Hint-Avrupa dil ailesi, yüzlerce dil ve lehçe içeren dünyanın en büyük dil ailesi. Dünyada 3,2 milyarı aşkın kişinin anadili bu aileye ait bir dil olup, bu değer dünya nüfusunun %46'sına tekabül etmektedir. Avrupa'nın en büyük dilleri, Güney ve Batı Asya dilleri, Kuzey ve Güney Amerika ve Okyanusya'da en çok konuşulan diller Hint-Avrupa dilleridir. Ethnologue'a göre yaşayan 445 Hint-Avrupa dili bulunmaktadır ve bu dillerin üçte ikisinden fazlası (313) Hint-İran koluna bağlıdır.
İspanyolca ya da Kastilya dili, Latin dillerinden biri. Kökeni İspanya'nın Kastilya bölgesine dayanır. 480 milyona yakın kişinin ana dili olarak konuştuğu İspanyolca, ana dil olarak Çinceden sonra en çok konuşulan ikinci dildir. En çok konuşulan diller sıralamasında ise İngilizce, Çince ve Hintçe dilinden sonra dördüncü sıradadır. İnternette ise İngilizce ve Çinceden sonra en çok kullanılan üçüncü dildir. İspanyolca, Portekizce ve Katalanca ile birlikte, Latin dillerinin güneybatı kolunu temsil eden üç dilden biridir.
Yidiş, Aşkenaz Yahudileri tarafından tarihsel süreçler doğrultusunda, İbranice ve Almancanın karışımından oluşmuş Yüksek-Almanca dil grubunda bulunan bir dildir. Yidiş, Yahudi-Roma savaşlarının sonucu olarak, Romalılar tarafından Avrupa'ya sürülmüş Yahudiler tarafından ilk defa 9. yüzyılda şekillenmeye başladı. İbraniceye çok benzeyen Aramiceden; Latince ve Doğu Avrupa'daki Slav dillerinden de etkilenmiştir. Yazılarında İbrani alfabesi kullanılır. 1990'lardan itibaren çoğunlukla Hasidik ve Haredi Yahudileri olmak üzere, 1,5–2 milyon konuşanı vardır.
Apaçiler ya da Apaşlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona, New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinde yaşayan, Güneybatı Kızılderilileri kültür grubundan, Atabaskların Güney Atabaskları bölümünden ve Güney Atabask dillerine giren Ova Apaçicesi, Hikarilaca, Lipanca, Meskalero-Çirikavaca ile Batı Apaçicesi adlı dilleri konuşan Kızılderilileri topluca niteleyen ortak addır. Kendilerini Apaçi olarak nitelendiren kişi sayısı 2000 yılı rakamlarına göre 56.060 olup en yakın akrabaları Navaholardır.
Atabask dilleri, Athabaska dilleri ya da Dene dilleri olarak da bilinen bu grup, Sibirya kökenli Na-Dene dilleri ailesinin en büyük grubudur ve Eyakça ile birlikte bir üst grupta toplanırlar. Atabasklar tarafından konuşulurlar. Kanada ve Alaska'da yoğundurlar. ABD'nin Kuzey Pasifik kıyılarında ve orta güney bölgelerinden Meksika'nın kuzey sınır bölgelerine kadar adacıklar olarak yer alırlar. Coğrafi konumları baz alınarak Kuzey Atabask dilleri, Pasifik Atabask dilleri ve Güney Atabask dilleri biçiminde üç alt grupta toplanırlar. Apaçi ve Navahoların dilleri son grupta yer alır.
İnguşça, çoğunluğu İnguşetya'da yaşayan İnguşların konuştuğu dildir. Kafkas dillerinin Kuzeydoğu Kafkas dilleri öbeğine bağlıdır.
Buhori, Buhara Yahudileri'nin geleneksel dilidir. İrani diller'in alt kollarından biri olan Buhori'ye, başta İbranice olmak üzere Tacikçe, Özbekçe, Arapça, Farsça ve Rusçadan kelimeler girmiştir. Cidi diliyle benzerlik gösteren Buhori'nin Tacikçe konuşanlar tarafından anlaşılması kolaydır. Bu dilin İsrail'de 50.000 ve Özbekistan'da 10.000 konuşanı vardır. Dünyadaki toplam nüfusu ise 110.000 civarındadır. Birçok Yahudi dili gibi bu dil de İbrani Alfabesiyle yazılır.
Hertevince, bir Kuzeydoğu Arami dilidir. Katolik Keldanilerce konuşulduğu esas bölge geçmişte Siirt'in Pervari ilçesinde Ekindüzü köyü idi. Diğer Doğu Süryani lehçeleri gibi genellikle Süryani alfabesinin Madnḥāyā biçimiyle yazılan bu dilde günümüze ulaşan hemen hemen hiç eser yoktur. UNESCO'nun yayımladığı "Tehlike Altındaki Diller Atlası"nda Hertevinceye, "son derece tehlike altında olan diller"den biri olarak yer verilmiştir. 1990'lı yıllarda bin kişi tarafından konuşulan dilin Anadolu Ajansı'nın yayınladığı habere göre 2012 yılında Ekindüzü köyünde sadece dört kişinin anadili gibi bu dili konuşabildiği belirtilmiştir. Haberde, dili konuşan köylü ahalinin bu dili gayrimüslimlerden öğrendiklerini ancak onların Avrupa'ya göç etmeleriyle dilin unutulmaya yüz tuttuğunu ve yeni kuşaklarca öğrenilemediğine de yer verilmiştir.
Yahudi Fasçası eskiden Fas'ta yaşamış Yahudiler'in konuştuğu bir Arapça şeklidir. Fas'ta bu dili konuşabilenler sadece yaşlılardır.
Yahudi Tunus Arapçası Tunus'ta yaşamış veya hâlâ yaşamakta olan Yahudilerin konuştuğu bir Arapça çeşididir. Konuşanların %99'u İsrail'de yaşamaktadır. Bu dili konuşabilenler genelde yaşlı nesillerdir.
Lişanid Noşan modern bir Yahudi Aramice dilidir, genelde Neo-Aramice diye hitap edilir. Başlangıçta Erbil bölgesinde, güney ve doğu Irak Kürdistanı'nda konuşulurdu. Konuşanların birçoğu bugün İsrail'de yaşamaktadır. Diğer Neo-Aramice lehçeler olan Lişan Didan ve Lişana Deni isimlerine benzeyen Lişanid Noşan "kendi dilimiz" anlamına gelir. Dilbilimciler tarafından ise Erbil Yahudi Neo-Aramicesi denir.
Na-Dene dilleri, Kuzey Amerika'da Na-Dene Kızılderilileri tarafından, ABD, Kanada ve ufak bir kısmı da Meksika’da konuşulan diller ailesidir.
Amharca, Sami dil ailesinin Güney Sami Grubuna ait olan bir dil. Kuzey ve orta Etiyopya'ya özgün olan Amharaların dili olup anadili olarak yaklaşık 15.000.000 kişi tarafından konuşulur. Toplam 25.000.000 konuşanı vardır. Amharca, Arapçadan sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Sami dilidir. Ge'ez alfabesi ile yazılır.
Navahoca ya da Navaho dili, ABD'de New Mexico, Arizona, Kolorado ve Utah eyaletlerinde Navaholar tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. Güney Atabask dilleri alt grubunda sınıflandırılan Navahocanın en yakın akrabası Apaçi dilleridir. ABD'de konuşanı en fazla olan Kızılderili dilidir. 2007 yılı rakamlarına göre konuşanı 170,717 kişidir.
Batı Apaçicesi ya da Batı Apaçi dili, ABD'de Arizona eyaletinde Apaçiler tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. Güney Atabask dilleri alt grubunda sınıflandırılan Batı Apaçicesinin en yakın akrabası diğer bir Apaçi dili olan Meskalero-Çirikavacadır. Konuşanı yaklaşık 12.700 kişidir.
Meskalero-Çirikavaca ya da Meskalero-Çirikava Apaçicesi, ABD'de New Mexico, Arizona ve Oklahoma eyaletlerinde Apaçiler tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. En yakın akrabası Batı Apaçicesi ile Navahocadır. Konuşanı 1800 kişidir.
Hikarilaca ya da Hikarila Apaçicesi, ABD'de New Mexico eyaletinde daha fazla, Kolorado ve Oklahoma eyaletlerinde ise daha az olarak Apaçiler tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. En yakın akrabası Lipanca ile birlikte Doğu Apaçi dilleri alt grubunu oluşturur. 3000 kişilik Hikarila nüfusundan yaklaşık 1000 kadarı dili konuşabiliyor.
Güney Atabask dilleri ya da Apaçi dilleri, Kuzey Amerika'nın güneybatısında, çoğu Amerika Birleşik Devletleri'nde Arizona, New Mexico, Kolorado, Utah, Teksas ve Oklahoma eyaletlerinde, birazı da Meksika'nın Sonora ve Chihuahua eyaletlerinde yaşayan Güney Atabaskları tarafından konuşulan ve 6 dilden oluşan Atabask dillerinin bir alt grubudur.
Na-Dene Kızılderilileri ya da Na-Dene halkları, Na-Dene dilli halklar, Kuzey Amerika'da ABD, Kanada ve ufak bir kısmı da Meksika’da yaşayan, Na-Dene dilleri ailesinden dilleri konuşan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ve şamanist Kızılderili halkları. Toplam nüfusları yaklaşık 200.000 kişidir ve çoğunluğu Atabasklar oluşturur. Asya kökenli olduğu 2008 yılında Edward Vajda başta olmak üzere uzmanlarınca kabul edilen tek Kızılderili grubudur. Bunların dışındaki diğer bütün Kızılderililer İngilizcede Amerindians olarak da adlandırılır ve dilleri Amerind dilleri olarak tek grupta da toplanır.
Güney Atabaskları ya da Apaçiler ve Navaholar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Güneybatı bölgesinde, Utah, Kolorado, Arizona, New Mexico, Teksas ve Oklahoma eyaletleri ile Meksika'nın Sonora ve Chihuahua eyaletlerinde yaşayan, Na-Dene dillerinin Atabask dilleri grubunun 6 dilden oluşan Güney Atabask dilleri alt grubundan dilleri konuşan Atabasklardan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ya da şamanist Güneybatı Kızılderilileri ile Ova Kızılderilileri kültür gruplarından Kızılderili halkları.