İçeriğe atla

Lechfeld Muharebesi

Lechfeld Muharebesi

Sigmund Meisterlin'in Nürnberg tarihi kodeksindeki 1457 illüstrasyonundan.
Tarih10-12 Ağustos 955
Bölge
Lechfeld Ovası, Augsburg yakınları, Bavyera
Sonuç Kesin Alman Krallığı zaferi
Taraflar

Alman Krallığı

Macaristan Prensliği
Komutanlar ve liderler
I. Otto
Lorraine Dükü Condrad
Swabia Dükü III. Burchard
Bohemya Dükü Boleslaus
Bulcsú
Lehel
Taksony
Súr

Lechfeld Muharebesi ya da Augsburg Muharebesi ; 10-12 Ağustos 955 yılında, günümüz Augsburg şehri yakınlarındaki Lechfeld Ovasında Alman Krallığı ile Macaristan Prensliği arasında gerçekleşen muharebedir.

Savaş öncesi durum

Peçenekler'e yenilerek batıya gitmek zorunda kalan Macarlar, 892 yılında Alman İmparatoru Arnulf'un daveti üzerine Büyük Moravya hükümdarı Svatopluk üzerine sefer düzenlemiş ve onu yenilgiye uğratarak[1] Avrupa topraklarını tanımaya başlamışlardır. 895 yılına gelindiğinde de Svatopluk'un ölümüyle başsız kalan Morovya topraklarına saldırıya geçmişlerdir

Peçenekler'in ikinci büyük saldırısı sonrasında Macarlar, 896 yılında Arpad'ın önderliğinde Etelköz'den ayrılarak Tizsa Nehri boyunca Karpat Havzasına yerleşmişler[2] ve Macar kabileler özerk halde kendi başlarına ya da birleşik kabileler olarak batı ve güney yönlerinde akınlarda bulunmaya başladılar. 907 yılında Pressburg Muharebesinde, 910 yılında da Lechfeld Muharebesinde Doğu Frank Krallığı güçlerini ağır bir yenilgiye uğratan Macarlar; 918 yılında Bremen, 924'te Pavia, 926 yılı içinde Almanya'nın güneyinden ilerleyerek Alsas, Lorraine, Verdun ve Ardenler gibi günümüz Fransa'sının doğu ve kuzey doğu toprakları ile Belçika'nın güneyine kadar uzanan topraklara akınlarda bulundular.

Bulcsú (Bulçu), Lehel (Lel) ve Súr önderliğindeki Macarlar, Kral Kuşavcısı Henry komutasındaki Alman Krallığı güçlerine karşı 933 yılında Saksonya'daki Merseburg'ta aldıkları yenilgiden (Riade Muharebesi) sonra Doğu Frank topraklarına saldırmaya uzun bir süre cesaret edemediler.

Savaş

Alman Krallığı'nda I. Otto'nun oğlu Svabya Dükü Liudolf ve damadı Lorraine Dükü Conrad'ın 953/954 yıllarında gerçekleştirdiği isyan, Macarlar'ın Doğu Frank topraklarına saldırıya geçmesi için uygun bir ortam oluşturdu. Otto, topraklarındaki iç savaşla uğraştığı sırada 954 yılında ilk Macar akıncılarını bazı hediyelerle geri dönmeye ikna edebilmiştir.

955 yılına gelindiğinde Bulcsú, Lehel ve Súr önderliğindeki Macarlar yeniden Doğu Frank topraklarına akınlara başladılar. İller Nehri'ni geçip yağmalamalarda bulunduktan sonra geri dönerek Lech Nehrinin güney doğusunda ana ordugahlarını kurmuşlar ve Alman iç savaşında hasarlanmış olan Augsburg şehrini kuşatmaya başlamışlardır.

Macar saldırılarını kesin olarak sonlandırmak isteyen Otto da, Bohemya Dükü I. Boleslaus, Svabya Dükü III. Burchard ve kendisine isyan eden ancak sonradan affettiği damadı Conrad komutasındaki Frankonya dükalığı birlikleri gibi düklüklerden topladığı orduyla Macarlar'a karşı ilerleyişe geçti. 9 Ağustosta Augsburg'a Almanlar'ın yaklaştığını haber alan Macarlarda onların önünü kesmek için şehrin güneyinde, Lech Nehri ve yan kollarının taşkınlarıyla oluşmuş Lechfeld Ovasına doğru ileri harekete geçti.

10 Ağustosta, Almanlar ormanların arasından eski bir Roma yolunu takip ederek ilerlerken onları arkadan çevrelemek isteyen ve atlı okçulardan oluşan öncü Macar kuvvetinin saldırısıyla muharebe başlamıştır. Ani gelişen Macar saldırısında, Alman kuvvetlerinin artçısı konumundaki Bohemya birlikleri ağır kayıplar vererek dağılmak zorunda kalmıştır. Macar akıncıları saldırılarını sürdürerek Svabya birliklerini de kaçmaya mecbur bırakmış ve durumu ana Macar ordusuna da bildirmişlerdir. Alman güçlerinin dağılacağını düşünen ana Macar ordusu, ordugâhına dönme hazırlıklarıyla uğraşırken Almanlara arkadan saldıran öncü Macar kuvvetleri de yağmaya başlamıştı. Ancak Kral Otto askerlerini toparlayabilmiş ve bu sırada da Condrad'da artçılarına saldıran Macar güçlerini yenilgiye uğratarak onları geri çekilmeye zorlamıştır. Kral Otto durumu toparladıktan sonra kuvvetlerini hızlıca Macar ana ordusuna saldırıya geçirmiş ve bir dizi çatışma sonucunda Macar güçleri ağır zırhlı Alman güçleri karşısında tutunamayarak dağınık bir şekilde akarsuların karşı kıyısına geçip kaçmaya başlamıştır. Almanların zaferinde, savaş esnasında başlayan yağış nedeniyle Macarların kompozit yaylarını kullanamaması ve bu silahların yakın mesafeli savaşta önemini yitirmesinin de önemli rolü olduğu ifade edilmektedir.

Ana savaş Alman galibiyetiyle bitmekle birlikte Kral Otto dağınık halde kaçan Macar birliklerini takibini sürdürdü. 11 Ağustos'ta Macar liderleri ele geçirilirken 12 Ağustos'a kadar geçen sürede Macar birliklerinin büyük bölümü de ya ele geçirilmiş ya da yaşanan selde hayatını kaybetmiştir. Savaşta Macar ordusu neredeyse tamamıyla imha edilmiştir. Ele geçirilen Macar liderler Regensburg'a götürülmüş ve kısa süre sonra da asılarak idam edilmişlerdir. Diğer Macar esirlerinde çoğunluğu liderleriyle aynı akıbeti paylaşmış ve idam edilerek öldürülmüşlerdir.

Savaş sonrası durum

Macarlar karşısında aldığı bu galibiyet, Kral Otto'nun otoritesini iyice arttırmış ve bunun sonucunda da 962 yılında kuracağı Kutsal Roma İmparatorluğunun temelleri atılmıştır.

Macarlarda bu yenilgi sonrasında batıya yeni akınlarda bulunamamış ve bunun sonucunda da Pannonia (Karpatya) Ovasında yerleşik düzende yaşamaya başlamış olup uzun vadede Macarlar'ın Hristiyanlaşarak Avrupa ile kültürel entegrasyonunu sağlamıştır.

Kaynakça

  1. ^ Kurat, Akdes Nimet (2016). Peçenekler (Yayına Hazırlayan:Ahsen Batur). Ankara: Türk Tarih Kurumu. ISBN 978-975-16-3232-6. 
  2. ^ Doğan, İ., "Macar Ulusal Kimliğinin Oluşumunda Türk Etkisi", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt:47, Sayı:2, Yıl:2007. URL: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/920/11474.pdf 23 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-11-11

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bavyera</span> Almanyada bir eyalet

Bavyera, resmî adıyla Özgür Bavyera Devleti, Almanya'nın güneydoğusunda bir eyalet. Yüzölçümü bakımından Almanya'nın en büyük eyaletidir. Başkenti Münih'tir. Diğer önemli kentleri ise Nürnberg, Augsburg, Regensburg, Ingolstadt, Bamberg ve Würzburg'dur. Batıda Baden-Württemberg ve Hessen eyaletleri, kuzeyde Türingiya ve Saksonya eyaletleri, doğuda Çekya, güney ve güneybatıda Avusturya ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Peçenekler</span> Batı Sibirya kökenli Türkî göçebe etno grup

Peçenekler veya Beçenekler, Göktürk Devleti'nin yıkılmasıyla birlikte ana yurtları olan Batı Sibirya'dan ayrılarak geldikleri Volga ve Ural Nehri arasındaki bölgeyi merkez edip oradan da Kuzey Kafkasya, Karadeniz, Doğu Avrupa ve Balkanlar'a akınlar düzenleyen göçebe Türk halkı.

<span class="mw-page-title-main">Macarlar</span> Macaristan vatandaşları veya sakinleri

Macarlar, ağırlıklı olarak Macaristan'da, ayrıca azınlık topluluklar halinde Orta Avrupa'da yaşayan ve Fin-Ugor dil ailesine bağlı Macarcayı konuşan halk.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan tarihi</span> Macaristan ülkesinin tarihi

Macaristan tarihi, Macarların ya da Avrupa'da bilinen adları ile Hungarların kökenine ilişkin genel olarak kabul edilen görüş belirsiz ve tartışmalı olmasına karşın; onların milattan sonra 9. yüzyıla kadar Avrasya'nın ovalarında yaşayan göçebe topluluklar oldukları yönündedir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya tarihi</span> Avusturyanın tarih öncesinden günümüze kadar geçmişi

Bu madde Avusturya'nın tarih öncesinden günümüze kadarki tarihi hakkında bilgi vermektedir.

Taştan aletler, bundan yaklaşık 1.8 milyon yıl önce Fransa'da ilkel insanın bulunduğunu kanıtlamaktadır. Bölgede ilk modern insan 40.000 yıl önce ortaya çıkmıştır. Fransa tarihi için ilk yazılı kayıtlar Demir Çağı'ndan itibaren bulunmaktadır. Günümüzdeki Fransa, Galya olarak bilinen bir Roma İmparatorluğu eyaletinin üstüne kuruludur. Romalı tarihçiler, bölgede, dil farkıyla ayrılan üç büyük etnik grubun varlığını ortaya koymuşlardır: Galyalılar, Akuitanlar ve Belgalar. En büyük ve bölgeye en hakim grup olan Galyalılar, Galyaca konuşan Keltlerdi.

Slovakya tarihi, bugünkü Slovakya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">I. Otto (Kutsal Roma imparatoru)</span>

I. Otto , I. Heinrich ve Matilda (Ringelheim)'nın oğlu, Saksonya Dükü, Almanya Kralı, İtalya kralı ve Arnulf (Milano)'ya göre "İtalya İmparatoru olarak isimlendirilen ilk Alman"dı. Şarlman 800 yılında krallık tacı giydirildiğinde onun imparatorluğu torunları arasında bölünmüştü. I. Berengario'nun 924 yılındaki suikastını takiben imparatorluk unvanı yaklaşık kırk yıl boş durdu. Otto 2 Şubat 962 tarihinde taç giydirildiğinde Kutsal Roma İmparatoru oldu.

<span class="mw-page-title-main">Mohaç Muharebesi (1526)</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında 1526 yılında yapılan savaş

Mohaç Muharebesi veya Mohaç Meydan Muharebesi, 29 Ağustos 1526'da, Osmanlı İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı orduları arasında meydana gelen ve Macaristan'ın büyük bölümünün Osmanlı hakimiyetine girmesiyle sonuçlanan muharebedir. Muharebe, sayıca üstün Osmanlı ordusunun hafif süvari birlikleri ve o zamana kadar Avrupalıların karşılaşmadıkları 300 seyyar top ve etkin tüfek kullanımı sayesinde, Macar ordusunun esas gücü olan ağır süvarilerini kısa sürede kaybetmesini takiben ağır bir Macar yenilgisi ile sonuçlanmış ve Osmanlı Ordusu, Macar Ordusu'nu hezimete uğratmıştır. Saat 13:00 ile 14:00 arasında başlayan savaşın bitiş noktasıyla ilgili birkaç güvenilir kaynak, Macar Kralı II. Lajos'un alacakaranlıkta alanı terk ettiğini ve karanlığın örtüsü altında kaçtığını söyler. Güneş 29 Ağustos 1526'da saat 18:27'ye kadar batmayacağından, savaşın iki ila üç saatten daha uzun sürdüğünü gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Svabya Savaşı</span>

1499 Svabya Savaşı Eski İsviçre Konfederasyonu ile Habsburg Hanedanı arasındaki son büyük silahlı çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">I. László</span> Macaristan kralı ve aziz

I. Ladislaus, 1077'ten itibaren Macaristan, 1091'den itibaren Hırvatistan kralıdır. I. Béla'nın ikinci oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Prensliği</span> İlk resmi Macar Devleti

Macaristan Prensliği veya Macaristan Dükalığı, Karpat Havzası'nın 9. yüzyıldaki Macar fetihinin ardından 895-896 yılında kurulan, ilk belgelenmiş Macar devletidir. Árpád liderliğindeki bir kabile ittifakı oluşturan yarı göçebe bir halk olan Macarlar Karpatlar'ın doğusundaki eski beylikleri olan Etelköz'den gelmişlerdir. Ancak Macar komutanlarının yönettikleri bölgelerde yarı bağımsız şehir devletleri haline dönüşmesi üzerine Macaristan Prensliğinin askeri başarılarına rağmen gücü gittikçe azalmaya başlamıştır. Bu bölgeler ilerleyen dönemlerde yine Arpad hanedanlığından olan I.István yönetimi altında birleşmiştir. Yarı göçebe olarak yaşamakta olan Macar nüfusu bu dönemle beraber yerleşik yaşamı benimsemeye başlamıştır. I.István dönemine dek kabilelere ayrılan macar toplumu I.István ile beraber devletleşmeye yönelik adımlar atmaya başladı. Macaristan Prensliği böylelikle 1000 yılında I.István tarafından Macaristan Krallığı'nın kurulması üzerine son bulmuştur. Bu sebeptendir ki Macarlar için, 896 ve 1000 yılları arasındaki dönem beylik dönemi olarak kabul görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Géza</span> Macar Kralı

I. Géza, 1074-1077 yılları arasında Macaristan kralı.

<span class="mw-page-title-main">Solomon (Macaristan kralı)</span>

Solomon (d.1053-ö.1087); 1063-1074 yılları arasında Macaristan kralı.

<span class="mw-page-title-main">I. András</span> Macaristan kralı (1015-1060)

I. András ;, 1046-1060 yılları arasında Macaristan kralı.

<span class="mw-page-title-main">Lotharinya</span>

Lotharinya veya Lotharingia, Karolenj İmparatorluğu'nun Orta Çağ halef krallığı ve bugünkü Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Kuzey Ren-Vestfalya (Almanya), Rhineland-Palatinate (Almanya), Saarland (Almanya) ve Lorraine'ni (Fransa) içeren Otto Hanedanlığı'nın önceki dükalığı idi. Adını, 855 yılında babası I. Lothar'ın Orta Frank Krallığı'nı oğulları arasında paylaştırılmasının ardından bu bölgeyi alan Kral II. Lothar'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Willstätt Muharebesi</span> Otuz Yıl Savaşları sırasında yapılan bir muharebe

Willstätt Muharebesi, Kutsal Roma İmparatorluğu'ndaki Strazburg şehri yakınlarında Otuz Yıl Savaşları esnasında yapıldı. Eylül ayında Nördlingen Muharebesi'nde İsveç ordusuna ağır bir yenilgi veren İmparatorluk, İspanya ve Katolik Birliği orduları, İsveç'in elindeki Güney Almanya'nın çoğunu ele geçirdi. Wilsttätt'ta, Lorraine Dükü IV. Charles ve General Johann von Werth tarafından yönetilen İmparatorluk ve Katolik Birliği'nin orduları, İsveçlilerin Alman Salm-Kyrburg-Mörchingen, Württemberg Düklüğü ve Baden-Durlach Margravlığından topladığı bir İsveç birliğini yendi. Savaş üç saat sürdü ve savaş alanında 2.000 İsveç askeri ölürken bozgundan sonra daha fazlası öldü. Rheingrave Otto kendini zor kurtardı.

<span class="mw-page-title-main">I. Svatopluk</span>

Büyük Svatopluk olarak da bilinen I. Svatopluk veya I. Svätopluk, Büyük Moravya hükümdarıydı. Hükümdarlığı sırasında Büyük Moravya en geniş sınırlarına ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Heinrich</span>

I. Heinrich veya Avcı Heinrich 912'den itibaren Saksonya Dükü ve 919'dan 936'daki ölümüne kadar Doğu Francia Kralıydı. Doğu Francia'nın Frank olmayan ilk kralı olarak, krallar ve imparatorlardan oluşan Otton hanedanını kurdu ve o zamana kadar Doğu Francia olarak bilinen ortaçağ Alman devletinin kurucusu olarak kabul edildi. Hevesli bir avcı olduğundan "Kuş avcısı" lakabını aldı çünkü iddiaya göre haberciler gelip kral olacağını bildirdiğinde kuş ağlarını tamir ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">Bohemya Dükalığı</span> Tarhi devlet

Bohemya Dükalığı, İngilizcede Çek Dükalığı olarak bilinir, Erken ve Yüksek Orta Çağ boyunca Orta Avrupa'da yer alan 1002'den itibaren Kutsal Roma İmparatorluğu'na bağlı bir dükalıktı. Büyük Moravya Krallığı'nın bir parçası olarak Çekler tarafından 870 civarında kurulmuştur. Bohemya, Dük I. Spytihněv'in 895 yılında Doğu Frank kralı Arnulf'a bağlılık yemini etmesinin ardından dağılmakta olan Büyük Moravya'dan ayrılmıştır.