İçeriğe atla

Limpopo Nehri

Koordinatlar: 25°10′G 33°35′D / 25.167°G 33.583°D / -25.167; 33.583
Başlığın diğer anlamları için Limpopo (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Limpopo
Mozambik'teki Limpopo Nehri
Mozambik'teki Limpopo Nehri
Konum
Ülke(ler)Güney Afrika Cumhuriyeti, Botsvana, Zimbabve, Mozambik
Genel bilgiler
KaynakMarico Nehri ve Crocodile Nehri
Kaynak rakımı872 m
AğızGaza Bölgesi, Mozambik hizasından Hint Okyanusu
Ağız rakımı0 m
Uzunluk1,750 km
Havza alanı415,000 km2
Debi170 m3/s
Limpopo Nehri'nin istikameti ve boşaltma havzası

Limpopo Nehri, (Venda dili: Vhembe) güney Afrika'nın ortasından başlayarak doğuya doğru akarak Hint Okyanusu'na dökülen bir nehirdir. Ortalama 1,750 km uzunluktadır ve havza alanı 415,000 km² büyüklüktedir. Nehir ağzındaki yıllık ortalama debi 170 m³/s'dir.[1] Afrika'daki Hint Okyanusu'na dökülen nehirler arasında ikinci en büyük nehirdir (birincisi Zambezi Nehri'dir).

İstikameti

Limpopo Nehri büyük bir kavisle akar; önce kuzeye, sonra kuzeydoğuya zikzak yapar ve sonra doğuya döner ve nihayet güneydoğuya doğru akar. 640 km boyunca Güney Afrika Cumhuriyeti'ni güneydoğudaki Botsvana'dan ve kuzeybatıdaki Zimbabve'den ayırarak ülke sınırı görevi yapar. Akarsu kollarının ikisini Marico Nehri ve Crocodile Nehri oluşturur. Güney Afrika'nın iç bölgelerndeki dikliklerden dökülürken azgın bir şekilde aktığı birkaç bölge bulunur.

Botsvana'daki Kalahari Çölü'nun kenarından çıkan ve kuzeydoğuya akan Notwane Nehri, Limpopo'nun ana akarsu kollarından biridir.[2] Limpopo'nun ana akarsu kolu olan Olifants Nehri, yıllık 1,233 milyon m³'lük katkıda bulunur.[3] Öteki ana kollar arasında Shashe Nehri, Mzingwane Nehri, Crocodile Nehri, Mwenezi Nehri and Levubu Nehri bulunur.[4]

Nehir, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin kuzeydoğu tarafındaki Kruger Ulusal Parkıyla sınırdaştır.

Mozambik'teki liman kenti Xai-Xai, nehrin ağzının yakınında kurulmuştur. Nehrin Olifants kolundan aşağı doğru okyanusa doğru gidiş yapılabilir, ancak met zamanı dışında büyük gemilerin geçişini imkânsız kılan bir sığlık bulunur.

Akarsu kolları

Sol kol

  • Notwane Nehri
  • Bonwapitse Nehri
  • Mahalapswe Nehri
  • Lotsane Nehri
  • Motloutse Nehri
  • Shashe Nehri
  • Umzingwani Nehri
  • Bubi Nehri
  • Mwenezi Nehri
  • Changane Nehri

Sağ kol

  • Marico Nehri
  • Crocodile Nehri
  • Matlabas Nehri
  • Mokolo Nehri
  • Lephalala Nehri
  • Mogalakwena Nehri
  • Kolope Nehri
  • Sand Nehri (Limpopo)
  • Nzhelele Nehri
  • Nwanedi Nehri
  • Luvuvhu Nehri
  • Olifants Nehri (Limpopo)

Havza özellikleri

Limpopo Nehri'ndeki en yüksek su aygırı toplaşım alanı Mokolo Nehri ve Mogalakwena Nehri isimli akarsu kolları arasında bulunur.[5]

Limpopo Nehri havzasında pek çok madencilik faaliyeti bulunur; terk edilmiş 1,700 madenin dışında 1,900 adet maden ocağı vardır.[6]

Tarihi

Vasco da Gama ve keşif ekibi, 1498'de nehrin ağzına demir attıkları dönem, muhtemelen bu nehri gören ilk Avrupalılardır. Yine de burada çok eski zamanlardan beri insan yerleşimi bulunmaktadır. Mokopane yakınındaki Makapans Vadisi'nde 3,5 milyon yıllık Australopithecus fosilleri bulunmuştur.

Güney Afrika Cumhuriyeti'ndeki Mapungubwe Ulusal Parkı'ndaki Limpopo Nehri'nin kenarında bulunan, Rudyard Kipling'e ait özlü söz taşıyan bir tabela.

Nehir, İngiliz yazar Rudyard Kipling tarafından yazılan "Filin Çocuğu" isimli kısa hikâyede, "muazzam gri-yeşil Limpopo Nehri" olarak geçer.[7]

Haziran 1950'de, bir Boğa köpek balığı (Carcharhinus leucas) Limpopo ve Levubu Nehri'nin birleştiği bir noktada kaynağa doğru yüzlerce kilometre uzaklıkta bir yerde yakalanmıştır. Bu tür köpek balıkları tatlı suya tolere eder ve Limpopo'ya kadar göç edebilir.[8]

Ayrıca bakınız

  • Dünyanın en uzun nehirleri

Kaynakça

  1. ^ Nakayama, Mikiyasu (2003). International Waters in Southern Africa. United Nations University Press. s. 9. ISBN 92-808-1077-4. ; online at Google Books 14 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ The Notwane River, Botsvana[]
  3. ^ Görgens, A.H.M. and Boroto, R.A. 1997. Limpopo River: flow balance anomalies, surprises and implications for integrated water resources management. In: Proceedings of the 8th South African National Hydrology Symposium, Pretoria, South Africa.
  4. ^ "Major rivers and streams within the Limpopo River Basin". 30 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012. 
  5. ^ "State of Rivers Report: the Mokolo River" (PDF). 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Eylül 2012. 
  6. ^ "Mines in the Limpopo River basin". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012. 
  7. ^ "The Elephant's Child, Rudyard Kipling". 3 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012. 
  8. ^ Pienaar, U. de V., The Freshwater Fishes of the Kruger National Park, Koedoe Vol 11, No 1 (1968)

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Limpopo River ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nehir</span> doğal su yolu

Nehir ya da ırmak, genellikle denizlere, göllere ya da bir başka büyük akarsuya dökülen, özellikle genişliği ve taşıdığı su miktarı bakımından büyük akarsulara verilen genel isimdir. Kimi durumlarda ise bir başka suya ulaşmadan yer altında kaybolduğu ya da tamamen kuruduğu da görülmektedir. Büyük akarsular nehir ya da ırmak olarak adlandırılırken daha küçükleri ise çay ve dere olarak adlandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Amazon (Nehir)</span>

Güney Amerika'da bulunan Amazon nehri, Afrika'daki Nil Nehri'nden sonra dünyanın en uzun ikinci nehridir. Büyük Okyanus'a 160 km. mesafede, Peru'daki And Dağları'nın doruklarından doğarak doğuya doğru bir seyir izleyip Atlas Okyanusu'na dökülür. 6.400 km uzunluğundaki Amazon'un taşıdığı su miktarı Mississippi, Nil ve Yangtze nehirlerinin taşıdıkları suların toplamından fazladır. Amazon, yıllık ortalama 180.000 m³/sn olan debisiyle ve suladığı Amazon Havzası'nın büyüklüğü itibarıyla en büyük nehirdir. Denize döküldüğü Atlas Okyanusu kıyılarında genişliği yaklaşık 240 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Tuna</span>

Tuna, Almanya'nın güneyinde Kara Orman bölgesinde Donaueschingen kasabasında Brigach ve Breg nehirlerinin birleşmesiyle meydana gelen nehir.

<span class="mw-page-title-main">Yenisey</span> Moğolistandan gelen, Sibiryadan geçen ve Kuzey Kutbu Okyanusuna akan nehir

Yenisey Nehri Arktik Okyanusu'na boşalan en büyük nehir sistemidir. Angara (Ангара) ve Selenga kolları ile birlikte dünyanın en uzun beşinci akarsuyu olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Yangtze</span> Asyanın en uzun nehri

Yangtze Nehri, Yangzi Jiang veya Gök Irmak; Asya'nın en uzun, dünyanın Nil ve Amazon'dan sonra üçüncü en uzun nehridir. Uzunluğu 6.370 km olup Çin'in batısından Doğu Çin Denizi'ne akar. Çincede anlamı "uzun nehir"dir. Dünyada sadece bir ülkeyi sulayan en büyük nehirdir. Tibet Platosu'ndan Min adıyla doğar, Yibin'de Jinsha nehriyle birleşerek Yangtze adını alır. Çongçing, Vuhan, Nankin ve Şanghay'dan geçerek Yangtze Deltası'ndan Doğu Çin Denizi'ne dökülür. Nehir, denge profiline ulaşmış olup ulaşım için elverişlidir. Yolcu ve yük taşımacılığı yapılır. Özellikle delta bölgesine çok yakında bulunan ve dünyanın en büyük limanlarından olan Şanghay Limanı nehir üzerinde en yoğun gemi trafiğinin yaşandığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Nijer Nehri</span> Gine, Mali, Nijer ülkelerinden geçerek Benin - Nijerya sınırının bir kısmını oluşturan ve Nijerya topraklarında Gine Körfezine dökülen yaklaşık 4000 km uzunluğunda bir nehir

Nijer Nehri, 4.000 kilometreyi aşan uzunluğuyla Batı Afrika'daki en büyük nehirdir. Gine, Mali, Nijer ülkelerinden geçerek Benin - Nijerya sınırının bir kısmını oluşturur ve Nijerya topraklarına sokularak bir delta yapar ve Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Gine Körfezi'ne sularını boşaltır. Doğduğu kaynaktan döküldüğü yerin doğrultusu bir hilâli andırır.

<span class="mw-page-title-main">Missouri Nehri</span> Orta Amerika Birleşik Devletlerindeki büyük nehir

Missouri Nehri, Kuzey Amerika'daki en uzun nehirdir. Batı Montana'daki Rocky Dağları'ndan doğan Missouri, Missouri'deki St. Louis kentinin kuzeyinde Mississippi Nehri'ne kavuşmadan önce doğuya ve güneye doğru 3.767 km boyunca uzanır. Mississippi Nehri ile birleştiğinde, dünyanın dördüncü en uzun nehir sistemini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Chari Nehri</span>

Chari ya da Shari Nehri, orta Afrika'da 949 kilometre uzunluğunda bir akarsudur. Orta Afrika Cumhuriyeti'nden doğarak Çad'a doğru akar ve Çad'ın başkenti N'Djamena ile Kamerun sınırını oluşturan Logon Nehri ile birleşerek Çad Gölü'ne boşalır.

<span class="mw-page-title-main">Transvaal (il)</span>

26°12′13″G 28°2′43″D

<span class="mw-page-title-main">Hudson Nehri</span>

Hudson Nehri, 507 km uzunluğunda New York eyaleti ile New Jersey eyaleti arasında sınır teşkil eden ABD'de bir nehirdir. Nehrin adı Henry Hudson'dan gelmektedir. Kuzeyde Essex'den güneye doğru New York şehrine doğru akmaktadır. Hudson nehri okyanusa döküldüğünden suyunda tatlı suyun yanı sıra tuzlu su da içermektedir. Hudson Nehri endüstriden kaynaklı yoğun kirlilik yaşamaktadır. Ancak yapılan temizlik çalışmalarıyla birlikte eskisine göre daha temiz bir hale getirilmiştir. Nehir nadir de olsa Kuzey Nehri olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Menderes</span> nehrin yatağındaki kıvrım

Menderes,, bir nehrin yatağında meydana gelen kıvrımlara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Kolumbiya Nehri</span>

Kolumbiya Nehri ya da Columbia Nehri, Kuzey Amerika'da Pasifik Kuzeybatısı'nın en büyük nehridir ve uzunluğu 2,000 km'dir. ABD'nin dördüncü en büyük nehridir. Kanada'nın Britanya Kolumbiyası eyaletindeki Rocky Dağlarında doğan nehir, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington eyaletine geçer ve Oregon eyaletiyle sınır oluşturduktan sonra Büyük Okyanus'a dökülür. Drenaj havzası kabaca Fransa büyüklüğündedir ve Amerika Birleşik Devletleri'nin yedi eyaletine ve bir Kanada eyaletine kadar uzanır. Hacim bakımından Amerika Birleşik Devletleri'nin dördüncü büyük nehri olan Kolumbiya, Pasifik'e dökülen Kuzey Amerika nehirleri arasında en büyük debiye sahip olanıdır. Kolumbiya, dünyadaki nehirler arasında 36. en büyük debiye sahiptir.

Dünyanın en uzun nehirleri listesi dünyada bulunan 1.000 km'den daha uzun olan nehir sistemlerini ihtiva eder. Uzunluk kavramı karmaşık ve tartışmalıdır. Değişik kaynaklar bir nehir sistemi hakkında bazen birbirinden farklı bilgiler vermektedir. Bilgi kaynaklarından farklı bilgiler verilmiş ise, eğer bu farklar büyük değilse bir ortalama verilmiştir ama eğer farklar çok büyükse değişik kaynaklardan verilen bilgiler ayrı ayrı parantez içine konulup verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kol (akarsu)</span>

Kol, daha büyük bir nehre veya göle akan bir akarsudur. Bir kol doğrudan bir denize veya okyanusa akmaz. Kollar ve ana akım nehirleri, yüzey ve yeraltı sularının çevresindeki drenaj havzasına boşalarak suyu okyanusa doğru yönlendirir.

<span class="mw-page-title-main">Koshi Nehri</span>

Kosi Nehri Çin, Nepal ve Hindistan'dan geçen bir nehirdir. Nehir, Ganj Nehri'nin kollarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Darling Nehri</span>

Darling Nehri, Avustralya'nın en uzun üçüncü nehridir ve Yeni Güney Galler'in kuzeyindeki kaynağından sonra 1.472 kilometre (915 mi) yolculuk ederek, Yeni Güney Galler'deki Wentworth'deki Murray Nehri ile birleşir. En uzakta yer alan kolları ile birlikte, 2.844 km (1.767 mi) uzunluğa erişir ve bu da bu nehir sistemini Avustralya'daki en uzun nehir sistemi haline getirir.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz deniz altı nehri</span>

Karadeniz deniz altı nehri veya İstanbul Boğazı'nın altındaki nehir İstanbul Boğazı'nın içinden geçen ve Karadeniz'in dibi boyunca akan bir tuzlu su akıntısıdır. Nehrin keşfi, Leeds Üniversitesi'ndeki bilim insanları tarafından 1 Ağustos 2010'da açıklandı. Bu nehir dünyada türünün tek örneğidir. Akdeniz'den gelen deniz altı nehrindeki tuzluluk, İstanbul Boğazı aracılığıyla tuzluluk oranının daha düşük olduğu Karadeniz'e akarak nehri oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Örgülü nehir</span>

Örgülü nehir ya da örgülü kanallar, küçük, genellikle eğreti, örgü çubuklar olarak adlandırılan adacıklar tarafından ayrılan nehir kanalları bağlantısından oluşur. Örgülü akıntılar yüksek tortulu ve kaba tane boyutlarına sahip nehirlerde oluşmaya eğilimlidir ve bu nehirler, kıvrımlı ya da düz akıntıya sahip tipik nehirlerden daha dik yamaçlardan oluşur. Örgülü nehirler aynı zamanda taşıdıkları su miktarında hızlı ve sık bir şekilde değişiklik gösteren nehirlerle bağlantılıdır. Tüm dünya üzerinde çakıllı akıntılar, kum yatağı olan nehirler ve nehir deltaları gibi birçok çevrede çeşitli örgülü kanallar bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yermuk (Nehir)</span>

Yermuk,, Ürdün'ün kuzeybatısında bulunan bir nehirdir. Nehir, Şeria Nehri'nin en büyük kolu olup Suriye'de Havran'dan başlayarak Ürdün ve Suriye üzerinden İsrail'de Şeria nehrine dökülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Waikato Nehri</span>

Waikato Nehri, Yeni Zelanda'nın Kuzey Adası'nda bulunan bir nehirdir. Nehir, Taupō Gölü'nden başlayarak Waikato'da Tasman Denizi'ne dökülmektedir. 425 km uzunluğu ile Yeni Zelanda'nın en uzun nehridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.