İçeriğe atla

Leonid Mandelstam

Leonid Isaakovich Mandelstam or Mandelshtam (Belarusian: Леанід Ісаакавіч Мандэльштам, Russian: Леони́д Исаа́кович Мандельшта́м; IPA: [lʲɪɐˈnʲid isɐˈäkəvʲitɕ məndʲɪlʲˈʂtam] ( listen);4 Mayıs, 1879 –27 Kasım, 1944) Belarus-Yahudi kökenli Sovyet bir fizikçidir. 

Hayatı

Leonid Mandelstam Rus İmparatorluğu Mogilyov (şimdiki Belarus)'de doğmuştur. Odessa'da Novorossiya Üniversitesi'nde eğitim görmüştür ancak 1899'da siyasi eylemlerinden dolayı atılmıştır, sonrasında eğitimine Strasbourg Üniversitesi'nde devam etmiştir. 1914 yılına kadar Strasbourg'da kalmıştır ve I. Dünya Savaşı'nın başlaması ile geri dönmüştür. 1942 yılında Stalin Ödülü almıştır. Mandelstam SSCB (şimdiki Rusya) Moskova'da ölmüştür.[1]

Bilimsel başarıları

Çalışmasının esas vurgusu ayrıntılı olarak optik ve kuantum mekaniğini de içeren salınım teorisi üzerine addedilmiştir. Raman spektroskopisi (aşağıya bakınız) olarak bilinen ışığın esnek olmayan tümleşik yayılımının eş-kaşifi olmuştur. Bu paradigma değişimine yol açan keşfi (Grigory Landsberg ile birlikte) Moskova Devlet Üniversitesi'nde C.V.Raman ve K.S.Krishnan tarafından yürütülen aynı fenomenin paralel keşfinden yalnızca bir hafta erken bulmuştur. Rus literatüründe bu ''ışığın tümleşik yayılımı'' ( bu kullanım foton ve moleküler titreşimlerin frekanslarının kombinasyonundan gelir) olarak geçmiştir ancak İngilizce'de adını Raman'dan sonra almıştır. 

Işığın tümleşik yayılımının keşfi

1918 yılında Mandelstam ısıl akustik dalgalarda ışık saçılımı bakımından rayleigh saçılımında yarılmanın ince yapısını teorik olarak öngörmüştür. 1926 yılından başlayarak L.I.Mandelstam ve G.S.Landsberg, Moskova Devlet Üniversitesi'nde ışığın kristal üzerinde titreşimsel saçılımı üzerinde deneysel çalışmalarına başlamıştır. Bu çalışmanın sonucunda, 21 Şubat 1928 yılında, Landsberg ve Mandelstam ışığın tümleşik saçılımı etkisini keşfetmiştir. 27 Nisan 1928'de bu temel keşfi ilk defa bir kolokyumda sunmuşlardır.  Keşifleri hakkında kısa bir raporu (teorik açıklamaları deneysel sonuçları ile) Rusça[2] ve Almanca[3] olarak yayınlamışlardır sonrasında ise daha kapsamlı olan tezleri Zeitschrift fur Physik’de yayınlanmıştır.[4]

Aynı yıl yani 1928’de, iki Hint bilim insanı C.V.Raman ve K.S.Krishnan sıvılarda ve buharda ışık saçılımınının ‘’compton bileşeni’’ ni arıyorlardır. Aynı tümleşik ışık saçılımını bulmuşlardır. Raman şunu belirtir ki; ‘’Yeni radyasyonun çizgi spektrumu ilk defa 28 Şubat 1928 de görüldü.’’[5] Böylelikle, tümleşik ışık saçılımı Raman ve Krishnan’dan bir hafta önce Mandelstam ve Landsberg tarafından keşfedilmiş oldu. Yine de bu fenomen Raman etkisi olarak bilinmiştir.

Bilimsel Okul

Mandelstam, Sovyetler Birliği'ndeki  teorik fiziğin iki ana okulundan birini kurmuştur. ( diğeri Lev D. Landau sayesinde açılan bir okuldur). Özellikle, Fizik dalında Nobel Ödülü kazanan Igor Y. Tamm'a akıl hocalığı yapmıştır. 

Dergi Makaleleri 

Notlar

  1. ^ Feinberg (2002)
  2. ^ G.S. Landsherg, L.I. Mandelstam, "New phenomenon in scattering of light (preliminary report)", Journal of the Russian Physico-Chemical Society, Physics Section 60, 335 (1928).
  3. ^ G. Landsberg, L.Mandelstam, "Eine neue Erscheinung bei der Lichtzerstreuung in Krystallen", Naturwissenschaften 16, 557 (1928).
  4. ^ G.S. Landsherg, L.I. Mandelstam, "Uber die Lichtzerstreuung in Kristallen", Zeitschrift fur Physik 50, 769 (1928).
  5. ^ Raman C.V., "A new radiation", Ind.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Bu bir fizikçiler listesidir. Bu liste başarıları ile öne çıkan fizikçileri listelemektedir. Yer olarak akademik çalışma yaptıkları yerler yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Josef Stalin</span> Sovyetler Birliği lideri (1924–1953)

Josef Stalin, Gürcü asıllı Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (1922-1953). Sovyetler Birliği'ni 1924'ten ölümüne kadar diktatörlük rejimi ile yönetti. Stalin; Sovyetler Birliği'ni endüstriyel ve askerî bir süper güce dönüştürdü, fakat bunu gerçekleştirirken totaliter politikalar uyguladı ve milyonlarca Sovyet vatandaşı diktatörlüğü sırasında hayatını kaybetti. Stalin döneminde; 3 ila 20 milyon arasında insan çalışma kampları, zorunlu kolektivizasyon, kıtlık ve yargısız infazlardan dolayı ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği</span> Avrasyada hüküm sürmüş eski bir federasyon (1922–1991)

Sovyetler Birliği, resmî adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (Rusça:

<span class="mw-page-title-main">Enrico Fermi</span> İtalyan-Amerikalı fizikçi (1901 – 1954)

Enrico Fermi, dünyanın ilk nükleer reaktörü olan Chicago Pile-1'i inşa eden ve Manhattan Projesi'nin bir üyesi olarak tanınan, İtalyan ve daha sonra Amerikan vatandaşlığına kabul edilen bir fizikçiydi. Kendisine "atom çağının mimarı" ve "atom bombasının mimarı" adı verilmiştir. Hem teorik fizikte hem de deneysel fizikte üstün olan çok az fizikçiden biriydi. Fermi, nötron bombardımanı yoluyla indüklenmiş radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalar ve uranyum ötesi elementlerin keşfi nedeniyle 1938 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. Fermi, meslektaşlarıyla birlikte nükleer enerjinin kullanımına ilişkin, tamamı ABD hükûmeti tarafından devralınan birçok patent başvurusunda bulundu. İstatistik mekaniğinin, kuantum teorisinin, nükleer ve parçacık fiziğinin gelişimine önemli katkılarda bulundu. Parlak bir öğrenciydi, henüz 21 yaşındayken Pisa Üniversitesi'nden fizik doktoru unvanını aldı.

Kloroform veya triklorometan, CHCl
3 formülüne sahip bir organik bileşiktir. Oda sıcaklığında kolay buharlaşan, hoş kokulu, renksiz, yanıcı olmayan ağır bir sıvıdır. Çözücü olarak sıkça kullanılır. PTFE (Teflon) ve bazı soğutucuların üretiminde kullanılmak için bol miktarlarda üretilir.

Toryum; sembolü Th, atom numarası 90 olan zayıf radyoaktivite gösteren, metalik, kimyasal bir elementtir. Toryum havaya maruz kaldığında kararır ve toryum dioksit oluşturur; orta derecede yumuşak, işlenebilir ve yüksek bir erime noktasına sahiptir. Toryum, kimyasına +4 oksidasyon durumunun hakim olduğu elektropozitif bir aktinittir; oldukça reaktiftir ve ince bir şekilde bölündüğünde havada tutuşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Isidor Isaac Rabi</span> Amerikalı fizikçi (1898 – 1988)

Isidor Isaac Rabi, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) kullanılan nükleer manyetik rezonansı keşfetmesiyle 1944'te Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı bir fizikçiydi. Aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'nde mikrodalga radarında ve mikrodalga fırınlarda kullanılan boşluk magnetronu üzerinde çalışan ilk bilim insanlarından biriydi.

Tarihyazımı ya da historiyografi, tarih hakkında eserlerin yazımı ve tarihçilik kuram ve geçmişini ifade eden terimdir. Terim Yunanca ἱστοριογράφος tarih yazanlar ifadesinden gelir. Tarihçilik terimiyle sıklıkla aynı anlamda kullanılsa da, çağdaş dönemde ayrı bir disiplin olarak anılmaktadır. Tarihyazımı hem yazma sanatının, hem de tarih biliminin bir parçasıdır. Tarih alanının "sanat" ve "bilim" özelliklerine yapılan vurgu, kültür temelinde, pek çok farklı alandan düşünürün üzerinde fikir belirttiği ve tarihçilerin yöntem açısından tartıştığı önemli bir konudur. Bazıları tek bir "tarih"ten değil, olayın koşulları ve sonuçları nedeniyle çoğul "tarihler"den bahseder. Çağdaş tarihçiler için tarihin bilimselliği ya da böyle bir bilimsellik durumu vazgeçilemezdir. Hatta birbirlerinden tamamen ayrı iki uyumsuz özellik olarak görmek yerine birbirlerini tamamlayıcı olduklarına dair görüş daha yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed</span> İslamın kurucu peygamberi (570–632)

Muhammed, dünyanın en kalabalık ikinci dini olan İslam'ın kurucusu ve merkezî figürü olan dinî, askerî ve siyasi Arap liderdir. Arap Yarımadası'nın tamamını ele geçirerek Müslüman hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece İslam'ın kutsal kitabı Kur'an'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslami dinî inancın temelini oluşturmuştur. Müslümanlar tarafından Âdem, İbrahim, Musa, İsa ve diğer peygamberlerin daha sonradan tahrif edilmiş tek tanrılı dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve Allah'ın insanlara gönderdiği son peygamber olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Takson yazarı zoologlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Zoolog, zooloji denilen hayvan bilimi uzmanı olan bilginlerdir. Taksonomiyle ilgilenen ve takson yazarı olan zoologların adları Uluslararası Zoolojik Adlandırma Koduna (ICZN) göre keşfettikleri/tanımladıkları/adlandırdıkları takson ile birlikte kullanılır ve genellikle yayım yılı ve tam soyadı ya da bir kısaltmayla gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Yahudilerin tarihi</span>

Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Yahudilerin tarihi, Osmanlı topraklarında var olan Yahudilerin tarihidir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Ambartsumyan</span> Sovyet astrofizikçi (1908-1996)

Victor Ambartsumyan, Sovyet-Ermeni bilim insanı ve teorik astrofiziğin kurucularından birisidir. Fiziğin; yıldızlar, bulutsular, yıldız astronomisi, yıldız sistemi dinamiği ve galaksilerin kozmogonisi gibi pek çok alanda çalışmaları vardır. Matematiksel fiziğe de katkıda bulunmuştur. Ambartsumyan, 1961’den 1964’e kadar Uluslararası Astronomi Birliği’nin başkanıydı. İki kere uluslararası Bilimsel Birlik Konseyi başkanı seçildi (1966-1972). SSCB Bilimler Akademisi ve Kraliyet Topluluğu içerisinde de, ABD Ulusal Akademi ve Kızılderili Akademi Bilimleri içerisinde de bulunmuştur. Birçok ödülü arasında; Stalin Ödülü(1946,1950), Sosyalist İşçi Kahramanı(1968,1978), Rus Federasyonu Devlet Ödülü, Kraliyet Astronomi Topluluğu Altın Madalyası, Pasifik Astronomi Topluluğu Altın Bruce Madalyası ve Ermeni Ulusal Kahramanı gibi ödüller yer almaktadır. Ambartsumyan Gözlemevi’nin de kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Bruno Rossi</span> İtalyan fizikçi (1905 – 1993)

Bruno Benedetto Rossi, İtalyan deney fizikçisi. Kozmik ışın ve parçacık fiziğine önemli katkıları vardır. 1927'de Bologna Üniversitesi'nden mezun oldu. Kozmik ışınlarla ilgilendi ve elektronik tesadüf devresini icat etti. Kozmik ışın ile ilgili bir çalışmayı yönetmek için Eritre'ye gitti ve çalışmayı batıdan gelen ışınların doğudan gelenlere göre daha geniş olduğunu gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Landsberg</span> Sovyet fizikçi

Grigori Samuiloviç Landsberg, Sovyet fizikçi. Grigori S. Landsberg şu an raman saçılmasında kullanılan esnek olmayan tümleşik foton saçılımının eş-kâşifidir. Asıl bilimsel katkıları optik ve spektroskopi alanlarındaydı.

Brillouin saçılması Leon Brillouin'den sonra isimlendirilmiştir. Işığın saydam bir cisimden geçmesiyle birlikte ve maddeyle etkileşime girmesiyle birlikte periyodik uzaysal ve zamansal farklılıkları maddenin yansıtıcı indeksinde oluşturmaktadır. Optikte de belirtildiği gibi, yansımanın indeksi saydam malzemede deformasyonla oluşmaktadır.

Nasreddin Hoca bibliyografyası, Nasreddin Hoca'nın hayatı ve kendisine isnat edilen fıkralara dair her türlü çalışmanın derlendiği liste.

<span class="mw-page-title-main">Raman spektroskopisi</span>

Raman spektroskopisi, moleküler titreşimleri ölçmek için kullanılan bir spektroskopi yöntemidir. Bu yöntem, moleküllerin "yapısal parmakizlerini" tanımlamak için çokça kimya laboratuvarlarında kullanılır. Adını Hint fizikçi Chandrasekhara Venkata Raman'dan alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.