İçeriğe atla

Litvanya'da İslam

Kaunas Camii.
1. Dünya Savaşı'nda Litvanya topraklarında şehit düşen Çar ordusunun Müslüman askerlerinin mezarları. Antakalnis Mezarlığı

Litvanya'daki İslam, diğer birçok kuzey ve batı Avrupa ülkesinin aksine, 14. yüzyıldan başlayan uzun bir tarihe sahiptir.[1] Polonya-Litvanya Topluluğu'nun eski birleşim devleti Litvanya Büyük Dükalığı, Baltık'tan Karadeniz'e kadar uzanan, güneyde Kırım Tatarlarının yaşadığı birkaç Müslüman ülkeyi içeriyordu.[2] Birkaç Müslüman Tatar, Büyük Dük Vytautas'ın (15. yüzyılın başlarında) yönetimi altında, şimdi Litvanya Cumhuriyeti olan Litvanya topraklarına göç etti. Artık Litvanya Tatarları olarak anılan Tatarlar, zamanla dillerini kaybetmişlerdir ve şimdi Litvanca konuşmaktadırlar; ancak dinleri olarak İslam'ı sürdürmüşlerdir. Litvanya Tatarlarının uygulamaları diğer Sünni Müslümanlardan biraz farklıdır; Litvanyalı Tatarların bir kısmı Halk İslamı olarak adlandırılabilecek bir dini uygulasa da, ayrı bir mezhep olarak görülmezler.[3]

Litvanya'da, o zamanlar diğer birçok Avrupa toplumunun aksine, dini özgürlük vardır. Litvanya Tatarları, Raižiai civarında (Alytus ilçe belediyesi) belirli yerlere yerleşmiştirler.

Litvanya Tatar kültürünün, camilerinin, mezarlıklarının ve benzerlerinin çoğu, Litvanya'yı ilhak ettikten sonra Sovyetler Birliği tarafından yok edildi. Litvanya'nın bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra, hükûmet Litvanya Tatarları arasında Litvanya Tatar kültürünün tanıtımını destekledi. Şu anda üç orijinal ahşap cami kalmıştır.

Günümüzde, yalnızca birkaç bin Litvanya Tatarı kalmıştır ve ülke nüfusunun tahmini %0,1'ini oluşturmaktadırlar.[4][5]

Sovyetler Birliği döneminde, diğer Müslüman milletlerden bazı insanlar taşındı, ancak bunların çoğu ateistti; diğer Müslümanlar da bağımsızlığın yeniden sağlanmasından sonra göçmen olarak geldi, ancak şimdilik bu sayı Batı Avrupa'daki benzer rakamlarla karşılaştırıldığında çok küçük; bu nedenle Litvanya Tatarları, Litvanya'da İslam'ın özü olmaya devam ediyor. Daha dikkatli Müslümanlar hayvanları kendileri keserken, ülkede helal et bulmak hala zor.[6]

Fotoğraf Galerisi

Kaynakça

  1. ^ Muslims in Poland and Eastern Europe : widening the European discourse on Islam. University of Warsaw. Faculty of Oriental Studies. 2011. ss. 207-208. ISBN 9788390322957. OCLC 804006764. 
  2. ^ Islamic peoples of the Soviet Union, by Shirin Akiner, pg. 85
  3. ^ Religious Language of a Belarusian Tatar Kitab: A Cultural Monument of Islam in Europe : with a Latin-script Transliteration of the British Library Tatar Belarusian Kitab (OR 13020) on CD-ROM. Otto Harrassowitz Verlag. 2009. ss. 51-. ISBN 978-3-447-03027-4. 
  4. ^ Račius, E. (2013). Lithuanian Muslims’ Attitudes Toward Participation in the Democratic Political Process. Muslim Political Participation in Europe. Edited by J. S. Nielsen. Edinburgh, Edinburgh University Press: s. 84.
  5. ^ Račius, E. (2013). Lithuanian Muslims’ Attitudes Toward Participation in the Democratic Political Process. Muslim Political Participation in Europe. Edited by J. S. Nielsen. Edinburgh, Edinburgh University Press: s. 85
  6. ^ "Eastern Europe and migrants: The mosques of Lithuania". The Economist. 14 Eylül 2015. 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Litvanya</span> Kuzeydoğu Avrupada yer alan Baltık ülkesi

Litvanya, resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki Baltık bölgesinde yer alan bir ülkedir. Baltık Devletlerinden biri olup Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alır. Kuzeyde Letonya, doğu ve güneyde Belarus, güneyde Polonya ve güneybatıda Rusya ile sınırı vardır. Batıda ise İsveç ile deniz sınırı bulunur. Litvanya, 65.300 km²'lik bir alanı kaplar ve 2,86 milyon nüfusa sahiptir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda en büyük şehri de olan Vilnius'tur. Diğer büyük şehirler sırasıyla Kaunas, Klaipėda, Šiauliai ve Panevėžys'dir. Litvanlar, etnolinguistik olarak Balt halklarının bir parçasıdır ve Hint-Avrupa dil ailesinin Baltik kolunda hayatta kalan birkaç dilden biri olan Litvanca dilini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya'da İslam</span>

Avusturya'da İslâm, 2021 nüfus sayımına göre nüfûsun % 8,3'sinin bağlı olduğu bir azınlık dînidir. Çoğu Müslüman, Avusturya'ya 1960'tan sonra göçmen işçi olarak Türkiye, Bosna-Hersek ve Sırbistan'dan gelmiştir. Ayrıca Arap ve Pâkistan kökenliler de vardır.

Laos'da İslam, bir azınlık dinidir. Çoğunluğunu Budistlerin oluşturduğu Laos'ta Müslümanlar çok küçük bir azınlıktır ve nüfusun %0.01'ini oluştururlar. İki caminin mevcut olduğu Vientiane, ülkede en fazla Müslüman oranına sahip yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kore'de İslam</span>

Güney Kore'de İslam 'a inanan insanlar oldukça azdır. Müslüman topluma Malezya'nın İslam Misyonu ve diğer İslam ülkeleri tarafından 20. yüzyılda Seul'de bir cami yaptırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'da İslam</span>

Estonya, Avrupa'da en az Müslüman nüfusa sahip ülkelerden birisidir. Bazı kaynaklarda bu sayı daha farklı verilmekteyse de, 2024 yılı nüfus sayımına göre Estonya'da kendisini Müslüman olarak tanımlayan 10,000 kişi yaşamaktadır. Bunların çok azı ibadetlerini ifa etmektedir. Ülkede bir cami bulunmamakla birlikte, Tallinn şehrindeki Turath İslam Kültür Merkezi'nin bir bölümü Müslümanların ibadeti için ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de İslam</span>

Çin'de İslam, Çin toplumuyla sürekli etkileşimle vardır. Halihazırda Müslümanlar Çin'de büyük bir azınlık grubu oluşturmaktadır. Çin'deki Müslümanların çoğunu Huiler oluşturur, ancak Müslümanların en yoğun olduğu bölge, büyük bir Uygur nüfusuna sahip Sincan Uygur Özerk Bölgesi'dir. Ningksia, Gansu ve Çinghay bölgelerinde daha az yoğunlukta olsa da yine büyük Müslüman nüfusları vardır. Çeşitli kaynakların ileri sürdüğü tahminlerce Çin nüfusunun %1,5-4'ü arası İslam dinine mensuptur. Çin'in resmi olarak tanıdığı 56 halk arasında çoğunlukla Müslümanlardan oluşan 10 tane azınlık grubu var: Hui, Uygur, Kazak, Donşian, Kırgız, Özbek, Salar, Tacik, Bonan ve Tatar.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'da İslam</span>

Yunanistan'da İslam, iki ayrı topluluk tarafından temsil edilmektedir; Osmanlı İmparatorluğu döneminden beri Yunanistan'da yaşayan Müslümanlar ve 20. yüzyılın son çeyreğinde, özellikle Atina ve Selanik'e gelmeye başlayan Müslüman göçmenler.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Basanavičius</span>

Jonas Basanavičius, Litvanyalı bağımsızlık aktivisti politikacı, doktor, yazar. Litvanya'nın bağımsızlığı için çok sayıda çalışma yürüttü. Litvanya Bağımsızlık Yasası imzacıları oturumunun başkanı idi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde İslam</span>

Sovyetler Birliği'nde İslam, Sovyetler Birliği'nde İslam inanışına ait konuları betimler.

Mezhepsiz Müslüman, İslami mezheplerden herhangi birine bağlı olmayan, kendisini bu mezheplere ait görmeyen veya inancını bu mezhepler içerisinde sınıflandırmayan bir Müslüman.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'ta İslam</span>

Belarus'ta İslam'ın uzun bir tarihi vardır. Belarus'ta İslam 14. ve 16. Yüzyıllarda Lipka Tatarları tarafından günümüz Belarus'unu oluşturan topraklarda tanıtılmıştır. 2007 itibarıyla, Belarus'ta toplam nüfusun %0,5'ini tekabül eden 45.000 Müslüman bulunmaktadır.

Slovenya'daki Müslümanlar etnik olarak çoğunlukla Boşnaklar ve etnik Müslümanlardan oluşur. 2014 yılında Slovenya'da toplam nüfusun yaklaşık yüzde 2,4'ünü oluşturan 48.266 Müslüman vardı. Orta Asya'dan da birkaç Müslüman göçmen işçi vardır, ancak bunlar Slovenya vatandaşı olmadıkları için nüfus sayımına dahil edilmemektedirler.

İslam, Ukrayna'daki dördüncü en büyük din olup, nüfusun %0,6 -%0,9'unu temsil etmektedir. Dinin Ukrayna'da 15. yüzyılda Kırım Hanlığı'nın kuruluşuna kadar uzanan uzun bir tarihi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Lüksemburg'da İslam</span>

Lüksemburg'daki Müslümanlar, Protestanlar, Ortodoks Hristiyanlar ve Yahudilerle birlikte bir azınlıktır. İslam, 2015'ten beri ülkede yasal olarak tanınmaktadır.

İskoçya'da İslam, İskoçya'daki İslam inancının tüm yönlerini içerir. İskoçya'da olduğu bilinen ilk Müslüman, 1858'den 1859'a kadar Edinburgh Üniversitesi'nde okuyan bir tıp öğrencisiydi. İskoçya'daki Müslümanların çoğu, 20. yüzyılın son on yıllarında göç etmiş ailelerin üyeleridir. 2022 nüfus sayımında, Müslümanlar İskoçya nüfusunun 2,2 sini (119,872) oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Çekya'da İslam</span>

Çek Cumhuriyeti'nde ülke nüfusunun %0,2'sini temsil eden tahmini 20.000 Müslüman yaşamaktadır bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Polonya'da İslam</span>

Polonya'da sürekli bir İslam varlığı 14. yüzyılda başladı. Polonya'da İslam'ın başlangıcı, Lipka Tatarları ile ilişkilendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Tatarları</span>

Litvanya'daki Tatarlar, Litvanya Cumhuriyeti'nde yaşayan benzersiz bir etnik gruptur ve en eski ulusal azınlıklardan biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Litvan mutfağı</span>

Litvan mutfağı, Litvanya'nın serin ve nemli kuzey iklimine uygun ürünleri içerken bir mutfak kültürü gösterir. Arpa, patates, çavdar, pancar, yeşil sebzeler, çilek ve mantar yerel olarak yetiştirilmektedir ve süt ürünleri ülkenin uzmanlık alanlarından biridir. Kışın yiyecekleri saklamak için çeşitli turşulama yöntemleri kullanılır. Çorbalar son derece popülerdir ve yaygın olarak sağlıklı beslenmenin anahtarı olarak kabul edilir. İklim ve tarım uygulamalarını Kuzey Avrupa ile paylaştığı için, Litvanya mutfağının Baltık komşuları ve genel olarak kuzey ülkeleri ile pek çok ortak noktası bulunur. Uzun süren tarım ve yiyecek arama gelenekleri, ülkenin tarihi boyunca çeşitli etkilerle birlikte Litvanya mutfağını oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Raižiai Camii</span>

Raižiai Camii, Litvanya'nın Raižiai kentinde bulunan bir camidir. Cami, ilk olarak 17. yüzyılda inşa edilmiş olup günümüz cami ise 1889 yılında inşa edilmiştir.