İçeriğe atla

Leman Cevat Tomsu

Leman Cevat Tomsu
Kişisel bilgiler
Doğum1913
Kayseri, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm29 Nisan 1988
İstanbul, Türkiye
Çalışma ve başarıları
Ünlü yapıtlarıCerrahpaşa Poliklinik Binası, İstanbul
Şehremini Halkevi Projesi, İstanbul
Kayseri Halkevi Binası Projesi, Kayseri
Gerede Halkevi Projesi, Bolu,
Köy Enstitüleri Hamidiye ve Mahmudiye, Kepirtepe,
Uludağ Sanatoryumu, Bursa

Prof. Dr. Leman Cevat Tomsu (d. 1913; Kayseri, Osmanlı İmparatorluğu – ö. 29 Nisan 1988; İstanbul, Türkiye), Türk mimar, akademisyen.

Türkiye'de mimarlık diploması alan ilk iki kadından birisi (diğeri Münevver Belen) ve İstanbul Mimarlar Odası'na kaydolan ilk kadın mimar olarak Türkiye mimarlık tarihinde önemli bir yere sahiptir.

Yaşamı

1913 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun Kayseri şehrinde dünyaya geldi. Babası Tavlusun Köyü’nden Mustafa Cevat Bey’dir. Ailenin soyadı, Tavlusun köy meydanının ismi olan “Tomsu” sözünden gelir.[1]

Beş yaşında Erenköy Kız Lisesi’nde yatılı olarak okumaya gönderildi;[2] ilk ve orta öğrenimini bu okulda tamamladı. 1930 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’ne yazıldı; 1934 yılında yüksek lisansını tamamladı ve 472 no'lu diploma sahibi mimar olarak mezun oldu.[3]

İstanbul Mimarlar Odası’na 499 numara ile kaydoldu. Mesleğine İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar Müdürlüğü’nde çalışan Martin Wagner'in başladı. 1941 yılında asistan olarak Yüksek Mühendis Mektebi’nin (bugünkü adıyla İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Şubesine girdi. “Bursa Evleri" konulu tezi ile doçent unvanını aldı. Tezi, 1950'de kitap olarak yayımlandı. İstanbul Teknik Üniversitesinde görevli bulunduğu sırada İsviçre, Almanya, İsveç, Fransa ve İtalya'nın bazı şehirlerinde harp sonrası gelişmiş mimarlık ve şehirleşme sorunları üzerine etütler yaptı. 1958 yılında İngiltere'de iskân hukuku üzerine incelemelerde bulundu. İlerleyen dönemde de profesörlük unvanını aldı.

1936-1959 arasında 17 uygulama projesi yapan Tomsu, 1938-1954 arası katıldığı yarışmalarda 5'i birincilik olmak üzere 14 ödül aldı. İlk ürünleri olan Gerede ve Emirdağ CHP Evleri'nden belediye bürosunda gerçekleştirdiği plaj soyunma kabinleri, çocuk bahçesi, yüzme havuzu gibi projelerden yarışma projesi olarak hazırladığı banka yapısına kadar tüm eserlerinde dönemin mimarlık yaklaşımlarını yansıtan modernist sade bir dil tutturduğu, ancak 1940'lara doğru geleneksel vurgunun arttığı bir tasarım anlayışına yöneldiği görülmektedir.[2]

Tomsu, 1975 yılında emekli oldu. 29 Nisan 1988 tarihinde vefat etti.[4]

Hakkında basılı kaynaklar

  • Neslihan Türkün Dostoğlu ve Özlem Erdoğdu Erkarslan (2013). Leman Cevat Tomsu, Türk Mimarlığında Bir Öncü. TMMOB Mimarlar Odası. [4]

Projelerinden seçmeler

  • Cerrahpaşa Poliklinik Binası, İstanbul
  • Samsun Merkez Bankası Proje Müsabakası, Samsun
  • Şehremini Halkevi Projesi, İstanbul[5]
  • Kayseri Halkevi Binası Projesi, Kayseri
  • Etlik'te Ev Projesi, Ankara
  • Gerede Halkevi Projesi, Bolu (Münevver Belen ile)[6]
  • Köy Enstitüleri Hamidiye ve Mahmudiye, Kepirtepe (1941-1942,Emin Halid Onat ile)
  • Uludağ Sanatoryumu, Bursa (1946, Emin Halid Onat ile)

Kaynakça

  1. ^ "Leman Cevad Tomsu, Arthaber.net 29.03.2011, Erişim tarihi:14.02.2014". 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2014. 
  2. ^ a b "Belgin Turan Özkaya, Elvan Altan Ergut, Yayın Değerlendirme: Leman Cevat Tomsu, Türk Mimarlığında Bir Öncü, 1913-1988, Mimarlık Dergisi Sayı 373, Eylül-Ekim 2013". 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2014. 
  3. ^ "Güzel Sanatlar Akademisi Mezuniyet Defteri". Mimarlık Müzesi. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2013. 
  4. ^ a b "Türkiye'nin İlk Kadın Mimarının Biyografisi Yayınlandı". Arkitera.com. 22 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2013.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "arkt" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  5. ^ "Şehremini Halkevi Projesi İzah Notu" (PDF). Mimarlar Odası Dergisi. 21 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2013. 
  6. ^ "Gerede Halkevi projesi" (PDF). Mimarlar Odası Dergisi. 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Sedad Hakkı Eldem</span> Türk mimar (1908–1988)

Sedad Hakkı Eldem, Türk mimar, akademisyen ve yazar. 20. yüzyılın önde gelen Türk mimarlarındandır. Osmanlı dönemi evleri ve 18. ve 19. yüzyıl saray ve köşkleri üzerinde yaptığı çalışmalar ve klasik Osmanlı mimarisi üzerine araştırmalar yaparak, mimari tasarımda geleneksel motiflerin yeniden kullanılmasına öncülük etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Emin Onat</span> Türk mimar

Mehmet Emin Onat, Türk mimar, eski İTÜ rektörü, Mimarlar Odası 1 numaralı üyesi ve DP eski İstanbul Milletvekili (1954-1957). Türkiye'de mimarlık alanında özel bir yeri olan Emin Onat sürekli aşama göstermiş, İTÜ Mimarlık Fakültesi'nin örgütlenmesinde çalışmış, ulusal ve uluslararası boyutta ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Arda</span> Türk mimar

Ahmet Orhan Arda, Türk mimar ve akademisyendir.

Cevat Hamit Dereli, Türk ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Bonatz</span> Alman mimar (1877-1956)

Paul Bonatz, Alman mimardır. Türkiye'de bulunduğu 1940'larda İkinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın destekleyici ve yönlendiricilerinden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hayati Tabanlıoğlu</span> Türk mimar

Hayati Tabanlıoğlu, Türk mimar.

<span class="mw-page-title-main">Şevki Vanlı</span> Türk mimar

Şevki Vanlı, Türk mimardır.

Maruf Önal Türk mimar.

İkinci Ulusal Mimari Akımı veya Yeni Yöreselcilik, 1939 ile 1950 yılları arasında Türkiye’de etkisini göstermiş ve dönemin yükselen totaliter ve milliyetçi düşünce ve üsluplarından etkilenmiş bir mimarlık üslubudur.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Tayla</span>

Hüsrev Tayla Türk mimar. En çok Ankara'da yer alan Kocatepe Camii ve İstanbul'da yer alan Şakirin Camii tasarımlarıyla tanınmıştır.

Fatin Uluengin, Türk mimardır. En çok Ankara'da yer alan Kocatepe Camii tasarımıyla tanınmıştır. Ayrıca Osmanlı mimarisi'nin klasik yapı detayları alanında önemli bir uzmandır.

Ulusal Mimarlık Ödülleri veya Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri 1988 yılında beri Mimarlar Odası tarafından düzenlenen bir sergiler ve ödüller etkinliğidir. 1988 yılında beri her iki yılda bir düzenlene bu etkinliklerin amacı hem Türkiye’de mimarlık mesleğini hem mimarlığı kültürel olarak geliştirme hedefini gütmektedir.

Merih Karaaslan Türk mimar ve öğretim görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">Erenköy Kız Lisesi</span>

Erenköy Kız Lisesi, İstanbul'un Erenköy, Kadıköy semtinde 1911'den beri hizmet vermekte olan öğretim kurumu.

Aşağıdaki liste, kayda değer Türk mimarlarının ismini alfabetik bir sırayla gösteren listedir.

Leman şu anlamlara gelebilir:

Münevver Belen Gözeler, Türkiye'nin ilk kadın yüksek mimarı ve Güzel Sanatlar Akademisi'nin ilk kadın mezunlarından. 1913 yılında İzmit'te doğdu. 1973 yılının Şubat ayında İstanbul'da öldü. Leman Tomsu'yla aynı sene mezun olan Münevver Gözeler; 1940 yılında, bir mühendis olan kocası Mithat Gözeler ile evlenene kadar uzun seneler boyunca Leman Tomsu ile çalışmıştır. Modern tarzı benimsemiş, İkinci Ulusal Mimarlık Akımı'na paralel bir üslupla çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Toydemir</span> Türk mimar

Turgut Toydemir, Türk mimardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.