İçeriğe atla

Leonid Kvasnikov

Leonid Kvasnikov
1998 tarihli bir Rusya posta pulunda Kvasnikov
Doğum2 Haziran 1905[1]
Uzlovaya, Tula Guberniyası, Rusya[1]
Ölüm15 Ekim 1993 (88 yaşında)[1]
Moskova, Rusya[1]
MeslekAjan
ÖdüllerRusya Federasyonu Kahramanı (1996)
Lenin Nişanı
2×Kızıl Bayrak İşçi Nişanı
2×Kızıl Yıldız Nişanı[1]

Leonid Romanoviç Kvasnikov (Rusça: Леонид Романович Квасников; 2 Haziran 1905 - 15 Ekim 1993) bir Rus kimya mühendisi ve casustu, önce NKVD'de ve daha sonra KGB'de görev yaptı. 1934'te Moskova Kimyasal Makine Yapım Enstitüsü'nden onur derecesiyle mezun oldu ve Tula bölgesindeki bir kimya fabrikasında birkaç yıl mühendis olarak çalıştı. Kvasnikov, lisansüstü mühendislik çalışmalarına devam etti ve 1938'de bilimsel-teknik zeka uzmanı olarak KGB'ye katıldı. 1939'dan itibaren bilimsel ve teknik istihbarat bölüm başkanıydı. Kvasnikov, Almanya ve Polonya'da birkaç kısa dönemli görevde hizmet verdi ve hızla yükselerek KGB bilimsel istihbarat bölümünün başkan yardımcısı ve ardından şefi oldu.

Kvasnikov, 1940 yılında, uranyum ve ilgili atomik araştırmalarla ilgili bulgularını düzenli olarak yayınlayan İngiliz, Amerikan ve Alman bilim adamlarının yayınlamayı bıraktığını fark ettiğinde, atom hattında yabancı istihbarat alanındaki çalışmaların başlatıcılarından biriydi. Kvasnikov, Moskova'dan İngiliz ve Amerikan atom bombası projelerinin ilk KGB girişini denetledi.

1943'te Rezident'in yardımcısı olarak diplomatik örtü altında New York'a gitti. Kvasnikov, bilimsel ve teknik zeka sorunlarının temel bir anlayışı olan yüksek profesyonel seviyesi ile tanınır. Onun yönetimi altında nükleer enerji ve onun askeri amaçlarla kullanımı ile ilgili en önemli materyaller ve ayrıca havacılık, kimya ve tıp konulaında bilgi ve ekipman modelleri elde edildi.

Kvasnikov, Sovyetler Birliği'nin nükleer silahlar geliştirmesi gerektiğine kuvvetle inanan NKVD'nin yabancı istihbarat birimi başkanı Pavel Fitin ile çok yakın çalıştı. Kvasnikov Amerika'ya gönderildi ve burada Klaus Fuchs, Theodore Hall, Harry Gold, Julius Rosenberg, David Greenglass ve Ruth Greenglass'ı içeren bir grup oluşturdu .

8 Mayıs 1944'te New York City'deki NKVD istasyonu şunları bildirdi: "Fuchs, Birleşik Devletler'deki işçilerin İngilizlerle sırları paylaşma konusundaki isteksizliği göz önüne alındığında, İngilizlerin Birleşik Devletler'deki çalışmalarının başarılı bir şekilde buluşmadığını tavsiye ediyor. Fuchs'a ya İngiltere'ye dönmesi ya da özel laboratuvar kampında çalışması önerilecek."[2]

Kvasnikov, ajanlarından biri olan Julius Rosenberg'in Amerika Birleşik Devletleri Komünist Partisi'nin bir üyesi olduğunu keşfettiklerinde, New Jersey, Fort Monmouth'daki Ordu Sinyal Birliği Mühendislik Laboratuvarlarından kovulduğunda bir aksilik yaşadı. Moskova'daki NKVD karargahı, 23 Şubat 1945'te Kvasnikov'a bir mesaj gönderdi: "Kovulduğu (Julius Rosenberg) ile olan son olaylar oldukça ciddidir ve bizim açımızdan, ilk olarak, olanların doğru bir şekilde değerlendirilmesini, ikincisi (Rosenberg'in) gelecekteki rolü hakkında karar. İkincisine karar verirken, onda bize kendini adamış, tamamen güvenebileceğimiz, birkaç yıldır pratik faaliyetleriyle ülkemize yardım etme arzusunun ne kadar güçlü olduğunu gösteren bir adam olduğu gerçeğinden hareket etmeliyiz. Ayrıca, (Rosenberg) biz insanlarla nasıl işe bilir ve yeni ajanlar işe katı deneyime sahip yetenekli bir ajan var."[3] Kvasnikov'un asıl endişesi FBI'ın Rosenberg'in bir casus olduğunu keşfetmiş olmasıydı. Ağın geri kalanını korumak için Rosenberg'e ağın diğer üyeleriyle herhangi bir bağlantısı olmadığı söylendi. Ancak NKVD, ona "nafaka" ödemeye devam etti ve Krasnikov'un rızası olmadan gelecekteki çalışmaları hakkında önemli kararlar almaması konusunda uyarıldı.[4]

1945'te Moskova'ya döndüğünde Kvasnikov, bilimsel ve teknik istihbarat bölüm başkan yardımcısı oldu ve 1947'de 1963'teki istifasına kadar bölüme başkanlık etti. Albay rütbesine ulaştı ve Lenin Nişanı Kızıl Bayrak İşçi Nişanı, iki kez Kızıl Yıldız Nişanı ve Sovyetler Birliği'nin diğer madalyalarıyla ödüllendirildi.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Квасников Леонид Романович 22 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. svr.gov.ru
  2. ^ NKVD New York Station to Moscow Centre (8 May 1944)
  3. ^ NKVD headquarters, message to Leonid Kvasnikov (23 February 1945)
  4. ^ Leonid Kvasnikov 27 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. spartacus-educational.com

Daha fazlası

  • John Earl Haynes ve Harvey Klehr, Venona: Amerika'da Sovyet Casusluğunun Kodunu Çözme, Yale University Press (1999).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ethel ve Julius Rosenberg</span> Amerikan vatandaşı ve Amerika Birleşik Devletleri Komünist Partisi (CPUSA) üyesi

Ethel Greenglass Rosenberg ve Julius Rosenberg, Amerikan vatandaşı ve Amerika Birleşik Devletleri Komünist Partisi (CPUSA) üyesiydiler. Sovyetler Birliği adına casusluk yapmakla ve atom bombasıyla ilgili bilgileri Ruslara vermekle suçlanıp yargılandılar, suçlu bulundular ve idam edildiler.

<span class="mw-page-title-main">KGB</span> Sovyetler Birliğinin istihbarat ve gizli servisi

KGB, Devlet Güvenlik Komitesi, Sovyetler Birliği'nin istihbarat ve gizli servisidir. İlk olarak 1918 yılında Çeka adıyla kurulan teşkilat pek çok kez isim değişikliğine maruz kalmış ve son olarak 13 Mart 1954'te KGB adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">İgor Kurçatov</span>

İgor Vasileviç Kurçatov Sovyet fizikçi. Sovyet atom bombası projesinin lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Richard Sorge</span> japon jet

Richard Sorge, II. Dünya Savaşı'ndan önce Japonya’da görev yapan, Sovyetler Birliği'nin casusu. Casuslar içerisinde en başarılıları arasında gösterilir. Casus kod adı Ramsay’dır. Almanya’da ve Japonya’da gazeteci olarak çalışmıştır. 1941'de Tokyo'da yakalanan Sorge, 1944'teki idamına kadar SSCB ile olan bağlantısını reddetse de SSCB ancak 1964 yılında Sorge'u kahraman olarak tanımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Orlov</span> Sovyet casus (1895 – 1973)

Aleksandr Mihailoviç Orlov Sovyet istihbarat yöneticisiydi. 1938 yılında ABD'ye iltica etti. Leon Troçki'yi kendisine karşı yapılacak olan suikast girişiminden haberdar etti.

<span class="mw-page-title-main">Leonid Bolhovitinov</span>

Leonid Mitrofanoviç Bolhovitinov, Rus asker ve doğubilimci. Çin ve Japonya devletleri ve bu devletlerin silahlı kuvvetleri üzerine birçok bilimsel yapıtları var, I. Dünya Savaşı sırasında Rusya Kafkas Ordusu Kurmay Başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">George Koval</span> Sovyet-Amerikalı istihbaratçı (1913 – 2006)

George Abramovich Koval, Sovyet atom bombası projesi için Sovyetler Birliği adına istihbarat görevlisi olarak görev yapan Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı casus, bilim insanı, kandidat. Sovyet kaynaklarına göre Koval'ın Sovyet İstihbarat İdaresi (GRU) ajanı olarak Manhattan Projesi'ne sızıp bilgi aktarması, Sovyetler Birliği'nin nükleer silah geliştirmesi için gereken süreyi büyük ölçüde azalttı.

<span class="mw-page-title-main">Kim Philby</span> İngiliz istihbarat subayı ve Sovyet çifte ajanı (1912-1988)

Harold Adrian Russell "Kim" Philby İngiliz istihbaratçı ve Sovyet ajanı. MI6 içinde üst düzey yönetici olan Philby bu dönemde KGB için çalışmıştır. 1963 yılında Cambridge Five adı verilen casus grubuna bağlı olduğu ortaya çıkartılmıştır. Kim Philby haricinde Donald Maclean, Guy Burgess, Anthony Blunt ve John Cairncross'dan oluşan grubun 2. Dünya Savaşı sırasında ve Soğuk Savaş döneminin başlarında Sovyetler Birliğine önemli bilgiler aktardığı bilinmektedir. İstihbaratçı ve gezgin John Philby'nin oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Dış İstihbarat Servisi (Rusya)</span>

Rusya Federasyonu Dış İstihbarat Servisi (Rusça: Служба внешней разведки, Rusça telaffuz: [Sluʐbə vnʲɛʂnʲɪj rɐzvʲɛtkʲɪ]; tra. Sluzhba vneshney razvedki; ya da SVR RF ağırlıklı sivil işler için, Rusya'nın dış istihbarat kuruluşudur. SVR, KGB'nin Birinci Baş Direktörlüğü organizasyonunun halefidir. Askeri casusluk işlerinde karşılığı GRU olmaktadır. SVR RF Aralık 1991 yılından bu yana KGB'nin Birinci Baş Direktörlüğü halefi konumundadır. SVR'nin yönetim merkezi Moskova'da Yasenevo Bölgesi'nde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Abel</span>

Rodolf Ivanovich Abel, gerçek adı Vilyam "Willie" Genrikhovich Fisher olan Sovyet istihbarat subayıdır. 1957 yılında Amerikan Federal Soruşturma Bürosu tarafından ajanlık gerekçesiyle tutuklandığı zaman kullandığı takma adını daha sonraları benimsemiştir.

Reino Häyhänen köken olarak Ingeria Finlandiyalısı olan Sovyetler Birliği doğumlu Birleşik Devletlere iltica eden albay rütbesinde KGB ajanı.

<span class="mw-page-title-main">Klaus Fuchs</span> Alman teorik fizikçi ve atom casusu

Emil Julius Klaus Fuchs 1950 yılında II. Dünya Savaşı ve kısa bir süre sonrasında Amerikan, İngiliz ve Kanada Manhattan Projesi’nden elde ettiği bilgileri Sovyetler Birliği’ne iletmesinden dolayı mahkûm edilen Alman teorik fizikçi ve atom casusudur. Los Alamos Laboratuvarında iken Fuchs ilk olarak nükleer silahlarla ilgili birçok teorik hesaplamadan ve sonrasında hidrojen bombası modellerinden sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">Cengel Operasyonu</span>

Cengel Operasyonu, istihbarat ve direniş ajanlarının Polonya'ya ve Baltık ülkelerine gizlice sokulması için Soğuk Savaş'ın (1948-1955) başında İngiliz Gizli İstihbarat Servisi'nin (MI6) yürüttüğü gizli programın adı. Ajanların çoğu, İngiltere ve İsveç'te özel olarak eğitilen; Polonyalı, Estonyalı, Leton ve Litvanyalı sürgünlerden oluşuyordu. Bu ajanlar sızdıkları ülkelerde, Lanetli askerler ya da Orman Kardeşleri gibi Sovyet karşıtı gruplarla bağlantı kuruyorlardı. Operasyonun deniz ayağı Royal Navy ve Alman Mayın Tarama Yönetimi'ne bağlı askerlerdi. Amerikan destekli Gehlen Organizasyonu da Doğu Avrupa'dan ajan teminine dahil oldu. KGB bu casusluk ağına sızdı; ajanların çoğunu yakalayarak veya taraf değiştirmelerini sağlayarak, operasyonu çökertti.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Patruşev</span> Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı Başdanışmanı

Nikolay Platonoviç Patruşev, Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Sekreteri olarak görev yapan Rus subay ve siyasetçi. Patruşev, 1999-2008 yılları arasında Federal Güvenlik Servisi'nin (FSB) başkanı olarak görev yaptı.

John Cairncross, İskoç asıllı Britanyalı, II. Dünya Savaşı yıllarında ajanlık ve istihbarat memuru.

Melita Stedman Norwood, 1937'de İngiliz Demir Dışı Metaller Araştırma Derneği'nde sekreter olarak çalışmaya başladıktan bir süre sonra KGB'ye bilgi sağlayan, bir bilgi kaynağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Donald Duart Maclean</span>

Donald Duart Maclean, Cambridge Beşlisi'nin üyelerindendir. Öğrenim gördüğü sırada NKVD ile tanışmış ve İngiliz istihbaratından, ileride Sovyetlerin çok işine yarayacak kilit bilgileri 1951'deki Moskova'ya ilticasına kadar sızdırmaya devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Guy Burgess</span>

Guy Burgess, İngiliz diplomat ve Sovyet ajanıydı. 1930'ların ortalarından Soğuk Savaş döneminin ilk yıllarına kadar faaliyet gösteren Cambridge Beşlisi'nin bir üyesiydi. 1951 yılında Donald Maclean ile Sovyetler Birliği'ne iltica edene kadar bu görevini yerine getirmiştir. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri ile olan casusluk uyumunu bozmuş ve İngiltere'nin dış bağlantıları arasındaki diplomatik sorunların artmasının en büyük sebebi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Fedotov</span>

Pyotr Vasilyevich Fedotov, uzun süre Sovyet güvenlik ve istihbarat görevlisi, NKVD/NKGB'de karşı istihbarat başkanı ve Enformasyon Komitesi başkan yardımcısı olarak dış istihbarat başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Oleg Gordievsky</span>

Oleg Gordievsky, eski KGB albayı ve Londra yerleşik büro şefi. Komünizme olan inancını yitirdiği için İngiliz istihbaratı MI6’e gizli bilgi sağlayarak çifte ajanlık yaptı. Moskova’da yürütülen operasyon sırasında kimliğinin ortaya çıkması adına önce Finlandiya’ya, sonra da İngiltere’ye sığındı. Çifte ajan olduğunun ortaya çıkması sonucu Sovyetler Birliği’nce idama mahkûm edildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.