlalarından üretildi. İngiliz Rüzgâr Enerisi Birliği (BWEA), 2010'da kurulu kapasitenin 5-6 GW'ı aşacağını tahmin etmektedir.

Almanya'da yenilenebilir enerjiden üretilen elektriğin oranı, 2000 yılında ulusal toplamda yüzde 6.3'ten, 2009 yılında yüzde 16.1'e yükselmiştir. 2009 yılında, Almanya'nın yenilenebilir enerji sektörüne toplamda 20 milyar Avro'yu bulan miktarda yatırım yapıldı. Resmi rakamlara göre, özellikle ufak ve orta boy işletmelerde, 2009 yılı itibarıyla 300.500 kişi Almanya'nın yenilenebilir enerji sektöründe çalışıyor. Bu istihdamın yaklaşık üçte ikisi, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yasası'na dayanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Biyoenerji</span> Yakın zamanda yaşamış organizmalardan elde edilen enerji

Biyoenerji, biyolojik kaynaklardan elde edilen malzemelerden sağlanan yenilenebilir enerjidir. Biyokütle, güneş ışığını kimyasal enerji şeklinde depolayan herhangi bir organik malzemedir. Yakıt olarak odun, odun atıkları, saman ve diğer mahsul artıkları, gübre, şeker kamışı ve çeşitli tarımsal işlemlerden elde edilen diğer birçok yan ürünü içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya enerji tüketimi</span> Küresel enerji üretimi ve tüketimi

Dünya enerji tüketimi‭ ‬bütün insan‭ ‬uygarlığı‭ ‬tarafından kullanılan toplam‭ ‬enerji‭yi ‬ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de güneş enerjisi</span> güneşten gelen ısı ve elektrik enerjisi

Enerji Bakanlığı'nca hazırlanan Türkiye'nin Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlasına (GEPA) göre yıllık toplam güneşlenme süresi 2.737 saat, yıllık toplam gelen güneş enerjisi 1.527 kWh/m².yıl olduğu tespit edilmiştir. Türkiye'nin toplam güneş enerjisi kurulu gücü 9.319 MW'dır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de yenilenebilir enerji</span>

Türkiye'de yenilenebilir enerjinin resmi alt yapı kazanması 2005'te çıkartılan Yenilenebilir Enerji Kanunu (YEK)'e dayanmaktadır, ayrıca AB'ye uyum kapsamında 2011-2020 yıllarını kapsayan Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı (YEEP) yürürlüğe girmiştir. Plana göre 2023'te Türkiye'de üretilen elektriğin %22'si hidroelektrikten ve %16'sı diğer yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilmesi hedeflendi YEEP'e göre ulaştırma sektörünün %10'u yenilenebilir enerjiden yararlanması planlandı. 2023 yılı sonu verilerine göre yenilenebilir enerji kurulu gücü 59 bin 236 megavat oldu. 2023 yılında yenilenebilir enerjinin kurulu güçteki payı %56, üretimdeki payı ise %42 oldu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de enerji</span>

Türkiye her yıl birincil enerjisi 6 exajoule tüketiyor, kişi başı 20 megawatt saat (MW/s)'ten fazla. Türkiye'de enerji beşte dört'ten fazla fosil yakıtan: %31 petrol, %28 doğalgaz ve %27 kömür(2016 itibarıyla). Türkiye'nin enerji politikası fosil yakıtın ithalatını küçültmek ister, çünkü onlar ithalatın ödemelerinden dörtte biri kapsamaktadır.. Enerjisi kaynaklarının fosil yakıt olması yüzünden Türkiye’den sera gazı emisyonları dünyada ortalama kişi başından daha büyük, yılda kişi başına 6 ton'dan fazla gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin enerji politikası</span>

Türkiye'nin enerji politikası, kaynak ülke ve güzergâh çeşitliliğine gidilmesini, Türkiye'de enerji karışımında yenilenebilir enerjinin payını arttırırken, nükleer enerjiden de yararlanılmaya başlanılmasını, enerji verimliliğinin arttırılmasına yönelik çalışmalarda bulunulmasını ve Avrupa’nın enerji güvenliğine katkıda bulunulmasını amaçlamaktadır. 2019 itibarıyla, Türkiye'nin elektrik enerjisi toplam kurulu gücü 91 gigawatt'tır (GW). Bunun %31'ini hidroelektrik, %29'unu doğal gaz, %22'sini kömür, %8'ini rüzgâr, %6'unu güneş ve %2'sini jeotermal enerjisi oluşturmaktadır.

Sırbistan'da enerji, Sırbistan'daki enerji ve elektrik üretimi, tüketimi ve ithalatını açıklar.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'da enerji</span>

Yunanistan'da enerji üretimi, devletin sahip olduğu Kamu Enerji Şirketi'ne aittir. 2009'da KES Yunanistan'daki tüm elektrik enerjisi talebinin %85,6'sını karşılarken, 2010'da bu rakam %77,3'e düşmüştür. KES'in güç üretiminin 2009'da %51,6'sı, 2010'da %48'i linyit kullanılarak üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'ta yenilenebilir enerji</span>

Arnavutluk'ta yenilenebilir enerji, biyokütle, jeotermal, hidrolik güç, güneş ve rüzgâr enerjisini kapsamaktadır. Arnavutluk çoğunlukla hidroelektrik kaynaklara güvenmektedir, bu nedenle su seviyeleri düşük olduğunda zorlanmaktadır. Arnavutluk'ta iklim Akdeniz'dir, bu nedenle güneş enerjisi üretimi için önemli bir potansiyele sahiptir. Dağ kotları rüzgâr projeleri için iyi alanlar sağlar. Arnavutluk'ta doğal kuyular olduğu için potansiyel olarak kullanılabilir jeotermal enerji de vardır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'da enerji</span>

Estonya'da enerji, Estonya'daki enerji ve elektrik üretim, tüketim ve ithalatı açıklar.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da yenilenebilir enerji</span>

Macaristan, Avrupa Birliği üyesidir ve bu nedenle yenilenebilir enerji payını artırmaya yönelik AB stratejisinde yer almaktadır. Avrupa Birliği, 2009 Yenilenebilir Enerji Direktifinde, birlik üyeleri için 2020 yılına kadar %20 yenilenebilir enerji hedefine ulaşmayı öngördü. 2030'a kadar rüzgar, AB'nin elektriğinin ortalama %26-35'ini üretmeli ve önlenen yakıt maliyetlerinde Avrupa'ya yılda 56 milyar € tasarruf sağlamalıdır. Macaristan'ın ulusal yazarları, 2020 yılına kadar brüt enerji tüketiminde %14,7 yenilenebilir enerji olduğunu ve %13'lük üst hedefin 1,7 yüzde puan aşılacağını tahmin etmişti. Macaristan, yenilenebilir enerjide sadece %11 orana sahip olmasıyla 2020'de elektrik talebinde en düşük tahmini yenilenebilir enerji penetrasyonuna sahip AB ülkesidir.