İçeriğe atla

Lejyoner

Lejyoner kelimesinin Türkçe karşılığı çarkacıdır. Roma ordusundaki askerlere verilen isimdir. Ayrıca Fransız yabancılar lejyonundaki askerlere ve ünlü Fransız nişanı Légion d'honneur'u alan kişiye denir.

Roma lejyonlarının düzenli ilerleyişi
Romalı lejyoner
Roma lejyonları,3. yüzyıl sonu.
Başlarında bir Centurio ile kamptan çıkan Roma lejyonerleri
Roma lejyonlarının yerleri (M.S.80)
Testudo adlı savunma sitili
Roma tarzı dış bükey dikdörtgen kalkan
Lejyonerler

Tarihi

İlk yaralı spartaküs ülkeyi savunma görevi 3 aşirete verilmişti(Tatienses, Ramnes ve Luceres). İlk ordu 3 piyade lejyonu ve 3 süvari centuriasından oluşuyordu. Daha uzaktaki savaşlar başlayınca askerlere maaş verilmeye başlandı. Manipulus bölünmesi uygulanmaya başlandı. Askerler yaşlarına göre sınıflanıyordu. En gençler hastati, sonraki princeps ve en deneyimlileri olan triarii. Hastati ve princeps 1200 kişi, triarii ise 600 kişiydi. Lejyon taktik birleşimi, her biri iki centuria'dan oluşan manipuluslara dayanıyordu (120 hastati, 120 princeps, 60 triarii). Manipulusların yanına veles(en genç ve yoksullarda oluşan) birliği veriliyordu. Ayrıca lejyon süvari birliğiyle destekleniyordu. Başkomutanlık imperium sahibi bir magistratusun elindeydi. En yoksullar hiçbir zaman askere alınmıyordu. Gaius Marius bunu değiştirdi. Jugurtha'ya karşı askere ihtiyacı olduğu için gönüllülerin hepsini askere aldı. Alabilecekleri ganimeti düşünen en yoksullar askere yazıldı. Hiçbir şeyleri olmadığı için komutanlarına sıkı sıkı bağlıydılar. Lejyon mevcudu 6000 e çıktı. İmparatorluk döneminde başkomutanlık, imparatoru temsilden ve senato sınıfından olan bir legatus legionis'e verildi. Augustus lejyondaki süvari sayısını 2 katına çıkardı. İç savaşlardan sonra lejyonlar eyalet isimleriyle anılmaya başlanadı. İtalya'dan artık yeterince gönüllü çıkmıyordu. Eyaletlerde yeterince gönüllü hala vardı. Hizmet sonunda verilen yurttaşlık hakkı, dolgun ücretler, primler ve 20 yıllık hizmet sonunda verilen para (veya toprak) onları orduya çekiyordu. 20 yıllık hizmet sonucu lejyonerler, vetenarus oluyor ve diploma alıyorlardı. Geç imparatorluk döneminde toplumdaki genel buhran orduyu da etkiledi. Lejyonlar sınırları korumak yerine imparatoru korumakla görevlendirildiler. Lejyonlar herhangi bir ordu birliği durumuna düşüyor ve nemeri adıyla adlandırılıyorlardı. Centuriolar ortadan kalkıyor ve yerine ducenariusve centanarius oluyordu. Son dönemlerde lejyon sayısı 170 çıkmıştı fakat mevcutları sadece 1000 kişiydi.

Maaşlar ve Ödemeler

Askerlerin ana geliriydi. Ayrıca yeni bir imparator tahta çıktığında kazanılan yerlerde yağma hakları vardı. Marius döneminde en düşük asker maaşı 225 denarii, Domitian döndür

Lejyoner Rütbeleri

Yüksek Seviyeli Rütbeler

  • Dux: Birden fazla lejyonu komuta eden kişidir. Bu rütbe geç imparatorluk döneminde çıkmıştır. Önceleri buna benzer rütbeler Konsül ve Imperator'dur.
  • Legatus Legionis: Lejyon komutanıdır. Senatör sınıfındandır. İmparator tarafından seçilir ve yaklaşık 4 yıl görevde kalır. Bölgede başka lejyon yoksa aynı zamanda bölge valisi olur.
  • Tribunus Laticlavius: Senatör sınıfındandır. Senato veya imparator tarafından seçilir. Lejyondaki 2. komutandır. Legatus Legionis ölürse, komutayı devralır.
  • Praefectus Castrorum: Savaşta komutanlık yapar ve lejyondaki 2. komutandır. Tribunus Laticlavius'tan bir alt seviyededir.
  • Tribuni Angusticlavii: Her lejyonda 5 tane bulunur. Şövalye sınıfındandır. Savaş komutasını öğrenmek için oradadır.
  • Primus Pilus: Cohort'a komuta eder. Normal maaşın 60 katını alır.

Orta Seviyeli Rütbeler

  • Pilus Prior: 1.Cohort'un 10 centurions undan oluşur. En yüksek centurions dur. Savaşta Cohort'un savaş düzenini düzenler.
  • Primi Ordines: 1.Cohort'un 5 centurions undan ve primus pilustan oluşur. (Primus pilus hariç)Normal asker maaşının on katını alırlar. Ve diğer centurionslarda daha yüksek rütbededirler.
  • Centurions: Century komutanıdır. 80 kişiyi komuta eder. Normal asker maaşının 10 katını alır.
  • Optio: Century deki 2. komutandır. Normal askerlerin 3 katı maaş alır.

Düşük Seviyeli Rütbeler

  • Duplicarius: Normal askerlerin maaşının 2 katını alır.
  • Tesserariu(Muhafız komutanı): Her century de bir tane bulunur. Normal askerlerin maaşının 1,5 katını alır.
  • Decurion: Bir contubernium(8 kişiden oluşan askerî birlik)u komuta eder. Bir century de 10 tane bulunur.

Özel Görevliler

  • Aquilifer: Kartal büstünü taşırdı. Lejyonda bir tane bulunur. Normal asker maaşının 2 katını alırdı.
  • Signifer: Üzerinde özel lejyon amblemleri olan signum u taşırdı. Normal asker maaşının 2 katını alırdı.
  • Cornicen: Cornu adlı çalgıyı çalardı.
  • Imaginifer: İmparatorun resmini taşırdı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

(Yazıların bir bölümü http://en.wikipedia.org/wiki/Legionary 26 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. çeviridir.)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roma lejyonu</span> Roma İmparatorluğunda 1.000 ile 5.600 kişi arasında değişen eski ağır piyade birliği

Roma Lejyonu Roma Cumhuriyeti ve Roma İmparatorluğu boyunca tüm Roma ordusunu ya da daha dar anlamda ağır piyadeleri kasteden temel askeri birlik. İkinci anlamı birkaç Kohorttan oluşan ve legionaries olarak bilinen ağır piyadelere vurgu yapar. Roma lejyonunun ana unsurunu ağır piyadeler oluştururken, piyadelere neredeyse her zaman bir ya da daha fazla sayıda, Roma yurttaşı olmayan kişilerden oluşturulan süvariler, düzenli birlikler ve avcılardan kurulu destek birlikleri olan Auxilialar eşlik ederdi.

<span class="mw-page-title-main">Vitellius</span> Roma İmparatoru (15-69)

Aulus Vitellius Germanicus, Dört İmparator Yılı olarak bilinen MS 69 yılında 17 Nisan'dan aynı yılın 22 Aralık tarihine kadar görev yapan Roma imparatorudur. Lucius Vitellius'un oğlu olup Sextilia ile evlidir ve Genç Lucius Vitellius adında bir kardeşi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Vespasianus</span>

Imperator Caesar Vespasianus Augustus, Asıl adı Titus Flavius Vespasianus olan, 69 - 79 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru. Vespasian, etkili ancak kısa ömürlü bir hanedan olan ve yerine geçen oğulları Titus ve Domitian'ında dahil olduğu Flavian Hanedanı'nın kurucusudur. İmparatorluğa, gürültülü Dört İmparator Yılı'nın sonunda yükseldi. Vespasian'ın yönetiminde Julio-Claudian Hanedanı'nın sona ermesinden sonra en bilinen reform, Yahudiler'e karşı savaş ve Colosseum'un yapımına başlanılmasıdır.

Dört İmparator Yılı, adını 69 yılında birbiri ardınca Roma İmparatorluğu tahtına çıkan Galba, Otho, Vitellius ve Vespasian adlı imparatorlardan alır.

<span class="mw-page-title-main">Dux</span> Roma ünvanı

Dux, Latince lider ya da önder anlamına gelir ve bir askerî birliğe komuta eden anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Legatus</span>

Legatus, Roma ordusunda görevli olan ve modern ordulardaki general rütbesine karşılık gelen askeri unvan.

<span class="mw-page-title-main">Tribün</span>

Tribün, Roma Cumhuriyeti ve İmparatorluğunda 2-3 seçilmiş magistyra ve idari veya askerî görevlilerce paylaşılan unvan. Kelime, Antik Roma'da insanların askerlik ya da oy verme amacıyla bölünmüş oldukları kabile anlamındaki Tribe (tribus) sözcüğünden türetilmiştir.

Princeps, Latince "birinci" anlamına gelen sözcük.

Praefectus, Antik Roma'da çok çeşitli tipleri bulunan bir tür resmî görevli.

<span class="mw-page-title-main">Roma lejyonları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, günümüze ulaşmış edebi, epigrafik ve arkeolojik deliller ışığında esas olarak Principate dönemine odaklanmış olan bir Roma lejyonları listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lejyon IV Scythica</span> Roma lejyonu

Lejyon VI Scythica, ("İskitli"), MÖ 42 yılında Marcus Antonius tarafından Partlara karşı toplanan ve diğer cognomeni Parthica olan Roma lejyonu. Lejyon, 5. yüzyılda bile Suriye'de aktif olarak görev yapmıştır. Lejyonun arması Oğlaktır.

<span class="mw-page-title-main">Centuria</span>

Centuria Latince centum (yüz) kökünden türetilen ve 100 kişiden oluşan birliğe karşılık gelen isim. Aynı zamanda alan ölçü birimi olarak da kullanılır ve 1 centuria = 100 heredia'ya karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Primus pilus</span>

Primus Pilus, Roma Lejyonlarında kullanılan bir tür kıdem unvanı.

<span class="mw-page-title-main">Maniple</span> Roma Lejyonunun taktik birimi

Maniple Samnit Savaşları sırasında Samnitlerden uyarlanmış Roma Lejyonlarının taktik bir birimi.

<span class="mw-page-title-main">Triarii</span>

Triarii Roma Cumhuriyeti'nin erken dönem manipüler ordularında görev yapan ve ordunun iyi savaş teçhizatları satın alabilecek kadar zengin ve kıdemli askerlerinden oluşan birimdir. Ağır ve sağlam zırhlar giyen ve büyük kalkanlar taşıyan bu askerler Roma lejyonlarının savaş düzeninde üçüncü ve son hat olarak görev yapardı. Triarii, ordunun en yaşlı ve tecrübeli üyeleriydi. Her bir triarii maniplesinde 60 asker bulunuyordu. Manipüler lejyonun diğer birimleri olan hastati ve principes pila taşırken, triarii düşmana saldırmak ya da toprağa saplanarak mızraklardan oluşan sabit bir savunma hattı oluşturmak için kullanılabilen hasta mızraklarına sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Centurio</span>

Centurio, aynı zamanda hekatontarh olarak da bilinen ve MÖ 107 yılındaki Marius Reformlarının ardından ortaya çıkan bir lejyon rütbesi. Centurioların çoğu 80 askerden oluşan centurialara komuta ederdi ancak bazı kıdemli centuriolar Kohortlara komuta edebildiği gibi bazıları da lejyon içerisinde diğer önemli görevleri üstlenebilirdi.

10'lar 1 Ocak 10 ile başlayıp 31 Aralık 19'a kadar geçen dönemdir.

Askeri Tribün, Roma ordusunda Legatus'tan düşük, centuriodan ise yüksek rütbede olan bir subaydı. Equites sınıfından genç erkekler, genellikle Senatoya bir basamak taşı olarak askeri tribün olarak hizmet ettiler. Tribunus militum, halk tarafından seçilen ve siyasi görevleri olan tribünü Pleblerin Tribünü veya tribunus militum consulari potestate ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lucius Attius Macro</span>

Lucius Attius Macro, ikinci yüzyılın başlarında etkin olan Romalı bir senatör ve generaldi. MS 134'ün sonlarında Publius Licinius Pansa'nın meslektaşı olarak yedek konsüldü. Tamamen yazıtlardan bilinir.

Praetorian Muhafızlar Roma İmparatorları tarafından, hem Roma'da hem de savaş alanında kişisel güvenliklerini sağlamak amacıyla oluşturulmuş özel birlikler. İmparatorlar tarafından koruma amaçlı kullanılmaya başlamadan çok önce, Scipio ailesi tarafından MÖ 275 yılı civarından aynı formatta Generallerin muhafızı olarak kullanılmaya başlandıkları bilinir. MS 4. yüzyılda I. Konstantin tarafından kaldırılmıştır.