İçeriğe atla

Lenkeran (uyezd)

1842 tarihli Kafkas bölgesi haritasında Lankaran Uyezd

Lankaran Uyezd (Rusça: Ленкоранский уезд, Azerice: Lənkəran qəzası) Rus Çarlığı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ve Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Baku Valiliği içinde 1929 tarihine kadar var olan idari bir birim. Lankaran Uyezd'in kuzeyinde Javad Uzeyd doğusunda Hazar Denizi, batısında ve güneyinde İran bulunuyordu. Lenkeran Uyezd'in idari merkezi Lenkeran şehriydi.

Lenkeran Uyezd 10 Nisan 1840 tarihinde Talış Hanlığı temel alınarak kuruldu. Bölge 1841-1846 yılları arasında Caspian Oblastına bağlıydı. Daha sonra yeni kurulan Shamakhi Valiliğine bağlandı. 1858 Shamakhi depreminden sonra Shamakhi Valiliğinin merkezi Baku şehrine taşınınca valiliğin adı da Baku Valiliği oldu. 1929'da Lankaran Uyezd idari birimi kaldırıldı.

Nüfus

1842 istatstilerine göre, bölgesinin nüfusu 34 140'i Müslüman ve 125'i Hristiyan olmak üzere 34.265 kişiydi. 1886 tarihli istatistiki verilere göre, Lankaran ilçesinin nüfusu 109.340 kişiydi, bunların arasında Talış - 50.510 kişi (% 46.2), Tatarlar (Azeriler) - 50.887 kişi (% 46.5 ), Ruslar - 7.634 kişi (% 6,9), Ermeniler - 273 kişi (% 0,2) Yahudiler - 36 kişi (% 0,03) olarak yer alıyordu. 1897 nüfus sayımına göre bölgede 8733'ü Lenkeran kentinde olmak üzere 130.987 kişi yaşıyordu.[1] Bu nüfusun 34991 kişisi Talış, (% 26,7), 84,725 kişisi Azeri (% 64.7) 9.728 kişisi ise Ruslardan (% 7.4) oluşuyordu. Dil esaslı nüfus istatistiklerine göre 84.725 kişini anadili Azerice 34.991 kişinin ana dili Taliş dili 9.728 kişinin ana dili ise Rusçaydı.[2] 1926'da Lenkeran Uyezd'in nüfusu 208.479 kişiye yükseldi.[3]

1897 tarihinde etnik gruplar

Uyezd Azeriler
TalışlarRuslarErmeniler
Lankaran 64,7% 26,7% 7,2% 0,37%

Coğrafya

Lankaran Uyezd bozkır, kıyı ve dağlık olarak üç bölüme ayrılır. Bozkır kısmı bölgenin kuzey ucunda yer alır. Burada yazın nehirler kuruduğunda, kuraklık yaşanırken, ilkbahar ve sonbaharda yağmurlar ve nehirlerin su baskını nedeniyle, durgun su birikintileri, hastalıklara neden olan bataklıklar oluşturur. Kıyı kesimi, dar (5–32 km.) ve uzun (106 km'ye kadar) bir alçak şerittir. Dağlık bölge hepsinden geniştir.

Ekonomi

Bölgenin bozkır ve orta kesimlerinde buğday, arpa, darı ve pirinç yetişir. Kıyı kesiminde bahçecilik ve ipek böcekçiliği yapılır. Dağlık ve bozkır eteklerinde susuzluk nedeniyle tarla bitkilerinin yetiştirilmesi imkansız olduğu için sığır yetiştiriciliği büyük önem taşımaktadır. Meyveler (elma, armut, erik, kayısı, ayva, incir ağacı, nar, fındık) kaliteli değildir. Sadece bir üzüm çeşidi yetiştirilir. 1892 tarihinde bölgede 16836 at, 611 eşek ve katır, 24.064 baş sığır, 5375 manda, 74.840 koyun, 5.206 keçi ve 359 domuz bulunuyordu. Hayvancılık ürünleri yerel olarak tüketilmektedir; yün, basit kilim ve diğer yünlü ürünlerin üretiminde kullanılmaktadır. El sanatları dışındaki sanayi neredeyse yok denecek kadar azdır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Baraba Tatarları; Batı Sibirya'da, Altay ve Tuva cumhuriyetlerinin kuzeyinde, Tomsk, Abakan, Krasnoyarsk kentleri çevresinde ve bu bölgenin batısındaki Tobol Nehri'nin kenarına kurulu, Tümen, Tobolsk, Tara, Barabinsk kentleri çevresinde, ayrıca yukarıda saydığım iki bölgenin arasındaki Baraba bozkırlarında yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Füzuli (rayon)</span> Azerbaycan rayonu

Füzuli Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idari bölüm.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya</span> Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asyanın sınırında bulunan bölge

Kafkasya, Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asya'nın sınırında bulunan bölgenin ismi. Kafkas sıradağlarında, Avrupa'nın en yüksek dağı olan ve Kafkas halklarının sözlü edebiyatını oluşturan Elbruz Dağı bu bölgede bulunmaktadır. Kafkasya bölgesi siyasi ve coğrafi olarak Kuzey Kafkasya ve Güney Kafkasya olmak üzere ikiye ayrılır. Güney Kafkasya, bağımsız ve egemen devletlerden oluşmaktadır. Kuzey Kafkasya ise Rusya içinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Asya</span> Asyanın okyanuslardan uzak iç kesimi

Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.

<span class="mw-page-title-main">Lenkeran</span> Azerbaycanda şehir

Lenkeran, Azerbaycan'da şehir. Lenkeran Rayonu'nun idari merkezidir. Lenkeran Azerbaycan Cumhuriyeti'nin güney bölgesinde yerleşen en büyük şehirdir. 1993 yılında kısa süreliğine ayrılıkçı Talış-Mugan Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti olmuştur. Lenkeran adı, bir İran dili olan Talışça'da "Lan" veya "Ləngər" - Kamış, "Kon" veya "Kəon" - Evler — yani kamış evler demektir. Nüfusun yaklaşık üçte ikisini Azeriler ve üçte birini Talışlar oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dağıstan</span> Rusyaya bağlı özerk ülke

Dağıstan, resmî adıyla Dağıstan Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'nın Kuzey Kafkasya kısmında, Hazar Denizi kıyısında bulunan Rusya'ya bağlı, özerk bir cumhuriyettir. Kuzey Kafkasya Federal bölgesinin bir parçasıdır ve Büyük Kafkas Dağları'nın kuzeyinde konumlanır. Rusya'nın en güneyinde yer alan Dağıstan, güney ve güneybatıda Gürcistan ve Azerbaycan ile, batı ve kuzeyde Rusya'ya bağlı cumhuriyetler olan Çeçenistan ve Kalmukya ile kuzeybatıda ise Stavrapol Krayı ile sınır komşusudur. Mahaçkale, başkenti ve en büyük kentidir. Diğer büyük kentleri ise Derbent, Kizlyar, İzberbaş, Kaspiysk, Buynaksk'tır.

Yelizavetpol Guberniyası, bir Rus İmparatorluğu guberniyası. Merkezi Yelizavetpol'dür.

<span class="mw-page-title-main">Talış Hanlığı</span> Azerbaycan hanlığı

Talış Hanlığı, 1747-1826 yılları arasında hüküm süren Azerbaycan hanlıklarından biri.

<span class="mw-page-title-main">Yedisu bölgesi</span>

Yedisu bölgesi, Orta Asya'da günümüzde Kazakistan'nın güney-doğu parçası olan bir bölgedir. İsmini, İli, Karatal, Bien, Aksu, Lepsi, Baskan ve Sarkand gibi yedi ana nehirlerden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lerik</span> Azerbaycanda şehir

Lerik , Azerbaycan'da şehir. Lerik Rayonunun idarî merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ağdam</span> Azerbaycanda bir şehir

Ağdam veya Akdam - Azerbaycan'da şehir. Ağdam Rayonu'nun idari merkezidir. Bakü'den 365 km uzaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Campobasso (il)</span> İtalyada bir il

Campobasso ili, İtalya'nın güney kesiminde Molise bölgesine bağlı bir ili. Merkezi ile adını veren Campobasso şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Lenkeran Ovası</span>

Lenkeran Ovası, Güney Azerbaycan'da Hazar Denizi kıyısındaki dar bir ova şerididir. Kendi içinde Aral-Hazar Çöküntüsünün bir uzantısı olan Kura-Aras Ovası'nın güneye doğru uzantısıdır. Adını Lenkeran şehrinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Uyezdi</span>

Bakü Uyezdi 1929 yılına kadar Bakü Guberniyası, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ve Azerbaycan SSR bünyesinde idari bir birimdi. Doğusunda Hazar Denizi, batıda Şamahı Uyezd, kuzeyde Kuba Uyezd, güneyde Lenkeran Uyezdi ile çevriliydi. Uyezdin idare merkezi Bakü idi.

Şamahı Uyezd Rus Çarlığı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ve Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, 1929 tarihine kadar var olan idari bir birim. Şamahı Uyezd'in kuzeyinde Kuba Uzeyd doğusunda Baku Uzeyd, batısında Göyçay Uzeyd, güneyinde Javad Uzeyd bulunuyordu. Şamahı Uyezd'in idari merkezi Şamahı şehriydi.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı Kasaba</span>

Kırmızı Kasaba, ya da Krasnaya Sloboda, Azerbaycan'ın Kuba Rayonu'nda yer alan bir köy ve belediyedir. 3.598 kişilik bir nüfusa sahiptir ve İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri dışında dünyanın tek Yahudi kasabası olduğuna inanılmaktadır.

Azerbaycan'ın florası veya Azerbaycan'ın bitki örtüsü, Azerbaycan'da bulunan bitkileri, ağaçları, çiçekleri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Tengerud</span>

Tengerud, Azerbaycan'ın Astara rayonunda bulunan bir köydür. Köy, Talış Dağları çevresinde Bakü-Astara karayolu üzerinde yer almaktadır. Köyün nüfusu 3.298'dir.

<span class="mw-page-title-main">Zengezur Uyezdi</span>

Zangezur Uyezdi Yelizavetpol Guberniyası'nın idari bölümlerinden (uyezd) biri. Rusya İmparatorluğu tarafından 1868 yılında yaratılmış ve uyezd'in Sovyet yönetimi tarafından ortadan kaldırıldığı 1921 yılına kadar idari merkezi Goris şehri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandrov Gay</span> Rusyanın Saratov Oblastında bir köy

Aleksandrov Gay, Rusya'nın Saratov Oblastı'nda 8.772 (2021 Nüfus Sayımı) nüfuslu bir köydür (selo).