İçeriğe atla

Li Dazhao

Li Dazhao
Kişisel bilgiler
Doğum 29 Ekim 1889(1889-10-29)
Laoting, Çing Hanedanı
Ölüm 28 Nisan 1927 (37 yaşında)
Pekin, Çin
Partisi Çin Sosyalist Partisi (1912-1913)
Çin Komünist Partisi (1921-1927)
Kuomintang (1922-1927)
Bitirdiği okul Waseda Üniversitesi
Beiyang Üniversitesi

Li Dazhao (Çince: 李大釗; pinyin: Lǐ Dàzhāo; 29 Ekim 1889-28 Nisan 1927), Yeni Kültür Hareketi'ne katılan bir Çinli entelektüel ve siyasetçiydi. Chen Duxiu ile birlikte Temmuz 1921 tarihinde Çin Komünist Partisi'ni kurdu. ÇKP ve Sun Yat-sen'in Çin Milliyetçi Partisi arasında 1924'ün başlarında birleşik bir cephe kurulmasına yardım etti. Kuzey Seferi sırasında Li tutuklandı ve sonra 1927'de savaş ağası Zhang Zuolin tarafından Pekin'de idam edildi.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin</span> Doğu Asyada bir ülke

Çin, resmî adıyla Çin Halk Cumhuriyeti (Çince:

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin kurucu ve iktidar partisi

Çin Komünist Partisi (ÇKP), Çin'in kurucu ve iktidar partisidir. 1 Temmuz 1921 tarihinde Şanghay'da kurulmuş olan Çin Komünist Partisi, 2022 yılında açıklanan ve toplam Çin nüfusunun ciddi kısmına tekabül eden 97 milyona yakın üye sayısıyla dünyadaki en büyük ikinci siyasi parti konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Halk Kurtuluş Ordusu</span> Çin Halk Cumhuriyetinin askeri gücü

Çin Halk Kurtuluş Ordusu, Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) silahlı kanadı ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin başlıca askeri gücüdür. PLA beş hizmet kolundan oluşur: Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri, Hava Kuvvetleri, Roket Kuvvetleri ve Stratejik Destek Kuvvetleri. Merkezi Askeri Komisyon'un (CMC) liderliği altındadır ve başkanı başkomutan olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Türkistan Cumhuriyeti</span> Çin istilası altındaki Türk devleti

Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bugünkü Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzey kesminde Gulca 'da 12 Kasım 1944'te Sovyetler Birliği siyasi müdahalesi ve Kızıl Ordu'nun askerî desteğiyle kurulan, 20 Ekim 1949'da Çin Komünist Partisi'ne itaat eden ve Aralık 1949'de Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye konuşlandırılmasıyla Çin'e ilhak edilen cumhuriyet.

<span class="mw-page-title-main">Çin dilleri</span> Doğu Asyada ki Sinitik diller

Çin dilleri ya da Çin dil ailesi, Çin'de yaşayan Hanların konuştuğu dillerin tümüne verilen addır. Çin-Tibet dil ailesine dahil kollardan birini oluşturmaktadır. Bu diller ayrıca Sinitik diller olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan'ın siyasi durumu</span>

Tayvan'ın siyasal durumu, Çin İç Savaşı’nın sonucu olarak Çin Halk Cumhuriyeti ile Çin Cumhuriyeti arasında ortaya çıkan çatışma ile ilgilidir. Bu çatışma Tayvan adası, Tayvan’a ait olan adalar ve tarihi olarak Fujian, Guangdong ve Hainan eyaletlerine ait olan adaların statüsü hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin değerleri ile sosyalizm</span>

"Çin değerleri ile sosyalizm" Çin'in tarihsel pratiklerinden yola çıkarak uyguladığı sosyalizm metodunun isimlendirilme şeklidir. Bu isimlendirme Deng şiaoping döneminde ortaya çıksa da Deng öncesinde gerçekleşen tecrübeleri de içerisine almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi Politbürosu</span>

Çin Komünist Partisi Merkez Politbürosu veya Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Politika Bürosu 1927'den önce Çin Komünist Partisi'ni yöneten ve sayıları 19 ile 25 arasında değişen kişilerden oluşan bir gruptu. Diğer komünist partilerin tersine politbüronun gücü Çin Komünist Partisi Politbüro Yürütme Komitesi'nin elinde toplanmıştır. Politbüro üyeleri, Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi tarafından belirlenmektedir ancak 1980'lerden beri Politbüro vekalet verici bir konumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi</span> Çin Komünist Partisinin en üst liderlerinden oluşan siyasi yapı

Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi 1927'den önce Merkez Yürütme Komitesi olarak biliniyordu; Çin Komünist Partisi Ulusal Kongresi tarafından seçilen ve Çin Komünist Partisi içinde en yüksek otoritedir. Merkez Komite yaklaşık olarak 300 kişidir ve Çin Komünist Partisi Politbürosu'nu seçer.

<span class="mw-page-title-main">1911 Devrimi</span> Çinde cumhuriyetin kurulduğu devrim

Xinhai Devrimi veya 1911 Devrimi veya Çin Devrimi, Çin'in son imparatorluk hanedanının devrilip yerine Çin Cumhuriyeti'nin kurulduğu devrimdir. Devrim Çin takviminde 1911 yılında Xinhai (辛亥) yılına denk geldiğinden Xinhai Devrimi olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Güvenlik Bakanlığı (Çin)</span>

Devlet Güvenlik Bakanlığı (MSS) karşı istihbarat, yabancı istihbarat ve siyasi güvenlikten sorumlu istihbarat kurumudur ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin güvenlik teşkilatıdır. Pekin'de Çin Halk Cumhuriyeti'nin Kamu Güvenliği Bakanlığı'na yakın bir merkezdir.

Kapitalist yolcular, Maoist teoride önceden komünist olmasına rağmen kapitalist burjuva güçlerin baskısına boyun eğmek için belirgin bir eğilim gösteren ve daha sonra kapitalizmi savunan kişi veya grupları ifade eden terim.

<span class="mw-page-title-main">Çin Rüyası</span>

Çin Rüyası, Çin siyasetinde 2013 yılından sonra popüler olan, Çin değerleri ile sosyalizmin hedefleri doğrultusunda Çin Komünist Partisi'nin görüşlerini yansıtan terim. Çin siyaseti kapsamında bu ifade gazeteciler, resmi hükûmet yetkilileri, çeşitli aktivistler gibi toplumum çeşitli katmanlarından kişilerce kullanılmaktadır ve "Çin ulusunun hedeflerini" tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi Ruhani Uygarlık İnşası için Merkez Rehberlik Komisyonu</span>

Çin Komünist Partisi Ruhani Uygarlık İnşası için Merkezi Rehberlik Komisyonu, "spirtüel medeniyet" inşa etmek için çalışmalar yürüten Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi'ne bağlı komisyon. 21 Nisan 1997 yılında kurulan komisyon, günümüzde Liu Yunshan tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi tarihi</span>

Bu maddede Çin Komünist Partisi tarihi ayrıntılı bir şeklide anlatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin millî amblemi</span> Ulusal amblem

Çin millî amblemi, kızıl renkli bir yuvarlak içinde, Mao Zedong'un 1949'da Çin'in kuruluşunu ilan ettiği Yasak Şehrin ön kapısını oluşturan Tiananmen Kapısı'nın sembolünü içermektedir. Bu sembolün üstünde, ulusal bayraktaki beş yıldız görünebilir. Bu yıldızlardan en büyüğü Çin Komünist Partisi'ni simgelerken, dört küçük yıldız ise Maoculukta belirlenen dört sosyal sınıfı simgelemektedir. Çin hükûmeti, armanın "ulusal bayraktaki kalıplardan" oluştuğunu ileri sürmektedir:

Bayraktaki kızıl rengi devrimi, yıldızlardaki sarı rengi ise muazzam kızıl toprakların saçtığı altın, parlak ışınları simgeler. Dört küçük yıldızın büyük bir yıldızı çevreleme tasarımı, Çin halkının Çin Komünist Partisi (ÇKP) önderliği altındaki birliğini ve bütünlüğünü simgeler.

—China Yearbook 2004

<span class="mw-page-title-main">Jokhang Tapınağı</span> Lhasa da yer alan, Tibetlilere göre en kutsal tapınak

Jokhang Tapınağı, Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nin başkenti Lhasa'da bulunan bir Budist tapınağıdır. Genel olarak Tibetliler tarafından Tibet'in en kutsal ve önemli tapınağı olarak kabul edilmektedir. Tapınak günümüzde Gelug mezhebi tarafından korunur, ancak Budizmin tüm mezheplerine mensup olanları da kabul etmektedir. Tapınağın mimari tarzı Hint vihara, Tibet ve Nepal mimarisinin bir karışımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de siyaset</span> çinde siyaset

Çin Halk Cumhuriyeti'nde siyaset, tek bir partinin yönettiği yarı başkanlık sosyalist cumhuriyetin çerçevesinde yer almaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'nde devlet gücü; Komünist Partisi, Merkezi Halk Hükümeti ve bunun eyalet seviyesinde ve yerel seviyedeki temsili aracılığıyla uygulanır. Çin Komünist Partisi, Çin Halk Cumhuriyeti halkı arasında yer alan iç anlaşmazlıkları yönetmek ve izlemek için Dahili Referans kullanır. Sosyalist devletin yüce liderliğine Batı etkilerinin meydan okumasını önlemek amacıyla Şi-Li Yönetimi, Çin'deki ideolojik alan üzerinde daha sıkı kontroller uygulayan Dokuz Numaralı Belge'yi Çin Komünist Partisi üyeleri arasında dağıttırdı.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan-Türkiye ilişkileri</span>

Tayvan-Türkiye ilişkileri, Tayvan ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye, 1971'den beri Tayvan ile hükûmet dışı, çalışma düzeyinde ilişkiler sürdürmektedir.