İçeriğe atla

Lexington sınıfı muharebe kruvazörü

Lexington sınıfı muharebe kruvazörü
Lexington sınıfı muharebe kruvazörü
Planlanan: 6 adet
Tamamlanan: 0 adet
İptal edilen: 6 adet
Genel bakış
Gemi tipleri: Muharebe kruvazörü
Üreticiler: Fore River Shipbuilding, New York Shipbuilding, Newport News Shipbuilding and Drydock Company ve Philadelphia Naval Shipyard
Kullanan: ABD Deniz Kuvvetleri
Önce gelen sınıf Yok
Sonra gelen sınıf Yok
Genel özellikler
Ağırlık: 43.500 long ton (44.200 t; 48.700 ST)
44.638 long ton (45.354 t; 49.995 ST) full load
51.217 long ton (52.039 t; 57.363 ST) emergency full load[1]
Uzunluk: 874 ft (266 m) overall[1][2][3]
Kiriş uzunluğu: 105 ft 4 inç (32.1 m) ya da 105 ft 5 inç (32.1 m)[2][4]
Derinlik: 31 ft (9 m)[1][4]
Güç: Turbo-elektrik drive, 4 şaft, 16 boiler, 180.000 shp[1]
Hız: 33.5 knot (38.6 mph)[1][2][3]
Menzil: 12.000 deniz mili (22.000 km) at 10 knot (19 km/h)[1]
Mürettebat: 1.297
Silahlar: 8 × 16-inç (406 mm)/50 kal (4 × 2)
16 × 6-inç (152 mm)/53 kal
4 × 3-inç (76 mm)/50 kal
8 × 21-inç (533 mm) torpido tüb, 4 submerged[1]
Zırhlar: 7 inç (178 mm) belt
5–9 inç (130–230 mm) barbettes
12 inç (305 mm) conning tower
11 inç (280 mm) turret
6 inç (152 mm) side[1]

Lexiogon sınıfı muharebe kruvazörü (İngilizce: Lexington class battlecruiser), ABD Deniz Kuvvetleri tarafından sipariş edilmiş ilk ve tek muharebe kruvazörü sınıfı. Sınıfa ait alt gemilerin adları Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında muharebenin yaşandığı alanın adları (Lexington, Saratoga) ya da aynı savaşa katılmış olan savaş gemilerinin adları (Consellation, Ranger, Constitution ve United States).[5] Washington Donanma Antlaşması gereğince ikisi uçak gemisine çevrildi (Lexington ve Saratoga) ve dördü iptal edildi.

Plan ve tasarım

1912 yılında Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin Kongō sınıfı (Kongō, Hiei, Kirishima ve Haruna) ile savaşabilen savaş gemisi olarak planladı ve 1916 yılında tasarlandı. Ancak onların inşaat refakat gemileri ve denizaltısavar gemilerinin inşaatlarına öncelik verildiği için geciktirildi. Temel konsepti Kraliyet Donanması'nın planladığı Hush-hush denilen savaş gemilerinden Courageous sınıfı büyük hafif kruvazörü (sonra uçak gemisine çevrildi: Glorious sınıfı uçak gemisi; HMS Courageous (50) ve HMS Glorious (77)) nünkine benzemekte olup I. Dünya Savaşı'ndaki deniz muharebelerinden elde edilen tercubelerinin sonucu ağır zırhlar ile donatılarak planlanmış olan Kraliyet Donanmasının Admiral sınıfı muharebe kruvazörü (sadece HMS Hood (51) tamamlandı) ve Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'ne ait Amagi sınıfı muharebe kruvazörü (Amagi, Akagi, Atago, Takao) ile farklıydı. Gecikmeler sırasında, sınıf defalarca değişme uğradı. Aslında on adet 14"/50 kalibre topu ve on sekiz adet 5"/51 kalibre topu ile donatılıp maksimum hız ise 35 knot olacaktı. Ancak son tasarımında sekiz adet 16 "/50 kalibre topu ve on altı adet 6"/53 kalibre topu, 33,25 knot hızı olarak değiştirildi.

Washington Antlaşması

Lexington sınıfı muharebe kruvazörü (F. Muller, 1919)
Constitution (Philadelphia Navy Yard, Pensilvanya, 14 Temmuz 1921).

Washington Donanma Antlaşması'nda alınan karar gereğince gemilerin iki (Lexington ve Saratoga)si uçak gemisine çevrildi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk filo uçak gemileri oldu. Geri kalan dördü iptal edilerek hurdaya satıldı.

Aynı antlaşmaya dayanarak Birleşik Krallık'ın Courageous sınıfı büyük hafif kruvazörü (Glorious sınıfı uçak gemisi; HMS Courageous (50) ve HMS Glorious (77)) ve Japon İmparatorluğunun Amagi sınıfı muharebe kruvazörü 'nden Akagi, Kaga sınıfı zırhlı (Kaga ve Tosa)'dan Kaga, Fransa Cumhuriyeti'nin Normandie sınıfı zırhlı (Normandie, Flandre, Gascogne, Languedoc ve Béarn)'dan Béarn da uçak gemisine çevrildi.

Bazı belgelerde Alaska sınıfı da muharebe kruvazörü (battle cruiser) olarak anılmaktadır. Ancak ABD Deniz Kuvvetleri'nin sınıflandırmasına göre büyük kruvazör sayılmaktadır.

Lexington sınıfı uçak gemisi

Uçak gemisine çevirilen Lexington ve Saratoga II. Dünya Savaşı sırasında önemli hizmetlerde bulndular. Lexington Mercan Denizi Muharebesinde batırıldı. Saratoga ise savaştan sonra Crossroads Harekâtı'nda atom bombasının hedef gemisi olarak battı.

Gemiler

Pennant no.AdTersaneBaşlanmaDenize indirilişGöreve giriş / İptal edilişAkbet / Not
CC-1LexingtonFore River Ship and Engine Building Company1 Ocak 19213 Ekim 1925 (Lexington (CV-2) olarak)24 Aralık 19278 Mayıs 1942'de Mercan Denizi Muharebesi'nde batırıldı.
CC-2Constellation[6]Newport News Shipbuilding & Drydock Company18 Ağustos 1920-17 Ağustos 1923
CC-3SaratogaNew York Shipbuilding Corporation25 Eylül 19207 Nisan 1925 (Saratoga (CV-3) olarak)16 Kasım 192725 Temmuz 1946 Crossroads Harekâtı'nda battı.
CC-4RangerNewport News Shipbuilding & Drydock Company23 Haziran 1921-17 Ağustos 19238 Kasım 1923'te hurdaya satıldı.
CC-5Constitution[7]Philadelphia Naval ShipyardEylül 1920-Ağustos 1923
CC-6United StatesPhiladelphia Naval Shipyard25 Eylül 1920-Ağustos 192325 Ekim 1923'te hurdaya satıldı.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h Gardiner and Gray (1984), p. 119.
  2. ^ a b c "Lexington Class (CC-1 through CC-6)". Navy Department, Naval Historical Center. 26 Şubat 2004. 8 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008. 
  3. ^ a b Pike, John (5 September 2008). "CC-1 Lexington Class Specifications". GlobalSecurity.org. 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2008. 
  4. ^ a b Şablon:Cite DANFS
  5. ^ 1794 Donanma Kanunu'na dayanarak yapılan Chesapeake, Congress, Constellation, Constitution, President ve United States olmak üzere ABD Deniz Kuvvetleri'nin temelini atan altı fırkateyn den. Ranger ise aynı savaşa katılmış olan ABD kıta donanmasına ait sloop gemisi USS Ranger 'dan.
  6. ^ Aslında ABD bayrağına eklenen yıldızlar (takımyıldız) anlamına gelmektedir.
  7. ^ Aslında anayasa anlamına gelmektedir.

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

DKM <i>Scharnhorst </i> II. Dünya Savaşında Kriegsmarineye ait Scharnhorst sınıfı ilk zırhlı gemi

Scharnhorst, II. Dünya Savaşı'nda Kriegsmarine'ye ait Scharnhorst sınıfı muharebe kruvazörü veya zırhlı.

<span class="mw-page-title-main">Kruvazör</span> ağır savaş gemisi

Kruvazör büyük savaş gemilerinin sınıfıdır. Muhrip sınıfı gibi dışarıda destek ihtiyacı olan bir sınıftı fakat modern zamanda bu fark ortadan kalkmıştır. Geçmişte bağımsız operasyonlar için en küçük gemi olarak düşünülürdü. Modern savaşta kruvazörün eski işlevi ortadan kalkmış, yerlerini muhriplere terk etmiştir. Askeri işlev nedeniyle kruvazör adı en büyük gemiler için kullanılmaktadır.

<i>Yavuz</i> (muharebe kruvazörü) Osmanlı İmparatorluğunun I. Dünya Savaşına girmesinde önemli rol oynayan savaş gemisi

Yavuz, Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na girmesinde önemli rol oynayan savaş gemisidir.

<span class="mw-page-title-main">Akagi (uçak gemisi)</span>

Japon Uçak Gemisi Akagi , Japon İmparatorluk Donanmasında II. Dünya Savaşı sırasında hizmet etmiş bir uçak gemisidir. Japon İmparatorluk Donanması için aslında Amagi sınıfı muharebe kruvazörü olarak tasarlamış ve 1922'de Washington Deniz Silahsızlanması Konferansı'nun sonucu gereğince gemi çeşidini değiştirilmiştir. Geminin adı Japonya'nın Kanto bölgesinde bir yanardağ Akagi-Yama 'dan alınmıştır.

<i>Turgut Reis</i> (zırhlı)

Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.

<span class="mw-page-title-main">BL 15 inç Mk I</span> donanma topu

BL 15 inç Mk I, Birleşik Krallık'ın tasarladığı ilk 15 inç (381 mm) top. En kapsamlı bir şekilde ve en uzun süre kullanılmış donanma topudur.

TCG <i>Peyk</i>

TCG Peyk ya da Osmanlı donanmasındaki adıyla Peyk-i Şevket, Osmanlı donanması ve sonrasında Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmet gören Peyk-i Şevket sınıfının öncü gemi olan torpido kruvazörüdür. 1906-1907 yıllarında Kiel, Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde inşa edilmiş ve Kasım 1907'de Osmanlı donanması hizmetine girmişti. Geminin ana silahı üç 450 mm torpido tüpü ve bir çift 105 mm toptan oluşuyordu ve gemi 21 knot hıza ulaşabiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı savaş gemileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı savaş gemileri listesinde, Osmanlı İmparatorluğu'na ait olan ve olması planlanan zırhlılar yer alır. Jön Türkler'in 1908 yılında Osmanlı'da güç kazanmasının ardından İttihat ve Terakki cemiyeti iktidara yükseldi; güçlü bir Osmanlı Donanması hazırlamak için planlara başlandı. 1910 yılında yapılan Osmanlı Donanması geçit töreninde ciddi eksiklik açıkça görülmüştü. Girişilen zırhlı gemi inşa çalışmaları Abdülkadir'de olduğu gibi başarısızlıkla sonuçlanmıştı, bunun için Donanma Cemiyeti kuruldu; yerel bağışlar toplanması yoluyla gemi alımını hedeflemekteydi. Bu çabalara rağmen donanma kötü durumda kaldı. Donanmanın yetersizliği, Birinci Balkan Savaşı'nda kesin olarak görüldü. Bu savaşta Osmanlı Donanması, Yunan Donanması tarafından İmroz ve Mondros Deniz Muharebesi'nde iki defa yenilgiye uğratıldı.

<span class="mw-page-title-main">Muharebe kruvazörü</span>

Muharebe kruvazörü, 20. yüzyılın ilk yarısında yapılmış büyük savaş gemisi sınıfı. İlk olarak 1900 ila 1910 yılları arasında, zırhlı kruvazörün yerine geçmesi için yapılmıştır. Evrimi zırhlı savaş gemilerine (dretnot) daha çok benzemektedir. Maliyetleri ve büyüklükleri bir savaş gemisi ile hemen hemen aynıdır. Yüksek kalibreli silah donanımları nedeniyle, hızları diğer kruvazörlere nispeten daha düşüktür.

<i>Brandenburg</i> sınıfı zırhlı

Brandenburg sınıfı, Alman İmparatorluğu'nun okyanus ötesi ilk dört ön dretnot zırhlının dahil olduğu sınıf. Bu gemiler aynı zamanda kablosuz iletişim yapabilen ilk Alman savaş gemileridir. Bu sınıfta üretilen savaş gemilerinin adları SMS Brandenburg, SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, SMS Weißenburg ve SMS Wörth'tür. Dört geminin inşasına 1890 yılında başlandı, üçü 1893'te tamamlanırken SMS Weißenburg 1894'te bitirildi. Öncü gemi olan Brandenburg 9,3 milyon marka, Kurfürst Friedrich Wilhelm ise 11,23 milyon marka mal oldu. Birleşik Krallık Kraliyet Donanması, bu gemileri alaya alarak "balina avcıları" olarak nitelendirmiştir.

<i>Deutschland</i> sınıfı zırhlı Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen beş ön dretnot savaş gemisinden oluşan gemi sınıfı

Deutschland sınıfı, Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen beş ön dretnot savaş gemisinden oluşan gemi sınıfıdır. Sınıf Deutschland, Hannover, Pommern, Schlesien ve Schleswig-Holstein gemilerinden oluşmaktaydı. 1903-1908 arasında inşa edilen gemiler, daha önceki Braunschweig sınıfı zırhlılara çok benzerdi; ancak daha iyi koruma sağlayan zırhları vardı. İngiliz Kraliyet Donanması'nın devrimci gemisi HMS Dreadnought'un hizmete girişiyle daha inşaları tamamlanamadan teknolojinin gerisinde kalan Deutschland sınıfı, Alman donanmasına katılan son ön dretnot gemiler oldular. Deutschland sınıfının ardından inşa edilen Nassau sınıfı zırhlılar ise Almanya'nın ilk dretnot sınıfı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'nın zırhlı kruvazörleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kaiserliche Marine, 19. yüzyılın sonlarında çeşitli kruvazör tipleri denedi, küçük avisolar ve daha büyük korumalı kruvazörler bunlara dâhildi. Bütçe kısıtlamaları nedeniyle yurt dışı hizmetlerine veya iç hizmet filosuna özel kruvazörler hazırlanamadı. Sonuç olarak gemi inşa şubesi, her iki görevi de yerine getirebilecek uygun gemilerin üretilmesini planladı. İlk olarak 1886 yılında Irene sınıfı iki adet korumalı kruvazörün inşasına başlandı. Korumalı kruvazörler geliştirilerek daha da güçlendirildi ve Fürst Bismarck ile bu gelişimin doruğuna ulaşılarak Almanya'nın ilk zırhlı kruvazörü denize indirildi. Fürst Bismarck'ın inşası ilk Alman korumalı kruvazöründen 10 yıl sonra, 1896 yılında başlamıştı.

SMS <i>Friedrich Carl</i>

SMS Friedrich Carl, 1900'lü yılların başında Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilmiş bir zırhlı kruvazördür. Prinz Adalbert sınıfının ikinci ve son gemisidir. Friedrich Carl, Hamburg'daki Blohm + Voss tersanesinde inşa edildi. 1901'de kızağa konuldu, Aralık 1903'te tamamlandı, toplam maliyeti 15.665.000 Goldmark idi. Ana bataryaları dört adet 21 cm'lik toptan oluşuyordu ve 20,4 kn (37,8 km/sa) hız yapabilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Lord Nelson sınıfı zırhlı</span>

Lord Nelson sınıfı, 1905-1908 yıllarında inşa edilen iki gemiden oluşan Kraliyet Donanması'na bağlı bir ön-dretnot savaş gemisi sınıfıdır. Dreadnought savaş gemisinin 1906 yılında denize indirilmesiyle beraber son Britanya ön-dretnotları sayılırlar. 1914 yılında I. Dünya Savaşı başladığında sınıfın iki gemisi Lord Nelson ve Agamemnon, Manş Denizi Filosu'nda hizmet etmekteydi. 1915 yılının başlarında Çanakkale Savaşı deniz harekâtlarına katılmaları için her iki kardeş savaş gemisi Akdeniz'e transfer edildi. Alman muharebe kruvazörü Goeben ile hafif kruvazör Breslau'nun Akdeniz'e açılmasını önlemek için sonradan adı Ege Filosu olarak değiştirilecek olan Doğu Akdeniz Filosu'na katıldılar. 1919 yılında iki gemi Birleşik Krallık'a geri döndü. Lord Nelson, Haziran 1920'de hurdaya çıkarılana kadar pasif bırakıldı; ancak Agamemnon, 1927'de hurdaya çıkarılana kadar radyo kontrol hedef gemisi olarak hizmet etti. Hurdaya çıkarıldığında son İngiliz ön-dretnotuydu.

HMS <i>Hood</i>

HMS Hood Kraliyet Donanması için inşa edilen son muharebe kruvazörüdür.

<i>Peyk-i Şevket</i> sınıfı torpido kruvazörü

Peyk-i Şevket sınıfı, Osmanlı donanması için Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde 1906-1907 yıllarında inşa edilen bir çift torpido kruvazörüdür. Peyk-i Şevket ve Berk-i Satvet adlarında iki gemiden oluşuyordu. 20. yüzyılın başında Osmanlı donanmasını modernize etme programının bir parçası olarak sipariş edildiler. 775 metrik ton deplasmanındaki gemiler, görece küçük boyutlarına göre ağır silahlıydılar ve üç torpido tüpü, bir çift 105 milimetre (4,1 in) top ve birçok küçük silah taşıyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Helikopter gemisi</span> operasyonel olarak helikopter kullanan uçak gemisi türü

Helikopter gemisi, operasyonel olarak helikopter kullanan uçak gemisi türüdür. Helikopter gemilerinde, geminin büyük bir kısmını kaplayan ve uzunlamasına seyreden bir uçuş güvertesi bulunur. Bu gemilere örnek olarak İngiliz kraliyet donanmasındaki HMS Ocean, Sovyet Donanması'ndaki Moskva sınıfı veya Çin Donanması'ndaki Tipi 0891A örnek verilebilir. Bu gemilerde genellikle uçak depolanması için hangar da bulunmaktadır.

USS <i>Lexington</i> (CV-2) Birleşik Devletler Donanmasının İkinci Uçak Gemisi

USS Lexington (CV-2), Birleşik Devletler Donanması'nın uçak gemilerinden birisiydi. Lexington sınıfı idi. Başlangıçta bir muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Lexington, 1922'de imzalanan Washington Deniz Anlaşması'nın şartlarına uygun olarak için Birleşik Devletler Donanması'nın ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve Pasifik Filosu'na atandı. Lexington ve kendisiyle aynı sınıfı olan Saratoga, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi yıllık tatbikatta taşıyıcı taktikleri geliştirmek ve iyileştirmek için kullanıldı. Birden fazla vesileyle, bunlar Pearl Harbor'a başarıyla düzenlenen sürpriz saldırıları içeriyordu. Geminin turbo-elektrikli tahrik sistemi, 1929 sonlarında ve 1930 başlarında Tacoma'nın elektrik ihtiyacını karşıladı. Ayrıca 1931 yılındaki bir depremden sonra Nikaragua'nın başkenti Managua'ya sağlık personeli ve yardım malzemeleri götürdü.

USS <i>Saratoga</i> (CV-3) Birleşik Devletler Donanmasının Lexington sınıfı bir uçak gemisi

USS Saratoga (CV-3), Birleşik Devletler Donanması 'nın Lexington sınıfı uçak gemilerinden birisiydi. 1917'de muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Saratoga, Washington Denizcilik Antlaşması'na uygun olarak için yapımı sırasında Birleşik Devletler Donanmasının ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve tüm kariyeri boyunca parçası olacağı Pasifik Filosu'na atandı. Saratoga vekardeşi Lexington, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi tatbikatta kullanıldı. Bu tatbikatlar Pearl Harbor'a yapılan sürpriz saldırıları içermekteydi.

<span class="mw-page-title-main">DKM Gneisenau</span>

Gneisenau, II. Dünya Savaşı'nda hizmet etmiş Kriegsmarine'ye ait ünlü bir Alman zırhlı gemidir. Scharnhorst'u da içeren Scharnhorst sınıfı gemilerin ikincisidir. Gemi, Kiel'deki Deutsche Werke tersanesinde inşa edilmiştir.