İçeriğe atla

Lisannüddin bin Hatip

Loja, Gırnata'da Fas'ın kardeş şehir olduğunu gösteren plakada İbn Hatip anılıyor.

Lisannüddin bin Hatip (16 Kasım 1313, Loja; 1374, Fas) Gırnata Emirliğinde yaşamış şair, yazar, tarihçi, filozof, fizikçi ve siyasetçi. Tam adı Muhammad bin Abdullah bin Said bin Ali bin Ahmed al-Salmani'dır.[1] Şiirlerinden bazıları Elhamra sarayının duvarlarını süsler.

Gırnata yakınlarında Loja'da doğdu. Yaşamının büyük kısmını V. Muhammed'in sarayında vezirlik yaparak geçirdi fakat iki defa Gırnata'dan sürgüne gitti ve Merinilerin kontrolündeki Fas'ta yaşadı. birincisinde 1360-1362 arasında Fas'ta, ikincisinde 1371-74 arasında Fas yakınlarındaki Ceuta ve Tilimsan'da yaşadı. 1374'te tutuklandı, zındıklık ve ateistlik suçlamasıyla yargılandı ve boğularak idam edilmesine karar verildi. Cesedi Fas'ın kapılarından biri olan "Mahruk" kapısında önce yakıldı sonra gömüldü. Bu cezalandırmanın temel nedeni Gırnata Emirleri ile aralarında oluşan kişisel bir kan davası idi.[2]

Tarihçi olarak tanındı, ayrıca öyle mükemmel şiirler yazdı ki, bunların bir kısmı muvaşşah biçiminde bestelendi.

1369'da yazdığı otobiyografisi, 'al-Ihata fi akhbar Gharnata' (Gırnata Tarihi hakkındaki tüm kaynaklar) adlı eserinde yer alır. Bu eser, Muhammed Abdullah Enan tarafından 1978'de Kahire'de yayınlandı.

Kaynakça

  1. ^ Encyclopedia of Medieval Iberia, ed. Michael Gerli. (New York: Routledge, 2003), 416–417
  2. ^ Awasaf an-Nas fi Tawarikh wa Silat, pp19, Mohamed Kamal Chabana

Dış bağlantılar

  • Feyruz'un sesinden İbn Hatip'in yazdığı şiirler. [1] (Şiirin üst tarafındaki oval şekli tıklayıp müziği dinleyebilirsiniz.)
  • Ibn al-Jatib (ikinci bölümü İngilizce) [2]
  • İbn-i Haldun Websitesi, 2 Şubat 2008'de erişildi [3]
  • Encyclopedia of medieval Iberia, Ibn al-Khatib maddesi, 2 Şubat 2008'de erişildi [4]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbn Haldun</span> Arap tarihçi, düşünür ve sosyolog (1332–1406)

İbn Haldun, modern tarihyazımının, sosyolojinin ve iktisatın öncülerinden kabul edilen 14. yüzyıl düşünürü, devlet adamı ve tarihçisidir. Ayrıca İslam aleminde Liberalizm ilkelerini kitaplarında bulunduran ilk Müslüman düşünür. Köklü bir aileden geldiği için iyi bir eğitim aldı. Tunus ve Fas'ta devlet görevlerinde bulunduktan sonra Gırnata ve Mısır'da çalıştı. Kuzey Afrika'nın o dönem istikrarsız ve entrikalarla dolu siyasal yaşamı 2 yıl hapiste yatmasına neden oldu. Bedevi kabilelerini çok iyi tanımasından dolayı aranan bir devlet adamı ve danışman oldu. Mısır'da 6 defa Maliki kadılığı yaptı. Şam'ı işgal eden Timur ile görüşmesi bir fatih ile bir bilginin ilginç buluşması olarak tarihe geçti.

<span class="mw-page-title-main">İbn Sina</span> Fars tıp bilgini ve filozof (980–1037)

İbn Sînâ veya Ebu Ali Sînâ ya da Batılıların söyleyişiyle Avicenna, İslam'ın Altın Çağı döneminin en önemli doktorlarından, astronomlarından, düşünürlerinden, yazarlarından ve bilginlerinden biri olarak kabul edilen Fars polimat ve "polimerik erken tıbbın babası" olarak bilinen tabiptir.

<span class="mw-page-title-main">Muhyiddin İbnü'l-Arabî</span> Endülüslü İslam düşünürü, sufi ve filozof (1165–1240)

Muhyiddin İbnü'l-Arabî ya da tam adıyla Muhyiddîn Muhammed bin Ali bin Muhammed el-Arabî el-Hâtimî et-Tâî, ünlü İslâm düşünürü, mutasavvıf, yazar ve şair. Şeyhü'l Ekber unvanı ile de bilinir.

İbn Miskeveyh (940-1030) Fars asıllı ünlü Şii filozoftur. Müslümanlarca; Aristoteles, Farabi'den sonraki üçüncü öğretmen yani "Muallim Salis" olarak bilinir. İran'ın Rey kentinde 940'ta doğdu. Aktif politik kişiliğini filozof rolüyle birleştirdi. Tarihçi yönü de olan Miskeveyh Bağdat, İsfahan ve Rey şehirlerindeki Büveyhî Hanedanı'na hizmette bulundu. Aralarında Sicistani'nin de olduğu bir entelektüel grubunun üyesiydi. İslam dünyasında Neoplatonik geleneğin ortaya çıkışında Miskeveyh'in telifçi rolünün etkisi bulunmaktadır. İbn Miskeveyh tarihten psikolojiye, kimyadan metafiziğe kadar pek çok farklı alanda çalışmalarda bulundu ve eserler kaleme aldı. Yunan filozoflarının tevhid ile ilgilendiklerini öne sürmekle Miskeveyh din ile felsefeyi uzlaştırma hususu probleminden uzak durmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İbn Bacce</span> yüzyıldan kalma filozof, doktor, astronomer, araştırmacı, müzisyen ve El-Endülüs şair

İbn Bacce tam adı Ebû Bekr Muhammed bin Yahya bin es-Saig olan Endülüs'lü, Arap filozof ve bilim insanı. Batıda Avempace olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Gırnata Emirliği</span> 1232 yılında Endülüsde kurulan son İslam devleti

Gırnata Emirliği veya Ben-i Ahmer Devleti, başkenti Gırnata olan Orta Çağ devleti. Muvahhidlerin, Las Navas de Tolosa Savaşı'nda Hristiyanlara yenilmesinin ardından 1232 yılında kurulmuştur. İber Yarımadası'nda kurulan en uzun ömürlü ve son bağımsız İslam devletidir.

İbn Bîbî, 13. yüzyılda yaşamış İranlı yazar ve tarihçi.

Ahmed İbn Acibe, 18. yüzyılda yaşayan Faslı sufidir.

<span class="mw-page-title-main">Cafer bin Ebu Talib</span> sahabe

Cafer bin Ebu Talib ya da Cafer-i Tayyar, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.

<span class="mw-page-title-main">İbn Hazm</span> Arap filozof ve tarihçi

İbn Hazm, Huelva, Endülüslü Müslüman polimat, filozof, tarihçi, fakih ve ilahiyatçı.

V. Muhammed tam adı Muhammad al-chamis al-Ghani bi-llah ibn Yusuf, 1354 ile 1391 arasında Gırnata Emiri.

Muhammed Zahid Kevserî, Osmanlı dönemi din alimi, düşünür ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">İbn Saîd (1213 doğumlu)</span>

İbn Saîd ya da tam adıyla İbn Saîd el-Mağribî, İbn Saîd el-Endülisî adıyla da bilinen Endülüs Emevî coğrafyacı, tarihçi ve şiir koleksiyoneri. Granada yakınlarındaki Alcalá la Real'de 1213 yılında doğan İbn Said Marakeş'te büyümüştür. Eğitimini Sevilla'da tamamlayan Said yaşamını daha sonraları Tunus, Kahire, İskenderiye, Kudüs ve Halep'te sürdürmüştür.

İbn Tağrıberdî, Memlûk Sultanlığı'nda yaşamış Mısırlı tarihçi, şair, müzisyen.

İbn Gazi el-Miknasi (1437–1513) yılları arasında yaşamış Fas'lı İslam hukukçusu ve matematik bilgini. Tam adı "'Ebu Abdullah Muhammad bin Ahmed bin Muhammed İbn Gazi el-Miknasi"'dir. Arapça: محمد بن أحمد بن محمد بن محمد بن علي بن غازي. Günümüze ulaşan Arapça el yazmaları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Müfid</span> 11. yüzyılda yaşamış Şii din bilgini

Şeyh Müfid tam adıyla Muhammed bin Muhammed bin Numan, Şii tarihçi, mütekellim; fıkıh, kelâm ve hadis alimi.

<span class="mw-page-title-main">İdrîsîler</span>

İdrîsîler, Fas'ta 788'den 985'e kadar hüküm süren Zeydi Arap hanedan.

<span class="mw-page-title-main">İslam edebiyatı</span>

İslam edebiyatı, herhangi bir dilde İslâmî bakış açısıyla yazılmış edebiyattır.

Muhyîl‐Millet ved‐Dîn Yahyâ Ebû Abdullah ibn Muhammed ibn Ebî El‐Şükr el‐Mağribî el‐Endelüsî ya da kısaca Muhyiddin el-Mağribî, İslam'ın Altın Çağı'nda yaşamış Endülüslü bir astronom, astrolog ve matematikçidir. Meraga Rasathanesi'nde çalışan ve en meşhurları Nasîrüddin Tûsî olan bir grup astronomdan biriydi. Muhyiddin, astronomi alanında geniş çaplı ve sistematik bir gezegen gözlemi projesi yürüttü ki bunlar sayesinde yeni astronomik parametreler geliştirilmiştir.

Abu-Abdullah Muhammed ibn İsa Māhānī Mahan'da doğan ve Abbasi Halifeliği Bağdat'ta aktif olan İranlı matematikçi ve astronomdur. Bilinen matematiksel çalışmaları arasında Öklid'in Elementleri, Arşimet'in Küre ve Silindir Üzerine ve İskenderiyeli Menelaus'un Sphaerica üzerine yorumları ve iki bağımsız inceleme yer alır. Arşimet'in ortaya koyduğu, bir küreyi belirli bir oranda iki cilde bölme sorununu çözmeye çalıştı, bu daha sonra 10. yüzyıl matematikçisi Ebu Ca'fer el-Hazin tarafından çözüldü. Astronomi üzerine hayatta kalan tek çalışması azimutların hesaplanması üzerineydi. Ayrıca astronomik gözlemler yaptığı biliniyordu ve arka arkaya üç ay tutulmasının başlangıç zamanlarına ilişkin tahminlerinin yarım saat içinde doğru olduğunu iddia etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.