İçeriğe atla

Liberal Hareket

Litvanya Cumhuriyeti Liberal Hareketi
Lietuvos Respublikos Liberalų sąjūdis
KısaltmaLRLS
ChairwomanViktorija Čmilytė-Nielsen
First Vice ChairmanVitalijus Gailius
Vice Chairpeople
  • Edita Rudelienė
  • Simonas Kairys
  • Ričardas Juška
Executive SecretaryDainius Petravičius
Kuruluş tarihi25 Şubat 2006 (2006-02-25)
BölünmeLiberal and Centre Union
MerkezVašingtono a. 1, Vilnius
Üyelik7,722 (1 Ekim 2018 (2018-10-01))[1]
İdeoloji
Siyasi pozisyonMerkez sağ[3][4]
Avrupa üyeliğiAvrupa İçin Liberaller ve Demokratlar İttifakı Partisi
Resmî renklerTuruncu
Seimas
13 / 141
Litvanya Kabinesi
2 / 14
Avrupa Parlamentosu
1 / 11
Belediye Meclisleri
217 / 1.473
Belediye Başkanlıkları
8 / 60
İnternet sitesi
Litvanya

Litvanya Cumhuriyeti Liberal Hareketi[3][4][5][6] (Litvanca: Lietuvos Respublikos Liberalų sąjūdis, LRLS), Litvanya'da muhafazakâr-liberal[2] siyasî partidir.

Tarih

Kuruluş, hükûmete katılım ve büyüme (2006–2016)

Parti, Artūras Zuokas'ın liderliğinden memnun olmayan Liberal ve Merkez Birliği'nin muhalif üyeleri tarafından 2006 yılında kuruldu.

2006 yazında, Liberal Hareket (Kirkilas Kabinesine katılmadan önce Liberal ve Merkez Birliği olarak) Anavatan Birliği ile işbirliği yapmaya başladı.[7] 2007 belediye seçimlerinde parti ulusal oyların yüzde 4,66'sını aldı.

2008 yasama seçimlerinde Seimas'ta 11 sandalye ve ulusal oyların yüzde 5,72'sini elde etti. LRLS, Anavatan Birliği, Liberal ve Merkez Birliği ve Ulusal Diriliş Partisi ile bir koalisyon kurdu. Bu koalisyon, Anavatan Birliği'nden Başbakan Andrius Kubilius liderliğinde Seimas'taki 141 sandalyeden 80'ini elde etti. Sonraki 2012 seçimlerinde parti, Seimas'ta 10 sandalye ve ulusal oyların yüzde 8,57'siyle bir sandalye kaybetti.

2011 belediye seçimlerinden sadece bir ay önce, parti kendisini "akılcı sağcılar" olarak tanımlamaya başladı ve bu da Liberal ve Merkez Birliği ve Anavatan Birliği'nin kazanma olasılığını artırdı.[8] Partinin desteği artmaya başladı. 2014 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ve 2015 belediye seçimlerinde parti sırasıyla ulusal oyların yüzde 16,55 ve 15,49'unu aldı. Bu büyüme esasen 2014 ve 2015 seçimlerinde sırasıyla yüzde 1.48 ve yüzde 4.91 oy alan Liberal ve Merkez Birliği ve Litvanya Özgürlük Birliği (Liberaller) pahasına oldu. Daha önce kararsız seçmenlere veya diğer partilerin seçmenlerine de (Anavatan Birliği, Düzen ve Adalet ve İşçi Partisi) atfedildi.[9]

Yolsuzluk skandalı, düşüş, iç anlaşmazlıklar ve ikinci kez hükûmete katılma (2016'dan beri)

Parti lideri Eligijus Masiulis'in 106.000 avroluk rüşvet aldığı iddia edildikten sonra, Antanas Guoga 13 Mayıs 2016'da geçici olarak göreve geldi.[10] İstifa etmeden önce sadece dört gün başkanlık yaptı. Bir ay sonra, Vilnius Remigijus Šimašius'un belediye başkanı parti başkanı seçildi.

Eligijus Masiulis'in yolsuzluk davası hâlen devam ediyor. Paranın yerel bir iş adamından aldığı bir kredi olduğunu iddia ediyor.[11] Parti, ele geçirilen parayla herhangi bir bağlantısı olduğunu reddetti.

Šimašius'un liderliği uzun sürmedi ve 2017'de Eugenijus Gentvilas yeni lider olarak seçildi.[12]

2019 belediye seçimleri hazırlıklarında, birkaç bölge komitesi (özellikle Vilnius, Klaipėda ve Varėna bölgelerinde) halk seçim komiteleri kurmaya karar verdi. Liberal Hareket kurulu, ilçe komitelerinin kararlarını iptal etti. Buna karşılık Vilnius, Klaipėda ve Varėna bölge liderlerinden oluşan bölge komiteleri (sırasıyla Aušrinė Armonaitė, Vytautas Grubliauskas ve Algis Kašėta) görevlerinden istifa ettiler veya partiyi tamamen terk ettiler.[13][14]

Bu halk seçim komitelerinden biri olan "Gurur duyduğumuz Vilnius için!", 2019 yazında yeni bir parti olan Özgürlük Partisi'nin temelini oluşturdu. Bahsi geçen halk seçim komiteleri yeni partiye de katıldı.

Öte yandan, 2020 parlamento seçimlerinden önce "Pagėgiai bölgesindeki değişiklikler için" halk seçim komitesi Litvanya Çiftçiler ve Yeşiller Birliğine katılırken, aynı bölgedeki Düzen ve Adalet (2020'de kendini feshetti) üyelerinin çoğu Liberal Hareket'in üyesi oldu.[15]

2020 parlamento seçimlerinde oyların yüzde 7'sini almayı başardı. Daha sonra Anavatan Birliği ve Özgürlük Partisi ile koalisyona katıldı.

Kaynakça

  1. ^ Ministry of Justice (Lithuania) (1 Ekim 2018). "Lietuvos Respublikos politinių partijų sąrašas" (PDF). 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2019. 
  2. ^ a b Europe, A Political Profile: An American Companion to European Politics. ABC-CLIO. 26 Eylül 2011. s. 536. ISBN 978-0-313-39182-8. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 
  3. ^ a b The New York Times (27 Ekim 2008). "Center-Right to Form Lithuanian Coalition". 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2011. 
  4. ^ a b Adomaitis (26 Ekim 2008). "Lithuanian Centre-Right Wins Vote as Slowdown Looms". Reuters. 16 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2011. 
  5. ^ Seputyte (26 Ekim 2008). "Lithuanian Homeland Union Secures Victory in Election Run-Off". Bloomberg L.P. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2011. 
  6. ^ The Economist (11 Mart 2009). "Lithuania: Political Structure". Erişim tarihi: 22 Eylül 2011. 
  7. ^ "Konservatoriai ir liberalai formuos savo koaliciją". DELFI. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Liberalai per savivaldos rinkimus reklamuosis kaip sveiko proto dešinieji". 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – tv.lrytas.lt vasıtasıyla. 
  9. ^ "Lietuvos Respublikos liberalų sąjūdis: žlugę per vieną dieną?". 11 Ağustos 2016. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Pokerio žaidėjas, tapęs liberalų vedliu: įdomiausi A.Guogos biografijos faktai". 15min.lt. 13 Mayıs 2016. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2019. 
  11. ^ "Eligijus Masiulis: aš grąžinau Raimondui Kurlianskiui paskolą". Verslo žinios. 18 Nisan 2018. 18 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2019. 
  12. ^ "Liberalai tarė savo žodį dėl lyderio: partijai vadovaus Eugenijus Gentvilas". tv3.lt. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "Armonaitė traukiasi iš Liberalų sąjūdžio vicepirmininkių". DELFI. 31 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "Liberalų sąjūdis byra toliau – partiją palieka ir Vytautas Grubliauskas". lrytas.lt. 5 Kasım 2018. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Šilokarčema - Pūstelėjo permainų vėjas Pagėgių politikoje". www.silokarcema.lt. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Litvanya</span> Kuzeydoğu Avrupada yer alan Baltık ülkesi

Litvanya, resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki Baltık bölgesinde yer alan bir ülkedir. Baltık Devletlerinden biri olup Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alır. Kuzeyde Letonya, doğu ve güneyde Belarus, güneyde Polonya ve güneybatıda Rusya ile sınırı vardır. Batıda ise İsveç ile deniz sınırı bulunur. Litvanya, 65.300 km²'lik bir alanı kaplar ve 2,86 milyon nüfusa sahiptir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda en büyük şehri de olan Vilnius'tur. Diğer büyük şehirler sırasıyla Kaunas, Klaipėda, Šiauliai ve Panevėžys'dir. Litvanlar, etnolinguistik olarak Balt halklarının bir parçasıdır ve Hint-Avrupa dil ailesinin Baltik kolunda hayatta kalan birkaç dilden biri olan Litvanca dilini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Seimas</span>

Seimas tek meclislilik ilkesine dayalı olarak kurumsallaşmış Litvanya ulusal meclisi. Seimas, dört yılda bir yapılan seçimlerle belirlenen 141 milletvekilinden oluşur. Vekillerin 71'i ülke çapında oluşturulmuş seçim bölgeleinden bireysel adaylıkla belirlenirken, geri kalan 70'i ülke genelindeki oy dağılımlarına göre oransal temsil usulüyle belirlenir. Ülkede partiler meclise girebilmek için %5 barajını aşmak zorundadır. Bu oran seçim ittifakı yapıldığı takdirde %7 olarak uygulanır. Seimas Litvancadaki "Sueiga, suėjimas" sözcüklerinden gelir ve anlamı "toplanma, toplanma yeri, meclis, kurultay"dır.

<span class="mw-page-title-main">Andrius Kubilius</span> Litvan siyasetçi

Andrius Kubilius, Litvanya'nın eski Başbakanıdır. 1999 yılında Başbakan olarak görev yaptı. Muhafazakâr siyasi parti Litvanya Hristiyan Demokratlar - Anavatan Birliği'nin lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Saulius Skvernelis</span> Litvanya başbakanı (2016-2020)

Saulius Skvernelis, 2016-2020 yılları arası Litvanya Başbakanı olan Litvan siyasetçidir. Aynı zamanda Seimas'a üyedir. Daha önce polis komiseri olarak görev yapmış ve 2014-2016 yılları arasında İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rolandas Paksas</span> Litvan siyasetçi

Rolandas Paksas Litvan siyasetçi. 2003-2004 yılları arasında Litvanya Cumhurbaşkanı. Daha önce 1999 yılında Litvanya Başbakanı, 2000-2001 yılları arasında ise yine Başbakan, 1997-1999 yılları arasında Vilnius Belediye Başkanı, 2000-2001 yılları arasında da Vilnius Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır. 2004 yılından bu yana Düzen ve Adalet'e liderlik etti ve 2009'dan bu yana Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irena Degutienė</span> Litvan siyasetçi

Irena Degutienė, Litvanyalı siyasetçi. Muhafazakâr Homeland Union partisi üyesi ve şu anda Seimas Başkan Vekilidir. 4 Mayıs 1999-18 Mayıs 1999 ve 27 Ekim 1999-3 Kasım 1999 tarihleri arasında geçici geçici olarak Litvanya Başbakanlığı yapmıştır. Ayrıca 1996 ve 2000 yılları arasında Sosyal Güvenlik ve Çalışma Bakanlığı görevini yürütmüştür. 1978 yılında Vilnius Üniversitesi'ni bitirmiş ve tıp bölümünden mezun olmuştur. Yaklaşık on iki yıl Vilnius Kızılhaç Hastanesi'nde çalıştıktan sonra 1994 yılında Sağlık Bakanı sekreteri olmuştur. 1996 ve 2000 yılında Seimas seçimlerini kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Basanavičius</span>

Jonas Basanavičius, Litvanyalı bağımsızlık aktivisti politikacı, doktor, yazar. Litvanya'nın bağımsızlığı için çok sayıda çalışma yürüttü. Litvanya Bağımsızlık Yasası imzacıları oturumunun başkanı idi.

Litvanya Kurucu Meclisi, 1920 yılında, 1922 Litvanya Anayasası'nı hazırlamak ve kabul etmek için demokratik olarak seçilen meclis.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya cumhurbaşkanı</span> Litvanyanın devlet başkanı

Litvanya cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Litvanya'nın devlet başkanıdır.

Litvanya Cumhuriyeti Anayasası Litvanya Cumhuriyeti'nde kabul edilen tüm yasalar için temel olan anayasa. 25 Ekim 1992'de yapılan referandumda onaylanmıştır.

Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi Litvanya'daki bir Hristiyan demokratik siyasi partisiydi.

Litvanya Milliyetçi ve Cumhuriyetçi Birliği, Milliyetçiler olarak da bilinen, Litvanya'da milliyetçi sağcı bir siyasi partidir. 1926-1940 yılları arasında ülkeyi yöneten Litvanya Milliyetçi Birliği'nin devamı olduğunu iddia etmektedir. Parti, Litvanya'nın 1990'da tekrar bağımsız olması sonrası yeniden kuruldu ve seçimlerde son derece başarısız bir performans gösterdi. Parti, 2008'de Anavatan Birliği ile birleşti ama 2011'de yeniden ayrıldılar. 2017'de Cumhuriyetçi Parti ile birleşti. Parti, geleneksel aile değerlerini desteklemekte, Litvanya'nın Avrupa Birliği'nden bağımsızlığını savunmakta ve göçmenliğe karşı çıkmaktadır.

Litvanya Sosyal Demokrat Halk Partisi iki savaş arası dönemde Litvanya'da faaliyet yürüten siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Devleti'nin Yeniden Kuruluşu Yasası</span>

Litvanya Devleti'nin Yeniden Kurulması Yasası (Litvanca: Aktas dėl Lietuvos nepriklausomos valstybės atstatymo veya 11 Mart Yasası, 11 Mart 1990'da kabul edilen ve Litvanya Yüksek Konseyi'nin Sąjūdis liderliğindeki tüm üyeleri tarafından imzalanan ve Litvanya'nın bağımsızlığını ilan ettiği yasa. Yasa, Sovyetler Birliği'nin bir parçası haline gelen Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin yerine bağımsız Litvanya'nın kurulduğunu açıkladı. Litvanya dağılan Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan eden ilk ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Ingrida Šimonytė</span> Litvanya Cumhuriyeti başbakanı

Ingrida Šimonytė, Litvanyalı siyasetçi ve ekonomist. 25 Kasım 2020 tarihinden beri Litvanya'nın başbakanıdır. Kazimira Prunskienė'den sonra göreve gelen ikinci kadındır. Šimonytė ayrıca 2016'dan beri Antakalnis seçim bölgesiden Seimas üyesi olarak görev yapmaktadır ve 2009'dan 2012'ye kadar ikinci Kubilius kabinesinde maliye bakanlığı yapmıştır. 2019 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuştur. Šimonytė, Vatan Birliği'ne bağlı olmasına rağmen bağımsız bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">1926 Litvanya Darbesi</span> Litvanyada 1926 askeri darbesi

1926 Litvanya Darbesi, Litvanya'da demokratik olarak seçilmiş hükûmetin yerine Antanas Smetona liderliğindeki muhafazakar ve otoriter bir hükûmetle sonuçlanan askeri bir darbedir. Darbe, 17 Aralık 1926'da gerçekleşti ve büyük ölçüde ordu tarafından düzenlendi; Smetona'nın rolü günümüzde tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Darbe, dönemin en muhafazakar partisi olan Litvanya Milliyetçi Birliğini iktidara getirdi. LMB, 1926'dan önce oldukça yeni ve önemsiz bir milliyetçi partiydi. 1926'da üye sayısı yaklaşık 2000 kişiydi ve parlamento seçimlerinde sadece üç sandalye kazanmıştı. Zamanında Seimas'ın en büyük partisi olan Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi orduyla işbirliği yaptı ve darbeye anayasal meşruiyet sağladı, ancak yeni hükûmette önemli bir görevi kabul etmedi ve Mayıs 1927'de çekildi. Ordu, iktidarı sivil hükûmete devrettikten sonra, siyasi hayatta doğrudan bir rol oynamayı bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Birliği</span> Litvanyada bir politik parti

Anavatan Birliği - Litvanyalı Hristiyan Demokratlar Litvanya'da merkez sağ siyasi partidir. 13.072 üyeye sahip olan parti Seimas'ta 141 sandalyeden 50'sinin sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Dışişleri Bakanlığı (Litvanya)</span>

Litvanya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Litvanya Cumhuriyeti'nin ulusal politikasını şekillendiren ve aşağıdaki alanlarda uygulamalarını düzenleyen, koordine eden ve kontrol eden bir hükûmet organıdır: dış ilişkiler ve güvenlik politikası: uluslararası ilişkiler, ekonomik güvenlik, dış ticaret, hakların korunması ve Litvanya Cumhuriyeti'nin ve yurtdışındaki kişi ve kuruluşlarının çıkarları; Avrupa Birliği üyeliğinin koordinasyonu; yurtdışında diplomatik ve konsolosluk ilişkileri, diplomatik hizmet, Litvanya ulusal ve diplomatik protokolü, uluslararası ilişkilerin temsili; Litvanya Cumhuriyeti'nin işbirliği politikası; Litvanya ile göçmen bağlantılarının güçlendirilmesi. Dışişleri Bakanlığı, Litvanya'nın bağımsızlığını yeniden tesis etmesinden kısa bir süre sonra 4 Kasım 1918'de kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Gabrielius Landsbergis</span> Litvan siyasetçi

Gabrielius Landsbergis, Litvanyalı politikacı, Centras - Žaliakalnis seçim bölgesinden Seimas üyesi ve Avrupa Parlamentosu'nun eski bir üyesidir. Avrupa Halk Partisi Grubunun üyesiydi. Landsbergis, 2015 yılında Anavatan Birliği Başkanı seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Viktorija Čmilytė-Nielsen</span> Litvan siyasetçi

Viktorija Čmilytė-Nielsen, Litvanyalı bir politikacı ve satranç oyuncusu. 2010 yılında FIDE tarafından büyükusta unvanını aldı, 2011 yılında Avrupa kadınlar şampiyonu oldu ve iki kez Litvanya şampiyonu oldu. 13 Kasım 2020'den beri Litvanya Meclisi Başkanı olarak görev yapmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.