İçeriğe atla

Lhasa

Lhasa
拉萨市
ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར།
Lhasa şehri
Lhasa'dan görüntüler
China üzerinde Lhasa
Lhasa
Lhasa
Lhasa'nın Çin'deki konumu
Ülke Çin
Özerk bölgeTibet
İdare
 • Belediye başkanıZhang Tingqing (ÇKP)
Yüzölçümü
 • Toplam29274 km²
Nüfus
 (2010)[1]
 • Toplam559.423
 • Yoğunluk19.1/km²
Zaman dilimiUTC+08.00 (CST)
Resmî site
www.lasa.gov.cn

Lhasa, Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nin başkenti ve en büyük şehridir. Lhasa kutsal bir şehir olup eskiden Tibetli Budistlerin ruhsal başkanı ve Tibet hükümdarı olan Dalay Lama bu şehirde otururdu. Lhasa "yasak kent" diye tanınır çünkü burası tarihte çok uzun bir süre yabancılara kapalı tutulmuş, 1904 yılına kadar Tibetlilerden başka kimse bu kente girememiştir.

Coğrafya

Lhasa'nın Tibet'teki konumu

Lhasa ülkenin güneydoğusunda, Himalaya Dağları'nın yüksek tepelerinden birinin üzerindeki bir düzlükte denizden 3.600 metre yüksekte kurulmuştur. Şehir, doğuda Nyingchi ile batıda Xigazê il düzeyi şehirleri, kuzeyde Nagqu ile güneyde Shannan illeri ile komşudur. Ayrıca Hindistan sınırına çok yakındır.

Tibet.

Mimari

Lhasa'da tarihi önem taşıyan birçok bina vardır. Başlıcaları 652 yılında yaptırılmış olan Jokhang Tapınağı ve şehrin kuzeyindeki Ramo-çe Tapınağı'dır.

Lhasa'daki binaların çoğu taş ve tuğladan yapılmıştır. Evler genel olarak iki ya da üç katlıdır, bacasız ve alçak çatıları vardır.

Ulaşım

Lhasa, Qinghai-Tibet Demiryolu üzerinde yer almaktadır. Şehre hizmet veren Lhasa Gonggar Havalimanı ise Shannan ilinde bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Xizang Autonomous Region (Tibet)". geohive.com. 19 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Priene</span>

Priene, Aydın Söke'de Selçuk-Efes'e yaklaşık 100 km uzaklıkta kurulmuş bir İyon şehridir. Şehir Menderes nehrinin 10 km kuzeyindedir. Şehir kurulduğunda deniz kıyısındaydı. Menderesin alüvyonu nedeniyle şehir şimdi kilometrelerce kara içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Tibet Budizmi</span> Budizmin Vajrayana kolundan Budist inanış

Tibet Budizmi. Tibet, Moğolistan ve Bhutan başlıca olmak üzere Nepal, Hindistan, Çin, Rusya ve bazı Orta Asya Türklerinde takip edilen Budizm koludur. Kimi yerlerde Lamacılık olarak da adlandırılmaktadır. Tibetçe Lama den doğan bu kelime, aynı zamanda bir unvan olarak da kullanılmaktadır. Budizmin Vajrayana koluna aittir.

Dalay Lama veya Dalai Lama, Tibet'in ruhani dini lideri. 14. ve şu anki Dalay Lama Tenzin Gyatso'dur ve Hindistan'da mülteci olarak yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tibet</span> Asyada bir yayla bölgesi

Tibet Orta Asya'da Tibet halkının anavatanı olan bölge. Ortalama 4.900 metrelik yükseltisiyle "Dünyanın Çatısı" diye tanınır. Kuzeyinde Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve Qinghai, doğusunda Sichuan, güneyinde Hindistan, Nepal ve Bhutan vardır. Başkenti Lhasa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tibet Özerk Bölgesi</span> Çinde özerk bir bölge

Tibet Özerk Bölgesi ya da Çince ismiyle Xizang Özerk Bölgesi, kısaca Tibet veya Xizang, Güneybatı Çin'de, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'ne bağlı eyalet düzeyinde bir özerk bölgedir. Toprakları, geleneksel Tibet bölgesine ait Ü-Tsang ile Kham bölgeleriyle örtüşür.

<span class="mw-page-title-main">Tenzin Gyatso</span>

Tenzin Gyatso, 1950'den beri görevde bulunan 14. Dalay Lama'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tibetçe</span> Çin-Tibet dil ailesinde bir dil

Standart Tibetçe, Ü-Tsang Tibetçesi veya Lhasa Tibetçesi, genellikle Çin içindeki Tibet bölgesinde ve Çin dışındaki Tibetli diaspora tarafından konuşulan bir dildir. Tibetçe, dünyanın hâlâ kullanılan en eski yazımlarından birine sahiptir ve 1200 yıldır aynı şekilde yazılmaktadır. Eski Tibetçede kelime başlarında ünsüz kümeleri varken Ü-Tsang ve Khams lehçelerinde bu ünsüz kümeleri kaybolmuş ve diller tonal bir hâl almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Said Han</span>

Sultan Said Han, Yarkand Hanlığı'nı Eylül 1514'ten Temmuz 1533'e kadar yöneten bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Tibet müziği</span>

Tibet müziği, Himalaya bölgesinin kültürel kalıtını yansıtan ve Tibet'te yerleşik olmasına karşın Tibetlilerin yaşadığı Hindistan, Bhutan ve Nepal'de de varlığını sürdüren bir müzik türüdür. Varlığı bilinen en eski Tibet müziği, Tibet Budizmi'nin kökleşmiş etkisini yansıtan dini müziktir.

<span class="mw-page-title-main">Tibet Üniversitesi</span> Çine bağlı Tibet Özerk Yönetimindeki ana üniversite

Tibet Üniversitesi Çin'e bağlı Tibet Özerk Yönetimi'ndeki ana üniversitedir. Üniversite iki kampüsten oluşmaktadır. Bu kampüsler Lhasa ve Nyingchi'de bulunmaktadır. Üniversite resmi olarak 1985 yılında kurulmuştur ve maddi kaynağı Çin hükûmeti tarafından sağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tibetliler</span> etnik grup

Tibet halkı veya Tibetliler, günümüzde daha çok Çin'de, büyük bir bölümü Tibet Özerk Bölgesinde, sınır eyaletlerden Siçuan, Qinghai, Gansu ve Yunnan. Tibet'te yaşayan halkın % 92,77, Qinghai eyaletinde % 22,53, Gansu eyaletinde % 1,76 ve Siçuan eyaletinde % 1,54 Tibetlidir. Tibetliler, Tibet ve Himalaya bölgesinde göçebe bir yaşam sürdürürler.

<span class="mw-page-title-main">Teos</span> Antik kent

Teos veya Teo, Eski İyonya'da batısından yer alan bir antik şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Golmud</span> Çinin Qinghai ilindeki şehir

Golmud, Çin'in Qinghai eyaletine bağlı Haixi Moğol ve Tibet Özerk İli'nde bulunan bir şehirdir. Yüzölçümü 124.500 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 215.214 olup Xining ve Lhasa'nın ardından Tibet Platosu'nda yer alan üçüncü büyük şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Shannan</span> Çinin Tibet Özerk Bölgesinde bulunan bir İl düzeyi şehir

Shannan ili, Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nde bulunan bir İl düzeyi şehirdir. Şehir, kuzeyde bölge merkezi Lhasa, batıda Xigazê ve doğuda Nyingchi il düzeyi şehirleri ile güneyde Bhutan ve Hindistan ile komşudur. Yüzölçümü 79,699 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 328,990'dır. İlin merkezi Zêtang kasabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nagqu</span>

Nagqu ili, Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nde bulunan bir ildir. İl, güneyde bölge merkezi Lhasa ile Xigazê, Nyingchi ve doğuda Qamdo il düzeyi şehirleri, batıda Ngari ili ile kuzeyde Qinghai eyaleti ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi ile komşudur. Yüzölçümü 450,537 km² olan ilin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 462,381'dir. İlin merkezi Nagqu kasabasıdır.

Tenzin Gyatso 14. Dalai Lama 1949'da yeni kurulan Çin Halk Cumhuriyeti hükûmeti Tibet'i işgal etmeye başlayınca genç yaşına rağmen ulusal kabine başkanlığı görevini de üstlenmek durumunda kalan Kutsal Dalai Lama dokuz yıl boyunca Çinli işgalcilere karşı barışçıl, şiddet karşıtı bir politika izlemiş, fakat Çin hükûmeti giderek artan bir şiddetle kendilerine direnen savunmasız onbinlerce Tibet'liyi katletmiştir. Çinlilerin kutsal şehir Lhasa'yı kuşatmaya almaya başlamasıyla, Hindistan başbakanı Nehru'nun daveti üzerine Kutsal Dalai Lama barışçıl mücadeleyi sürdürmek üzere Himalayaları aşarak 31 Mart 1959'da Hindistan'a geçiş yapmıştır.. Orada "Sürgündeki Tibet Hükümeti" adıyla Tibet'i idare eden yönetim birimini kurdu ve kendisine eşlik eden binlerce Tibetli mülteci ile birlikte Tibet kültürünü ve eğitimini korumaya çalıştı.2011 yılında Tibet'in ruhani lideri Dalay Lama, Tibet hareketinin liderliğini yeni kuşaklara devretmek istediğini açıklaması ile birlikte, dünyanın çeşitli yerlerinde bulunan binlerce Tibetlinin oylarının çoğunluğu alan Lobsang Sangay sürgündeki Tibet hükûmetinin yeni başbakanı seçildi, Lobsang Sangay Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Harvard Üniversitesinde öğretim görevlisidir ve aslında Tibet'te hiç bulunmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Woeser</span>

Woeser, Tibet asıllı Çinli aktivist, yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Jokhang Tapınağı</span> Lhasa da yer alan, Tibetlilere göre en kutsal tapınak

Jokhang Tapınağı, Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nin başkenti Lhasa'da bulunan bir Budist tapınağıdır. Genel olarak Tibetliler tarafından Tibet'in en kutsal ve önemli tapınağı olarak kabul edilmektedir. Tapınak günümüzde Gelug mezhebi tarafından korunur, ancak Budizmin tüm mezheplerine mensup olanları da kabul etmektedir. Tapınağın mimari tarzı Hint vihara, Tibet ve Nepal mimarisinin bir karışımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lhasa Gonggar Havalimanı</span>

Lhasa Gonggar Havalimanı, Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nin başkenti Lhasa'ya hizmet veren bir havalimanıdır. Havalimanı, Lhasa'nın 62 km güneybatısında Shannan kentinde yer almaktadır.

Tendol Gyalzur, Tibetli-İsviçreli, Tibet'te ilk özel yetimhaneyi kurmasıyla tanınan hümanist.