İçeriğe atla

Lineer motor

U-kanallı senkron lineer motorun serbest gövde diyagramı.

Lineer motor, doğrusal motor ya da doğrusal hareketli motor, statoru ve rotoru "açık" bir elektrik motorudur. Bu nedenle tork oluşturmak yerine uzunluğu boyunca doğrusal bir kuvvet üretir. Ancak bütün lineer motorlar düz değildir. Lineer motorun aktif bölümünün uçları vardır oysa geleneksel elektrik motorlarında ise döngü süreklidir.

Çalışma modu, uygulanan kuvvetin akım ve manyetik alanla doğrusal olarak orantılı olduğu Lorentz tipi motor gibidir. .

Lineer motor en çok yüksek hassasiyetli mühendislik uygulamalarında kullanılır.[1] Aynı zamanda özel bilimsel konferanslar ve mühendislik ders kitapları ile gelişen bir uygulamalı araştırma alanıdır.[2]

Lineer motorun, düşük ivmeli ve yüksek ivmeli lineer motorlar olmak üzere iki ana sınıfa ayrılan birçok tasarım yapılmıştır. Düşük ivmeli lineer motorlar, maglev trenleri ve diğer yerden iden ulaşım uygulamalarına uygundur. Yüksek ivmeli lineer motor kısadır ve nesneyi örn. bobin tabanca'da olduğu gibi çok yüksek hıza çıkarmak için tasarlanır.

Yüksek ivmeli lineer motori hiper hızlı çarpma araştırmalarında silah veya uzay aracı tahriki için kütle sürücüsü olarak kullanılır. Bunlar genellikle hava aralığının bir tarafında aktif üç fazlı sargı ve diğer tarafında pasif bir iletken plaka olan AC lineer endüksiyon motoru (LIM) tasarımındadır. Ancak doğru akım homopolar lineer motoru Railgun olarak yüksek ivmeli başka bir doğrusal motor tasarımıdır.

Düşük ivmeli, yüksek hızlı ve yüksek güçlü motorlar ise hava aralığının bir tarafında aktif sargı ve diğer tarafında bir dizi alternatif kutuplu mıknatısları olan Lineer Senkron Motor (LSM) tasarımındadır. Mıknatıslar sabit mıknatıs veya elektromıknatıs olabilir. Örneğin Şanghay Maglev Treni 'nin motoru LSM'dir.

Tipler

Fırçasız

Fırçasız lineer motor, senkron motor ailesinin üyesidir. Genellikle fırçasız lineer motor, standart lineer taşıyıcılarda (İngilizce: linear stages) veya özel yüksek performanslı konumlandırma sistemlerinde kullanılır.

1980'lerin sonlarında Anwar Chitayat tarafından şimdiki adı Rockwell Automation olan Anorad Corporation'da icat edilmiştir ve endüstriyel üretim süreçlerinin verimini ve kalitesini iyileştirmeye yardım etmiştir.[3]

Fırçalı

Fırçalı lineer motorlar, fırçasız lineer motorların icadından önce endüstriyel otomasyon uygulamalarında kullanılıyordu. Günümüzde genellikle kullanılan üç faz fırçasız motorlarla karşılaştırıldığında fırçalı motorlar tek fazla çalışır.[4] Fırçalı lineer motorlar daha ucuzdur çünkü hareketli kabloları ve üç fazlı servo sürücüleri yoktur. Ancak fırçaları aşındığından daha çok bakım gerektirirler.

Senkron

Bu tasarımda, rotorun hareketini izlemek için manyetik alan hareket hızı genellikle elektronik olarak kontrol edilir.

Maliyet nedeniyle, senkron lineer motorlar nadiren komütatör kullanır bu yüzden rotor genellikle sabit mıknatıslar veya yumuşak demir içerir. Bobin silahları ve bazı maglev sistemlerinde kullanılan motorlar örnek olarak verilebilir. Çok hassas endüstriyel otomasyonda lineer motor bir mıknatıs stator ve hareketli bir bobinle yapılandırılır. Statorun manyetik akı değerini izlemek için rotora Hall etki sensörü takılır. Elektrik akımı genellikle sabit bir servo sürücüden hareketli bobine kablo taşıyıcısı içindeki hareketli bir kabloyla verilir.

İndüksiyon

Tipik bir 3 fazlı doğrusal endüksiyon motoru. Üstteki alüminyum levha genellikle ikincil "rotor"u oluşturur.

Bu tasarımda kuvvet, alandaki iletkenleri etkileyen hareketli doğrusal Manyetik alan tarafından oluşturulur. Bu alana yerleştirilen herhangi bir iletken, döngü, bobin veya bir metal levhasının içinde Lenz yasası'na göre girdap akımları indükler böylece karşıt bir manyetik alan yaratır.[5] İki karşıt alan birbirini iter ve böylece manyetik alan, metali süpürürken hareket eder.

Homopolar

Railgun şeması

Bu tasarımda, iki raydan beslenen kayar kontaklar boyunca metal bir sabodan büyük bir akım geçirilir. Akımın oluşturduğu manyetik alan, metalin raylar boyunca çıkıntı yapmasına neden olur.

Borulu

Pnömatik silindirlerin yerine kullanılabilecek verimli ve küçük bir tasarımdır.

Piezo elektrik

Piezoelektrik motor hareketi

Piezoelektrik sürücü küçük lineer motorları çalıştırmak için kullanılır.

Kullanım

Lineer motor, yüksek verimli otomasyon ekipmanı çalıştırmada çok kullanılır. Vidalı mil, zamanlama kayışı veya kremayer ve pinyon gibi çok kullanılan diğer tahrik elemanlarından farklı olarak hassaslık, hız, yüksek kuvvet ve uzun hareket mesafesi bileşimlerini aynı anda sağlamak gibi yararları vardır.

Lineer motorun başlıca kullanımlarından biri kumaş dokuma tezgahlarında mekiği hareket ettirmektir.

Kayar kapı vb çeşitli yerlerde lineer motor kullanılır.

Bagaj tesliminde ve çok miktarlı dökme malzeme taşımacılığında kullanılır.

Lineer motor bazen dönüş hareketi oluşturmak için de kullanılır örn. büyük eğrilik yarıçapıyla uğraşmak için gözlemevlerinde kullanılır.

Lineer motor, lunapark hızlı trenlerinde geleneksel zincirle çalışan kaldırma tepelerine alternatif olarak da kullanılır. Cedar Point'teki Maverick lunapark hızlı trende zincirli kaldırıcı yerine böyle bir lineer motor kullanır.

Çarpışma testlerinde arabaları hızlandırmak için lineer motor kullanılır.[6]

Endüstriyel otomasyon

Yüksek hassasiyet, yüksek hız, yüksek kuvvet ve uzun çalışma hareket bileşimi, fırçasız lineer motoru endüstriyel otomasyon ekipmanı tahriğinde çekici yapmıştır. Yarı iletken montajında Stepper makineleri, elektronik sanayinde yüzey montaj teknolojisi (İngilizce: surface-mount technology), otomotiv sanayinde kartezyen koordinatlı robot, havacılık sanayinde kimyasal frezeleme, optik elektron mikroskobu, sağlık hizmetlerinde laboratuvar otomasyonu, yiyecek ve içecek sanayinde "al ve yerleştir" gibi uygulamalarda kullanılırlar.

Takım tezgahları

Takım tezgahlarında kullanılan senkron lineer motorlar, büyük kuvvet, yüksek hız, hassaslık ve yüksek dinamik esnemezlik sağlayarak harekette hassaslık ve anlık yerleşim süresi verir. Tezgahlar, 2 m/s hıza ve mikron seviyesinde hassaslığa, anlık çevrim sürelerinde ve pürüzsüz yüzey kalitesine ulaşırlar.[7]

Tren tahriki

Geleneksel raylar

Aşağıdaki uygulamaların tümü hızlı taşıma içindir.[8][9]

Bombardier Innovia Metrosu

İlk olarak 1970'lerin sonlarında Kanada'da Urban Transportation Development Corporation (UTDC) tarafından Bombardier Innovia Metrosu (Orta Kapasiteli Transit Sistemi (ICTS)) olarak geliştirildi. Prototip vagonların kapsamlı testleri için Millhaven, Ontario' da bir test pisti yapıldı ve ardından üç hat inşa edildi:

  • Hat 3 Scarborough Toronto'da 1985'te açıldı[10]
  • Vancouver SkyTrain (TransLink) hattı 1985'te açıldı ve 1994'te genişletildi
  • Detroit People Mover Detroit'te 1987'de açıldı

ICTS 1991'de Bombardier Transportation'a satıldı ve sonra 2011'de mevcut markasından önce Bombardier Innovia Metro (Advanced Rapid Transit) (ART) olarak biliniyordu. O zamandan beri aşağıda yazılı birkaç kurulum daha yapıldı:

  • Kelana Jaya Line Kuala Lumpur'da 1998'de açıldı ve 2016'da genişletildi
  • Vancouver SkyTrain'in Millennium hattı 2002'de açıldı ve 2016'da genişletildi
  • AirTrain JFK New York'ta 2003'te açıldı
  • Airport Express (Pekin Metrosu) 2008'de açıldı
  • Everline, Yongin, Güney Kore'de 2013'te açıldı

Tüm Innovia metro sistemleri üçüncü ray elektrifikasyonunu kullanır.

Japon Lineer Metrosu

1970'lerden 1980'lere kadar Japon demiryolu mühendislerinin karşılaştığı en büyük zorluklardan biri metroların sürekli artan inşaat maliyetleriydi. Buna karşılık Japonya Metro Birliği, 1979'da kentsel trafik talebini karşılamak için "mini-metro"nun fizibilitesi üzerinde çalışmaya başladı.

1981'de Japonya Demiryolu Mühendisliği Derneği lineer endüksiyon motorlarının küçük-profilli metrolar için kullanımı üzerinde çalıştı ve 1984'te Japon Kara, Altyapı, Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı ile kentsel raylı taşıma için lineer motorun pratik uygulamalarını araştırdı.

1988'de Saitama'da Limtrain ile başarılı bir gösteri yapıldı ve bu gösteri Osaka ve Toei hatlarında (bugünkü Tokyo'daki Toei Oedo Hattıdır) Nagahori Tsurumi-ryokuchi doğrusal motor kullanılma kararını etkiledi.[11]

Bugüne kadar Japonya'daki aşağıda adları yazılı metro hatları lineer motorları ve güç almak için de havai hatları kullanmıştır:

  • Osaka'da iki Osaka Metro hattı:
    • Nagahori Tsurumi-ryokuchi hattı 1990'da açıldı
    • Imazatosuji hattı 2006'da açıldı
  • Toei Ōedo hattı Tokyo'da 2000'de açıldı
  • Kobe Belediye Metrosu'nun Kaigan hattı 2001'de açıldı
  • Fukuoka City Metrosu'nun Nanakuma hattı 2005'te açıldı
  • Yokohama Belediye Metrosu Yeşil hattı 2008'de açıldı
  • Sendai Metro Tōzai hattı 2015'te açıldı

Ayrıca, Kawasaki Heavy Industries Çin'deki Guangzhou metrosu'na Lineer Metro ihraç etti;[12] Guangzhou'daki aşağıda yazılı lineer metro hatlarının tamamı üçüncü demiryolu elektrifikasyonunu kullanır:

  • Hat 4 (Guangzhou Metrosu) 2005'te açıldı.
  • Hat 5 (Guangzhou Metrosu) 2009'da açıldı.
  • Hat 6 (Guangzhou Metrosu) 2013'te açıldı.

Monoray

  • Manyetik olarak havalandırılmayan ancak yine de lineer motor kullanan en az bir monoray sistemi bilinmektedir. Bu "Moskova Monoray" 'ıdır. Başlangıçta burada geleneksel motorlar ve tekerlekler kullanılacaktı. Ancak test çalışmalarında önerilen motorların ve tekerleklerin bazı koşullar altında örneğin ray üzerinde buz olması vb gibi durumlarda yeterli çekiş veremeyecekleri keşfedildi. Bu nedenle tekerlekler hala kullanılmaktadır ancak trenlerde hızlanmak ve yavaşlamak için lineer motorlar kullanır. Bu, diğer tren sistemleri için bu tür gereksinimlerin olmaması nedeniyle muhtemelen böyle bir kombinasyonun tek kullanımıdır.
  • TELMAGV, manyetik olarak havaya kaldırılmayan ancak lineer motorlar kullanan bir monoray sisteminin bir prototipidir.

Kaynakça

  1. ^ "Linear Motors". engineering.com. 1 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2021. 
  2. ^ "Linear Synchronous Motors: Transportation and Automation Systems, Second Edition". isbnsearch.org. 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2021. 
  3. ^ "inear motors come into their own". DesignNews. 18 Mayıs 1998. 
  4. ^ Collins, Danielle (15 Mart 2019). "Are brushed motors suitable for industrial applications?". 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  5. ^ Ghaseminejad Liasi, Sahand (15 Mayıs 2015). "What are linear motors?": 1-50. doi:10.13140/RG.2.2.16250.18887. 25 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2017. 
  6. ^ Popular Science. Bonnier Corporation. March 1967. s. 64. ISSN 0161-7370. 
  7. ^ "machine tools turn linear motors". DesignNews. 20 Eylül 1999. 
  8. ^ "Adoption of Linear Motor Propulsion System for Subway". Home.inet-osaka.or.jp. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2010. 
  9. ^ [1] 8 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  10. ^ "The Scarborough Rapid Transit Line – Transit Toronto – Content". Transit Toronto. 10 Kasım 2006. 27 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2010. 
  11. ^ "History of Linear Metro promotion". Japan Subway Association. 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2022. 
  12. ^ "> Asia > China > Guangzhou Metro". UrbanRail.Net. 2 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Elektrik motoru</span> Elektrik enerjisini mekanik enerjiye çeviren aygıt.

Elektrik motoru, elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren aygıttır. Her elektrik motoru biri sabit (stator) ve diğeri kendi çevresinde dönen iki ana parçadan oluşur. Bu ana parçalar, sargılar gibi elektrik akımını ileten parçalar, manyetik akıyı ileten parçalar ve vidalar ve yataklar gibi konstrüksiyon parçaları olmak üzere tekrar kısımlara ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Alternatör</span> Mekanik enerjiyi alternatif akıma çeviren aygıt.

Alternatör, mekanik enerjiyi alternatif akım biçiminde elektrik enerjisine dönüştüren bir elektrik jeneratörüdür. Maliyet ve basitlik nedenleriyle, çoğu alternatör sabit armatürle dönen manyetik alan kullanır. Bazen, sabit bir manyetik alanlı doğrusal bir alternatör veya dönen bir armatür kullanılır. Prensipte, herhangi bir AC elektrik jeneratörüne alternatör denebilir, ancak genellikle terim otomotiv ve diğer içten yanmalı motorlar tarafından tahrik edilen küçük dönen makineleri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Röle</span> tamamen izole edilmiş ikinci bir devre tarafından bir elektrik devresinin açılıp kapanmasına izin veren elektrikli cihaz

Röle, elektriksel olarak çalıştırılan, elektromanyetik bir anahtardır. Yani üzerinden akım geçtiği zaman çalışan devre elemanıdır. Röle; bobin, palet ve kontak olmak üzere üç bölümden meydana gelir. Bobin kısmı rölenin giriş kısmıdır. Palet ve kontak kısmının bobin ile herhangi bir elektriksel bağlantısı yoktur. Röle, tek veya çoklu kontrol sinyalleri için birçok giriş terminali ve birçok çalışma kontağı terminalinden oluşur. Röle, birden çok kontak düzenlemesinde, örneğin; kontakları temas ettirme, kontakların temasını kesme veya bu iki durumun kombinasyonları gibi herhangi bir sayıda kontaklı olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Metro</span> kentsel alanda yolcu taşıyan demiryolu sistemi

Metro, genellikle kentsel alanlarda bulunan yüksek kapasiteli toplu taşıma türüdür. Otobüslerden, fünikülerden veya tramvaylardan farklı olarak, genellikle metro sistemleri özel bir geçiş hakkı üzerinde çalışan, yayalar veya diğer araçlar tarafından erişilemeyen ve tünellerde bulunan demiryollarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Servo motor</span>

Servo, herhangi bir mekanizmanın işleyişini hatayı algılayarak yan bir geri besleme düzeneğinin yardımıyla denetleyen ve hatayı gideren otomatik aygıttır. Robot teknolojisinde en çok kullanılan motor çeşididir. Bu sistemler mekanik olabileceği gibi elektronik, hidrolik, pnömatik veya başka alanlarda da kullanılabilmektedir. Servo motorlar; çıkış, mekaniksel konum, hız veya ivme gibi değişkenlerin kontrol edildiği, özetle hareket kontrolü yapılan bir düzenektir. Servo motorlar batlerli motordurlar Servo motor içerisinde herhangi bir motor AC, DC veya step motor bulunmaktadır. Ayrıca sürücü ve kontrol devresini de içerisinde barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kontaktör</span> bir elektrik devresini başka bir devrenin kapanması ile kapatan veya açan elektromekanik bir alet

Kontaktör, elektrik güç devresini anahtarlamak için kullanılan, elektrikle kumanda edilen bir elektrik anahtardır. Kontaktör, genellikle anahtarlamalı devreden çok daha az güçle, örneğin 230 voltluk bir motor anahtarını 24 voltluk bobin elektromıknatısıyla açıp kapatılması gibi, açıp kapatır.

<span class="mw-page-title-main">Elektrik üreteci</span> Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren aygıt

Elektrik üretiminde jeneratör, harekete dayalı gücü veya yakıta dayalı gücü harici bir devrede kullanılmak üzere elektrik gücüne dönüştüren bir cihazdır. Mekanik enerji kaynakları arasında buhar türbinleri, gaz türbinleri, su türbinleri, içten yanmalı motorlar, rüzgar türbinleri ve hatta el krankları bulunur. İlk elektromanyetik jeneratör olan Faraday diski, 1831 yılında İngiliz bilim adamı Michael Faraday tarafından icat edildi. Jeneratörler elektrik şebekeleri için neredeyse tüm gücü sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Manyeto</span>

Manyeto, manyetik alanın sürekli mıknatıslarla sağlandığı, çıkış enerjisi çok küçük olan alternatif akım elektrik üreticisi. Daha çok uçak, deniz, çakmak, traktör ve motosiklet motoru gibi içten yanmalı motorlarda, ateşlenme gerilimi elde edilmesi amacıyla kullanılır. Manyetoda süreli mıknatıstan oluşan bir rotor ile iki sargılı bir armatür, kamlı bir devre açıcı ve bir sığaç bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Alternatif akım</span>

Alternatif akım, genliği ve yönü periyodik olarak değişen elektriksel akımdır. En çok kullanılan dalga türü sinüs dalgasıdır. Farklı uygulamalarda üçgen ve kare gibi değişik dalga biçimleri de kullanılmaktadır. Bütün dalgalar birbirlerine elektronik devreler aracılığı ile çevrilebilir. Devrede kondansatör, diyotlar, röleler ile bu çevrim yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Bobin</span> Elektrikli bileşen

Bobin ya da makara, içinden elektrik akımı geçebilen, yalıtılmış tel ile bu telin sarılı bulunduğu silindirden oluşan aygıt.

<span class="mw-page-title-main">Hyundai Rotem</span> Güney Koreli makine şirketi

Hyundai Rotem, Güney Kore'li demiryolu araçları, savunma sanayi araç-gereçleri ve üretim hatları için üretim yapan bir sanayi şirketidir. Hyundai Motor şirketine bağlıdır. Temmuz 2006 yılında Türkiye'de ortak Eurotem A.Ş. şirketini kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Asenkron motor</span>

Endüksiyon motoru veya asenkron motor, rotordaki torku oluşturan elektrik akımının stator sargısının manyetik alanından elektromanyetik indüksiyonla elde edildiği bir AC elektrik motorudur. Bu nedenle endüksiyon motorunun rotora elektrik bağlantısına ihtiyacı yoktur. Endüksiyon motorunun rotoru, sarılı tip veya sincap kafesli tip olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Fırçasız doğru akım motoru</span>

Fırçasız doğru akım motoru, motorun her fazını bir kapalı döngü kontrolörü aracılığıyla sürmek için alternatif akım şeklinde elektrik üreten bir invertör veya anahtarlama güç kaynağı aracılığıyla doğru akım elektriğiyle çalışan senkron motorlardır. Kontrolör, motorun hızını ve torkunu kontrol eden motor sargılarına akım darbeleri sağlar. Bu kontrol sistemi, birçok geleneksel elektrik motorunda kullanılan komütatörün yerini alır.

Fırçalı elektrik motoru, bir doğru akım (DC) güç kaynağından çalıştırılmak üzere tasarlanmış, dahili değiştireçli bir elektrik motorudur. DC dağıtım sistemleri, ticari ve endüstriyel binalarda motorları çalıştırmak için 100 yıldan fazla bir süredir kullanmaktadır. Fırçalı motorlar, elektrik gücünün mekanik enerjiyi sürmek için ticari açıdan önemli ilk uygulamasıdır. Fırçalı DC motorların hızı, çalışma voltajını ve ya manyetik alanın gücünü değiştirerek değiştirilebilir. Fırçalı motorlar, elektrikli tahrik, vinçler, kağıt makineleri ve çelik haddehaneleri için kullanılmaya devam ediyor. Fırçalar yıprandığından ve değiştirilmesi gerektiğinden, güç elektroniği cihazları kullanan fırçasız motorlar, birçok uygulamada fırçalı motorların yerini almıştır.

Anahtarlamalı relüktans motoru (AİM), relüktans torku ile çalışan bir elektrik motorudur. Yaygın fırçalı DC motor tiplerinden farklı olarak, güç rotordan ziyade stator (kasa) içerisindeki sargılara iletilir. O, gücün hareketli bir parçaya aktarması gerekmediğinden mekanik tasarımı büyük ölçüde sıradanlaştırır, ancak farklı sargılara güç sağlamak amacı ile bir tür anahtarlama sisteminin kullanılması gerektiğinden elektrik tasarımını karmaşıklaştırmaktadır. Elektronik cihazlar, AİM konfigürasyonlarını kolaylaştırarak tam olarak zaman değiştirebilir. Başlıca dezavantajı tork dalgalanmasıdır. Düşük hızlarda tork dalgalanmasını sınırlayan kontrolör teknolojisi ile gösterilmiştir. Kaynaklar bunun bir tür step motor olup olmadığı hakkında net bir sonuca varamamıştır.

Lineer kompresör, hareketin dönüştürülmesi sırasında sürtünmeyi en aza indirmek ve enerji kaybını azaltmak için pistonun doğrusal bir yol boyunca hareket ettiği bir gaz kompresörüdür. Bu teknoloji, yağsız olması gereken kriyojenik uygulamalarda başarıyla kullanılmıştır.

Elektromanyetik frenler mekanik direnç (sürtünme) uygulamak için elektromanyetik kuvveti kullanarak hareketi yavaşlatır veya durdurur. 20. yüzyılın ortalarında, özellikle trenler ve tramvaylarda kullanılmasından bu yana uygulamaların ve fren tasarımlarının çeşitliliği arttı ama temel çalışma şekli aynı kaldı.

Motor kontrol cihazı, bir elektrik motorunun performansını önceden belirlenmiş bir şekilde koordine edebilen bir cihaz veya cihazlar grubudur. Motor kontrolörü, motoru başlatmak ve durdurmak, ileri veya geri dönüşü seçmek, hızı seçmek ve düzenlemek, torku düzenlemek veya sınırlamak ve aşırı yüklere ve elektrik arızalarına karşı korumak için elle veya otomatik kumanda eden bir araç içerebilir. Motor kontrolörleri elektromekanik anahtarlama kullanabilir veya motor hızını ve yönünü düzenlemek için güç elektroniği cihazları kullanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Hall etkisi sensörü</span>

Hall etkisi sensörü, herbiri Hall etkisi’ni kullanan manyetik alan vektörü B'nin eksenel bileşeniyle orantılı voltaj üreten bir veya daha çok Hall elemanlı sensördür.

<span class="mw-page-title-main">Döner kodlayıcı</span> açısal pozisyonu (hareketi) analog veya dijital koda dönüştüren cihaz

Döner kodlayıcı, mil kodlayıcı da denir ve bir milin veya aksın açısal konumunu veya hareketini analog veya dijital çıkış sinyallerine dönüştüren elektromekanik bir cihazdır.