İçeriğe atla

Leon Hanciyan

Leon Hanciyan
Doğum1841
Hasköy, Beyoğlu, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm11 Temmuz 1947 (106 yaşında)
Bakırköy, İstanbul, Türkiye
Defin yeriBakırköy Ermeni Mezarlığı
MilliyetOsmanlı Ermenisi
VatandaşlıkOsmanlı İmparatorluğu
Türkiye
EğitimMekteb-i Tıbbiye-i Şahane
(yarım bıraktı)
MeslekBesteci

Leon Hanciyan/Hancıyan (1841, Beyoğlu - 11 Temmuz 1947, Bakırköy), Osmanlı Ermenisi klasik Türk müziği sanatçısı ve bestekar. Eserlerinin çoğunun unutulmasına rağmen bir peşrev, üç saz semaisi, bir aksak semai ile onbeş kadar şarkısı bilinmektedir.

Yaşamı

Leon Hanciyan, tahminlere göre 1841 yılında İstanbul'da Hasköy'ün Çıksalın semtinde doğdu.[1] Hancıyan küçük yaşta iken ailesi Üsküdar'a yerleşti. Orta öğreniminin ardından girdiği Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin dördüncü sınıfından ayrıldı, 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi'ne sağlık subayı olarak katıldı ve yüzbaşılığa kadar yükseldi. Daha sonra ordudan ayrılarak mûsiki çalışmalarına hız verdi. Sultan II. Abdülhamid döneminde Bulgaristan'a kaçıp Sofya Konservatuvarı'nda Türk mûsikisi okuttu. Bu arada Romanya ve Mısır'da bulundu. 1908'de İstanbul'a dönünce Dârülbedâyi, Şark Mûsikisi Cemiyeti ve Dârülelhan'ın kurucuları arasında yer aldı ve öğretici kadrosunda bulundu.[2]

Kariyeri

İlk musiki derslerini papaz Kapriyel'den aldı ve Hamparsum Limonciyan notasını öğrendi. Türk Musikisini kendi ifadesine göre Zekai Dede Efendi, Mutafzade Ahmed Efendi, Yağlıkçızade Ahmed Efendi'den meşk etti. Hatta Dellazade İsmail Efendi ile Dede Efendi'yi de tanıdığını ileri sürmüştür. Bütün bunlardan başka müzikoloji ile uğraşarak Batı, Çin ve Japon musikilerini de incelediğini söylemiştir. Asıl ününü hanendelik de kazandı; bildiği eserlerin çokluğu ile tanındı. Başta Hacı Arif Bey olmak üzere çağdaşı olan bütün musikişinaslarla arkadaşlık etti. Hancıyan iyi bir keman, ud ve piyano icracısı idi, ayrıca bu enstrümanların öğreticiliğini de yapmıştır. Kilise müziğine ait besteleri de vardır. Bestelediği pek çok eser notaya alınmadığı için kaybolmuş, Hacı Arif Bey'in yüzlerce eserini notaya alarak kaybolmaktan kurtardığı halde kendi eserleri için aynı hassasiyeti göstermemiştir. Yetiştirdiği talebeler arasında Laika Karabey, Refik Fersan, Gabriel Ebeyan, Lemi Atlı, Zeki Arif Ataergin ve Suphi Ziya Özbekkan bilhassa zikredilmelidir.

Ölümü

Leon Hancıyan hiç evlenmedi ve ölünceye kadar yalnız yaşadı. Ömrünün son yıllarını sıkıntılar içinde geçiren Hancıyan, 11 Temmuz 1947 tarihinde Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde öldü. Aynı semtte bulunan Bakırköy Ermeni Mezarlığına defnedildi.[3]

Eserleri

Ferahnâk Saz Semaisi

Hicaz-Ah felek yıkdın dil-i âbâdımı

Hicazkâr-Feleğin ettikleri cânıma

Hicazkâr Saz Semaisi

Hüseyni-Gör bana felek neyledi

Hüseyni Saz Semaisi

Karcığar-Bilmem ki safâ neş'e bu ömrün neresinde

Şehnazbûselik Peşrev

Şehnazbûselik Saz Semaisi

Sûzidil-Cânâ gam-ı aşkınla perişan gezer oldum

Sûzidil Saz Semaisi

Sûzinak Peşrev

Sûzinak-Şemâ-i dildâre yaktım gönlümü şad âh ile

Kaynakça

  1. ^ "Üsküdarlı Meşhurlar Ansiklopedisi" (PDF), 23 (1 bas.). Üsküdar Belediyesi. Ocak 2012. s. 202-203. 13 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ocak 2023. 
  2. ^ "HANCIYAN, Leon - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2021. 
  3. ^ "Leon Hanciyan (1841-1947)". Esendere Kültür ve Sanat Derneği. 29 Haziran 2017. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hamparsum Limonciyan</span>

Hamparsum Limonciyan veya Baba Hampartsum, Osmanlı Ermenisi bestekâr ve müzik hocası.

<span class="mw-page-title-main">Tamburî Cemil Bey</span> Osmanlı besteci ve tanburi

Tambûrî Cemil Bey, Türk tambur, yaylı tambur, klasik kemençe, alto kemençe, viyolonsel ve lavta ustasıdır. Çok sayıda bestesi ve taş plak kayıtları vardır. Yaylı tamburun mucididir.

<span class="mw-page-title-main">II. Gazi Giray</span>

II. Gazi Giray veya Bora Gazi Giray 16. yüzyıl sonlarında iki kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

Hicâz, Klasik Türk müziğinde dügah perdesinde karar kılan bir makam ve perde. Hicaz perdesi Türk müziğinde do diyez notasını andıran perdedir. Bu perde makamın yapısındaki en karakteristik perde olduğu için, makama da adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tatyos Efendi</span> Ermeni asıllı Osmanlı keman sanatçısı ve besteci (1855-1913)

Tateos Ekserciyan, , Osmanlı Ermenisi müzisyen ve bestekar.

Hüseyin Sadeddin Arel, Türk hukukçu, besteci ve musiki araştırmacısı.

<span class="mw-page-title-main">Göksel Baktagir</span> Türk kanun sanatçısı

Göksel Baktagir, kanun sanatçısı ve bestekârdır.

<span class="mw-page-title-main">Rakım Elkutlu</span>

Rakım Elkutlu, Türk klâsik mûsikîsi bestekârlarındandır.

Mehmet Reşat Aysu, bilhassa saz semaisi besteleriyle bilinen Türk bestekârdır. Ayrıca şarkı, peşrev, oyun havası gibi Türk mûsıkîsi formları da dâhil, üç yüzden fazla eser bestelemiştir.

Mutlu Torun, Profesör, Ud ve gitar sanatçısı ve bestecidir. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Yüksek Mimarlık Bölümü'nü bitirmiştir. İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı'nda öğretim üyeliği yapmıştır. Türkiye'nin en geniş çevrelerce kabul görmüş ud metodunun yazarıdır. Mevlevi âyini, ilahi, saz eseri, şarkı, film ve reklam müzikleri gibi formlarda tek ve çok sesli eserler bestelemiş ve bunlardan bazıları ödül almıştır. Ud icrasında Şerif Muhittin Targan ekolünün takipçisi olarak tanınmıştır. Halen Haliç Üniversitesi Konservatuvarı'nda profesör öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.

Hacı Faik Bey, Klasik Türk mûsikisinin büyük bestekârlarından biridir. Ondokuzuncu yüzyılın ilk yarısında Üsküdar'da doğdu ve 1891 yılında öldü. Dîni ve dindışı mûsiki alanında eserler verdi. Yılmaz Öztuna'nın verdiği listeye göre günümüze 170 kadar eserinin notası gelmiştir. TRT repertuvarında ise 120 kadar eseri mevcuttur. Dini mûsiki alanında Mevlevi ayini, tevşih, şugl ve ilahiler bestelemiştir. Durak bestelediği ise bilinmiyor. Dindışı musiki alanında ise özellikle büyük formdaki eserleri dikkat çeker. Kâr, beste, ağır semai ve yürük semai formlarındaki bu eserlerin sayısı 40 kadardır. Ayrıca çok sayıda şarkı da bestelemiştir. Saz eseri bestelediği ise bilinmiyor. Hacı Faik Bey, klasik tarzın gerilemeye başladığı, Hacı Arif Bey ve Şevki Bey gibi müstesna bestekârların şarkı formunu ön plana çıkardığı bir dönemin bestekârıdır. Bununla birlikte, şarkı formunda çok sayıda ve seçkin eserler meydana getiren bestekârımız, klasik formlarda da yüksek bir seviyeyi tutturmuştur. Fantezi şarkı türünün de ilk örneklerine Hacı Faik Bey'in eserleri arasında rastlamak mümkündür.

İsmail Ötenkaya, Türk sanat müziği bestecisi.

Abdi Efendi Klasik Türk musikisinin önemli bestekârlarından biridir. On sekizinci yüzyılın ilk yarısında İstanbul'da yaşadığı ve 1750 yılı civarında öldüğü tahmin edilmektedir. Enderun'da yetişmiş olan Abdi Efendi saz eserleri ve din dışı sözlü eserler bestelemiştir. Dini eser ve din dışı küçük formda eser bestelediği bilinmiyor. Günümüze kadar gelen ve Tulum Abdi Efendi'ye ait olduğu kabul edilebilecek bestelerin sayısı sekizdir.

Mehmed Fahri Kopuz, Türk müziği bestecisi ve ud virtüözü.

Ahmet Çalışır, Türk, Klasik Türk Musikisi bestekârı, ses sanatçısı, hâfız, Tasavvuf Mûsikisi topluluğu idarecisi ve yazardır.

Ali Rıza Şengel yahut Eyyubî Ali Rıza Bey, Klasik Türk müziği bestekârı ve hocası, nevbezen.

Emin Ongan, keman üstadı klasik Türk müziği bestecisi, Üsküdar Musikî Cemiyeti'ne ismi verilen eski başkanlarından.

Salih Zeki Ataergin,, Türk musikişinas, bestekâr ve hukukçu. Kanun virtüözü Hacı Arif Bey'in oğludur. Asıl ismi Salih Zeki olmasına rağmen, babasına izâfetle Zeki Ârif adıyla tanınmıştır. Annesi Hatice Huriye Hanım’ dır.

Laika Karabey, Geleneksel Türk müziği yorumcusu, bestecisi, tanburi, İleri Türk Müziği Konservatuvarı'nın kurucularından, eğitimci.

Zeki Duygulu,, Klasik Türk müziği şarkıcısı, bestecisi ve söz yazarı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.