Bilişsel bilim, zihin ve zekânın işleyişini ele alan, zeki sistemlerin dinamiklerini ve yapılarını araştıran disiplinler arası bir yaklaşımdır. Çok geniş bir alanı kapsamasından ötürü bilişsel bilim alanında çalışan araştırmacıların bilişsel psikoloji, dil bilimi, sinir bilimi, yapay zekâ, antropoloji ve felsefe gibi alanlarda temel bilgilere sahip olması beklenir.
Bilişim, bilişim bilimi ya da bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın kuramsal temellerini ve bunların bilgisayar sistemlerinde uygulanabilmeleri sağlayan pratik teknikleri araştıran bir yapısal bilim dalıdır. Bilişimciler ya da bilgisayar bilimcileri bilgi oluşturan, tanımlayan ve dönüştüren algoritmik süreçler icat edip, kompleks sistemleri tasarlamak ve modellemek için uygun soyutlamalar formüle ederler. Bilişim Dünya'da hızla gelişmeye devam eden önemli bir teknolojidir.
Yapay zekâ ya da kısaca YZ,, insanlar da dahil olmak üzere hayvanlar tarafından, doğal zekânın aksine makineler tarafından görüntülenen zekâ çeşididir. İlk ve ikinci kategoriler arasındaki ayrım genellikle seçilen kısaltmayla ortaya çıkar. Güçlü yapay zeka genellikle Yapay genel zekâ olarak etiketlenirken, doğal zekayı taklit etme girişimleri yapay biyolojik zekâ olarak adlandırılır. Önde gelen yapay zeka ders kitapları, alanı zeki etmenlerin çalışması olarak tanımlar: Çevresini algılayan ve hedeflerine başarıyla ulaşma şansını en üst düzeye çıkaran eylemleri gerçekleştiren herhangi bir cihaz. Halk arasında, yapay zekâ kavramı genellikle insanların insan zihni ile ilişkilendirdiği öğrenme ve problem çözme gibi bilişsel eylemleri taklit eden makineleri tanımlamak için kullanılır.
Yapay sinir ağları (YSA), insan beyninin bilgi işleme tekniğinden esinlenerek geliştirilmiş bir bilgi işlem teknolojisidir. YSA ile basit biyolojik sinir sisteminin çalışma şekli taklit edilir. Yani biyolojik nöron hücrelerinin ve bu hücrelerin birbirleri ile arasında kurduğu sinaptik bağın dijital olarak modellenmesidir. Nöronlar çeşitli şekillerde birbirlerine bağlanarak ağlar oluştururlar. Bu ağlar öğrenme, hafızaya alma ve veriler arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarma kapasitesine sahiptirler. Diğer bir ifadeyle, YSA'lar, normalde bir insanın düşünme ve gözlemlemeye yönelik doğal yeteneklerini gerektiren problemlere çözüm üretmektedir. Bir insanın, düşünme ve gözlemleme yeteneklerini gerektiren problemlere yönelik çözümler üretebilmesinin temel sebebi ise insan beyninin ve dolayısıyla insanın sahip olduğu yaşayarak veya deneyerek öğrenme yeteneğidir.
Eğitim teknolojisi "eğitim bilimleri" ailesinde yer almakla birlikte bilgisayar bilimleri, dizge kuramı, bilişsel bilimler, psikoloji, toplumbilim ve diğer bazı bilim dallarından beslenen, kendine has özellikleri olan, çoklu disiplin bir bilim dalıdır. Daha çok bir toplum bilim paradigması içerisinde yer bulsa da doğa bilimleri ile de ilişki içerisindedir. Hem araştırma yöntemleri hem de oluşturulan bilginin uygulanması bağlamında doğa bilimleri ile kesişir.
Makine öğrenimi (ML), veriden öğrenebilen ve görünmeyen verilere genelleştirebilen ve dolayısıyla açık talimatlar olmadan görevleri yerine getirebilen istatistiksel algoritmaların geliştirilmesi ve incelenmesiyle ilgilenen, yapay zekâda akademik bir disiplindir. Makine öğrenimi, bilgisayarların deneyimlerinden öğrenerek karmaşık görevleri otomatikleştirmeyi sağlayan bir yapay zeka alanıdır. Bu, veri analizi yaparak örüntüler tespit etme ve tahminlerde bulunma yeteneğine dayanır. Son zamanlarda yapay sinir ağları, performans açısından önceki birçok yaklaşımı geride bırakmayı başardı.
Daphne Koller Stanford Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri bölümünde profesördür. Ayrıca Andrew Ng ile birlikte çevrimiçi eğitim kuruluşu olan Coursera'nın kurucu ortağıdır.
Marvin Lee Minsky, yapay zekâ alanında yaptığı çalışmalarla bilinen Amerikalı bilim insanıdır. 1927'de ABD'nin New York kentinde dünyaya gelen Marvin Minsky, Massachusetts'teki Phillips Academy'deki eğitiminin ardından 2. Dünya Savaşı'nın sürdüğü yıllarda ABD Donanması'na yazıldı ve 1944-1945 yılları arasında burada hizmet verdi. Marvin Minsky, 1968 yılında kurucusu olduğu MIT'nin yapay zekâ laboratuvarında çalışmalar yaptı.
OpenAI, ABD merkezli yapay zekâ araştırma şirketi. Şirketin genel amacı insanlığa fayda sağlayabilecek yapay zekâ hakkında araştırma yapmaktır. 2015 yılının sonlarında San Francisco'da kurulan şirket, patentlerini ve araştırmalarını halka açık hale getirerek diğer kurum ve araştırmacılarla “serbest iş birliği yapmayı” amaçlamaktadır. Elon Musk ve Sam Altman, yapay genel zekâdan kaynaklanan varoluşsal risk endişelerinden dolayı bu şirketi kurduklarını açıklamıştır. Organizasyon 2015 yılında Sam Altman, Reid Hoffman, Jessica Livingston, Elon Musk, Ilya Sutskever, Peter Thiel ve diğerleri tarafından San Francisco’da kurulmuş ve toplamda 1 milyar dolar bağışta bulunulmuşlardır. Musk 2018 yılında yönetim kurulundan istifa etmiş ancak bağışçı olarak kalmıştır. Microsoft 2019 yılında OpenAI LP’ye 1 milyar dolarlık bir yatırım sağlamış ve Ocak 2023’te ikinci birçok yıllık yatırım sağlamıştır; bu ikinci yatırımın 10 milyar dolar olduğu bildirilmektedir. ChatGPT yazılı cevap veren botun yapımı da OpenAI’a aittir.
Dina Katabi,, , Suriyeli bilgisayar bilimi uzmanı ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nün (MIT) Bilgisayar Bilimleri ve Yapay Zekâ Laboratuvarı'nın yöneticisi.
Yoshua Bengio, Kanadalı bilgisayar bilimcisi. Yapay sinir ağları ve derin öğrenme konusundaki çalışmalarıyla tanınmıştır. 2018 Turing Ödülü'nü Geoffrey Hinton ve Yann LeCun'la birlikte almaya hak kazanmıştır.
Cynthia Breazeal Amerikalı bir robotik bilimci ve girişimcidir.
Rolf Pfeifer Bilişim Bölümü'nde Zürih Üniversitesi bilgisayar bilimi profesörü ve 2014 yılında emekli olduğu Yapay Zeka Laboratuvarının yöneticisiydi. Halen Osaka Üniversitesi 'nde özel atanmış profesör ve Shanghai Jiao Tong Üniversitesi ‘nde misafir profesördür.
Andrej Karpathy, Tesla'nın yapay zekâ ve otonom sürüş yöneticisidir. Derin öğrenme ve bilgisayarlı görü konularında uzmanlaştı.
Mike Schroepfer, Mart 2013'ten bu yana Meta Platformlarında baş teknoloji sorumlusu (CTO) olan girişimci, teknik mimar ve yöneticidir.
David Dana "Dave" Clark, Amerikalı bilgisayar bilimcisi ve İnternet öncüsü. MIT bünyesinde yer alan Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zekâ Laboratuvarında "Kıdemlı Araştırma Görevlisi" olarak çalışmaktadır.
Michael Kearns, Amerikalı bilgisayar bilimcisi, profesör ve Pensilvanya Üniversitesinde Ulusal Merkez Başkanı, üniversitenin Ağ ve Sosyal Sistemler Mühendisliği Programı'nın (NETS) kurucu direktörü, Warren Ağ ve Veri Bilimleri Merkezi'nin kurucu direktörüdür. Ayrıca üniversitenin Wharton Okulu'nda ve Ekonomi bölümünde ikincil görevleri mevcuttur. Hesaplamalı öğrenme teorisi ve algoritmik oyun teorisinde önde gelen bir araştırmacıdır. Makine öğrenimi, yapay zekâ, hesaplamalı finans, algoritmik ticaret, hesaplamalı sosyal bilimler ve sosyal ağlar ile ilgilenmektedir. Daha önce Morgan Stanley'nin Yapay Zeka Mükemmeliyet Merkezi ekibinde Danışmanlık ve Araştırma işlevini yönetmiştir. Şu anda Amazon Web Services bünyesinde bir Amazon Uzmanıdır.
Semantic Scholar, Allen Yapay Zeka Enstitüsü'nde geliştirilen ve Kasım 2015'te halka açık olarak yayınlanan bilimsel literatür için yapay zekâ destekli bir araştırma aracıdır. Bilimsel makaleler için özetler sağlamak üzere doğal dil işlemedeki gelişmeleri kullanır. Semantic Scholar ekibi, yapay zekanın doğal dil işleme, makine öğrenimi, İnsan-bilgisayar etkileşimi ve bilgi çekme alanlarında kullanımını aktif olarak araştırmaktadır.
Ben Goertzel, ABD'li bilgisayar bilimcisi, yapay zekâ araştırmacısı ve iş insanı.
Wojciech Zaremba, Polonyalı bilgisayar bilimci ve OpenAI'ın kurucu ortağı. OpenAI'da Codex araştırma ve dil takımlarını yönetmektedir. Bu takım, bilgisayar kodu yazabilen yapay zeka üzerinde aktif olarak çalışmaktadır. Ayrıca, GPT serisi dil modelleri üzerinde de çalışmaktadır.
