İçeriğe atla

Lejyon XV Apollinaris

Lejyon XV Apollinaris
EtkinMÖ 41/40 ila 5. yüzyıl
ÜlkeRoma Cumhuriyeti ve Roma İmparatorluğu
TipiRoma lejyonu (Marian reformları)
BüyüklükDeğişiklik göstermektedir. Yaklaşık. 3.500 savaşçı erkek + savaş esnasında oluşturulan ek yardımcı birlikler
KarargâhIllyricum (MÖ 48 - MÖ 6)
Carnuntum (9 - 61)
Suriye (61-c. 73)
Carnutum (c. 73 - 117
Satala (117-5. yüzyıl)
Takma AdıApollinaris, Apollona sadık
Pia Fidelis'a sadık
PatronApollo
SavaşlarıTiberius Marcomanni seferi (6)
Birinci Yahudi-Roma savaşı (66–73)
Daçya Savaşları (105-106)
Trajan'ın Mezopotamya seferi (115-117)
Lucius Verus'un Ermenistan seferi (162)
Septimius Severus'un Part İmparatorluğu seferi (197)
Komutanlar
SubayTitus
SeferTrajan
SeferLucius Verus
SeferSeptimus Severus

Lejyon XV Apollinaris, ("Apollon'a sadık") Geleceğin Roma imparatoru Octavian tarafından MÖ 41/40 arasında toplanmış olan Roma lejyonu. Lejyonun arma olarak bir apollon resmi ya da onun kutsal hayvanlarından birini kullanmış olması muhtemeldir.

XV Apollinaris zaman zaman aynı adı taşıyan diğer lejyonlarla karıştırılır: En eski birliğe Jül Sezar tarafından komuta edilmiş ve MÖ 49 yılında Kuzey Afrikada görülmüş diğeri ise İkinci Üçlü Yönetim döneminde, Filippi savaşında görülmüş ve sonra doğuya gönderilmiştir.

Tarihçe

Octavianus, (geleceğin imparatoru Augustus) XV Apollinaris Lejyonunu Sicilya adasını işgal altında tutan ve Roma kentinin tahıl tedariki için bir tehlike haline gelen Sextus Pompeius'u durdurmak için oluşturmuştur. Aktium Savaşının ardından, Lejyon MÖ 6 yılına kadar kalacağı Illyricum'a gönderildi. Lejyonun bu arada Cantabrian Savaşlarında görev almış olması muhtemeldir.

MÖ 6'da, Apollinaris Pannonia'da isyan eden Marcomanniler'e karşı Tiberius'un yürüttüğü sefere katıldı. Apollinaris'in iyi dövüştüğü ve isyanın bastırılmasında etkili olduğu bilinir. MS 9 yılı ile birlikte lejyon'un karargâhı Pannonia'da bulunan Carnuntum kentine taşınmıştır.

Lejyon burada, Nero tarafında Partlardan yeni fethedilen topraklar olan Suriye ve Ermenistana gönderileceği 61 ya da 62 yılına kadar kaldı. Partlarla savaşın sona ermesiyle birlikte lejyon İskenderiyeye gönderildi ancak kısa bir süre sonra kendini Birinci Yahudi-Roma savaşının içinde buldu ve Jotapata ve Gamla şehirlerinin fethedilmesinde görev aldı. Yahudi generali ve geleceğin ünlü tarihçisi Josephus'u ele geçiren Lejyon, XV Apollinaris'tir. Bu süre zarfında Lejyon geleceğin imparatoru Titus tarafından komuta edilmiştir.

Yahudi isyanının bastırılmasının ardından lejyon Carnuntum'a geri döndü ve müstahkem mevkilerini tahkim etti. Lejyonun bir kısmı Daçya Savaşlarında yer alırken asıl birlikler Pannonia'da kaldı.

115 yılında Partlarla yeniden savaş patlak verince lejyon XXX Ulpia Victrix'ten destek birlikleriyle takviye edilerek yeniden cepheye gönderildi. Lejyon Romalılarca fethedilecek olan Mezopotamya'da savaştı. Savaşın sona ermesinin ardından lejyonun birliklerinin bir kısmı doğuda kaldı ve yeni karargâh üssü olarak Kapadokya'nın kuzeydoğusundaki Satalayı seçti. Lejyonun asıl birliklerinin bir kısmı Karadeniz'deki Trapezus'da (Trabzon) konuşlanırken bir kısmı da Ancyra kentine yerleşti. Bu üste bulunan XV. lejyona bağlı birlikler 134 yılındaki Alan istilasına karşı mücadele etmişlerdir.

162 yılıyla birlikte Roma ve Partlar bir kez daha savaştaydı; sefer İmparator Lucius Verus tarafından yürütülmüş ve başarılı olmuştu. Lejyon Ermenistanın başkenti Artaxata'yı işgal etti. 175 yılında general Avidius Cassius imparator Marcus Aurelius'a karşı isyan etti ancak XV. lejyon imparatora sadık kaldı ve bu yüzden kendisine Pia Fidelis unvanı verildi.

Bu aşamadan sonra lejyonun tarihi konjektüre göre gelişmiştir. Orta Doğu'da konuşlu bir birlik olarak Partlara karşı yürütülen seferlerde yer alması ve Partların başkenti Tizpon'un 197 yılınd Romalılar tarafından yağmalanmasına katılmış olması neredeyse kesindir. Partların ardından bir güç olarak ortaya çıkan Sasanilerle de mücadele etmiş olması ihtimal dahilinde de olsa bu yönde kesin kayıtlar mevcut değildir. 5. yüzyıl başlarında lejyon bir kez daha tarih sahnesine çıkar: Halâ Satala ve Ancyra'da konuşludur ve Ermenistan Dux'u komutasında Trapezus yakınlarında bir yerde bir dış postasını kaybetmiştir.

Özbekistan'daki bir mağarada muhtemelen Partlar tarafından esir alınmış ve ülkenin doğu sınırlarını korumak için buraya gönderilmiş lejyonerler tarafından kazınmış olan bu lejyonla ilgili olabilecek bir yazıt bulunmuştur.

Ayrıca bakınız

  • Roma Lejyonları Listesi

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roma lejyonu</span> Roma İmparatorluğunda 1.000 ile 5.600 kişi arasında değişen eski ağır piyade birliği

Roma Lejyonu Roma Cumhuriyeti ve Roma İmparatorluğu boyunca tüm Roma ordusunu ya da daha dar anlamda ağır piyadeleri kasteden temel askeri birlik. İkinci anlamı birkaç Kohorttan oluşan ve legionaries olarak bilinen ağır piyadelere vurgu yapar. Roma lejyonunun ana unsurunu ağır piyadeler oluştururken, piyadelere neredeyse her zaman bir ya da daha fazla sayıda, Roma yurttaşı olmayan kişilerden oluşturulan süvariler, düzenli birlikler ve avcılardan kurulu destek birlikleri olan Auxilialar eşlik ederdi.

<span class="mw-page-title-main">Vespasianus</span>

Imperator Caesar Vespasianus Augustus, Asıl adı Titus Flavius Vespasianus olan, 69 - 79 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru. Vespasian, etkili ancak kısa ömürlü bir hanedan olan ve yerine geçen oğulları Titus ve Domitian'ında dahil olduğu Flavian Hanedanı'nın kurucusudur. İmparatorluğa, gürültülü Dört İmparator Yılı'nın sonunda yükseldi. Vespasian'ın yönetiminde Julio-Claudian Hanedanı'nın sona ermesinden sonra en bilinen reform, Yahudiler'e karşı savaş ve Colosseum'un yapımına başlanılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximinus</span> Roma imparatoru (235-238)

Gaius Iulius Verus Maximinus, Maximinus Thrax ve I. Maximinus olarak da bilinen, 235–238 arasında hükümdarlık etmiş Roma imparatoru.

Dört İmparator Yılı, adını 69 yılında birbiri ardınca Roma İmparatorluğu tahtına çıkan Galba, Otho, Vitellius ve Vespasian adlı imparatorlardan alır.

<span class="mw-page-title-main">Germanicus</span> imparator Tiberiusun yeğeni ve evlatlık oğlu, Roma Imparatorluğunun varisi

Germanicus Julius Caesar Claudianus, Roma İmparatorluğu'nun başlangıcında etkin bir hanedan olan Julio-Claudian Hanedanı mensubu Romalı general. Ayrıca Nero Claudius Drusus ya da Tiberius Claudius Nero olarak da bilinir ve genellikle çağrıldığı adı olan agnomen'i (lâkabı)"Germanicus", MÖ 9 yılında babasının Cermanya'da kazandığı zaferlerin onuruna verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gnaeus Domitius Corbulo</span>

Gnaeus Domitius Corbulo, Romalı general.

XIII. Lejyon, tarihsel olarak Roma Lejyonları'nın en dikkat çekici lejyonlarından biridir. XIII. Lejyon, Jül Sezar'ın Galya seferinde ve hemen ardından Roma iç savaşında çok önemli roller üstlenmiştir. Sezar'ın 10 Ocak MÖ 49 tarihinde Rubicon'u birlikte geçerek iç savaşın başlamasına neden olduğu lejyon, Lejyon XIII Gemina'dır. Lejyon varlığını 5. yüzyıla kadar sürdürmüş olup sembolü aslandı.

<span class="mw-page-title-main">Roma lejyonları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, günümüze ulaşmış edebi, epigrafik ve arkeolojik deliller ışığında esas olarak Principate dönemine odaklanmış olan bir Roma lejyonları listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lejyon IV Scythica</span> Roma lejyonu

Lejyon VI Scythica, ("İskitli"), MÖ 42 yılında Marcus Antonius tarafından Partlara karşı toplanan ve diğer cognomeni Parthica olan Roma lejyonu. Lejyon, 5. yüzyılda bile Suriye'de aktif olarak görev yapmıştır. Lejyonun arması Oğlaktır.

Lejyon XV Primigenia 39 yılında Roma İmparatoru Caligula tarafından Germen seferine destek olması için toplanan ve 70 yılına kadar konuşlandırıldığı Ren cephesinde kalan Roma lejyonu. Batavi isyanında V Alaude lejyonu ile birlikte yok edilmiştir.

Lejyon XVI Gallica (Galyalı), 41/MÖ 40 yıllarında geleceğin İmparatoru Octavian tarafından toplanan Roma lejyonu. 70 yılındaki Batavi isyanı sırasında onursuz bir şekilde teslim olması üzerine dağıtılmıştır; İmparator Vespasian bu lejyonun yerine XVI Flavia Firma adında yeni bir lejyon oluşturmuştur. Lejyonun arması bir ihtimale göre aslandır.

<span class="mw-page-title-main">Trakya (eyalet)</span>

Trakya, M.S.46 yılında oluşturulmuş Roma eyaleti.

Lejyon X Gemina, Jül Sezar tarafından Galya'nın MÖ 58 yılında işgali sırasında kullanılan dört lejyondan biridir. X Gemina adlı lejyonun 5. yüzyıl başlarında da bile Viyana'da görev yaptığına dair kayıtlar mevcuttur. Lejyonun sembolü boğadır. Lejyon, Sezar lejyonerleri süvari olarak kullandığı için başlangıçta X Equestris (bindirilmiş) adıyla bilinir.

Lejyon I Germanica, MÖ 48 yılında Jül Sezar tarafından Pompeius'a karşı yürüttüğü iç savaş sırasında toplanan Roma lejyonu. Sezar tarafından oluşturulan tüm lejyonlarda olduğu gibi amblemi boğaydı. Lejyon zaman zaman 'Germanica' adıyla da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Lejyon II Augusta</span> Roma lejyonu

Lejyon II Augusta, MÖ 43 yılında Gaius Vibius Pansa Caetronianus tarafından toplanan Roma lejyonu. Amblem olarak Capricornus, Pegasus ve Mars kullanmıştır.

Lejyon V Alaudae, zaman zaman Gallica olarak da bilinen ve MÖ 52 yılında Jül Sezar tarafından yerli Galyalılardan toplanan Roma lejyonu. Amblemi Fil olan lejyon'un cognomen'i Alaudae idi ve Galyalıların giydiği tipik miğferlerde bulunan sorguç yüzünden Tarla kuşuna benzetilmelerinden dolayı verilmişti.

Lejyon XVIII, MÖ 41 yılı civarında, gelecekte Augustus olarak bilinecek olan Octavianus tarafından toplanan Roma lejyonudur. Lejyon, aynı kaderi paylaştığı diğer iki lejyonla birlikte Teutoburg Ormanı Savaşında Cermenler tarafından yok edilmiştir. Lejyonun sembol ve cognomen'i bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lejyon XVII</span>

Lejyon XVII MÖ 41 yılı civarında, gelecekte Augustus olarak bilinecek olan Octavianus tarafından toplanan Roma lejyonudur. Lejyon, aynı kaderi paylaştığı diğer iki lejyonla birlikte Teutoburg Ormanı Savaşında Cermenler tarafından yok edilmiştir. Lejyonun sembol ve cognomen'i bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Krallığı</span>

Ermenistan Krallığı, aynı zamanda Büyük Ermenistan Krallığı, veya basitçe Büyük Ermenistan, bazen Ermeni İmparatorluğu olarak da anılır, Antik Çağ'da bir monarşiydi. Hristiyanlığı devlet dini olarak kabul eden ilk devlettir. MÖ 321'den MS 428'e kadar varlığını sürdürmüştür. Tarihi, üç kraliyet hanedanı tarafından birbirini takip eden saltanatlara bölünmüştür: Orontid, Artaxiad ve Arsacid (52-428).