İçeriğe atla

Litotripsi

1872 yılından, litotrispi işleminin bir tasviri

Litotripsi, böbrek taşları,[1] bezoarlar[2] veya safra taşları gibi sertleşmiş kütlelerin fiziksel olarak parçalanmasını içeren bir tıbbi prosedürdür. Terim, Yunanca "kırılan taş" anlamına gelen ve litho- ile τρίψω sözcüklerinin birleşiminden oluşan tripso kelimesinden türetilmiştir.

İşlem, endoskopik yöntemler olan lazer litotripsisi[3] ve mekanik litotrispi ile şok dalgalarından yararlanılan ultrasonik litotripsiyi içerir. Hangi yöntemin kullanılacağı genellikle taşın boyutu ve hastanın durumuna bağlıdır.

Litotripsinin geliştirilmesinden önce böbrek taşlarının çıkartılması sadece açık cerrahi ile mümkün olmuş, 1832 yılında Fransız cerrah ve ürolog Jean Civiale'ın litorit denen cerrahi bir aleti üreter ve mesaneden geçirermesi ile bu yöntem baskınlaşmıştır. Litotripsi ise 1980'lerin ortalarından başlayarak litotritlerin yerini almış ve en yaygın tedavi olmuştur. Lazer litotripsi de bu zaman aralığında ortaya çıkmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Lithotripsy". A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Medline Plus. Bethesda, MD, U.S.A.: United States National Library of Medicine. 16 Eylül 2011. OCLC 244795383. 27 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2012. Lithotripsy is a medical procedure that uses shock waves to break up stones in the kidney, bladder, or ureter (tube that carries urine from your kidneys to your bladder). 
  2. ^ Hayashi, Kazuki; Ohara, Hirotaka; Naitoh, Itaru; Okumura, Fumihiro; Andoh, Tomoaki; Itoh, Takafumi; Nakazawa, Takahiro; Joh, Takashi (12 Kasım 2008). "Persimmon bezoar successfully treated by oral intake of Coca-Cola: a case report". Cases Journal. 1 (1). s. 385. doi:10.1186/1757-1626-1-385. PMC 2627813 $2. PMID 19077219. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2019. There have been reports on the methods for treating bezoars, including surgical treatment, endoscopic lithotripsy, electrohydraulic lithotripsy, laser therapy, and even the use of extracorporeal shock wave lithotripsy (ESWL). 
  3. ^ Aboumarzouk OM, Monga M, Kata SG, Traxer O, Somani BK (Oct 2012). "Flexible ureteroscopy and laser lithotripsy for stones >2 cm: a systematic review and meta-analysis". J Endourol. Cilt 26. ss. 1257-63. doi:10.1089/end.2012.0217. PMID 22642568. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yüksek tansiyon</span> atardamarlardaki kan basıncının yükseldiği kronik bir tıbbi durum

Yüksek tansiyon da denilen hipertansiyon, atardamarlardaki kan basıncının sürekli yükseldiği uzun süreli tıbbi bir durumdur. Yüksek tansiyon genellikle semptomlara neden olmaz. Ancak felç, koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, atriyal fibrilasyon, periferik arter hastalığı, görme kaybı, kronik böbrek hastalığı ve demans için önemli risk faktörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Anevrizma</span> kan damarlarının duvarında oluşan baloncuk şeklindeki patolojik genişlemeler

Anevrizma, kan damarlarının duvarında oluşan baloncuk şeklindeki patolojik genişlemeleri tarif eden genel tıbbi tanımlamadır. Beyin atardamarları ve aort, anevrizmaların en sık yerleştiği bölgelerdir. Anevrizmalar biçimlerine, bulundukları bölgelere, duvar yapılarına veya boyutlarına göre sınıflandırılabilirler. Anevrizmalar, toplardamarlara kıyasla atardamarlarda çok daha sık görülür.

<span class="mw-page-title-main">İdrar kesesi</span> idrarın depolandığı organ

İdrar kesesi, sidik torbası veya mesane, insan'da ve diğer omurgalılarda, işeme ile idrar dışarı atılmadan önce böbreklerdeki idrarı depolayan organ’dır. İnsanlarda mesane, pelvik taban üzerinde oturan ve genişleyebilen bir organdır. İdrar mesaneye üreter yoluyla girer ve üretra yoluyla çıkar.

Doğum kontrolü, geçici veya kalıcı olarak hamileliği engellemek ya da hamile kalma olasılığını azaltmak amacıyla çeşitli yöntemlerin, araç-gereçlerin ya da ilaçların kullanılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Böbrek taşı</span> böbreklerde biriken sert madensel maddeler

Tıpta nephrolithiasis' veya urolithiasis olarak da bilinen böbrek taşı hastalığı, idrar yolunda katı madde parçası oluşması durumudur.

<span class="mw-page-title-main">İdrar</span>

İdrar, sidik veya çiş, insanda ve diğer pek çok hayvanda böbreklerde kanın filtrelenmesiyle oluşan sıvıdır. Böbreklerden üreter yoluyla idrar kesesine taşınan sıvı daha sonra üretra vasıtasıyla boşaltılır. İdrar oluşumu, vücutta mineral ve diğer maddelerin dengesinin sağlanmasında etkilidir. Vücutta olması gerekenden fazla olan veya vücuda zararlı olan maddeler idrar yolu ile dışarı atılır. İdrar, içinde erimiş ya da süspansiyon durumunda bulunan birçok maddeyi uzaklaştırır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Medawar</span> İngiliz-Brezilyalı biyolog (1915 – 1987)

Sir Peter Brian Medawar, Brezilyalı/İngiliz biyolog. Graft reddi ve kazanılmış immün tolerans ile ilgili keşifleri organ nakli uygulamalarında önemli bir yer edinmiştir. 1960 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne Sir Frank Macfarlane Burnet ile birlikte layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">George Emil Palade</span> Romanyalı biyolog

George Emil Palade, Romanya doğumlu hücre biyoloğu. Şimdiye kadarki "en etkili hücre biyoloğu" olarak tanımlanır. 1974 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü Albert Claude ve Christian de Duve ile birlikte kazanmıştır. Ödül kendisine elektron mikroskobu çalışmalarındaki yenilikleri ve hücre yapısıyla ilgili yaptığı çalışmalar sayesinde hücre biyolojisine getirdiği yenilikler nedeniyle verilmiştir. En önemli keşifleri ilk kez 1955 yılında tanımladığı ribozomlar ve endoplazmik retikulum ile ilgili olanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Menoraji</span>

Menoraji veya aşırı âdet kanaması, âdet döneminde aşırı vajinal akıntının meydana geldiği ve anormal uterin kanama (AUK) kategorisinde değerlendirilen durum.

GreenLight Lazer Tedavisi prostat dokusunu çıkarmak için bir lazer ışını kullanır. Lazer tedavisi, sistoskop adı verilen bir aletle üretraya sokulan ince, esnek bir aletle yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Kronik böbrek hastalığı</span>

Kronik böbrek hastalığı, böbrek yapısında veya işlevinde 3 aydan uzun süreli anormalliklerin görüldüğü bir rahatsızlıktır.

Yumuşak lazer desorpsiyonu, fragmantasyon olmaksızın iyonizasyona neden olan büyük moleküllerin lazer desorpsiyonudur. İyon oluşumu bağlamında "yumuşak", kimyasal bağları koparmadan iyon oluşturmak anlamına gelir. "Sert" iyonlaşma, bağların kırılmasıyla iyonların oluşması ve fragman iyonlarının oluşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Matriks-destekli lazer desorpsiyon/iyonizasyonu</span>

Kütle spektrometrisinde, matris destekli lazer desorpsiyon/iyonizasyonu (MALDI), minimum parçalanma ile büyük moleküllerden iyonlar oluşturmak için bir lazer enerjisi emici matris kullanan bir iyonizasyon tekniğidir. Daha geleneksel iyonizasyon yöntemleriyle iyonize edildiğinde kırılgan olma ve parçalanma eğiliminde olan biyomoleküllerin ve büyük organik moleküllerin analizinde uygulanmıştır. Gaz fazında büyük moleküllerin iyonlarını elde etmenin nispeten yumuşak bir yolu olması bakımından elektrosprey iyonizasyonuna (ESI) benzer, ancak MALDI tipik olarak çok daha az sayıda çok-yüklü iyon üretir.

<span class="mw-page-title-main">Silisyum üzerinde desorpsiyon/iyonizasyon</span>

Silikon üzerinde desorpsiyon/iyonizasyon (DIOS), kütle spektrometresi analizi için gaz fazı iyonları oluşturmak amacı ile kullanılan yumuşak bir lazer desorpsiyon yöntemidir. DIOS, ilk yüzey tabanlı yüzey destekli lazer desorpsiyon/iyonizasyon yaklaşımı olarak kabul edilir. Önceki yaklaşımlar, bir gliserol matrisinde nanopartiküller kullanılarak gerçekleştirilmiştir, DIOS ise nano yapılı bir yüzey üzerine bir numunenin biriktirildiği ve numunenin lazer ışığı enerjisinin adsorpsiyonu yoluyla nanoyapılı yüzeyden doğrudan desorbe edildiği matris içermeyen bir tekniktir. DIOS, organik molekülleri, metabolitleri, biyomolekülleri ve peptitleri analiz etmek ve nihayetinde dokuları ve hücreleri görüntülemek için kullanılmıştır.

Kızılötesi çoklu foton ayrışması, genellikle orijinal (ana) molekülün yapısal analizi için gaz fazındaki molekülleri parçalamak amacıyla kütle spektrometrisinde kullanılan bir tekniktir.

<span class="mw-page-title-main">Ambroise Paré</span> Fransız cerrah (1510 – 1590)

Ambroise Paré, II. Henry, II. François, IX. Charles ve III. Henry için hizmette bulunmuş Fransız cerrahtır. Cerrahinin ve modern adli patolojinin babalarından biri olarak kabul edilir ve özellikle yaraların tedavisinde cerrahi teknikler ve savaş alanı tıbbında öncüdür. Aynı zamanda bir anatomistti ve birkaç cerrahi alet icat etti. Aynı zamanda Parisli Cerrah loncasının bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Fikri Alican</span>

Fikri Alican, Türk bilim insanı ve organ naklinden fizyolojiye kadar tıp bilimine çeşitli katkıları olan hekimdir.

Ren arcuatus (Latince), renal füzyon veya süper böbrek olarak da bilinen at nalı böbrek, erkeklerde daha sık görülen, genellikle asemptomatik olan ve genellikle tesadüfen teşhis edilen yaklaşık 500 kişiden 1'ini etkileyen doğuştan gelen bir hastalıktır. Bu bozuklukta, hastanın böbrekleri, anne karnındaki gelişim sırasında at nalı şeklinde kaynaşarak birleşir. Kaynaşmış kısım at nalı böbreğin kıstağıdır. Anormal anatomi böbrek drenajını etkileyerek böbrek taşı ve idrar yolu enfeksiyonlarının sıklığının artmasına ve ayrıca böbrek kanseri riskinin artmasına neden olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Renal kolik</span>

Renal kolik, yaygın olarak üreter'in yerinden çıkan böbrek taşı nedeniyle tıkanmasının neden olduğu bir karın ağrısı türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Aşırı aktif mesane</span>

Aşırı aktif mesane (AAM), kişinin hayatını olumsuz etkileyecek derecede sık sık idrar yapma ihtiyacı hissinin olduğu yaygın bir durumdur. Sık idrara çıkma ihtiyacı gündüz, gece veya her ikisinde birden ortaya çıkabilir. Mesane kontrol kaybı bu durumla birlikte ortaya çıkabilir.