Kruvazör büyük savaş gemilerinin sınıfıdır. Muhrip sınıfı gibi dışarıda destek ihtiyacı olan bir sınıftı fakat modern zamanda bu fark ortadan kalkmıştır. Geçmişte bağımsız operasyonlar için en küçük gemi olarak düşünülürdü. Modern savaşta kruvazörün eski işlevi ortadan kalkmış, yerlerini muhriplere terk etmiştir. Askeri işlev nedeniyle kruvazör adı en büyük gemiler için kullanılmaktadır.
Kruvazör tank Birleşik Krallık tarafından I. Dünya Savaşı ile II. Dünya Savaşı yılları arasında geliştirilen yeni bir tank sınıfıydı.
Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.
BL 15 inç Mk I, Birleşik Krallık'ın tasarladığı ilk 15 inç (381 mm) top. En kapsamlı bir şekilde ve en uzun süre kullanılmış donanma topudur.
Deutschland sınıfı kruvazörler Versay Antlaşması sınırlamalarına uyum içinde alman Reichsmarine tarafından yapılan ağır zırhlara sahip kruvazör formuyla üç panzerschiff ‘in serisidir. Sınıfın ismi ilk tamamlanan gemi ’’Deutschland’’ın ardından belirlenmiştir. Seriye mensup üç gemi 1931 ile 1934 yılları arasında yapılmıştır ve II. Dünya Savaşı sırasında Kriegsmarine’e hizmet etmiştir.
Reşadiye sınıfı zırhlı savaş gemisi veya Reşadiye sınıfı dretnot, Osmanlı donanması için planlanan ve 1910'larda Birleşik Krallık'tan sipariş edilen iki adet dretnot savaş gemisinin sınıfıdır. Sınıfın tasarımı İngiliz King George V sınıfının tasarımına dayanmakta olup kapsamlı geliştirmeler yapılmıştır. Gemilerde İngiliz gemileriyle aynı 13,5-inç (340 mm) ana batarya yer almakta, ikincil bataryalar ise 4-inç (100 mm) yerine 6-inç (150 mm) sınıfı toplardan oluşmaktadır. İlk gemi olan Reşadiye 1911'de kızağa konulmuş ve Ağustos 1914'te tamamlanmıştır.
Muharebe kruvazörü, 20. yüzyılın ilk yarısında yapılmış büyük savaş gemisi sınıfı. İlk olarak 1900 ila 1910 yılları arasında, zırhlı kruvazörün yerine geçmesi için yapılmıştır. Evrimi zırhlı savaş gemilerine (dretnot) daha çok benzemektedir. Maliyetleri ve büyüklükleri bir savaş gemisi ile hemen hemen aynıdır. Yüksek kalibreli silah donanımları nedeniyle, hızları diğer kruvazörlere nispeten daha düşüktür.
Zırhlı kruvazör, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarındaki, uzun menzilli ve bağımsız bir savaş gemisi tipidir. Savaş gemileri dışındaki bütün gemileri yok edebilecek ve çarpıştığı çoğu savaş gemisine ise büyük zarar verebilecek niteliktedir.
Brandenburg sınıfı, Alman İmparatorluğu'nun okyanus ötesi ilk dört ön dretnot zırhlının dahil olduğu sınıf. Bu gemiler aynı zamanda kablosuz iletişim yapabilen ilk Alman savaş gemileridir. Bu sınıfta üretilen savaş gemilerinin adları SMS Brandenburg, SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, SMS Weißenburg ve SMS Wörth'tür. Dört geminin inşasına 1890 yılında başlandı, üçü 1893'te tamamlanırken SMS Weißenburg 1894'te bitirildi. Öncü gemi olan Brandenburg 9,3 milyon marka, Kurfürst Friedrich Wilhelm ise 11,23 milyon marka mal oldu. Birleşik Krallık Kraliyet Donanması, bu gemileri alaya alarak "balina avcıları" olarak nitelendirmiştir.
SMS Pommern, Deutschland sınıfından bir ön dretnot idi; Kaiserliche Marine'e katılmak üzere 1904 - 1906 yılları arasında inşa edildi. İsmi Prusya'nın Pomeranya bölgesinden gelmektedir, Stettin'in AG Vulcan tersanesinde inşa edildi, 22 Mart 1904 tarihinde kızağa kondu ve 2 Aralık 1905'te denize indirildi. 6 Ağustos 1907 tarihinde donanmaya katıldı. Deutschland sınıfı gemiler hizmete girdiklerinde hız, zırh, büyüklük ve ateş gücü bakımından dreadnought gemilerin ardında kalmıştı.
Kaiserliche Marine, 19. yüzyılın sonlarında çeşitli kruvazör tipleri denedi, küçük avisolar ve daha büyük korumalı kruvazörler bunlara dâhildi. Bütçe kısıtlamaları nedeniyle yurt dışı hizmetlerine veya iç hizmet filosuna özel kruvazörler hazırlanamadı. Sonuç olarak gemi inşa şubesi, her iki görevi de yerine getirebilecek uygun gemilerin üretilmesini planladı. İlk olarak 1886 yılında Irene sınıfı iki adet korumalı kruvazörün inşasına başlandı. Korumalı kruvazörler geliştirilerek daha da güçlendirildi ve Fürst Bismarck ile bu gelişimin doruğuna ulaşılarak Almanya'nın ilk zırhlı kruvazörü denize indirildi. Fürst Bismarck'ın inşası ilk Alman korumalı kruvazöründen 10 yıl sonra, 1896 yılında başlamıştı.
Roma, 9 Eylül 1943'te Nazi Almanyası tarafından batırılan II.Dünya Savaşı zamanında kullanılmış en ünlü İtalyan zırhlılarından biridir.
Richelieu, Fransız Donanması içerisinde yer alan Richelieu sınıfının lider gemisi olan zırhlı savaş gemisiydi. İtalyan Littorio sınıfına bir yanıt olarak inşa edilmiştir. İsmini Fransız Kardinal Richelieu'den almıştır.
Vittorio Veneto, II.Dünya Savaşı sırasında Regia Marina'da hizmet veren Littorio sınıfı zırhlıların ikinci üyesiydi. Geminin omurgası Ekim 1934'te inşa edildi, Temmuz 1937'de denize indirildi ve Ağustos 1940'ta İtalyan filosunda hizmete girdi. Adını, Birinci Dünya Savaşı sırasında Vittorio Veneto'daki İtalyan zaferinden aldı. Üç kardeş gemisi vardı: Littorio, Roma ve Impero, savaş sırasında Imperio tamamlanamadı. Üç adet üçlü tarette dokuz adet 381 milimetrelik bir ana bataryaya sahipti ve 30 knot hız yapabiliyordu.
Vittorio Veneto Muharebesi, 24 Ekim - 3 Kasım 1918 tarihlerinde İtalya Krallığı ve Avusturya-Macaristan arasında yaşanmıştır. I.Dünya Savaşı sırasında Vittorio Veneto komünü yakınlarında gerçekleşen savaşı italya tarafı tartışılmaz bir zaferle kazanmıştır. Sadece bir hafta sonra Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesi nedeniyle savaşı bitiren son muharebe olarak anılır. Daha sonradan ismi II. Dünya savaşının en önemli gemilerinden Vittorio Veneto'ya verilmiştir.
Dunkerque, 1930'larda Fransız Donanması için inşa edilen ve II. Dünya Savaşı'nda kullanılan en önemli Fransız gemilerinden biriydi. Kardeş gemisi Strasbourg ile birlikte Dunkerque sınıfı zırhlıları oluşturuyordu. Bu iki zırhlı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Fransız Donanması için inşa edilen ilk büyük gemilerdi. En son planlanan Normandie ve Lyon sınıfı gemiler, savaşın patlak vermesiyle iptal edilmişti. Bütçe sorunları Fransızların 30'lara kadar yeni savaş gemileri inşa etmesini engelledi. Dunkerque, Aralık 1932'de kızağa kondu, Ekim 1935'te denize indirildi ve Mayıs 1937'de tamamlandı. Dörtlü halde düzenlenmiş iki tarette toplam 8 adet 330mm/50 Modèle 1931 toptan oluşan bir ana bataryaya sahipti ve maksimum seyir hızı 29.5 knot'du (54,6 km/h).
Kongō (金剛) Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri tarafından üretilip kullanılmış bir savaş kruvazörüdür. Adını Osaka Eyaletindeki Honshū Adası'nda bulunan Kongō Dağı'ndan almıştır. 1. Dünya Savaşı zamanında, 1913 yılında hizmete girmiştir.
Impero, II. Dünya Savaşı sırasında Regia Marina için inşa edilen dördüncü Littorio sınıfı savaş gemisiydi. Habeşistan Savaşı sonucunda Doğu Afrika'da yeni fethedilen topraklara atıfla adını İtalyanca "imparatorluk" kelimesinden almıştır. Kardeş gemisi Roma ile birlikte 1938 Donanma Genişletme Programı sonucu inşaatına başlanmıştır.
Littorio, II.Dünya Savaşı sırasında Regia Marina'da hizmet eden ve ait olduğu sınıfa ismini veren bir zırhlıdır. Adını, İtalyan Faşizminin sembolü olan Lictor'dan almasına karşın 1943 yılında faşizmin çökmesinden sonra ismi Italia olarak değiştirilmiştir. Üç kardeş gemisi vardır: Vittorio Veneto, Roma ve Impero, savaş sırasında Imperio tamamlanamamıştır. Üç adet üçlü tarette dokuz adet 381 milimetrelik bir ana bataryaya sahipti ve 30 knot hız yapabiliyordu.
Regia Marina
Littorio
Vittorio Veneto
Roma
Impero