İçeriğe atla

Linux Kullanıcıları Derneği

Linux Kullanıcıları Derneği
KısaltmaLKD
Kuruluş24 Nisan 2000 (24 yıl önce) (2000-04-24)[1]
KurucuMustafa Akgül
TürKâr amacı gütmeyen kuruluş
AmaçEğitici
MerkezAnkara, Türkiye
Hizmet bölgesiTürkiye
ÜyelerBireyler
BaşkanTürker Gülüm
Resmî sitelkd.org.tr

Linux Kullanıcıları Derneği ya da kısa adıyla LKD, Türkiye'de Linux ve özgür yazılıma gönül vermiş kişilerin oluşturduğu, bilgi ve deneyim paylaşımı ile ortak hareket etmeyi amaçlayan bir sivil toplum örgütüdür.[2]

Tarihçe

Türkiye'de Linux topluluğu dünyayla benzer bir şekilde ilk defa 1992 yılında şekillenmeye başladı. Örgütlenmeyle ilgili ilk çalışma ise 1993 yılında Bilkent Üniversitesi'nin e-posta listelerinde linux listesinin kurulmasıyla başlandı ve topluluk ortaya çıkmaya başladı.

1995 yılında düzenlenen 1. Türkiye'de İnternet Konferansı[3] bu topluluğun fiziken de bir araya geldiği ilk etkinlik oldu ve bu etkinlikte Türkiye Linux Kullanıcıları Grubu adıyla bilgi ve tecrübe paylaşımı yapılan ilk organizasyonun temeli atıldı. 1997 ile 2000 yılları arasında gerek Linux'a artan ilgi gerekse bu çalışma grubunun çabalarıyla farklı etkinliklerde Linux ile ilgili eğitimler ve etkinlikler düzenlenerek topluluğun daha da büyümesi sağlandı.

Bu çalışma ve çabaların neticesinde 2000 yılının Mayıs ayında Linux Kullanıcıları Grubu tüzel kişilik kazanarak Linux Kullanıcıları Derneği adını aldı ve etkinlik ve paylaşımlarını kendi alan adı ve ismi altında düzenlemeye başladı. Dernek 2000 yılından bu yana derneğin amacına yönelik olarak gerek fiziksel gerekse çevrimiçi etkinlikler düzenlemeye devam etmektedir.[4]

Dernek 2002 yılında daha sonra gelenekselleşecek olan Linux ve Özgür Yazılım Şenliği'nin ilkini düzenledi. Bu etkinlik de daha sonrasında "Özgür Yazılım ve Linux Günleri" ismiyle düzenlenmeye devam etmiştir. 2004 yılında o dönemin blog dünyasını bir araya getiren Linux Gezegen devreye alındı. Yine ilk kez 2006 yılında "Linux Kampı" yapılması fikri ortaya atıldı ve 2009 yılında 1. Linux Yaz Kampı düzenlendi. Daha sonra LKD'nin kurucusu Doç. Dr. Mustafa Akgül'ün de anısına kampın adı "Mustafa Akgül Özgür Yazılım Yaz Kampı" olarak değiştirildi. 2022 yılında 11. kez Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi kampüsünde kamp düzenlendi.

Dernek ilerleyen yıllarda gerek kendi çabaları gerekse farklı sivil toplum örgütleri ile bir araya gelerek çok sayıda etkinlik, eğitim ve eğitim kampları düzenleyerek, farklı bilgi düzeyindeki kişi ve kurumlara Linux ve özgür yazılımlarla ilgili bilgiler vermeye devam etmektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023. 
  2. ^ "Hakkımızda". Linux Kullanıcıları Derneği. 25 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  3. ^ "İnternet Teknolojileri Derneği (İNETD)". 19 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  4. ^ "Tarihçe". Linux Kullanıcıları Derneği. 5 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Özgür yazılım</span> belirli kullanıcı kullanım, kopyalama, değiştirme, yeniden dağıtma özgürlüğünün (değiştirilmiş dahil) mevcut olduğu yazılım

Özgür yazılım, kullanıcısına yazılımı herhangi bir amaç için çalıştırma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Tersi, özel mülk yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Stallman</span> ABDli özgür yazılım aktivisti

Richard Matthew Stallman, Amerikalı özgür yazılım aktivisti, sistem uzmanı ve yazılım geliştiricisi. GNU Projesi ve Özgür Yazılım Vakfı'nın kurucusudur.

Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Ubuntu (işletim sistemi)</span> Linux tabanlı bir işletim sistemi

Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlar, sunucular ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilmektedir. Ubuntu projesi Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış olup ilk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır. Ubuntu’nun masaüstü sürümü günümüzde 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.

Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir GNU/Linux dağıtımı olan işletim sistemi. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup, ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005'te yayınlanmıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarına yönelik olarak geliştirilmekte olup bireysel kullanıcılar tarafından da kullanılabilmektedir. Masaüstü, bulut, ARM, sunucu, konteyner ve akıllı tahta sürümleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">UEKAE</span>

Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE), TÜBİTAK'ın bünyesinde yer alan bir enstitüdür.

<span class="mw-page-title-main">Açık kaynak</span> ücretsiz dağıtım ve ürüne erişim hakkında felsefe

Açık kaynak, kaynak kodun; kopyalanması, değiştirilebilmesi ve yeniden dağıtım için serbestçe kullanıma sunulmasıdır. Açık kaynak yalnızca kaynak koda erişim anlamına gelmez. Kodların başkaları tarafından herhangi bir telif ücreti ödemeden kullanılabilmesi, değiştirilmesi ve yeniden dağıtımı gibi çeşitli haklar vermesi gerekir. Bunun için ürün, açık kaynak tanımına uyan bir lisans kullanmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Açık kaynak yazılım</span> açık kaynak lisansıyla yayınlanmış programlama kodu

Açık kaynak yazılım ya da açık kaynak kodlu yazılım, telif hakkı sahibinin kullanıcılara yazılımı ve kaynak kodunu herhangi bir amaç için kullanma, inceleme, değiştirme ve dağıtma haklarını verdiği bir lisans kapsamında yayınlanan bilgisayar yazılımıdır. Kullandıkları lisans gereğince isteyen kişi ve grupların yazılımı kendi kişisel ihtiyaçlarına uyarlamalarına ve sonunda değişikliği benzer tercihlere sahip kullanıcılar için bir çatal olarak yayınlamalarına olanak tanır.

<span class="mw-page-title-main">Linux ve Özgür Yazılım Şenliği</span>

Linux ve Özgür Yazılım Şenliği, Linux Kullanıcıları Derneği çatısı altında gönüllü katılımcıların yardımları ile her yıl düzenlenen bir organizasyondur. Organizasyonun amacı Linux işletim sistemini ve ilişkili olan özgür yazılım felsefesini halka tanıtmak ve sevdirmek ve ayrıca bu yola gönül verenleri bir araya getirmektedir. Düzenlenen seminerler ve posterler ile yenikler ve gelişmeler ziyaretçilerin ilgisine sunulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">LimeWire</span>

LimeWire, Java düzlemi (platform) için bir özgür P2P dosya paylaşım yazılımıdır. Gnutella ağını kullanır ve 5 sürümü itibarıyla BitTorrent protokolünü destekler. GPL sözleşmesiyle korunan bir özgür yazılım olan LimeWire, ücretlidir.

Türkiye'de özgür yazılım topluluğu 1992 yılında oluşmaya başlamış 1993 yılında linux@bilkent.edu.tr listesi etrafinda örgütlenmeye başlamış, 1995 yılında ilki düzenlenen "Türkiye'de İnternet" Konferansı'nda ilk kez yüz yüze bir araya gelmiştir. 1995'ten 2000 yılı ortasına kadar Türkiye Linux Kullanıcıları Grubu adı ile bir birlik oluşturan Türk özgür yazılım gönüllüleri, 2000 Mayıs ayında başlatılan girişimler ile bir derneğe kavuşarak, Linux Kullanıcıları Derneği adı ile ilk genel kurullarını Kasım 2001'de gerçekleştirmiştir. LKD Mayıs 2002'de Ankara Üniversitesi'nde 1. Linux ve Özgür Yazılım Şenliğini gerçekleştirilmiştir. Şenlik 2002'den sonra her yıl yinelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Openmoko Linux</span>

Openmoko Linux Openmoko projesi tarafından geliştirilen akıllı telefonlar için bir işletim sistemidir. Çeşitli özgür yazılım bile oluşan Ångström dağıtımına dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mageia</span> Mandriva çatallaması olan Unix tabanlı bir Linux dağıtım projesi

Mageia, 2010 yılında Mandriva Linux'un bir çatallaması olarak başlatılmış, topluluk temelli bir Linux dağıtımı projesi. 2010 yılında Mandriva'nın maddi sorunları ve şirket hedefleri nedeniyle Mandriva projesinden ayrılan ya da işten çıkarılan geliştiriciler tarafından başlatılmıştır.

Pisi Linux; PiSi paket yönetim sistemini içeren Pardus 2011 sürümünü taban alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kullanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda büyük kolaylık sağlayan ve onların başlıca masaüstü gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır. Anka takımı tarafından geliştirilme süreci devam eden Pisi Linux, 10 Temmuz 2015'te 1.2 sürümü yayımlandı. İçerisinde 6000'den fazla güncellenmiş paketi bulunan 1.2 sürümü sonrası ise büyük değişimler getirecek olan 2.1 sürümü ile tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu.

<span class="mw-page-title-main">GNU Projesi</span> Özgür yazılım projesi

GNU Tasarısı, toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısıdır. Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Tasarının hedefi işbirliği yoluyla özgür yazılımlar geliştirip dağıtarak bilgisayar kullanıcılarının bilgisayarlarını ve benzeri araçlarını kendi istekleri doğrultusunda özgürce kullanmalarını sağlamaktır. Bu tasarının temelinde kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma, inceleme ve değiştirme konularında özgür olmaları yatar. GNU yazılımları bu özgürlükleri dağıtıldıkları lisans ile yasal olarak güvence altına alır, dolayısıyla GNU yazılımları özgür yazılımlardır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Akgül</span> Türk bilgisayar bilimci

Mustafa Akgül, internetin Türkiye'de yaygınlaşması için yaptığı çalışmalarla tanınan Türk mühendis, bilim insanı, bilişim uzmanı

<span class="mw-page-title-main">Yaz kampı</span>

Yaz kampı veya çocuk kampı, çocukların rekreasyon ve sağlık geliştirme organizasyonudur. Bazı ülkelerde yaz aylarında çocuklar veya gençler için yürütülen denetimli programdır. Yaz kampına katılan çocuklar ve ergenler kampçı olarak bilinir. Yaz okulu, bir öğrencinin akademik yıl boyunca tamamlamadığı çalışmaları telafi etmesi için genellikle akademik müfredatın bir parçasıdır.

Açık kaynak yazılım hareketi, daha geniş açık işbirliği kavramının bir parçası olarak, yazılımların bir kısmı veya tamamı için açık kaynak lisanslarının kullanımını destekleyen bir harekettir. Açık kaynak hareketi, açık kaynak yazılım kavramını/fikrini yaymaya başlamıştır. Açık kaynak hareketi felsefesini destekleyen programcılar, yazılım geliştirme için gönüllü olarak programlama kodu yazarak ve değiş tokuş ederek açık kaynak topluluğuna katkıda bulunurlar. "Açık kaynak" terimi, hiç kimsenin düzenlenmiş kodu paylaşmayan bir gruba karşı ayrımcılık yapmamasını veya başkalarının önceden düzenlenmiş çalışmalarını düzenlemesini engellememesini gerektirir. Yazılım geliştirmeye yönelik bu yaklaşım, herkesin açık kaynak kodunu almasına ve değiştirmesine olanak tanır. Bu değişiklikler, yazılımla çalışan kişilerden oluşan açık kaynak topluluğu içindeki geliştiricilere geri dağıtılır. Bu sayede kod değişikliğine katılan tüm bireylerin kimlikleri ortaya çıkarılmakta ve kodun zaman içinde dönüşümü belgelenmektedir. Bu yöntem, belirli bir kod parçasının sahipliğini oluşturmayı zorlaştırır, ancak açık kaynak hareketi felsefesiyle uyumludur. Bu hedefler, yüksek kaliteli programların üretimini ve açık kaynak teknolojisini geliştirmek için benzer düşünceye sahip diğer insanlarla işbirliği içinde çalışmayı teşvik eder.