İçeriğe atla

Liao Nehri

Koordinatlar: 40°40′09″K 122°08′56″D / 40.66917°K 122.14889°D / 40.66917; 122.14889
Liao Nehri'nin drenaj havzasının haritası

Liao Nehri (Çince (basitleştirilmiş): ; Çince (geleneksel): ; pinyin: Liáo Hé) Kuzeydoğu Çin'in baş nehridir (1.345 km). Liaoning ili ve Liaotung Yarımadası, isimlerini bu nehirden alır.

Liao'nun batı kolu (Xi Liao He), doğudan akan Shara Muren (Xar Moron He) ve güneyden akan Laoha (Laoha He) nehirlerinin, yaklaşık olarak 43° 25' kuzey, 120° 45' doğu koordinatlarında birleşmesiyle oluşmuştur. Birleşen bu nehre, Shuangliao şehrinin 8 km kuzeyinde, fırtına sonraları dışında üst kısımları kuru olan Khingan dağlarının güneydoğu yamaçlarını drene eden Xinkai He katılır. Nehrin doğu kolu (Dong Liao He), merkez Liaoning'in alçak dağlarından gelir. Nehrin doğu ve batı kolları, yaklaşık olarak 42° 59' kuzey, 123° 33' doğu koordinatlarında, Liaoning'deki ağızda, Jilin ve İç Moğolistan'da birleşir, sonra geniş düzlükleri geçerek Bohai Körfezi'ne akar.

Nehrin, Qianshan hattından akan iki ana akarsu kolu Hun He (Türkçe: çamurlu nehir) ve Taizi He, denize dökülmeden önce Liao Nehri'ne geri akardı; ancak Çin Atlası (Pekin, Sinomaps Press, 2006), bu iki akarsu kolunun geleneksel yollarını takip ederek, atlasın "Liao He Kou" olarak isimlendirdiği ağızdan denize dökülürken, Liao Nehri'nin neredeyse hepsinin, 35 km kuzeybatı'daki Bohai Körfezi'ne dökülen ShuangTaizi Nehri'ne saptığını gösterir. Google Earth de bu şekli onaylar.

Eyalet merkezi Shenyang, nehrin yukarısındaki Fushun ve ağızdaki Yingkou gibi birkaç ana şehir, Hun He'de bulunur. Anshan şehri, havzanın güneydoğu kenarında bulunur.

Liao Nehri, 232.000 km²'den daha büyük bir bölgeyi drene eder; ancak ortalama boşaltım debisi saniyede 500 m³'tür. Bu miktar İnci Nehri'nin yirmide biri kadardır.

Sarı Irmak gibi, Liao Nehri de toz halindeki lös içinden aktığı için fazlasıyla yüksek sediment oranına sahiptir.

Ayrıca bakınız

  • Dünyanın en uzun nehirleri


İlgili Araştırma Makaleleri

Havza, bir nehir ya da göl havzası, nehrin kaynağı ile sonlandığı yer arasında kalan, nehre su veren tüm alanı kapsamaktadır. Akarsuyun ana kolu ve yan kolları ile birlikte sularını topladığı ve drene ettiği bu alana akaçlama havzası da denilir.

<span class="mw-page-title-main">Gediz Nehri</span> Türkiyede bir nehir

Gediz Nehri, Anadolu'dan Ege Denizi'ne dökülen Büyük Menderes Nehri'nden sonra ikinci büyük akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Dicle</span> Türkiyeden Iraka akan ırmak

Dicle ırmağı, Fırat ırmağı ile birlikte Mezopotamya'yı oluşturan iki büyük nehirden en doğuda olanıdır. Türkiye'de bulunan Elazığ ilinin Sivrice ilçesinden doğan nehir, Irak boyunca akar ve Fırat'la birleşerek Şattülarap'ta Basra körfezine dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Mississippi (nehir)</span> Kuzey Amerika kıtası ve ABDnin en uzun akarsuyu.

Mississippi Nehri, Kuzey Amerika'nın en uzun nehridir. Çok büyük bir kısmı ABD (%98.5) ve birazı da Kanada sınırları içinde akar. Kolları olan Missouri ve Jefferson nehirleriyle birlikte toplam uzunluğu 6.275 km'yi bulur ve bu haliyle Nil, Amazon ve Yangtze nehirlerinden sonra dünyanın en büyük 4. nehridir.

<span class="mw-page-title-main">Göksu</span> Türkiyede akarsu

Göksu Antalya, Konya, Karaman ve Mersin illerinden akan ve Mersin ili Silifke ilçesi güneyinde Akdeniz'e dökülen bir nehirdir. Göksu Nehri'nin uzunluğu 260 km, havza alanı 10.000 km²'dir. Aşağı yukarı aynı uzunlukta iki kolu vardır: Kuzey kolu Gökçay, güney kolu ise Gökdere'dir, ikisinin kaynağı da Toros Dağları'ndaki Geyik Dağları'ndan çıkar. Geyik Dağları Antalya-Gündoğmuş ve Konya-Hadim arasındadır ve Alanya'nın 50 km kuzeyinde bulunur. Bu iki kol Karaman-Ermenek'i geçtikten sonra Mut'un güneyinde birleşerek Göksu adını alır ve daha sonra Silifke güneyinde Paradeniz adıyla bilinen deltada Akdeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Sarıdeniz</span> Kuzeydoğu Asyada bir deniz

Sarı Deniz, Büyük Okyanus'a açılan Doğu Çin Denizi'nin Çin ve Kore yarımadasının içlerine sokulmuş bir uzantısıdır. Denizin adı, içine dökülen Sarı Nehir'in getirdiği alüvyonlarda bulunan sarı kum partiküllerinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yangtze</span> Asyanın en uzun nehri

Yangtze Nehri, Yangzi Jiang veya Gök Irmak; Asya'nın en uzun, dünyanın Nil ve Amazon'dan sonra üçüncü en uzun nehridir. Uzunluğu 6.370 km olup Çin'in batısından Doğu Çin Denizi'ne akar. Çincede anlamı "uzun nehir"dir. Dünyada sadece bir ülkeyi sulayan en büyük nehirdir. Tibet Platosu'ndan Min adıyla doğar, Yibin'de Jinsha nehriyle birleşerek Yangtze adını alır. Çongçing, Vuhan, Nankin ve Şanghay'dan geçerek Yangtze Deltası'ndan Doğu Çin Denizi'ne dökülür. Nehir, denge profiline ulaşmış olup ulaşım için elverişlidir. Yolcu ve yük taşımacılığı yapılır. Özellikle delta bölgesine çok yakında bulunan ve dünyanın en büyük limanlarından olan Şanghay Limanı nehir üzerinde en yoğun gemi trafiğinin yaşandığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bohai Denizi</span> deniz

Bohai Denizi Sarıdeniz'in karanın içine sokulmuş en uç noktasıdır. Bazı kaynaklarda körfez olarak da geçer. Çin'in başkenti Pekin'e yakınlığı denizi sadece Çin'in değil dünyanın da en sıkışık deniz trafiğinin olduğu alan olmasına neden olur. Son yıllar da denizin altında büyük petrol ve doğalgaz yatakları olduğu tespit edildi.

<span class="mw-page-title-main">Sarı Irmak</span> Çinde bulunan bir ırmak

Sarı Nehir, Sarı Irmak, Huangho ya da Altın Nehir,, Çin'in Yangtze'den sonra ikinci ve dünyanın en uzun altıncı nehri. Uzunluğu 5.464 km olup, Çin'in batısından Bohai Denizi'ne akar. Adını çığırının üst bölümlerindeki yüksek çamur oranına borçludur.

<span class="mw-page-title-main">Hotan Nehri</span>

Hotan Nehri veya Ho-t’ien Nehri, Beyaz Yeşim (Yurungkaş) ve Kara Yeşim (Karakaş) nehirlerinin birleşmesi ile oluşur ki kuzey Kunlun Dağlarından kuzey Çindeki Taklamakan Çölüne doğru akar. İki nehir çölün ortasında, ortalama 145 km Hotan şehrinin kuzeyinde birleşir. Nehir sonra 290 kilometre çölün içinden kuzeye doğru akar ve Tarım Nehrine sularını boşaltır. Dağlarda eriyen kar sularıyla beslenen nehir, yaz aylarında tamamen kurur. Tarım Havzasında su ileten tek Hotan nehir yatağıdır.

Toşkan Nehri, Tanrı Dağları'nda Çin ile Kırgızistan sınır bölgesinde bir nehir.

<span class="mw-page-title-main">Kore Körfezi</span>

Kore Körfezi, Batı Kore Körfezi olarak da bilinir, Sarı Denizin kuzeydoğu kolunu oluşturan girinti. Bohai Denizi'nden ayıran Çin'deki Liaoning yönetim bölgesine bağlı Liaodong Yarımadası ile Kuzey Kore'nin batı kesimi arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Nehir</span>

Kızıl Nehir, Çin'in güneybatısından başlayıp, Vietnam'da Tonkin Körfezi'ne dökülen akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Mavi Nil</span>

Mavi Nil Etiyopya'da bulunan Tana Gölü kaynaklı nehir. Beyaz Nil ile birlikte Nil nehrini oluşturan en büyük iki koldan birisidir. Nehrin üst kesimleri Etiyopya'da pek çok kişi tarafından kutsal olarak kabul edilir ve bu nedenle bu nehre Abbay denilir. İncil Yaratılış 2'de belirtilen ve Cennet Bahçesinden dışarıya akan Gihon Nehri olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">San Luis Vadisi</span>

San Luis Vadisi, ABD'nin Colorado ile New Mexico eyaletleri arasındaki güney Rocky Dağları'nda bulunan ve 180 km uzunluğundaki bir vadidir. Batısında San Juan Dağları ile güneyinde Sangre de Cristo Sıradağları arasında yüksek rakımlı bir Alpin havzadır.

<span class="mw-page-title-main">Yingkou</span>

Yingkou, Çin'in Liaoning eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, Liaoning Körfezi'nin kıyısında Liao Nehri'nin ağzında yer almakta olup güneyde Dalian, kuzeybatıda Panjin ve doğuda Anshan il düzeyi şehirleri ile komşudur. Yüzölçümü 4,970 km² olan şehrin nüfusu 2,428,534'tür. Yingkou, Bohai Denizi'nde önemli bir liman şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Liaoning</span>

Liaoning, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalettir. Eyalet, günümüzdeki haliyle 1907 yılında Fengtian ismiyle kuruldu, ancak isim 1929'da "Liaoning" olarak değiştirildi. Eyalet başkenti ayrıca o dönemde Shenyang'ın eski ismi olan Shengjing'in Mançuca telaffuzu olan Mukden olarak bilinirdi. Japon Mançukuo kukla rejimi altında eyaletin ismi 1907'deki ismine dönüştürüldü, fakat Liaoning ismi 1945'te yine geri getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Rize'deki akarsular listesi</span>

Rize ilinde irili ufaklı pek çok akarsu vardır. Bu bölgedeki akarsular oldukça kısadır; yüksek yerlerden doğar ve hızlı bir akışa sahiptir. Çoğu ana bir akarsuda toplandıktan sonra Karadeniz'e dökülür. Bu akarsular arasında en uzun olanı, 78.4 kilometre uzunluğuyla İyidere Deresi, beslenme alanı en geniş olan ise Fırtına Deresi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sham Chun Nehri</span>

Çince: 深圳河; pinyin: Shēnzhèn Hé; Jyutping: sam1 zan3 ho4

<span class="mw-page-title-main">Narın (İrtiş)</span> Kazakistanda bir nehir, İrtişin sağ kolu

Narın, Kazakistan’ın Doğu Kazakistan Eyaleti Katonkaragay İlçesi’nde bir nehirdir ve İrtiş'in sağ koludur.