İçeriğe atla

Legnica Muharebesi

Legnica Muharebesi

J. Paul Getty Müzesinde bulunan 1353 yılına ait Legnica savaşını tasvir eden ortaçağ el yazması.
Tarih9 Nisan 1241
Bölge
SonuçMoğol zaferi
Taraflar
Moğol İmparatorluğuİttifak
Lehistan Krallığı
Tapınak Şövalyeleri
Hospitalier Şövalyeleri
Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu
Moravya Dükalığı
Bavyera Dükalığı
Töton Şövalyeleri
Komutanlar ve liderler
Baydar
Kadan
Orda Han
II. Henryk (ölü)
II. Şişman Mieszko
I. Wenceslaus
Güçler
3000[1]–8000[2] 2065–8088[1][3][4][5][6]
Kayıplar
Bilinmiyor Ağır[6]

Legnica Muharebesi Moğol İmparatorluğu ile müttefik Polonya ordusu arasında 9 Nisan 1241 yılında yapılmış muharebedir. Savaş sonucunda Moğollar kendilerinden daha üstün Polonya ordusunu yenmişlerdir.

Arka plan

1241 Mart'ında, karargahı Karpat Dağlarında olan Moğol ordusu Avrupa'yı istila etmek için hazırlık yapmaktadır. Macaristan Kralı IV. Béla'ya gönderilen teslimiyet teklifi reddedilince Batu Han ve Sübedey'in hazırlamış oldukları plan doğrultusunda, ordu üç bölüme ayrılarak Avrupa sistematik olarak hızlı bir biçimde istila edilecektir. Cengiz Hanın torunları olan Baydar, Kadan ve Orda Han emrindeki birlikler, Polonya'ya girerek sırasıyla Lublin ve Sandomierz kentlerini talan ettikten sonra Kraków’u kuşatırlar. Yapılan Tursko Muharebesi ile şehir Moğolların eline geçmiştir. Wrocław kentini kuşattıkları sırada Moravya kralı I. Wenceslaus’un yaklaşık 50.000 kişilik ordusuyla birlikte kendilerine doğru yaklaştıklarını öğrenirler.[7] Polonya kralının da onlar için ordu hazırladığını öğrenen Baydar, iki ordunun birleşmesini sakıncalı olcağını düşünerek kuşatmayı kaldırır. Moğollar öncelikle birleşik Polonya ordusunu dağıtmak için harekete geçtiler ve iki ordu Legnickie Pole denilen mevkide karşılaştı.

Muharebe

Moğol atlı okçuları
Jan Matejko tarasından yapılan II. Henryk portresi

Moğol ordusunun temelini genel olarak atlı süvariler oluşturuyordu ve her savaşçının yedeğinde en az iki at bulunmaktaydı. Bu sayede çok uzak mesafeleri hızla kat ederlerdi. Savaş taktikleri ise Avrupa ordularının kullandıkları taktiklerden farklıydı. Sürekli birbirleriyle iletişim halinde olan ordu, çevik atları sayesinde ilk önce düşman ordusunu yorar sonra da bölerek imha ederdi. Baydar komutasındaki ordu iki tümenden (yaklaşık 20.000) oluşmaktaydı ve çoğunluk olarak atlı okçular bulunmaktaydı.

II. Henryk komutasındaki birleşik ordu 35.000 kişiydi; Silezyalı düklerden oluşturulan şövalyeler, II. Şişman Mieszko komutasındaki piyadeler ve Bavyeradan tedarik edilen paralı askerlerden oluşmaktaydı. Ayrıca ordu içerisinde Poppo von Osterna komutası altında Kutsal şövalyelerin bulunduğu küçük bir birlik de bulunmaktaydı.[8]

Baydar Legnickie Pole'de orduyu üç kısma ayırarak Kadan komutasındaki atlı okçuları vadinin sağındaki tepelerde, Orda Han komutasındaki atlı okçuları ise vadinin solundaki tepelerde gizlemiştir. Kendine ayırdığı zırhlı süvari birliği ise vadinin girişinde beklemekte idi. Düşman ordusuna karşı göndermiş olduğu öncü birliği (mangudai), ilk olarak rakibe büyük bir hızla saldıracak ardından aynı hızla geri çekiliyormuş gibi yapıp düşman ordusunu kurulan tuzağın içine çekecektir. Bu saldırı ve geri çekilme karşısında birleşik Polonya ordusunda bulunan şövalyeler, Moğolların dağılıp kaçtığını sanmışlar ve onları takibe başlayarak ana ordudan ayrılmışlardır. Vadinin içerisine girdikleri anda ise sağlı sollu tepelerde bulunan Moğol atlı okçuları tarafından kuşatılarak imha edilmişlerdir. Bu saldırı esnasında Moğollar sis bombaları kullanarak saldırı hareketlerini gizlemiş ve Polonya ordusunu şaşırtmışlardır. Arkadan yetişen piyadelerin işini bitirmekse ön cephede bulunan Baydar komutasındaki zırhlı süvarilere kalmıştır. Bu şiddetli saldırı karşısında dayanamayıp geri çekilmeye başlayan atlı şövalyelerden yoksun Polonya piyadeleri, arkalarını çeviren atlı okçuların sıkıştırması ile neredeyse tamamen dağıtılmıştır.[8]

Sonuçları

Bu galibiyetin ardından birleşik Polonya ordusunun imha edildiğini öğrenen I. Wenceslaus ordusunu geri çekerek Türingiya ve Saksonya bölgelerinden destek birlikler aramaya başlar. Moravya, Bohemya ve Silezya bölgelerini talan etmeye devam eden Baydar, Macaristan'da Mohi Muharebesine hazırlanan Batu Han tarafından gelen haberle güneye yönelmiştir.[9] Bu savaş Moğolların tarih sahnesine çıktıkları andan itibaren batıda ulaşabildikleri en uç nokta olması açısından önemlidir.

Kaynakça

  1. ^ a b John France. Journal of Medieval Military History, Volume 8. Page 115. Article: "Numbers in Mongol Warfare", by Carl Sverdrup. Published 18 Nov 2010. 9781843835967
  2. ^ Tartar Relation, Giovanni da Pian del Carpine, ~1248. Page 80.
  3. ^ Jerzy Maroń. Koczownicy i rycerze. Najazd Mongołów na Polskę w 1241 roku na tle sztuki wojennej Europy XII i XIII wieku. Oficyna Wydawnicza Arboretum. Wrocław. 2001. 978-83-932793-2-6
  4. ^ Maroń's total includes 250 knights from Silesia, 36 Templar knights, 10 knights from Lesser and Greater Poland, 10 'guest' knights, and a handful heavy cavalry mercenaries
  5. ^ Wacław Korta. Najazd Mongołów na Polskę i jego legnicki epilog. Śląski Instytut Naukowy. Katowice. 1983. 83-00-00646-X
  6. ^ a b Burzyński, p. 24
  7. ^ Michael Kohn (2006). Dateline Mongolia: An American Journalist in Nomad's Land.
  8. ^ a b James Chambers. The Devil's Horsemen: The Mongol Invasion of Europe. Atheneum. New York. 1979
  9. ^ Michael Kohn (2006). Dateline Mongolia: An American Journalist in Nomad's Land

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ayn Calut Muharebesi</span> 1260 yılında Memlük Sultanlığı ile Moğol İmparatorluğu arasında yapılan muharebe

Ayn Calut Muharebesi,, 3 Eylül 1260'ta Memlük Ordusu ile İlhanlılar arasında, Celile Bölgesi'nin Ayn Calut mevkiinde yapılan muharebe.

Orta Çağ'da savaş, genellikle Orta Çağ Avrupası'nda kullanılan savaş tarzını anlatmak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Dara Muharebesi</span>

Dara Savaşı, MS 530 yılında Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında, Dara Kalesi gerçekleşen savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Ögeday</span> Cengiz Hanın oğlu ve 2. Moğol imparatoru

Ögeday veya Ogeday, Cengiz Han'ın oğullarından biri ve halefi. Cengiz Han'dan sonra Moğol İmparatoru olmuş ve babasının yarım bıraktığı istilaları ve devlet düzenlemesini tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Moğol İmparatorluğu</span> 13. ve 14. yüzyılda hüküm sürmüş olan, tarihin bitişik sınırlara sahip en büyük kara imparatorluğu

Moğol İmparatorluğu, 13. ve 14. yüzyıllarda tarihin en büyük bitişik imparatorluğuydu. Doğu Asya'da bugünkü Moğolistan'da ortaya çıkan Moğol İmparatorluğu, en güçlü döneminde Japon Denizi'nden Doğu Avrupa'nın bazı bölgelerine kadar uzandı, kuzeye doğru Kuzey Kutbu'nun bazı bölgelerine kadar uzandı; doğuya ve güneye doğru Hint alt kıtasının bazı bölgelerine girdi, Güneydoğu Asya'yı istila etmeye çalıştı ve İran Platosu'nu fethetti; ve batıya doğru Levant ve Karpat Dağları'na kadar uzandı.

<span class="mw-page-title-main">Hıttin Muharebesi</span> Eyyûbîler Devleti ile Haçlı kuvvetleri arasında 1187de gerçekleşen muharebe

Hıttin Muharebesi, 4 Temmuz 1187 tarihinde, I. Haçlı Seferi sonucunda Kudüs'te kurulmuş bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın Kralı Lüzinyanlı Guy'un askerleri ile Selahaddin Eyyubi komutasındaki Müslüman Eyyubiler Devleti ordusu arasında, Taberiye Gölü'nün batı yakasındaki Taberiye Kalesi yakınında bulunan Hıttin Köyü ve volkanik "boynuz" şekilli Hıttin Tepesi civarında gerçekleşen muharebedir. Selahaddin Eyyubi komutasındaki Eyyubi ordusu, Haçlı Kudüs Krallığı ordusunun etrafını sararak imha etmiş, yaklaşık 17.000 Haçlı askeri öldürülmüş ve Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy, bu muharebe sonunda esir düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Dorileon Muharebesi (1097)</span> I. Haçlı Seferi savaşı

Dorileon Muharebesi, 1 Temmuz 1097 tarihinde Birinci Haçlı Seferi'nin başlangıcında gerçekleşti. Eskişehir yakınında yapılan bu savaşta Haçlılar, I. Kılıçarslan'ın Anadolu Selçuklu ordusunu yenerek Anadolu'da ilerlemelerine devam ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Subutay</span> Türk olduğu düşünülen Moğol kökenli Komutan

Subutay, Cengiz Han ve Ögeday'ın başlıca stratejisti olan Moğol generali. Subutay, insanlık tarihinin en büyük bitişik imparatorluğu olan Moğol İmparatorluğu'nun genişlemesinin bir parçası olarak tarihteki diğer tüm komutanlardan daha fazla bölgeyi fethettiği veya ele geçirdiği 20'den fazla seferi yönetti ve 65 meydan muharebesi kazandı. Zaferlerini genellikle sofistike stratejileri ve birbirinden yüzlerce kilometre uzakta hareket eden orduları rutin olarak koordine etmesi sayesinde kazandı. Subutay, kendisini Orta Asya'dan Rus bozkırlarına ve Avrupa'ya götüren seferlerinin coğrafi çeşitliliği ve başarısı ile tanınır. Subutay, birçok kişi tarafından Cengiz ve Ögeday Han'ın fetihlerinde etkili olan tarihteki en büyük askeri komutan olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Carrhae Muharebesi</span> roma-part savaşı

Carrhae Savaşı, MÖ 53 yılında, Carrhae şehri yakınlarında Roma Cumhuriyeti adına Romalı general Crassus ve Part İmparatorluğu adına spahbed ("General") Surena arasında yapılan ve Partlar adına mutlak bir zaferle sonuçlanan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Stirling Köprüsü Muharebesi</span> İskoç Bağımsızlık Savaşında bir muharebe

Stirling Köprüsü Muharebesi, İskoçya Bağımsızlık Savaşı içinde 11 Eylül 1297 tarihinde Forth Nehri üzerindeki Stirling Köprüsü'nde William Wallace ve Andrew Moray komutasında 2.300 askerli İskoç ordusunun 6. Surrey Kontu John de Warrene ile Hugh de Cressingham komutasındaki 10.000 askerli İngiliz ordusuna karşı galip geldikleri bir muharebedir.

Hindistan'ın Moğollar tarafından istilası, 1221 – 1327 yılları arasında Hindistan yarımadasına düzenlenen çok sayıdaki Moğol İmparatorluğu istilalarını anlatır. Moğollar Kaşmir bölgesine boyun eğdirseler de Delhi Sultanlığına karşı yapılan saldırılar başarısız olur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa'nın Moğollar tarafından istilası</span> 13. yyda Orta ve Doğu Avrupaya yapılan Moğol istila hareketleri

Avrupa'nın Moğollar tarafından istilası, 13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu'na bağlı Subutay komutasındaki orduların Doğu Avrupa'dan başlayarak gerçekleştirdiği seferlerin tamamıdır. Kiev Knezliği'ne karşı başlayan ilk seferlerin ardından Mohi Muharebesi ile Macaristan Krallığı ve Legnica Muharebesi ile Lehistan Krallığı (Polonya) işgal edilir. Seferlerde ordu komutanları Cengiz Han'ın torunları Batu ile Kadan olsa da Sübedey'in genel komutası belirleyici olmuştur. Moğol istilalarına bakıldığında Avrupa'nın istilası Orta Doğu ve Çin seferlerinden sonra en büyük seferlerden sayılır.

<span class="mw-page-title-main">I. Václav</span>

I. Wenceslaus, 1230 - 1253 yılları arasında hüküm sürmüş Bohemya kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arsuf Muharebesi</span> 1191, III. Haçlı Seferinde İngiltere Kralı I. Richardın zaferiyle sonuçlanan çarpışma

Arsuf Muharebesi, III. Haçlı Seferi sırasında Haçlı ordusuna kumandanlık eden I. Richard ile Müslüman kuvvetlere kumandanlık eden Selahaddin Eyyübi arasında geçen ve Haçlı ordusunun zaferi ile sonuçlanan çatışmadır. Bu savaşla birlikte Haçlı devletler doğuda yıkılma noktasına gelen Haçlı devletleri yüzyıl daha hayatta kalabilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kadan</span>

Kadan, Ögeday'ın oğullarından birisi.

Volturnus Muharebesi, ayrıca Casilinum Muharebesi ya da Capua Muharebesi olarak bilinir, 554'te Bizans İmparatorluğu'nun bir ordusu ile Frank ve Alaman birleşik gücü arasındaki muharebedir. Yaşlı hadım general Narses tarafından yönetilen Bizanslılar galip gelmiştir.

Hab Muharebesi , 14 Ağustos 1119'da Kudüs Kralı II. Baudouin'in komutasındaki bir Haçlı ordusu, Mardin'den İlgazi Bey liderliğindeki bir Müslüman ordusuna karşı tartışmalı bir zafer kazandı, çünkü Müslüman ordusu da bunu bir zafer olarak kabul etmiştir. Çatışma, sadece haftalar önce feci bir yenilgiye uğrayan Antakya Prensliği'ni istikrara kavuşturdu. II. Baudouin, İlgazi Bey tarafından fethedilen tüm kaleleri geri almayı başardı ve Antakya üzerine yürümesini engelledi.

<span class="mw-page-title-main">Chojnice Muharebesi (1454)</span> On Üç Yıl Savaşlarında 1454 muharebesi

Chojnice Muharebesi, 18 Eylül 1454'te, On Üç Yıl Savaşları sırasında Polonya ile Töton Şövalyeleri arasında Chojnice kasabası yakınlarında meydana gelen ve Töton Şövalyeleri tarafından kazanılan çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Baydar</span> Moğol askeri lider

Baydar Han, ayrıca Peta olarak da bilinir, Çağatay Han'ın altıncı oğludur. 1235-1241 yılları arasında yeğeni Büri ile birlikte Avrupa seferine katılmıştır. Kadan ve muhtemelen Orda Han ile birlikte Polonya'ya atanan Moğol ordusuna komuta etmiştir.

Tursko Muharebesi, 13 Şubat 1241'de Moğolların Polonya'yı işgali sırasında meydana gelmiştir. Kraków ziemia'sındaki Polonya kuvvetlerinin yenilgisiyle sonuçlanmıştır.