İçeriğe atla

Leonid Kızlasov

Leonid Kızlasov
Doğum(Rusça: Леонид Романович Кызласов )
24 Mart 1924
Yenisey Gubernası (Rusça: Енисейская губерния), Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti RSFSC, Sovyetler Birliği SSCB
Ölüm24 Temmuz 2007 (83 yaşında)
Moskova, Rusya
MilliyetHakas
VatandaşlıkSSCB, Rusya
MeslekTarih Profesörü, Türkolog, Arkeolog
Tanınma nedeniSibirya'daki Türk kökenli toplumlarla ilgili akademik çalışmaları

Leonid Romanoviç Kızlasov (Rusça: Леонид Романович Кызла́сов) 24 Mart 1924 - 24 Temmuz 2007; Sovyet Rus arkeolog-şarkiyatçı. Sibirya ve Orta Asya tarihi, etnografyası uzmanı. Tarih bilimi doktoru 15.04.1967), (profesör (18.07.1969). Moskova Devlet Üniversitesi onur almış profesörü.

Biyografi

Uluslararası bir ebeveyni olan Kızlasov'un babası Hakas Türklerinden, annesi de Polonyalıdır.[1] 1924 yılında Yenisey Gubernasına bağlı Hakasya'nın Sinyavino köyünde doğmuştur. Moskova Devlet Üniversitesi Tarih Fakültesinden 1949 yılında mezun oldu. 15 Haziren 1953'te Hakas-Minusinsk Bölgesi Tarihinde Taştık Devri adlı yüksek lisans tezini savundu. 1967'de doktor, 18 Temmuz 1969'da profesör oldu. 7 Ağustos 1997'de Rusya Doğa Bilimler Akademisi'ne üye seçildi. 1985'te SSCB Devlet Ödülü, 1982'de Moskova Devlet Üniversitesi'nin I. Derece Lomonosov Ödülü, 1993'te Hakas Cumhuriyeti'nin Katanov Ödülünü aldı. 1991 yılında Hakasya, 1994 yılında Tuva Cumhuriyetlerinin Emektar Bilim İnsanı seçildi. 1983'te Fin-Ugor Cemiyeti üyesi, 1984'te Almanya Arkeoloji Enstitüsü üyesi oldu. 1988 yılından itibaren SSCB İlimler Akademisi Sovyet Türkologlar Komitesi Dil ve Edebiyat Bölümü üyesidir. 1979-1986 yılları arasında SSCB Eğitim Bakanlığı İlmi-Teknik ve İlmi-Metodik Kurul üyesi oldu. 1969-1973 yılları arasında Yüksek Öğrenim Kurulu Tarih Anabilim Dalı Bilirkişi Heyeti üyeliğinde bulundu. 1953 yılında Moskova Devlet Üniversitesi Arkeoloji ve Etnografya İhtisas Kurulunda, 1968-1991 yılları arasında SSCB İlimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsünde, 1979-1986 yılları arasında Sovetskaya Arheologiya, 1997 yılından itibaren Tatarskaya Arheologiya (Tatar Arkeolojisi) dergilerinin hakem kurulunda çalıştı. 1952 yılından itibaren Moskova Devlet Üniversitesi'nde ders verdi ve 12 Aralık 2004'te aynı üniversiteden fahri doktora unvanı aldı. Moskova Devlet Üniversitesi'nin gerçekleştirdiği Hakas (1950-1993), Tuva (1955-1982), Kırgız (1953-1954) ve Slav (1967) arkeolojik kazılarına başkanlık yaptı. 1941-1945 yılları arasında II.Dünya Savaşı'na katıldı. SSCB'nin ayrıca nişan ve madalyalarının sahibidir. 340'dan fazla yayımlanmış çalışması bulunuyor.[2]

Önemli eserleri

başlıca çalışmaları:

  • Kızlаsоv L. R. Drеvnyaya Tuvа / L. R. Kızlаsоv. — M.: İzd-vо MGU, 1979. — 208 s. — 2 870 еkz. (v pеr.)
  • Kızlаsоv L. R., Lеоntеv N. V. Nаrоdnıе risunki hаkаsоv / L. R. Kızlаsоv, N. V. Lеоntеv. — M.: Nаukа, 1980. — 176 s. — 8 000 еkz. (оbl.)
  • İstоriya Hаkаsii s drеvnеyşih vrеmеn dо 1917 / Pоd rеd. L. R. Kızlаsоvа. — M.: Vоstоçnаya litеrаturа, Nаukа, 1993. — 528 s. — 10 700 еkz. — ISBN 5-02-017080-1. (v pеr.)
  • Kızlаsоv L. R. Gоrоdskаya tsivilizаtsiya Srеdinnоy i Sеvеrnоy Аzii / L. R. Kızlаsоv. — M.: Vоstоçnаya litеrаturа, 2006. — 360 s. — 500 еkz. — ISBN 5-02-018532-9. (supеrоbl.)
  • Tаştıkskаya еpоhа v istоrii Hаkаsskо-Minusinskоy kоtlоvinı (1960),
  • İstоriya Tuvı v srеdniе vеkа (1969),
  • Drеvnyaya Tuvа. Оt pаlеоlitа dо IX v. (1979),
  • Nаrоdnıе risunki hаkаsоv (v sоаvtоrstvе s N. V. Lеоntеvım) (1980),
  • İstоriya Yujnоy Sibiri v srеdniе vеkа (1984),
  • Drеvnеyşаya Hаkаsiya. M.: İzd-vо Mоskоvskоgо univеrsitеtа. 1986. 294 s.
  • Drеvnyaya i srеdnеvеkоvаya istоriya Yujnоy Sibiri. V krаtkоm izlоjеnii (1989, 1991),
  • Dеkоrаtivnое iskusstvо srеd­nеvе­kоvıh hаkаsоv, kаk istоriçеskiy istоç­nik (v sооаvtоrstvе s G. G. Kоrоl) (1990),
  • Diе ältеstеn Hеiligtümеr im mittlеrеn Iеnissеi-Tal // Bеiträgе zur Allgеmеinеn und vеrglеichеndеn Archäоlоgiе. Bd. 9-10. Mainz, 1990. 137 s.,
  • Оçеrki pо istоrii Yujnоy Sibiri i Tsеntrаlnоy Аzii (1992),
  • Pismеnnıе izvеstiya о drеvnih gоrоdаh Sibiri (1992),
  • Zеmlya Sibir­skаya (1994),
  • О prisоеdinеnii Hаkаsii k Rоssii (1996),
  • V Sibiriyu nеvеdо­muyu zа pismеnаmi tаinstvеnnımi (1998).
  • Gunnskiy dvоrеts nа Еnisее: Prоblеmа rаnnеy gоsudаrstvеnnоsti Yujnоy Sibiri / L. R. Kızlаsоv; MGU im. M. V. Lоmоnоsоvа; Prаvitеlstvо Rеsp. Hаkаsiya; Hаkаsskаya аrhеоlоg. еkspеditsiya. — M. : Vоst. lit., 2001. — 12 l. — ISBN 5-02-018198-6, 600 еkz.
  • Nоvаya dаtirоvkа pаmyatnikоv еnisеyskоy pismеnnоsti // Sоvеtskаya аrhеоlоgiya. 1960. № 3. S. 152—161.
  • О dаtirоvkе pаmyatnikоv еnisеyskоy pismеnnоsti // Sоvеtskаya аrhеоlоgiya. 1965. № 3. S. 38—49.
  • О nаznаçеnii drеvnеtyurkskih kаmеnnıh izvаyaniy, izоbrаjаyuşçih lyudеy // Sоvеtskаya аrhеоlоgiya. 1964. № 2. S. 27—39.

Kaynakça

  1. ^ haknii.ru/files/Kizlasov.docx
  2. ^ Avrasya Türkologları / Rusya Türkologları (XX. yüzyıl). TÜRKSOY yayınları. 2011 yılı Türk Tarih Kurumu Basımevi, s. 84.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğinin nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ve kurucu cumhuriyeti

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) (Rusça: Росси́йская Сове́тская Федерати́вная Социалисти́ческая Респу́блика; Rossiyskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsialistiçeskaya Respublika), Sovyetler Birliği'nin nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ve kurucu cumhuriyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Şorlar</span>

Şorlar Rusya'nın Kemerovo Oblastı'nda yerli bir Türk etnik grubudur. 1926 yılına kadar Şorların tüm boy gruplarının ortak adı Tadar-Kizhi idi. Güney Kuzbass'ın Türkçe konuşan nüfusunun "Şorlar" adı, Akademisyen V. Radlov'un sözde Mras ve Kondoma Tatarlarının etnokültürel birliği hakkındaki açıklamaları dikkate alınarak, yetkililer tarafından tüm resmi belgelerde yer aldı. Şor ülkesinde Rus egemenliği ve misyonerlik faaliyetleri</ref> sonucu anadilini bilenlerin sayısı azalmıştır. Ak Şor, Kızıl Şor, Kara Şor, Sarı Şor olarak ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Lenin Barış Ödülü</span>

Uluslararası Stalin Ödülü ya da Uluslararası Stalin Barış Ödülü olarak bilinen Uluslararası Lenin Barış Ödülü; SSCB tarafından Nobel Barış Ödülü'ne alternatif olarak sunulan ödüldür. Sovyet hükûmeti tarafından dünya çapında barış çalışmalarına katkıda bulunduklarına kanaat getirilenlere verilen ödüldür.

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çulım Tatarları</span>

Çulım Tatarları Rusya'nın Tomsk Oblastı'nda, Ob nehri ile Çulım nehirlerinin birleştiği yerin güneyinde ve Krasnoyarsk Krayı'nda yaşayan bir Türk halkıdır. Bu bölge, Altay ve Tuva özerk bölgelerinin 400 km. kadar kuzeyindedir. Dilleri Türk dilleri grubuna ait Çulım Tatarcası'dır. Konuştukları dile Ös adını verirler. 2002 nüfus sayımına göre sayıları 1000'den azdır.

Tubalar, Rusya'da Altay Cumhuriyetinde Altay Türkleri arasında bir Türk boyudur. Rusya'da 2002 yılında yapılan nüfus sayımına göre sayıları 2000'e yakın Tuba Türkleri yaşarlar. Tubaların en fazla yoğun nüfusu Artıbash, Iogach, Novotroitsk, Tuloi, Tondoshka, Kebezen, Ust-Pyzha, Biyka, Yailu, Chuyka, Torochak, Paspaul, Salganda, Karakoksha, Tunzha, Krasnoselskoye, Uskuch, Uimen ve Karasuk gibi kasaba ve köylerdir.

Hakasça veya Hakas Türkçesi Hakas Türklerinin dili. çağdaş Türk yazı dillerinden Sibirya kesiminde konuşulup yazılan kollarından biridir. Hakas eski Kırgız devletinin ismidir. Hakas Türkleri tarafından konuşulmaktadır. Hakaslar Hakasya adı verilen ülkede yaşamakta olup, Güney Sibirya bölgesindedir. Hakas Cumhuriyeti veya Hakasya, Rusya'da yer alır. Hakasların nüfusu 78,500 olup, bunun 60,168 kadarı Hakasça konuşmayı bilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Lomonosov</span>

Mihail (Mihaylo) Vasilyeviç Lomonosov, Dünya çapında ünlü Rus bilim insanı.

<i>Tıva dilinin etimolojik sözlüğü</i>

Tıva dilinin etimolojik sözlüğü — Tuva Cumhuriyetinde (1939—2011) yılları arası bulunan ünlü Türkolog Boris İsakoviç Tatarintsev'in 200-2008 yıllarında 4 ciltlik basımı yayınlanabilen Tuva Türkçesinin etimolojik sözlüğüdür.

Baykara Hövenmey — Tıvalı yazar ve şairdir. Tıva Edebiyatının kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Sekiz Oğuz</span> Türk boylar birliği

Sekiz Oğuz — Türk boylar birliği. «Sekiz oymak».

Dubo — Orta Asya'da eski zamanlarda yaşamış olan bir Türk boyu.

Andreas Dulson Sovyet Alman dilbilimci, profesör.

<span class="mw-page-title-main">Stepan Maynagaşev</span>

Stepan Maynagaşev, Hakas kökenli Türkologdur. Rus İmparatorluğunda etnograf, Hakasça'nın edebi dilinin oluşturucusu, Hakas alfabesinin kurucusu, toplumcu, halkçı siyasi aktivisttir.

<span class="mw-page-title-main">Kuznetsk uyezdi (Tomsk eyaleti)</span>

Kuznetsk uyezdi(Rusça : Кузнецкий уезд / Kuznetskiy uyezd) — 1618—1822 ve 1860—1925 yılları arasında Tomsk valiliğine bağlı Rusça uyezd olarak adlandırılan ilçe şeklinde idari birim. Tom akarsuyu ve Mrassu ile Kondom havzası başlangıçta toplum olarak Şor Türkleri ve Abalar adlı Türk topluluklarının yerleşim yeri idi. Hakas Türkleri topluluklarından Biltirler (Beltirler), Sagaylar ile Altay Türklerinin yaşam alanı idi. Merkezi: Kuznetsk Kuruluş tarihi: 1618

Sibirya tatarca ya da Sibir Tatarcası, Türk dillerinin Kıpçak Grubuna bağlı bir dil. Yaklaşık 100.000 kişi tarafından konuşulmakta olan dil, Sibirler'in millî dilini oluşturur. Sibirce, Tobol-İrtış, Baraba ve Tom olmak üzere üç lehçeye sahiptir. Dil, Rusya Federasyonu'nda Kurgan, Tümen, Omsk, Novosibirsk, Tomsk, Kemür, Svedlov bölgelerinde konuşulur. Ayrıca zamanında Sibirya'dan Türkiye'ye göç etmiş Böğrüdelik, Cihanbeyli köyü halkı da Sibirce konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Tastıp belediyesi</span>

Tastıp veya Taştıp Belediyesi — Hakas Cumhuriyeti'nde Tas tıp aymağına bağlı kırsal yerleşim durumunda bir belediye idari birimidir.

Belh Hanlığı, Buhara Hanlığının (1526-1702) en büyük idari birimidir. Daha sonra - Güney Türkistan'da (1702-1850) var olan ve daha sonra Afgan Emirliği tarafından ilhak edilen Özbek hanlığı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.