İçeriğe atla

Liber

Antik Roma dini ve mitolojisinde, Liber (/ˈlbər/ LY-bər, Latin : [Liːbɛr] ; Liber Pater ("özgür Baba") olarak da bilinen "özgür olan") bir bağcılık, şarap, doğurganlık ve özgürlük tanrısıydı. O, Roma'daki pleblerin koruyucu tanrısıydı ve Aventine Triad'larının bir parçasıydı. Liberalia festivaline (17 Mart) ismini vermiştir. Yunan Dionysos / Bacchus'un Romalılaştırılmış biçimleriyle giderek daha fazla ilişkilendirildi.[1]

Etimoloji

Līber ('özgür') adı Proto- İtalic * leuþero'dan ve nihayetinde Proto-Hint-Avrupa * h₁leudʰero'dan ('insanlara ait', dolayısıyla 'özgür') kaynaklanmaktadır. [2]

Liber, Bacchus ve Dionysus

Liber'ın şarap, sarhoşluk, sınırsız özgürlük ve güçlünün yıkılmasıyla olan ilişkileri, onu Bacchus olarak Romanlaştırılan Yunan tanrısı Dionysos'a yakın bir eşdeğer yaptı. Graeco-Roma kültüründe Dionysos, tarihi bir figür, kahraman bir kurtarıcı, dünya gezgini ve şehirlerin kurucusu olarak öhemerize edildi. Romalılar Liber'i zamanla az konu aldılar ve Bacchus olarak geçirdiler.

Tapınaklar ve kült resimler

Pliny the Elder, Aventine Üçlüsü'nün tapınağının Yunan mimarlar tarafından tasarlandığı ve tipik olarak Yunan tarzıyla yapıldığını anlatıyor. Bildiğimiz kadarıyla bugün hiçbir iz kalmadı. Ayrıca tapınağa dair tarihsel ve epigrafik herhangi bir kayıt yok, tam yeri için yalnızca seyrek ayrıntılara sahibiz,

Literatürde

Liber ve Libera adlı tanrılar, Harry Turtledove ve Judith Tarr'ın bilimkurgu / zaman yolculuğu romanı Ev Tanrıları'nda önemli bir rol oynuyor.

Kaynakça

  1. ^ ditor's footnote 179, concerning Orosius' use of "Pater" to emphasise "the cruelty
  2. ^ de Vaan 2008.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Satir</span> Mitolojik karakter

Satir, Antik Yunan mitolojisinde yer alan yarı keçi yarı insan kır ve orman iyesi.

<span class="mw-page-title-main">Hestia</span> Aile Tanrıçası

Rhea ile Kronos'un kızı olan Hestia, Zeus'un en büyük kız kardeşidir. Olimpos'taki tanrıların en kibarı olarak bilinen Hestia, aile tanrıçasıdır, bu yüzden de günlük ev hayatında önemli bir yere sahiptir. Hiçbir mitolojik anlatımda yer almadığı gibi, Antik Yunan'da ona adanan tapınakları da olmamıştır. Ama, Olimpos'ta yanan kutsal ateş ve dünyadaki yanan her ocak onun kutsal mekanı sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Zeus</span> Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli; göklerin şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısı

Zeus, "Tanrıların ve İnsanların Babası" ve Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Roma'da Jüpiter olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça Hera'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Ayrıca Athena'nın ona hediyesi olan Aegis'in de taşıyıcısıdır. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi Yunanistan'daki Dodona antik şehirdir. Habercisi oğlu Hermes'tir. Gigantlar arasındaki karşıtı Kral Porphyrion'dur.

<span class="mw-page-title-main">Dionisos</span> Antik Yunan mitolojisinde şarabın ve şarapçılığın tanrısı

Dionysus veya Dionisos, Roma mitolojisinde Baküs (Bacchus) olarak da bilinen Çallı şarap tanrısı. Şarabın sadece sarhoş ediciliğini değil, sosyal ve faydalı etkilerini de temsil eder. Medeniyetin destekçisi ve barış aşığıdır. Yunan mitolojisinde, Dionysos Hindistan'a kadar geniş bir alana seyahat etti ve kültünü Yunanistan'a yaydı, esasen doğu kökenli olarak bilinirdi. Onun onuruna grup sekse benzeyen ayinler düzenlenirdi, burada katılımcılar kendilerini aşacak derecede Dionysosçu bir dans ve eğlence çılgınlığına kapılırlardı. Tiyatronun, Dionysos'a tapanlar gibi, kendi kişiliklerini geride bırakmaya ve canlandırdıkları karakterle bütünleşmeye çalıştıkları için bu etkinlikten doğduğuna inanılır. Gerçekten de, Dionysos rahiplerine Yunan tiyatrolarında şeref koltukları verildi.

Fufluns veya Puphluns, Etrüsk mitolojisinde bitkilerin, şenliğin, sağlığın, büyümenin ve canlılığın tanrısı. Arz-tanrıça Semia'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Hefaistos</span> Yunan Mitolojisi - Tanrıların Demircisi

Hephaistos, Yunan mitolojisinde Zeus ile Hera'nın oğlu ya da Hera'nın yalnız başına doğurduğu oğlu. Tanrılar ve kahramanlar için demircilik zanaatıyla uğraşarak silahlar ve zırhlar üreten ateşler tanrısı. Aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Bacchanalia</span>

Bacchanalia, Roma'nın MÖ 496 yılında yaşadığı kıtlık sonucu Sibylla kitaplarına danışılarak Roma'ya getirdikleri kutsal üçlüden1 tanrı Bacchus adına yapılan dinsel ayin ve bayramlardır. Yunanca orgia da denir.

<i>Bacchus</i> (Michelangelo)

Bacchus, (1497) İtalyan Yüksek Rönesans heykeltıraş, ressam, mimar ve şairi Michelangelo'nun bir mermer heykelidir. Heykel, bir dereceye kadar doğal büyüklüğün üzerinde de olup Roma şarap tanrısı Bacchus' ü betimlemektedir. Heykel Michelangelo'nun Pietà' sı ile sanatçının kesin olmamakla birlikte Roma'daki ilk dönemindeki sadece iki heykelinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Roma festivalleri</span> Vikimedya liste maddesi

Roma festivalleri ya da Latince söylenişiyle feriae, Roma İmparatorluğu'nda yılın belli zamanlarında farklı tanrısal varlıklar için kutlanılan bayram ya da festival günleridir. Bu festivallerin en önemlileri Saturnalia(günümüzde Noel) ve Consualia, Lupercalia ve Bona Dea kutlamalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Teos</span> Antik kent

Teos veya Teo, Eski İyonya'da batısından yer alan bir antik şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Libertas</span>

Libertas, Roma tanrıçası ve özgürlüğün kişileştirilmesidir. Geç Cumhuriyet'te siyasallaşmış bir figür haline geldi. Populares fraksiyonunu destekleyen paralarda ve daha Jül Sezar'ın suikastçılarının paralarında yer aldı. Bununla birlikte, Galba'nın Nero'nun ölümünden sonraki kısa hükümdarlığı sırasında yaptığı "Halkın Özgürlüğü" paraları gibi imparatorluk dönemine ait sikkeler üzerinde bazen görünür.

<span class="mw-page-title-main">Dīs Pater</span>

Dīs Pater veya Dis Pater yeraltı dünyasının Romalı bir tanrısıydı. Dis, başlangıçta verimli tarım arazileri ve maden zenginliği ile ilişkilendirildi ve bu mineraller yeraltından geldiği için, daha sonra Kitonik tanrılar Pluto (Hades) ve Orcus ile alakalandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Faunus</span>

Antik Roma dini ve mitolojisinde, Faunus [ˈFau̯nʊs] ormanın, ovaların ve tarlaların boynuzlu tanrısıydı; sığırları verimli hâle getirdiğinden ona Inuus deniyordu. Edebiyatta Yunan tanrısı Pan ile eşleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Doğa tanrıları listesi</span>

Doğa ibadetinde bir doğa tanrısı, su tanrısı, bitki tanrısı, gök tanrısı, güneş tanrısı, ateş tanrısı veya dağlar, ağaçlar veya yanardağlar gibi doğal olarak meydana gelen diğer olaylar gibi doğa güçlerinden sorumlu bir tanrıdır.

Şarap ve bira tanrıları, alkol içeren içeceklerin üretiminde kullanılan meyve ve tahılların yanı sıra fermantasyon ve damıtma süreçleriyle de ilişkili bir dizi tarımsal tanrıyı içerir.

Doğurganlık tanrısı, doğurganlık, cinsellik, hamilelik, doğum ve ekinlerle ilişkili bir tanrı veya tanrıçadır. Bazı durumlarda bu tanrılar bu deneyimlerle doğrudan ilişkilidir, diğerlerinde ise daha soyut sembollerdir. Doğurganlık ayinleri ibadetlerine eşlik edebilir. Aşağıdaki, doğurganlık tanrılarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cautha</span>

Catha Etrüsk mitolojisinde ay veya güneş tanrıçasıdır. Doğumla da ilişkilendirilir. Yeraltı dünyasıyla da bağlantısı olan Catha aynı zamanda İtalya'nın Pyrgi kentindeki güney kutsal alanının tanrıçasıdır Sık sık bir kült paylaştığı Etrüsk tanrısı Śuri ile birlikte görülür. Catha, sıklıkla Yunan tanrısı Dionysos'un muadili olan Etrüsk tanrısı Fufluns ve Roma tanrısı Bacchus'un muadili olan Pacha ile eşleştirilir. Ayrıca, Pyrgi'de Catha, Yunan tanrısı Apollon'un muadili olan tanrı Aplu ile de bağlantılıdır. Aplu, Etrüsk dinine dahil edildiğinde, Catha'nın bazı özelliklerini bile almış olabilir. Giovanni Colonna, Catha'nın Yunan Persephone ile bağlantılı olduğunu, çünkü Catha'nın eşi Suri'nin Roma mitolojisindeki Dis Pater ile ilişkilendirdiğini öne sürdü.

Aguna, Gürcü mitolojisinde bağ ve şarap tanrısıdır. Bu tanrı adına bugünkü Gürcistan ile Tao ve Klarceti bölgelerinde şenlikler düzenleniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Dionisos Gizemleri</span>

Dionysos Gizemleri, bazen sarhoş edici maddeler ve diğer transa neden olan teknikleri kullanıp, engellemeleri ve sosyal kısıtlamaları ortadan kaldırarak bireyi doğal durumuna dönme konusunda özgürleştiren antik Yunan ve Roma'da yapılan bir ritüeldi. Bu ritüel aynı zamanda aralarında kölelerin, kanun kaçaklarının ve vatandaş olmayanların da bulunduğu, Yunan toplumu tarafından dışlanmış kadın ve erkeklere de bir miktar özgürlük sağlamaktaydı. Son dönemlerinde Gizemler, Dionysos'un doğasını buna göre değiştirmesiyle, vurgularını yeraltı dünyası yöneliminden; aşkın, mistik bir yönelime kaydırdı. İnisiyelere ayrılmış gizemli bir din olarak doğası gereği, Dionysos kültünün birçok yönü bilinmemektedir ve Greko-Romen çoktanrıcılığının gerilemesiyle birlikte kaybolmuştur. Modern bilgiler açıklamalardan, görsellerden ve kültürler arası çalışmalardan elde edilmiştir.