İçeriğe atla

Lietuvos aidas

Kurd Dîplomat
Litvanya Bağımsızlık Yasası metniyle Lietuvos aidas'ın ön sayfası. Konunun büyük kısmına o dönem egemen olan Almanya yetkilileri el konuldu.
TürSiyasi gazete
Kuruluş tarihi6 Eylül 1917
DilLitvanca
Genel merkezVilnius
TirajYaklaşık 103.000 (1992 sonu)
Resmî siteaidas.lt

Lietuvos aidas (TürkçeLitvanya Yankısı), Litvanya'da faaliyet yürüten günlük gazete.[1][2][3] Antanas Smetona tarafından 6 Eylül 1917'de kuruldu. Litvanya Konseyi'nin yayın organıydı ve ardından yeni kurulan Litvanya hükûmetinin yarı resmi yayını oldu. Hükûmet Vilnius'tan geçici başkent Kaunas'a taşındığında yayın durduruldu. 1928'de Litvanya hükûmetinin yayını olarak yeniden canlandırıldı ve Litvanya'nın en popüler gazetesi oldu. Zirvede, 90.000 kopya birleşik tirajlı üç günlük baskı yayınladı. II. Dünya Savaşı döneminde yayını aksadı. 1990'da Litvanya, Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan ettikten sonra, gazete bir kez daha Litvanya Cumhuriyeti Yüksek Konseyi'nin resmî gazetesi oldu.[4][5][6] 1992 sonunda tirajı 103.000 kopyaya ulaştı. Ancak, kısa süre içinde özelleştirildi ve okurluk, finansal zorluklar ve diğer tartışmalarla da karşı karşıya kaldı. Nisan 2006'da, vergi borçları 4 milyon Litvanya litasının üzerine çıktığında Devlet Vergi Müfettişliği tarafından iflas işlemleri başlatıldı. Şirket 2015 yılında tasfiye edildi, ancak gazete kâr amacı gütmeyen bir kuruluş (Viešoji įstaiga) tarafından yayınlanmaya devam etmektedir.[7][8][9][10]

Editörler

  • 1917 Petras Klimas
  • 1918 Liudas Noreika
  • 1928–1932 Valentinas Gustainis
  • 1932–1933 Dominykas Jonas Blynas
  • 1933 Simas Aleksandravičius
  • 1933–1934 Ignas Šeinius
  • 1934–1939 Vytautas Alantas
  • 1939 Aleksandras Merkelis
  • 1939–1940 Domas Cesevičius, Tomas Bronius Dirmeikis, Augustinas Gricius
  • 1940 Jonas Šimkus
  • 1990–1994 Saulius Stoma
  • 1994–1996 Saulius Šaltenis
  • 1997–1998 Roma Grinbergienė
  • 1998 Jonas Vailionis
  • 1998–2000 Rimantas Varnauskas
  • 2000–2001 Aurimas Drižius
  • 2001–2016 Algirdas Pilvelis
  • 2016 Rasa Pilvelytė-Čemeškienė

Kaynakça

  1. ^ Baltic News Service (4 Şubat 2013). "Vasario 4-oji: 1999 metais už finansinius pažeidimus nuteistas Saulius Stoma paleistas į laisvę" (Litvanca). 15min.lt. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016. 
  2. ^ Arlauskienė, Aurelija, (Ed.) (2008). "Lietuvos žurnalistika: dienos ir darbai". Almanachas "Žurnalistika" 1990-2007 metai (PDF) (Litvanca). ss. 214, 222. ISSN 0135-1346. 5 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2020. 
  3. ^ "Uždaroji akcinė bendrovė "LIETUVOS AIDAS"" (Litvanca). The Authority of Audit, Accounting, Property Valuation and Insolvency Management Under the Ministry of Finance of the Republic of Lithuania. 1 Haziran 2015. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016. 
  4. ^ Baltic News Service (3 Mayıs 2000). ""Lietuvos aido" vadovai santykius aiškinsis teisme" (Litvanca). Delfi.lt. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016. 
  5. ^ Baltic News Service (6 Eylül 2002). ""Lietuvos aidas" mini 85-ąsias įkūrimo metines" (Litvanca). Delfi.lt. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016. 
  6. ^ ELTA (26 Ocak 2004). "Prenumeratos apimtys paaugo 0,7 proc" (Litvanca). Delfi.lt. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016. 
  7. ^ Sužiedėlis, Simas, (Ed.) (1970–1978). "Lietuvos aidas". Encyclopedia Lituanica. III. Boston, Massachusetts: Juozas Kapočius. ss. 340-341. 
  8. ^ Sužiedėlis, Simas, (Ed.) (1970–1978). "Vilnius National Conference". Encyclopedia Lituanica. VI. Boston, Massachusetts: Juozas Kapočius. ss. 173-175. 
  9. ^ Baltic News Service (18 Mayıs 2007). "Antrojo „Lietuvos aido" platinimas sustabdytas" (Litvanca). Lrytas.lt. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016. 
  10. ^ Mudde, Cas (2005). Racist Extremism in Central & Eastern Europe. Routledge. s. 144. ISBN 9781134252534. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Konseyi</span> 18–23 Eylül 1917de gerçekleşen konsey

Litvanya Konseyi ya da 11 Temmuz 1918'den sonraki adıyla Litvanya Devlet Konseyi, 18-23 Eylül 1917 tarihleri arasında gerçekleşen Vilnius Konferansı'nda seçilen konseydir. Konseyin ilk üyeleri farklı yaş, sosyal statü, meslek ve siyasi ilişkilere sahip yirmi kişiden oluşuyordu. Litvan halkı adına yürütme yetkisi verilen konsey, bağımsız bir Litvanya devleti kurmakla görevlendirildi. 16 Şubat 1918'de konsey üyeleri Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzaladı ve Litvanya'yı demokratik ilkelere dayanan bağımsız bir devlet olarak ilan etti. 16 Şubat, "Litvanya Devlet Restorasyon Günü" olarak kutlanmaya başlandı. Konsey, 1918 sonbaharına kadar ülkede Alman Ordusu'na bağlı askerî birliklerin bulunmasına rağmen bağımsızlık ilan etmeyi başardı. 1919 baharında konsey üyeleri sayısı yaklaşık iki katına çıktı. Konsey, ilk kez 15 Mayıs 1920'de toplanan Litvanya Kurucu Meclisi etkin oluncaya kadar çalışmalarını sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandras Stulginskis</span>

Aleksandras Stulginskis Litvanya'nın 1920-1926 yılları arasında görev yapan ikinci Cumhurbaşkanı. Stulginskis, selefi Cumhurbaşkanı 1926'da Antanas Smetona tarafından yönetilen ve Stulginskis'in halefi Kazys Grinius'u göreve getiren bir askerî darbeye kadar Litvanya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Jokūbas Šernas</span>

Jokūbas Šernas, Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biri olan Litvanyalı avukat, gazeteci, öğretmen ve bankacı.

<span class="mw-page-title-main">Jurgis Šaulys</span>

Jurgis Šaulys, Litvanyalı ekonomist, diplomat ve politikacı ve Litvanya Bağımsızlık Yasası'na imza atan yirmi kişiden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Krallığı (1918)</span> Eski bir devlet

Litvanya Krallığı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Litvanya'da kurulan kısa ömürlü bir anayasal monarşi. Alman İmparatorluğu'nun devletinin fiilen uydu devleti olmuştu, ancak hukuki anlamda bağımsızdı.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Bağımsızlık Yasası</span> Litvanyanın bağımsızlık belgesi

Litvanya Bağımsızlık Yasası, Litvanya Devleti Bağımsızlık Yasası veya 16 Şubat Yasası, 16 Şubat 1918'de Litvanya Konseyi'nin demokratik ilkelerle yönetilecek bağımsız bir Litvanya devletinin kuruşunu ilan ettiği belgedir. Yasa metni Jonas Basanavičius başkanlığındaki konseyin yirmi temsilcisi tarafından imzalandı. Belge Vilnius Konferansı, 11 Aralık, 8 Ocak ve 16 Şubat tarihli kararlar dahil olmak üzere bu konudaki bir dizi çalışmanın sonucuydu. Yasa ilan edilene kadar geçen zaman uzun ve inişli çıkışlıydı, Alman İmparatorluğu Konsey'e bağımsızlık değil bir Almanya-Litvanya ittifakı kurulmasına yönelik açıklama yapması için baskı yaptı. Konsey, askerî birlikleri Litvanya'da bulunan Almanya makamları ile Litvanya halkının talepleri arasında dikkatli davranmak zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Aušra</span>

Aušra veya Auszra ilk ulusal Litvanya gazetesi idi. İlk sayı 1883'te Almanya'nın Doğu Prusyası Ragnit'te yayınlandı. Daha sonra aylık olarak Tilsit'te yayınlandı. Sadece kırk konu yayınlanmış ve tiraj 1.000'i aşmamış olsa da, sonuçta bağımsız bir Litvanya Devleti (1918-1940) ile sonuçlanan Litvanya ulusal uyanışının başlangıcına işaret etmesi önemli bir olaydı. Litvanya basın yasağının Çarlık makamları tarafından uygulandığı 1883 ve 1904 yılları arasındaki bu döneme Aušros gadynė denir. Mali zorluklar nedeniyle baskı 1886'da durdurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Justinas Staugaitis</span>

Justinas Staugaitis Litvanyalı bir Roma Katolik piskoposu, politikacı, eğitimci ve yazar. Litvanya'nın Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biri.

<span class="mw-page-title-main">Alfonsas Petrulis</span>

Alfonsas Petrulis (

<span class="mw-page-title-main">Büyük Vilnius Seimas'ı</span>

Büyük Vilnius Seimas'ı ya da Vilnius Büyük Meclisi, 1905 Rus Devrimi sonrası oluşan politik süreçte 4-5 Aralık 1905 tarihlerinde Vilnius'ta toplanam kongre. Söz konusu toplantı Litvanya'daki ilk modern ulusal kongresidir. Öncelikleri devrimi başlatan sosyal meseleler değil, ulusal endişelerle ilgiliydi. Seimas'a 2.000'den fazla katılımcı katıldı. Meclis, Rus İmparatorluğu içinde geniş siyasi özerklik talep etme ve bunu barışçıl yollarla gerçekleştirme kararı aldı. Seimas bağımsız bir Litvanya devletinin kurulması için zemin hazırladığı için, Litvanya Konseyi tarafından 16 Şubat 1918'de kabul edilen Litvanya Bağımsızlık Yasası'na doğru önemli bir adım olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Donatas Malinauskas</span> Ünlü diplomat

Donatas Malinauskas (

<span class="mw-page-title-main">Jonas Smilgevičius</span>

Jonas Smilgevičius (

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Milliyetçi Birliği</span> Litvanyada bir siyasi parti

Litvanya Milliyetçi Birliği, Milliyetçiler, 1926'dan 1940'a kadar Cumhurbaşkanı Antanas Smetona'nın otoriter rejimi sırasında Litvanya'da iktidardaki siyasi partiydi. Parti 1924'te kuruldu ama popüler değildi. Aralık 1926 askeri darbesi sonucu iktidara geldi. 1927'den 1939'a kadar, Bakanlar Konseyi yalnızca LTS üyelerini içeriyordu. 1936'da, diğer partiler resmen dağıldı ve LTS ülkenin tek yasal partisi oldu. 1930'larda parti giderek daha da radikalleşti ve İtalyan Faşizmine sempati duymaya başladı. Parti, Haziran 1940'ta SSCB'nin Litvanya'yı işgalinden sonra kapatıldı. Aynı isimdeki parti 1990'da yeniden kuruldu ve iki savaş arası LTS'nin halefi olduğunu iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Vailokaitis</span>

Jonas Vailokaitis (

<span class="mw-page-title-main">Kazimieras Bizauskas</span>

Kazimieras Bizauskas veya Kazys Bizauskas (

<span class="mw-page-title-main">Petras Klimas</span> Diplomat

Petras Klimas (

<span class="mw-page-title-main">Pranas Dovydaitis</span>

Pranas Dovydaitis Litvanyalı politikacı, öğretmen, yazar ve profesör. 1918'de Litvanya Bağımsızlık Yasası'nın yirmi imzacısından biriydi. Litvanya Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Vladas Mironas</span> Litvan rahip ve siyasetçi (1880-1953)

Vladas Mironas (

Vytautas Sakalauskas, Litvanyalı siyasetçi. 1990'da Litvanya'nın bağımsızlığından önce Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin son başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Kristijonas Donelaitis</span>

Kristijonas Donelaitis, Prusyalı- Litvanyalı şair ve Lutherci papaz. Prusya Krallığı'nın bir bölgesi olan ve Litvanca konuşan önemli bir azınlığın bulunduğu Küçük Litvanya'da yaşadı. İlk klasik Litvanca şiiri olan Mevsimler'i yazdı. Litvanya edebiyatının klasik bir eseri olan şiir, Litvanyalı köylülerin günlük yaşamını, serflikle mücadelelerini ve yıllık yaşam döngüsünü anlatmaktadır.