İçeriğe atla

Lee Harvey Oswald

Lee Harvey Oswald
23 Kasım 1963
DoğumLee Harley Oswald
18 Ekim 1939
New Orleans, Louisiana, ABD
Ölüm24 Kasım 1963 (24 yaşında)
Dallas, Teksas, ABD
Ölüm sebebiSilahla vurulma
MilliyetAmerikalı
Vatandaşlık ABD
Meslek ABD Deniz Piyade Kolordusu
Etkin yıllar1956–1959
Tanınma nedeniJohn F. Kennedy Suikastı'nı gerçekleştirmesi ve Dallas polis memuru J. D. Tippit'i öldürmesi
Evlilik
Marina Oswald Porter
(e. 1961; ö. 1963)
Çocuk(lar)2
İmza

Lee Harvey Oswald (d. 18 Ekim 1939; New Orleans, Louisiana - ö. 24 Kasım 1963; Dallas, Teksas), 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı John F. Kennedy’e suikast düzenleyen Amerikalı Marksist ve eski Amerika Birleşik Devletleri Donanması askeri.[1][2]

Oswald, aktif deniz piyadesi görevinden ayrıldıktan sonra Ekim 1959'da SSCB'ye iltica etti.[3] Oswald SSCB'ye iltica eden ilk ABD vatandaşıdır. SSCB'de tanışıp evlendiği Rus eşi Marina ile birlikte Haziran 1962'de Dallas, Teksas, ABD'ye döndü.[4][5]

22 Kasım 1963 günü Dallas'daki Dealey Plaza'da üstü-açık araba ile halkla buluşan John F. Kennedy'ye, Teksas Kitap Deposu'nun 6. katından keskin nişancı tüfeği ile suikast düzenledi. Suikastten 45 dakika sonra Oswald, sokakta karşılaştığı Dallas polis memuru J. D. Tippit'i de vurarak öldürdü.

Sonrasında saklandığı bir sinema salonunda yakalandı ve ilkte Tippit cinayeti adına tutuklandı. İki gün sonra Oswald, yerel gece kulübü sahibi Jack Ruby tarafından Dallas Polis Merkezi'nin bodrum katında tv kanalları canlı yayında iken öldürüldü. Kennedy suikastında başta şüpheli kişiydi ancak polis merkezindeki sorgusunda bunu itiraf ederek doğruladı.[6]

Suikast çok sayıda komplo teorisi doğurdu. Oswald, üç kurşun ateşlemiş ve ikisi başkana isabet etmiştir. Fakat otopsi incelemesinde başkan John F. Kennedy'nin vücudunda 8 kurşun izi tespit edilmiştir.[] 1964 Warren, 1975 Rockefeller ve yargıç Frank Church'ün oluşturduğu komisyonlar Oswald'ın bu suikastı tek başına gerçekleştirdiği sonucuna varmışlardır.[]

İlk yılları

Lee, Amerika Birleşik Devletleri Donanması'nda

Oswald, 18 Ekim 1939'da New Orleans, Louisiana'daki eski Fransız Hastanesinde bay Robert Edward Lee Oswald (1896–1939) ve bayan Marguerite Frances Claverie'de (1907–1981) oğlu olarak doğdu.[7] Robert Oswald, Konfederasyon generali Robert E. Lee'nin uzak bir kuzeniydi [8] ve I. Dünya Savaşı sırasında ABD Donanmasında deniz piyadesi olarak görev yaptı. Robert, oğlu Lee'nin doğumundan iki ay önce kalp krizinden öldü. Lee'nin ağabeyi Robert Jr.'da (1934-2017) kendisi gibi denizci oldu.[9]

Popüler kültüre etkileri

  • 1991 yapım JFK filminde, Oswald karakterini Gary Oldman canlandırmıştır.
  • 2016 yapım 11.22.63 mini dizide, Oswald karakterini Daniel Webber canlandırmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Warren Commission Hearings, vol. 20, p. 366, Kantor Exhibit No. 3—Handwritten notes made by Seth Kantor concerning events surrounding the assassination 28 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "A J.F.K. Assassination Glossary: Key Figures and Theories". The New York Times (İngilizce). 26 Ekim 2017. ISSN 0362-4331. 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2018. 
  3. ^ These were investigations by: the Federal Bureau of Investigation (1963), the Warren Commission (1964), the House Select Committee on Assassinations (1979), the Secret Service, and the Dallas Police Department.
  4. ^ "John F Kennedy, Dallas Police Department Collection – The Portal to Texas History". 9 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  5. ^ John R. Tunheim (1 Mart 1999). Final Report of the Kennedy Assassination Records Review Board. DIANE Publishing. s. 1. ISBN 978-0-7881-7722-4. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  6. ^ "Gallop: Most Americans Believe Oswald Conspired With Others to Kill JFK". Gallup.com. 8 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2012. 
  7. ^ "Notable Tomb Tuesday – Robert E. Lee Oswald, father of Lee Harvey Oswald". Lucky Bean Tours. 2 Ocak 2017. 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017. 
  8. ^ Pontchartrain, Blake (17 Haziran 2019). "Blake Pontchartrain: Where was the French Hospital in New Orleans, and what's its story?". The Advocate. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2019. 
  9. ^ "Appendix 13: Biography of Lee Harvey Oswald". Report of the President's Commission on the Assassination of President John F. Kennedy. Washington, D.C.: United States Government Printing Office. 1964. s. 669. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

1963 bir yıldır.

24 Kasım, Miladi takvime göre yılın 328. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 37 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Edward Kennedy</span> Massachusettsi temsil eden Amerika Birleşik Devletleri senatörü (1932 – 2009; hd. 1962 – 2009)

Edward Moore Kennedy ya da Ted Kennedy, Amerikalı siyasetçi. Kardeşlerinin aksine hiç suikaste uğramamıştır. 1962-2009 yılları arasında kesintisiz olarak ABD Senatosu'nda Massachusetts eyaletini temsil ederek ABD tarihinde 3. en uzun süreli hizmet yapmış senatör unvanını kazandı. ABD'nin 35. devlet başkanı (1961-1963) John F. Kennedy'nin kardeşi olup Demokrat Partinin en kıdemli ve en etkin üyelerindendi.

<span class="mw-page-title-main">John F. Kennedy</span> 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1961–1963)

John Fitzgerald Kennedy veya kısaca JFK, 1961'den 1963'teki suikastına kadar 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Başkan seçilen en genç kişiydi. Kennedy, Soğuk Savaş'ın en yoğun olduğu dönemde görev yaptı ve dış politikasının büyük bölümü Sovyetler Birliği ve Küba ile ilişkilerle ilgiliydi. Demokrat olan Kennedy, başkanlığından önce Birleşik Devletler Kongresi'nin her iki kanadında da Massachusetts'i temsil etti.

<span class="mw-page-title-main">Dallas</span>

Dallas, ABD'nin dördüncü en kalabalık nüfuslu Dallas–Fort Worth metropolitan alanının en büyük şehri olup Teksas eyaletinde yer almaktadır. Şehir nüfus bakımından ABD'nin en büyük dokuzuncu, Teksas'ın ise Houston ve San Antonio'dan sonra üçüncü en büyük şehridir. Şehir, tarihi boyunca petrol ve pamuk sanayisi ile çok sayıdaki demir yolu hattının geçtiği bir yerde olması sebebiyle öne çıkmıştır. 2010 yılı ABD Nüfus Sayımı'na göre Dallas'ın nüfusu 1.197.816 kişidir. ABD Sayım Bürosu'nun 2014 verilerine göre ise şehrin nüfusu 1.281.047 kişiye yükselmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lyndon B. Johnson</span> 36. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1963–1969)

Lyndon Baines Johnson, Amerika Birleşik Devletleri'nin 36. başkanıdır. Genellikle Lyndon B. Johnson veya kısaca LBJ olarak anılır. Başkanlığa John F. Kennedy'nin suikast sonucu öldürülmesi üzerine gelmiştir. Bir sonraki seçimde Amerikan tarihinin en yüksek oy oranlarından birini kazanarak tekrar başkanlığa seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zapruder filmi</span>

Zapruder filmi, Abraham Zapruder tarafından 22 Kasım 1963'te Teksas'ın Dallas şehrinde çekilen ve ABD başkanı John F. Kennedy'nin suikastini görüntüleyen sessiz, 8 mm renkli film. Suikast ânını tamamıyla kayıt edebilen en güvenilir filmdir.

<span class="mw-page-title-main">Jack Ruby</span> Amerikan başkanı suikastçısı Lee Harvey Oswaldı öldüren Amerikalı gece kulübü işletmecisi

Jacob Leon Rubenstein mahkemeye götürülen ABD Başkanı John F. Kennedy'nin katil zanlısı Lee Harvey Oswald'ı, Smith & Wesson markalı tabanca ile televizyon kanalları canlı yayındayken vurup öldüren Yahudi kökenli Amerikalı gece kulübü işletmecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Tommy Lee Jones</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Tommy Lee Jones, Akademi Ödülü, Altın Küre Ödülü, Emmy Ödülü ve Sinema Oyuncuları Derneği Ödülü kazanmış Amerikalı oyuncu ve yönetmendir. Anne ve babası Libya'ya gittikten sonra Dallas'ta bir hazırlık kursuna katılan Jones, burada sinema oyuncusu olmayı kararlaştırdı. Okulundaki tiyatro programı sayesinde, oyunculuğa iyice alıştı. Üniversite yıllarında da tiyatroya devam eden Jones, mezun olduktan sonra New York'a taşındı. Sinemadaki ilk rolünü Aşk Hikayesi (1970) filmi ile elde etti ve One Life to Live isimli bir televizyon dizisinde çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Jacqueline Kennedy Onassis</span> John F. Kennedynin eşi

Jacqueline Kennedy Onassis, 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı John F. Kennedy'nin eşi ve 1961'den Kennedy'nin öldürüldüğü 1963 yılına dek ABD First Lady'si.

<span class="mw-page-title-main">Robert F. Kennedy</span> Amerikalı avukat ve siyasetçi (1925 – 1968)

Robert Francis Kennedy ya da kısaca RFK, Amerikalı siyasetçi ve avukattı. Ocak 1961'den Eylül 1964'e kadar 64. Amerika Birleşik Devletleri başsavcısı ve Ocak 1965'ten Haziran 1968'de Demokratların başkan adaylığı için yarıştığı sırada suikaste uğrayana kadar New York'tan ABD senatörü olarak görev yaptı. Kardeşleri John F. Kennedy ve Ted Kennedy gibi o da Demokrat Parti'nin önde gelen bir üyesiydi ve modern Amerikan liberalizminin bir simgesiydi.

<span class="mw-page-title-main">John F. Kennedy Suikastı</span> 1963te ABD başkanının öldürülmesi

Başkan John Fitzgerald Kennedy suikastı X, 22 Kasım 1963 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. başkanı olan John Fitzgerald Kennedy'ye karşı Dallas'ta Lee Harvey Oswald tarafından yapılmış ve Başkan Kennedy’nin ölümüyle sonuçlanmış suikast.

<i>JFK</i> (film)

JFK, Oliver Stone'ın yönettiği, 1991 ABD yapımı politik gerilim filmidir. John F. Kennedy'nin suikastına yol açan olayları ve bu olayların eski New Orleans bölge avukatı Jim Garrison'un gözleri önünde nasıl örtbas edildiğini anlatır. Garrison, Warren Komisyonu tarafından, Lee Harvey Oswald'ın sorumlu tutulduğu Kennedy suikastına dahil olduğu gerekçesiyle New Orleans'lı iş insanı Clay Shaw'a dava açar.

Babushka Lady ya da Türkçe çevirisiyle Bayan Nine, John F. Kennedy suikastı sırasında olayın gerçekleştiği alanda bulunan ve suikastı fotoğraflamış olabileceğine inanılan kimliği belirsiz kadın için kulanılan takma ad. Lakabını yaşlı Slav kadınlara verilen ad olan Babuşka'dan alır.

<span class="mw-page-title-main">Clay Shaw</span> Amerikalı iş insanı (1913 – 1974)

Clay LaVerne Shaw Louisiana'nın New Orleans şehrinde yaşayan Amerikalı bir iş adamıdır. Başkan John F. Kennedy suikastiyle ilgili olarak yargılanan tek kişidir. Yargılama sonunda beraat etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gabe Pressman</span>

Gabriel Stanley "Gabe" Pressman, Amerikalı gazeteci. 60 yıldan fazla bir süre için New York'ta WNBC-TV için muhabirlik yaptı. Amerika Birleşik Devletleri televizyon haberlerinin öncülerinden biriydi ve büyük olaylarda "sahne raporlaması" için stüdyodan çıkmış ilk muhabir olarak nitelendirildi. Bronx, New York'ta doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Lee Radziwill</span> Amerikalı sosyetik sima (1933 – 2019)

Lee Radziwill, Amerikalı oyuncu, soylu, halkla ilişkiler yöneticisi ve iç mimardır. Rol aldığı yapımlar arasında sinema filmleri; La traversée du désir (2009) ve A Quiet American: Ralph Rucci & Paris (2012) ile televizyon yapımı; The Mike Douglas Show (1961) sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Lucy Fry</span> Avustralyalı sinema oyuncusu (d. 1992)

Lucy Elizabeth Fry Avustralyalı oyuncu ve modeldir. 2013 yılında Mako Mermaids adlı dizide başrol oynadı. 2015 yılında John F. Kennedy suikastı'nı konu alan 11.22.63 dizisinde Lee Harvey Oswald'ın eşi Marina Oswald Porter'ı canlandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Zapruder</span> ünlü fotoğrafçı

Abraham Zapruder ödüllü fotoğraf öğreticisi Profesör Michael R. Perez'e göre kuşkusuz 20. yüzyılın en önemli görsellerinden biri olan John F. Kennedy suikastını amatör bir fotoğrafçı olarak fotoğraflayan ve aynı zamanda suikastı fotoğraflayan 36 kişiden en ünlü olanıdır. Suikast gerçekleştiği 1963 yılında Zapruder, Rus-Yahudi göçmeni bir Amerikalı olarak Dallas'ta yaşamaktadır ve ana binası şehir merkezinde bulunan Dealey Pazanın Dal-Tex binasındaki Jennifer Juniors kadın giyim şirketinin de ortağıdır. Birleşik Devletler tarihi içinde başkan John F. Kennedy suikastine ait eksiksiz görüntüyü çektiği kabul edilen kişidir.

<span class="mw-page-title-main">John F. Kennedy Suikastı'yla ilgili komplo teorileri</span> Vikimedya liste maddesi

Başkan John F. Kennedy'nin 22 Kasım 1963 tarihinde öldürülmesi çok sayıda komplo teorisinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu teoriler CIA, Mafya, Başkan Yardımcısı Lyndon B. Johnson, Küba Başbakanı Fidel Castro, KGB ya da bu kişi ve kuruluşların bileşimlerinin suikaste karıştığını iddia etmektedir. Başlatılan FBI soruşturması ve Warren Komisyonu raporunun yanı sıra "CIA'in bunu örtbas ettiği" iddiası, federal hükûmetin suikast sonrasında önemli bilgileri kasıtlı olarak örtbas ettiği iddiasına yol açmıştır. Eski Los Angeles Bölge Savcısı Vincent Bugliosi, çeşitli komplo senaryolarında toplam 42 grubun, 82 suikastçinin ve 214 kişinin şu ya da bu şekilde suçlandığını tahmin etmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.