Li Cunxu - Turkipedia

Li Cunxi

Jin prensi
Hüküm süresi	23 Şubat MS 908-13 Mayıs MS 923
Önce gelen	Li Keyong
Hou Tang imparatoru
Hüküm süresi	13 Mayıs MS 923-15 Mayıs MS 926
Sonra gelen	Li Siyuan

Doğum	2 Aralık MS 885 Jinyang, Tang Hanedanı
Ölüm	15 Mayıs MS 926
Hanedan	Hou Tang

Li Cunxu (Çince: 李存朂; pinyin: Lǐ Cúnxù; 2 Aralık MS 885-15 Mayıs MS 926), Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde Hou Tang'ın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 923'ten MS 926 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Li Cunxu, Beş Hanedanlık ve On Krallık Dönemi'nin askeri açıdan en yetenekli hükümdarlarından biri olarak kabul edildi. Jin Prensi olarak babası Li Keyong'un yerine geçtiğinde, Jin, Li Keyong'un yönetiminin son yıllarında zayıflamıştı ve güneydeki ezeli rakibine askeri bir tehdit oluşturabileceği düşünülmemişti. Tang tahtını ele geçirdi. Li Cunxu, Hou Liang'a karşı uzun bir sefer başlatmadan önce, Sarı Nehir'in kuzeyindeki toprakların çoğunu ele geçirmek için bir dizi fetih ve ittifak kullanarak Jin devletini dikkatlice yeniden inşa etti.

Li Cunxu, 923'te Hou Liang'ı fethetti ve kendisini “Yenilenmiş Tang” olarak adlandırdığı Hou Tang'ın imparatoru ilan etti. “Tang'ı restore etmenin” bir parçası olarak başkent, eski Tang doğu başkenti olan Luoyang'a geri taşındı. Beş Hanedanlığın diğer tüm hanedanlarında olduğu gibi, Hou Tang sadece 13 yıl süren kısa ömürlü bir rejimdi. Li Cunxu, 926'da Guo Congqian liderliğindeki bir subay isyanı sırasında öldürüldüğü için hanedanın kuruluşundan sadece üç yıl sonra yaşadı. Onun yerine üvey kardeşi Li Siyuan geçti.

Kaynakça

Ci hai bian ji wei yuan hui (Çince: 辞海编辑委员会). Ci hai (Çince: 辞海). Shanghai: Shanghai ci shu chu ban she (Çince: 上海辞书出版社), 1979.
Beş Hanedanın Tarihi, vols. 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34.
Beş Hanedanın Yeni Tarihi, vol. 5.
Zizhi Tongjian, vols. 260, 263, 265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275.
Davis, Richard L., Fire and Ice: LI Cunxu and the Rise of Later Tang. (Hong Kong: Hong Kong University Press, 2016)

Resmî unvanlar
Li Cunxu Hou Tang
Önce gelen: Li Keyong	Hou Tang imparatoru MS 908/923-926	Sonra gelen: Li Siyuan

İlgili Araştırma Makaleleri

Tang Hanedanı, Sui Hanedanı'nın ardından Çin'e hüküm sürmüş hanedandır. 618'de Li Shimin, Sui Hanedanı'nı devirerek Tang Hanedanı'nı kurdu. Li Shimin daha çok Tang Hanedanı'nın kurucusu İmparator Taizong olarak bilinir. Çin imparatorlarının en ünlülerinden biridir. Tang Hanedanı döneminde Çin'in komşularının üzerinde çok büyük etkisi vardı ve birçok komşu krallıkları vergiye bağlamıştı. Bununla birlikte Göktürk Kağanlığı 659 yılında, İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı ise 744 yılında Tang Hanedanı'nın egemenliği altına girmiştir. Yaklaşık 300 yıl yönetimde kalan Tang Hanedanı zamanında Han Hanedanı'ndan bile daha parlak bir dönem yaşandı. Bu dönemde imparatorluk toprakları genişletildi; değişik ırk, kültür ve dinlerden halklarla ilişkiler kuruldu ve sonradan Batılı toplumları şaşkınlığa uğratacak bir yönetim sistemi kuruldu. Bazı kaynaklarda Tang Hanedanı'nın Çinleşmiş Türk-Tabgaç kökenli olduğu geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hou Tang (5 Hanedan)</span> Sha-to Türk Devleti

Hou Tang, Çin’de Beş Hanedan On Krallık döneminde Batı Göktürk'ün İşbara Kağan 'nun sülalesinden Şatuolar dan olup Tang Hanedanı'nın son döneminde meydana gelen Huang Chao (Çince:黄巢)'nın isyanını Ya Jun adlı seçkin atlılar ile bastırıp ün ve güç kazanan Li Keyong 'un oğlu Li Cunxu tarafından kurulmuş bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Hou Jin (5 Hanedan)</span>

Hou Jin, Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde Hou Tang'dan sonra Şatuolar 'ın devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Hou Han (5 Hanedan)</span>

Hou Han, Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde Hou Jin'in Hitaylar tarafından yıkırıldıktan bir süre sonra, Hitayların kuzeye geri döndüğünde Hou Jin'ın Jiedushi Liu Zhiyuan tarafından kurulmuş bir devlettir.

Şatuo veya Şatuo Türkleri dokuzuncu yüzyılın sonlarından onuncu yüzyıla kadar Kuzey Çin siyasetini büyük ölçüde etkileyen bir Türk kabilesiydi. Beş Hanedan ve On Krallık döneminde beş hanedandan üçü, Hou Tang, Hou Jin ve Hou Han'ı ve on krallıktan biri olan Kuzey Han'ı kurdukları belirtiliyor. Şatuo Türklerinin kurduğu kısa ömürlü krallıklar daha sonra Song hanedanı tarafından fethedildi ve yoğun Çinli nüfusu nedeniyle tamamen asimile oldular.

<span class="mw-page-title-main">Hou Liang (5 Hanedan)</span>

Hou Liang, Beş Hanedan On Krallık döneminde Çin'de kurulan beş hanedandan biriydi. Hanedan Zhu Wen tarafından kurulmuş olup 923'te Hou Tang tarafından yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Gaozu (Tang)</span> Tang Hanedanı kurucusu ve ilk imparatoru

İmparator Gaozu veya asıl adıyla Li Yuan, Tang Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 618'den 626 yılına kadar sürmüştür.

Jin Kitabı, Jin Hanedanı'nın MS 265'ten 420'ye kadar olan tarihini kapsayan resmi bir Çin tarihi metnidir. MS 648'de Tang hanedanlığının imparatorluk sarayı tarafından görevlendirilen bir dizi yetkili tarafından, baş editör olarak Şansölye Fang Xuanling tarafından derlenmiştir ve çoğunlukla önceki arşivlerden kalan resmi belgelerdir. Tang Hanedanı İmparatoru Taizong'un 1, 3, 54 ve 80 numaralı ciltlerindeki birkaç deneme yazılmıştır. Bununla birlikte, Jin Kitabı'nın içeriği sadece Jin Hanedanı tarihini değil, aynı zamanda Doğu Jin Hanedanı ile çağdaş olan On Altı Krallık dönemini de içermekteydi.

Wen, Çin'in Zhou Hanedanı'nın kurucusudur. Saltanatı MÖ 1100'dan MÖ 1050 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Shi Jingtang</span>

Shi Jingtang, tapınak adı Gaozu olarak da bilinir. 936'dan ölümüne kadar hüküm süren Beş Hanedan ve On Krallık döneminde kısa ömürlü Hou Jin'in kurucu imparatoruydu.

Shi Hong, Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Sonraki Chao'nun ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 333'ten MS 334 yılına kadar sürmüştür.

Helian Ding, Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Xia'nın üçüncü ve son imparatorudur. Saltanatı MS 428'den MS 431 yılına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Daizong (Tang)</span>

Daizong veya asıl adıyla Li Yu (李豫), Çin'de Tang Hanedanı'nın dokuzuncu imparatorudur. Saltanatı MS 762'den MS 779 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Xianzong (Tang)</span>

Xianzong veya asıl adıyla Li Chun (李純), Çin'de Tang Hanedanı'nın 12. imparatorudur. Saltanatı MS 805'ten MS 820 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Ai veya asıl adıyla Li Zuo (李祚), Çin'de Tang Hanedanı'nın 21. ve son imparatorudur. Saltanatı MS 904'ten MS 907 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Li Siyuan</span>

Li Siyuan veya Miaojilie (邈佶烈), Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde Hou Tang'ın ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 926'dan MS 933 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Li Conghou, Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde Hou Tang'ın üçüncü imparatorudur. Saltanatı MS 933'ten MS 934 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Li Congke, Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde Hou Tang'ın dördüncü ve son imparatorudur. Saltanatı 934'ten 937 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Taizong veya asıl adıyla Yaogu (堯骨), Çin'in Liao Hanedanı'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 927'den 947 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.