Linyit - Turkipedia

Linyit, kahverengi kömür de denilen ve tamamına yakını termik santrallerde yakıt olarak kullanılan kömür sıralamasında en alt sırada yer alan bir kömür çeşididir.

Linyitin ısıl değeri (kalorifik değer) düşük, barındırdığı kül ve nem miktarı fazladır. Buna rağmen yerkabuğunda bolca bulunduğu için başta Almanya, Amerika Birleşik Devletleri gibi gelişmiş ülkeler olmak üzere sıklıkla kullanılan bir enerji hammaddesidir.

Linyit Türkiye'nin birçok bölgesinde çıkartılmış ve hâlen çıkarılmaya devam etmektedir. Bu bölgelerden bazıları Kahramanmaraş ili Afşin ve Elbistan ilçesi, Ankara ili Nallıhan ilçesi (Çayırhan), Kütahya ili Seyitömer ve Tavşanlı ilçesi, Manisa ili Soma ve Muğla ili Yatağan ilçesinde, Adana ili Kozan ilçesinde, Bolu ili Mengen ilçesinde çıkartılır.

Dünya'daki yıllara göre çıkarılan linyit miktarı (metrik ton cinsinden):

		1970	1980	1990	2000	2001
1.	Almanya	369,301	388,000	356,500	167,700	175,400
2.	Rusya	127,000	141,000	137,300	86,400	83,200
3.	ABD	5,400	42,300	82,600	83,500	80,500
4.	Avustralya	24,200	32,900	46,000	65,000	67,800
5.	Yunanistan	8,100	23,200	51,700	63,300	67,000
6.	Polonya	32,800	36,900	67,600	61,300	59,500
7.	Türkiye	4,400	15,000	43,800	63,000	57,200
8.	Çekya	67,000	87,000	71,000	50,100	50,700
9.	Çin	13,000	22,000	38,000	40,000	47,000
10.	Sırbistan	26,000	43,000	60,000	35,500	35,500
11.	Romanya	14,100	27,100	33,500	17,900	29,800
12.	Kuzey Kore	5,700	10,000	10,000	26,000	26,500
...	Toplam	804,000	1.028,000	1.214,000	877,400	894,800

Dış bağlantılar

Linyit kömürü: sağlık etkileri ve sağlık sektöründen tavsiyeler 31 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Doğada kömür
Sınıfına göre kömür	Torf · Linyit · Alt bitümlü kömür · Kömür · Antrasit · Grafit
Kömür yanması	Karbonlaşma · Kömür damarı yangını · Kömürün enerji değeri
Kömür madenciliği	Kömür havzaları · Havagazı · Kömür madenciliğinin tarihi · Kömür madenciliği bölgesi

İlgili Araştırma Makaleleri

Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu topraklarındaki konumunda doğuda yer alması nedeniyle Birinci Coğrafya Kongresi tarafından 1941 yılında böyle isimlendirilmiştir. Ülkenin, nüfus yoğunluğu ve nüfusu en az olan bölgesidir. Bunda bölgenin yüzölçümünün büyük olması başlıca etkilerindendir.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Güneydoğu Torosların güneyinden Suriye sınırına kadar olan yerleri kaplar. Bölge doğu ve kuzeyden Doğu Anadolu Bölgesi, batıdan Akdeniz Bölgesi, güneyden Suriye ve kısa bir sınırla da Irak ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kömür</span> katmanlı tortul çökellerin arasında bulunan katı, koyu renkli, karbon ve yanıcı gazlar bakımından zengin kayaç

Kömür, katmanlı tortul çökellerin arasında bulunan katı, koyu renkli, karbon ve yanıcı gazlar bakımından zengin kayaçtır. Taşkömürü torkugillerden oluşur. Kömür çoğunlukla diğer elementlerin değişken miktarlarda bulunmasıyla oluşur. Asıl bileşeni karbondur; bunun yanında değişken miktarda hidrojen, kükürt, oksijen ve azot içerir. Isı için yakılan bir fosil yakıt olan kömür dünyanın birincil enerjisinin yaklaşık dörtte birini ve elektriğinin beşte ikisini sağlar. Bazı demir ve çelik üretimi yapan işletmeler ve diğer endüstriyel faaliyetler kömürü yakar. Kömürün ekstraksiyonu ve kullanımı birçok erken ölüme ve çok fazla hastalığa neden olur. Kömür'den her yıl binlerce kişi erken ölüyor.

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

İç Anadolu Bölgesi, Anadolu'nun orta kısmında yer alan, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Türkiye'de gelişmiş bölgeler arasında yer alır. Konumu sebebiyle bu bölgeye "Orta Anadolu" da denir. İç Anadolu Bölgesi'nin yüzölçümü 151.000 km² olup bu alan Türkiye topraklarının %21'ini kaplar. Yüzölçümü bakımından Doğu Anadolu'dan sonra ikinci büyük bölgedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında diğer bölgelerin hepsiyle komşudur. Aynı zamanda Türkiye'nin "tahıl ambarı" olarak da anımsanır. İç Anadolu Bölgesi'nde toplam 13 il vardır.

Keles, Bursa ilinin, şehir merkezine 61 km uzaklıktaki bir ilçesidir. Doğusunda ve kuzeydoğusunda İnegöl ilçesi, güneydoğuda Kütahya'nın Domaniç ve Tavşanlı ilçeleri, kuzeyde merkez ilçe, batıda ise Orhaneli ilçesi ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 640 kilometrekare, rakımı 1.050 metre civarındadır.

Çan, Çanakkale ilinin coğrafi olarak merkezinde bulunan bir ilçedir. Kuzeyde Biga ve Lapseki, doğuda Yenice, batı ve güneyde Çanakkale ve Bayramiç ilçeleri ile çevrilidir. Çanakkale-Balıkesir yolu ilçe sınırlarından geçer. İlçe nüfusu 48.376 ilçe merkezi nüfusu 30.778'dir. Yüzölçümü 887 km²'dir.

Bayat, Çorum ilinin bir ilçesidir.

Saraydüzü, Sinop ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fosil yakıt</span> Milyonlarca yıl önce ölmüş bitki ve hayvanlardan oluşan yakıt

Fosil yakıt veya mineral yakıt, hidrokarbon ve yüksek oranlarda karbon içeren doğal enerji kaynağı. Kömür, petrol ve doğalgaz; bu türden yakıtlara başlıca örnektir. Ölen canlı organizmaların oksijensiz ortamda milyonlarca yıl boyunca çözülmesi ile oluşur. Fosil yakıtlar endüstriyel alanda çok geniş bir kullanım alanı bulmaktadır.

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Termik santral</span> ısı enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürüldüğü santral türü

Termik santral, ana işletici makinesi buhar gücüyle çalışan güç santralıdır. Isıtılan su buhara dönüştürülerek bir elektrik üretecini süren buhar türbinini döndürmekte kullanılır. Türbinden geçen buhar Rankine çevrimi denilen yöntemle bir yüzey yoğunlaştırıcıda yoğunlaştırılırak geri suya dönüştürülür. Termik santralların tasarımları arasındaki en büyük farklılık kullandıkları yakıt tiplerine göredir. Bu tesisler ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürmekte kullanıldığından bazı kaynaklarda enerji dönüşüm santrali olarak da geçer. Bazı termik santrallar elektrik üretmenin yanı sıra endüstriyel ve ısıtma amaçlı ısı üretimi, deniz suyunun tuzdan arındırılması gibi amaçlarla da kullanılır. İnsan üretimi CO₂ emisyonunun büyük kısmını oluşturan fosil yakıtlı termik santralların çıktılarını azaltma yönünde yoğun çabalar harcanmaktadır.

Celal-Abad ili, Kırgızistan'da oblast olarak adlandırılan vilayetlerden biri.

Kapçık, Van ilinin Gürpınar ilçesine bağlı bir mahalledir.Kürtçe adı Derbedanıs tır.

Doğanköy, Tekirdağ ilinin Malkara ilçesine bağlı bir mahalledir.

Turba, ölü bitkilerin su altında kalıp karbon miktarı artarak kömürleşmiş maddelerden biridir. Turbayı diğer yoğun karbon içeren maddelerden ayıran özelliği karbon miktarıdır. Karbon miktarı %60 ise turba, karbon miktarı %70 ise Linyit, karbon miktarı %80–90 ise Taş kömürü, karbon miktarı %90-95 ise Antrasit adını almaktadır.

Yakıt, fiziksel ve kimyasal yapısında bir değişim meydana geldiğinde ısı enerjisi açığa çıkaran her türlü maddenin genel adı.

Alt bitümlü kömür, yarı bitümlü kömür, bitümlü şeyl ya da bitümlü şist olarak da adlandırılan kömür tipi kayaç. MTA tarafından yapılan tanımında, organik çözücülerde çözünmeyen ve kerojen adı verilen organik madde içeren, ince taneli ve genellikle laminalı (bantlı) bir yapıya sahip tortul kayaç (sedimanter) olarak nitelendirilir. Kömürleşme süreci içinde Linyit ve Taşkömürü arasında yer alır. Linyit ile birlikte bitümlü şeyl "kahverengi kömürler" grubunda yer alır. Linyitten daha kaliteli kabul edilen bitümlü şeyl, yakıldığın açığa çıkan enerji miktarı 17-24 MJ/kg civarlarındadır. Linyitte ise bu miktar 17 MJ altındadır. Alt bitümlü kömürün en önemli özelliklerinden biri de sentetik petrol üretiminde kullanılabilir olmasıdır. Örnek olarak Fas'ın sahip olduğu bitümlü şeyl rezervleri 12.3 milyar tondur. Bu miktardan da sentetik petrol olarak 3.42 milyar varil petrol elde edilebilir.

Türkiye'deki kömür, en düşük kaliteli linyittir. fakat Türkiye'nin enerji politikası kömür santrallerini mali olarak desteklemektedir. Türkiye'nin birincil enerjisinin dörtte biri ve elektriğinin üçte biri kömürden elde edilmektedir. Çelik, çimento ve şeker fabrikalar kömür kullanır. Türkiye'de taş kömürü ve doğalgaz ithalatını minimize etmek aynı zamanda artan nüfus ve ekonomi ihtiyacını karşılamak için hükûmet tüm linyit rezervlerini termik santrallerde kullanmak istiyor.

Karapınar Kömür Sahası, Türkiye'nin Konya iline bağlı Karapınar ilçesinde bulunan bir kömür sahasıdır. Kömür sahasında 1,8 milyar ton linyit rezervi bulunmaktadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.