İçeriğe atla

Leontios Machairas

Leonties

Leontios Makhairas' Orta Çağ sonlarında Kıbrıs Tarihini anlatan bir kroniğin yazarıdır.[1] Leontios Makhairas ile ilgili pek fazla bilgi yoktur. Bertrandon De La Broquiere, 1432 yılında Larende'de iken L. Makhairas (Lyon Maschere) ile tanıştığını belirtir. Seyahatnameden L. Makhairas'ın Kıbrıs tahtına yeni geçen Kral II. John adına, kesintiye uğrayan ilişkileri düzenlemek için Karamanoğlu İbrahim Bey'e elçi olarak gönderildiği anlaşılmaktadır.[2] Leontios Makhairas'ın yazdığı kroniğini İngilizceye tercüme eden R. M. Dawkins, bu bilgilerden ve kronikte geçen ifadelerden hareketle L. Makhairas'ın 1380'lere yakın bir tarihte doğmuş olması gerektiği kanaatindedir.[3] Kronik içerik olarak kendinden sonra yazılan bütün Kıbrıs kroniklerini etkilediği gibi verdiği orijinal bilgiler açısından da önemlidir. Kıbrıs diyalekti ile yazılan bu kroniğin günümüze ulaşan dört nüshası bilinmektedir. Orijinal nüsha henüz bulunamamıştır ya da kaybolmuştur. Kronikteki bilgilerle kıyaslama yapılmasına imkân tanıyan bir başka nüsha ise Diomede Strambaldi'nin İtalyanca yayınladığı nüshadır. Strambaldi'nin eseri Makhairas kroniğinin İtalyanca çevirisidir.[4] Leontios Makhairas'ın kroniği 1841'de Emmanuel Bekker tarafından keşfedilmiştir. Kroniğin ilk baskısı ise Constantine Sathas (1873) tarafından yapılmış, 1882 yılında ise Constantine Sathas ve Edouard Miller tarafından Fransızca tercümesiyle birlikte yayımlanmıştır. R. M. Dawkins ise kroniği iki cilt halinde İngilizceye tercüme etmiştir. İngilizce tercümenin ilk cildinde kroniğin İngilizce tercümesi ile Grekçe metni birlikte verilmiştir. Kroniğin ikinci cildinde ise R. M. Dawkins'in hazırladığı bir tanıtım yazısından sonra ilk ciltte düşülen dipnotlara yer verilmiştir.[5]

Kaynakça

  1. ^ Mehmet Ali Bozkuş, Geç Ortaçağ'da Tutulmuş Türk Tarihine Dair Kıbrıs Kronikleri TAD, C. 37/S. 63, 2018, 135-169; http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/2258/23485.pdf[]
  2. ^ Bertrandon De La Broquiere’in Deniz Aşırı Seyahati, ed. Ch. Schefer, Çev. İlhan Arda, İst,2000, s. 181-182.
  3. ^ Leontios Makhairas, Recital Concerning the Sweet Land of Cyprus Entitled ʻChronicleʼ, Çev. Richard MacGillivray Dawkins, Vol. I-II, Oxford 1932
  4. ^ Mehmet Ali Bozkuş, Geç Ortaçağ'da Tutulmuş Türk Tarihine Dair Kıbrıs Kronikleri, TAD, C. 37/S. 63, 2018, s. 149.
  5. ^ Mehmet Ali Bozkuş, Geç Ortaçağ'da Tutulmuş Türk Tarihine Dair Kıbrıs Kronikleri, TAD, C. 37/S. 63, 2018, s. 150.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muhyiddin İbnü'l-Arabî</span> Endülüslü İslam düşünürü, sufi ve filozof (1165–1240)

Muhyiddin İbnü'l-Arabî ya da tam adıyla Muhyiddîn Muhammed bin Ali bin Muhammed el-Arabî el-Hâtimî et-Tâî, ünlü İslâm düşünürü, mutasavvıf, yazar ve şair. Şeyhü'l Ekber unvanı ile de bilinir.

Tûtî-nâme, doğu edebiyatının hikâye türündeki en önemli eserlerinden birisidir. Sanskritçe aslı Sukasaptati'dir (Çakasaptati).

<span class="mw-page-title-main">Sarı Saltuk</span> Türk ermiş

Sarı Saltuk Baba Balkanların Osmanlılar tarafından fethedilmesinden önce başlıca Balkanlarda ve civârındaki bölgelerde seyahat ederek insanlara İslâm'ı tebliğ eden Alevî-Bektâşî şeyhi ve Türkmen bir Derviştir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Emin Âli Paşa</span> 182. Osmanlı sadrazamı

Mehmed Emin Âli Paşa, Osmanlı Devleti'nde Tanzimat döneminin Mustafa Reşid Paşa ve Keçecizade Fuat Paşa ile birlikte en önemli üç devlet adamından biridir. Abdülmecid ve Abdülaziz saltanatlarında beş defa olmak üzere toplam sekiz yıl üç ay sadrazamlık yapmıştır. Ayrıca Londra Büyükelçiliği, İzmir ve Bursa valiliği, Meclis-i Vala reisliği, Meclis-i Tanzimat reisliği ile birlikte toplam sekiz kez hariciye nazırlığı görevinde bulunmuştur. Âli Paşa, Tanzimat devrinde 1871'e kadar çeşitli mevkilerde Osmanlı idaresini ve dış siyasetini elinde tuttu. Bazen hariciye nazırı, bazen de sadrazam olarak devlet idaresinin en üst düzeyinde bulundu. Devlet idaresini senelerce elinde tutan Âli Paşa, her zaman için sultanın keyfî idaresine karşı koymaya çalıştı ve onun mutlak salahiyetini kısıtlamak amacını güttü.

<span class="mw-page-title-main">Lefkoşa</span> Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyetinin başkenti

Lefkoşa, Kıbrıs adasının ortasında yer alan, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti. Kıbrıs'ın en kalabalık kenti ve en önemli kültür, sanayi, ticaret ve ulaşım merkezidir. Lefkoşa, 35°10' kuzey, 33°21' doğuda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tefsir</span> İslami dini terim

Tefsir veya Yorumlama, İslam dini terimidir. 'el-Fesr' masdarından tef'il babında yorumlamak, açıklamak manalarına gelen bir kelimedir. Eş değer bir kelime "te'vil"dir (yorum). Kur'an ayetlerinin açıklanmasına dair dalıdır. Tefsir ilmi ile uğraşan kişiye müfessir denir. Al-i İmran suresi 7. ayette yer aldığı üzere Kur'an hem anlamı açık, hem de yoruma açık (müteşabih) ayetleri bünyesinde barındırır. İslam tarihinde Kur'an ayetlerini anlamak veya anlamlandırmak üzere çok sayıda çalışma yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Mukavemet Teşkilatı</span> EOKA örgütüne karşı mücadele etmek için kurulan silahlı örgüt

Türk Mukavemet Teşkilatı ya da Türk Direniş Örgütü, Kıbrıs Türk toplumunun taksim hedefini gerçekleştirmek için faaliyet gösteren silahlı örgüttür. Kıbrıslı Rumların EOKA örgütüne karşı faaliyet göstermek üzere 1957'de kurulan TMT, 1958'de fiilî olarak faaliyet göstermeye başladı. Daha sonraları Millî Muhafız Ordusu, Akritas örgütü ve EOKA-B ile mücadele etti. 1 Ağustos 1976 tarihinde Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na dönüştürüldü. Üyelerine "mücahit" denmekteydi. Kıbrıs Harekâtı'nın başladığı 20 Temmuz 1974 tarihinde TMT üyesi 17.151 mücahit bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Âkif Ersoy</span> Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçi

Mehmed Ragîf, daha sonra Mehmet Âkif Ersoy, Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Emin Yalman</span> Türk gazeteci ve yazar (1888-1972)

Ahmet Emin Yalman, Türk liberal gazeteci ve yazar.

Cevşen, bazı İslam mezhep ve tarikatlarında kaza ve beladan koruduğu inancıyla taşınan dua metni. Genellikle üçgen muhafazalar içinde veya kolye şeklinde taşınır. Cevşen-i Kebir ve Cevşen-i Sagir olarak bilinen, metinleri birbirinden farklı iki duâyı ifade eder. Ancak Cevşen-i Kebir daha meşhurdur ve "Cevşen" sözcüğü ile genellikle Cevşen-i Kebir kastedilir.

Emrullah Efendi, Osmanlı eğitimcisi, siyasetçi, felsefeci.

Mehmet Kaplan,, Türk edebiyat kuramcısı, eleştirmen, edebiyat tarihçisi, yazardır.

Fetret Devri, Bunalım Devri veya Fasıla-i Saltanat, Osmanlı hükümdarı Yıldırım Bayezid'in hayattaki beş oğlundan dördü arasındaki taht kavgaları nedeniyle 1402'den 1413'e kadar süren kargaşa dönemidir. Bu süreç Yıldırım Bayezid'in 1402'deki Ankara Savaşı'nda, Timur İmparatorluğu'nun kurucusu Timur'a yenilip esir düşmesi sonucu ortaya çıktı. Fetret Devri'nde birbirleriyle taht mücadelesine giren Yıldırım Bayezid'in oğulları Emir Süleyman, İsa Çelebi, Musa Çelebi ve Çelebi Mehmed'dir. Dağılan Osmanlı birliği, 1413 yılında, I. Mehmed tarafından yeniden sağlandı. Bu gelişmeye bağlı olarak Çelebi Mehmet için "devletin ikinci kurucusu" tabiri kullanılmaktadır.

Kıbrıs Sorunu, Akdeniz'in doğusunda bulunan Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumlarıyla Kıbrıs Türkleri arasında yaşanan siyasi tabanlı sorun. Britanyalıların Kıbrıs Sözleşmesi sonrasında adayı kolonileştirmeleri ile halklar arası çatışmalar artış gösterdi. Bu tarihlerde taksim isteğinde bulunan Türkler ile enosis isteyen Rumlar birbirleri ile çatışmaya başladı. Kıbrıslılar tamamen öz belirtim hakkı istiyordu. Britanyalılar, sorunu "Rum-Türk anlaşmazlığına" bağladı ve sonunda 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs; Yunanistan, Türkiye ve Birleşik Krallık'ın "Kuruluş, İttifak ve Garanti" adındaki 3 anlaşmayı imzalaması ile bağımsızlığını kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Tâhirü'l-Mevlevî</span>

Tâhirü'l-Mevlevî, şair, yazar, Mevlevî Dedesi, mutasavvıf, gazeteci, müderris, mesnevîhân ve edebiyat tarihçisi.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Kıpçakçası</span> Mısır ve Suriyede Memlûk Sultanlığında kullanılmış Eski Kıpçakçaya giren ölü bir Türk dili

Memlûk Kıpçakçası ya da Mısır Kıpçakçası, Mısır‐Suriye Kıpçakçası veya Arap harfli Kıpçak Türkçesi, aşağı yukarı XIII. yüzyılın ortalarından XV. yüzyılın sonuna kadar Mısır ve Suriye'de Memlûk Sultanlığında kullanılmış Eski Kıpçakçaya giren ölü bir Türk dilidir. Eski Kıpçak Türkçesine ait eserlerin büyük çoğunluğu Memlûkler döneminde kaleme alınmıştır. Bu sahadaki eserlerin dili XV. yüzyılın sonlarına doğru yerini bütünüyle Oğuz Türkçesine bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hamdullah Hamdi</span> Türk divan şairi, mutasavvıf (1449 - 1503)

Hamdullah Hamdi (doğumu: 1449, Göynük - ölümü: 1503, Göynük) Türk divan şairi, mutasavvıf. Mesnevileri ile tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Burgonya Düklüğü</span>

Burgonya Düklüğü, Duché de Bourgogne (Fransızca) veya Hertogdom Bourgondië (Felemenkçe), Frank Krallığı'nın parçalanmasıyla 877'de bağımsız siyasi bir yapıya kavuşmuş ve 1477'ye kadar bağımsızlığını muhafaza edebilmiştir. Bu süre zarfında farklı hanedanlar dukalığı yönetmiştir. Dokuzuncu yüzyılın sonunda kurulan üçüncü Burgonya Krallığı'nı yöneten hanedanlık 956'da sona erdikten sonra bir Robertiyen ailesi tarafından yönetilen Burgonya, bu ailenin 1361'de sona ermesiyle birlikte, 1364'te Fransız kralı II. Jean'ın dördüncü oğlu Cesur Filip'e verilmiştir.

Philippe de Mézières askerlikle başladığı meslek hayatına şövalye, şansölye, kral danışmanı, öğretmen, arabulucu, yazar ve Haçlı seferleri konusunda bir ideolog olarak devam etmiştir. Hizmetinde olduğu Macar Kralı Karoly Robert'in oğlu Calabria Dükü Andrew'in öldürülmesinden sonra 1346'da Aydınoğulları'na karşı düzenlenen, İzmir (Smyrna) Haçlı Seferi'ne katılmış ve bu saldırıda aldığı görevden dolayı şövalye nişanı almıştır. Bir yıl sonra Kudüs'e hac yapmak için geçmiştir. Bu seyahat onun hayatının dönüm noktasıdır. 1347'de Müslümanların hâkimiyetindeki Kudüs'ü gören Mézières, ileride buraların ele geçirilmesi için kitaplar yazacaktır. Kudüs dönüşü Kıbrıs'a uğrayan Mézières'in ilgisi bundan sonra adaya yönelmiştir. Buradayken ileri de Kıbrıs Kralı olacak olan genç Peter ile tanışan Mézières, onun isteği ile 1348-49 tarihinde, yapılacak bir Haçlı seferine destek aramak için batıya seyahat etmiştir. Papa VI. Clement ve Normandiya Dükü'nden yardım istese de bu konuda başarılı olmamıştır. 1359'da I. Peter, Kıbrıs Kralı olduğunda yeniden Kıbrıs'a dönmüştür. Kral da onu 1360 yılında şansölye yapmıştır. Burada Mézières, Papalık elçisi ve 1364 yılında İstanbul Latin Patriği olacak olan Karmelit keşişi Peter Thomas ile yakın bir dostluk kurmuştur. Mézières, sonraları Peter Thomas'ın biyografisini de yazmıştır. I. Peter'in yeni bir haçlı seferi için 1362 ve 1365 yılları arasında yaptığı Avrupa seyahatinde Peter Thomas ile birlikte onun yanında yer almıştır. 1340'lardaki seyahatine nazaran bu sefer ki Avrupa seyahatinden kazançlı dönmüşlerdir. Papa V. Urban batı krallarına bir mektup göndererek aralarındaki husumetlere son vermelerini ve yapılacak olan Haçlı seferini desteklemelerini istemiştir. Ayrıca V. Urban 1363'te Haçlı seferi için resmi bir çağrı da yayınlamıştır. Aldıkları desteğin akabinde Mézières 1365'te I. Peter ile birlikte İskenderiye seferine de katılmıştır. Ancak sonuçtan memnun kalmamış, umduğunu bulamamıştır. Mézières, İskenderiye'nin fethini ve yöneticiliğinin kendisine verilmesini beklerken, kent Hristiyanların yağmasından sonra I. Peter ve adamları tarafından terk edilmiştir. Bunu takiben destek bulmak için yeniden bir Avrupa seyahati düzenlemiştir fakat bu sefer Kıbrıs'ın da tehlikede olmasına rağmen destek toplayamamıştır. 1366'da yakın dostu Peter Thomas ölmüştür. 1369'da ise en büyük destekçilerinden olan Kıbrıs Kralı I. Peter uykusunda kendi adamları tarafından öldürülmüştür. Bu olaylar onun aktif görev aldığı Haçlı seferlerinden uzaklaşmasına neden olmuştur. 1370'lerde Fransa Kralı V. Charles'ın ölümüne değin çeşitli diplomatik görevler almıştır. Ayrıca VI. Charles'ın eğiticisi olarak görev yapmıştır. V. Charles'ın 1380'de ölümüyle pozisyonunu kaybetmiş ve ölümüne kadar yaşayacağı Paris'teki Celestine Manastırına çekilmiştir. Bu dönemde kutsal toprakların kurtarılması maksadıyla eserler üretmiştir. Nicolae Jorga tarafından Philippe de Mezieres'in bir biyografisi yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Cami (Lefkoşa)</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir cami

Yeni Cami, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir camidir. İçinde bulunduğu Yenicami Mahallesi'ne adını verir. Mevcut cami 1898-1899 yılında tamamlanmış olup, yanında bulunan ve günümüze kalıntıları ulaşan eski cami ise kiliseden çevrilmişti.