Lilium ciliatum - Turkipedia

Tüylü (Kirpikli) zambak

Biyolojik sınıflandırma

Âlem:	Plantae
Klad	Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad	Monocots (Bir çenekliler)
Takım:	Liliales
Familya:	Liliaceae (Zambakgiller)
Cins:	Lilium
Tür:	L. ciliatum P. H. Davis

İkili adlandırma

Lilium ciliatum
P. H. Davis

Tüylü (Kirpikli) zambak (Lilium ciliatum), zambakgiller (Liliaceae) familyasından soğanlı çok yıllık, 60–150 cm boylanabilen otsu bir bitkidir.^[1]

Dağılımı

Endemik (biyoloji) bir türdür ve Euxine kökenlidir. Trabzon ve Giresun illerinde bulunmaktadır. Çaykara-Multat Yaylası yolu kenarında, Maçka-Hamsiköy Yaylasında görülebilir.^[1]

Habitat

Haziran-temmuz aylarında çiçeklenen bitki, 1500–2400 m yükseltiler arasında, Ladin, Göknar ve Kayın ormanları kenarları ve açıklıklarında, ayrıca Kayın-Fındık çalılıkları altında, ağaç sınırı üzerindeki çayırlıklarda yayılmaktadır.^[1]

Morfoloji

Çiçek sayıları 2-10 arasında olup, bazen de 15'e kadar çıkabilmektedir. Soğanları geniş, basık ve 5–10 cm dir. Yapraklar gövdeye sarmal dizilmiş, mızrak şeklinde, 70-130x13-21 mm boyutundadır. İki yüzü de tüysüz olan yaprakların kenarlarında uzun kılsı tüyler bulunur. Bitki adını bu özelliğinden almaktadır. Çiçekler basık küre şeklinde, fildişi, krem ya da soluk kükürt renginde olup ortaları morumsu kahverengi noktacıklarla kaplıdır. Çiçek örtüsü parçaları dar eliptik, boyları enlerinden fazla (42-55x8-12 mm) ve uçtan geriye doğru incelenerek kıvrım yaparlar. Erkek organlar serbest, 20–28 mm, başçık 6–8 mm, polenler sarı renktedir. Dişi organ 15–20 mm'dir.^[1]

Korunma statüsü

Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tehlike kategorisinde Zarar Görebilir (Vulnerable-VU) sınıfında bulunmaktadır.^[1]

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e Trabzon Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü Tanıtım Broşürü

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ihlamur</span> bitki cinsi

Ihlamur (Tilia), Malvaceae (ebegümecigiller) familyasına bağlı, Kuzey Yarımküre'nin ılıman ve yarı tropik bölgelerinde yetişen ağaç cinsidir.

Monteri çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından anavatanı ABD ve Kanada olan 15–30 m boy, 30–90 cm çap yapabilen çam türü.

Dere otu, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin botanikteki adı ise Anethum Graveolens'tir ve bu cinsteki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

Orman gülü, fundagiller (Ericaceae) familyasından Rhododendron cinsinin 800 kadar türünü içeren çiçekli bitkilerin ortak adı. Gösterişli çiçekleri nedeniyle bahçelerde ve saksıda yetiştirilir.

Leylak, zeytingiller (Oleaceae) familyasından, 20'ye yakın türü bulunan, bahçe ve parkların süslenmesinde çok kullanılan soğuklara oldukça dayanıklı ağaççıkların ortak adı.

Commelina communis, Commelinaceae familyasından mavi çiçekli şifalı tek yıllık otsu bir bitki türü.

Parıltılı kayın, kayıngiller (Fagaceae) familyasından Çin'de endemik olan bir kayın türü.

<span class="mw-page-title-main">Kara kavak</span> Söğütgiller familyasından bir bitki türü

Karakavak, söğütgiller (Salicaceae) familyasından ana vatanı Avrupa, güneybatı ve Orta Asya olan ve Türkiye'de doğal olarak bulunan bir kavak türü.

Tatar akçaağacı, orta ve güneybatı Avrupa, güneydoğu Asya, Avusturya’dan Rusya’ya uzanan bölge ve Türkiye'nin güneyine ait bir ağaç türü. İsmini Rusya’nın güneyinde yaşayan Tatar Türklerinden almıştır.

Avrupa kayını, kayıngiller (Fagaceae) familyası üyelerinden belirli mevsimlerde yaprak döken bir kayın türü.

Primula auriculata, Primulaceae familyasından 20–25 cm kadar kısa köksaplı bir Primula türü.

Solanum nigrum, Solanum cinsine bağlı bir bitki türüdür.

Galanthus plicatus subsp. byzantinus, Amaryllidaceae (nergisgiller) familyasından Türkiye'de endemik olan bir kardelen alt türü.

Cyclamen parviflorum, Primulaceae familyasından çok yıllık, soğanlı ve otsu bir bitkidir.

Rhododendron caucasicum, Ericaceae (fundagiller) familyasından, en çok bir metreye kadar boylanabilen, kısa boylu, çiçekleri güzel kokulu, her dem yeşil bir çalıdır.

Sideritis akmanii, Sideritis cinsine bağlı bir bitki türüdür. Dünya'da yalnızca Türkiye'de Afyon ilinde yayılış yapar. İlk olarak 1996 yılında Türk botanikçileri Zeki Aytaç, Ali A. Dönmez ve Murat Ekici tarafından tanımlanmıştır. Bu tür, Ankara Üniversitesi'nde bir botanikçi olan ve aynı alanda bitkiyi ilk toplayan Prof. Dr. Yıldırım Akman'ın onuruna adlandırılmıştır.

Myosotis lazica, Mihail Grigoryeviç Popov tarafından tanımlanmış, hodangiller familyasından bir bitki türüdür. 1300 metre yüksekliğe kadarki ıslak kıyılarda yaşayan Laz kuşgözü, Artvin, Rize, Trabzon ve Giresun'da görülmüştür.

Tanacetum kotschyi, Asteraceae familyasından bir pire otu türü.

Datura stramonium, Datura cinsine bağlı bir bitki türüdür.

Saxifraga stolonifera, gelin teli çiçeği, taşkıran, harun sakalı, denizci fitili ve çilek begonyası veya çilekli sardunya.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.