İçeriğe atla

Leşçillik

Sarcophaga africa, çürüyen etten beslenen bir leş sineği.
Ölü bir domuz ve üstündeki orman alaca ağaçkakanı

Leşçillik veya nekrofaji, bir etobur beslenme tipidir, böyle beslenen canlı, kendisi veya kendi türünden bir başkası tarafından öldürülmemiş ceset veya leşleri yer. Leşçillik, ölü hayvan artıklarının doğada yok olmasına katkıda bulunarak ekosistemde önemli bir rol oynar. Bu süreç, leşcillerin artıklarını tüketen saprotroflar tarafından tamamlanır.

İyi bilinen leşçiller arasında akbabalar, mezarcı böcek, leş sinekleri, yaban arısı ve rakun sayılabilir. Sırtlan ve arslan gibi çoğu büyük etobur, normalde avlansa da, fırsat bulursa cüsse ve yırtıcılığını kullanarak başka avcıları kaçırıp hazıra konma yolunu da seçebilir.

Dışkı yiyen hayvanlar (gübre böceği gibi) için dışkı yiyici terimi kullanılır. Başlıca ölü bitkileri yiyen hayvanlara detritivor denir. Kendi türünden leş yemeye kanibalizm denir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şarbon</span> Bacillus anthracis adlı bakteri nedeniyle oluşan bulaşıcı bir hastalık

Şarbon, antraks veya anthrax; Bacillus anthracis adlı bakteri nedeniyle oluşan zoonotik karakterde bulaşıcı bir hastalık.

<span class="mw-page-title-main">Hayvanat bahçesi</span> genellikle her tür hayvanın doğal şartlarda beslendiği, korunduğu, sergilendiği büyük bahçe

Hayvanat bahçeleri, farklı coğrafyalara ait hayvanların, doğal veya yapay engellerle sınırlandırılmış alanlarda kent insanlarıyla buluşturulduğu mekanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Etoburlar</span> çoğunlukla ya da tamamen et yiyen organizma

Etoburlar ya da karnivorlar, ana besin kaynağı et olan canlılar. İkincil tüketiciler olarak da adlandırılırlar. Etobur sınıflaması yapılırken "ana besin kaynağı" göz önünde bulundurulur. Yani herhangi bir nedenle nadiren ot yiyen bir hayvan etobur kabul edilmeye devam edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hepçil</span> hem et hem de otla beslenen canlılar

Hepçil, Hepobur ya da Omnivor, hem et hem de otla beslenen canlılar. İnsan, karga, domuz, ayı, maymun, fare hepçil canlılara örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Rakun</span>

Rakun (Procyon), rakungiller (Procyonidae) familyasından bir yırtıcı memeli cinsi.

<span class="mw-page-title-main">And tilkisi</span>

And tilkisi, And çakalı, Ateş Toprakları tilkisi, Macellan tilkisi, Culpeo, Culpeo tilki veya Patagonya tilkisi olarak da bilinir, yeleli kurtdan sonra Güney Amerika'nın en büyük yaban köpeği türü.

<span class="mw-page-title-main">Fare</span> kemiriciler (Rodentia) takımının Myomorpha alt takımından memeli hayvan

Fare, kemiriciler (Rodentia) takımından bir sıçangil cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Asıl sırtlan</span>

Asıl sırtlanlar (Hyaeninae), sırtlangiller (Hyaenidae) familyasının bir alt familyası. Sırtlanlar, günümüzde sadece dört üyeye sahip olan sırtlangiller ailesinden, kedimsi (feliform) ve büyükçe sayılabilecek karasal etobur memelilerdir. Sırtlangiller, etoburlar arasında en küçük beşinci biyolojik familyayı oluşturur ve memeliler sınıfı içinde de en küçük familyalardan biridirler. Küçük bir topluluk oluşturmalarına karşın, Afrika ekosisteminde çok hayati bir yer tutarlar. Her ne kadar evrimsel olarak kedilere ve misk kedilerine daha yakın olsalar da, kedimsilerin bir alt türü olarak, sırtlanlar pek çok konuda yakınsak evrimden dolayı davranışsal ve görünüşsel olarak köpekgillerle benzerlik gösterir. Köpekler de sırtlanlar da ağaçta yaşamazlar, avlarını pençeleriyle değil ağızlarıyla yakalamayı yeğleyen koşucu avcılardır, her ikisi de yemeklerini hızlıca yer ve saklayabilirler ve küt, içine çekilmeyen tırnakları olan patileri koşmaya uygun olarak evrimleşmiştir. Öte yandan; kendilerini temizleme, alanlarını işaretleme, çiftleşme, yavru bakımı ve dışkılama alışkanlıkları bakımından diğer kediler ile benzerlik gösterirler.

<span class="mw-page-title-main">Besin zinciri</span> Ekosistemlerin yönü

Besin zinciri, canlılar topluluğundaki organizmaların beslenme alışkanlıklarını yansıtan ve besin ağının bir parçasını oluşturan bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Tilki</span> memeli takımı

Tilki, Canidae (köpekgiller) ailesi içindeki yedi cinste sınıflanmış ve yaklaşık 24 tür canlının ortak adıdır. Buna karşılık, Batı dünyasında "tilki" denilmekle en çok ifade edilen canlı türü Vulpes vulpes, yani kızıl tilkidir. Köpekgiller ailesinin bir parçasıdır. Bu türün yaşam süresi 3-4 yıldır. Kızıl tilki, kum tilkisi, Karsak, Bengal tilkisi, Kutup tilkisi, Afgan tilkisi, Güney Afrika tilkisi ve Çöl tilkisi gibi türleri vardır. Hepçil canlılar olan tilkilerin hemen her kıtada bulunuyor olmaları, çoğu halkların popüler kültüründe ve folklorunda da yer almalarına yol açmıştır. Hızlı bir ısırık ile çoğunlukla kemiricilerden oluşan kurbanlarını öldürürler. Birçok ayrı küçük hayvanlar, bitkisel gıda ve leş ile beslenirler. Yuvalarını yerde kuran kuşlar, tavuksular, tavşanlar, böcekler, balıklar ile de beslenebilirler. Çok nadir olarak geyik ya da domuz yavrularını avlarlar ve çok zor zamanlarda amfibyum ve sürüngen türleri de yiyebilirler. Tilkilerin kümeslere girip tavuk çalmaları da meşhurdur. Bazı tilkiler karayollarını takip eder ve otomobillerin ezdiği hayvanların leşleri ile beslenirler. Masallarda kurnaz kişi olarak anlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Scarabaeidae</span>

Scarabaeidae, Scarabaeoidea üstfamilyasına bağlı bir hayvan familyasıdır. Scarabaeidae türlerinin büyük çoğunluğu "çöpçü"dür; dışkı, leş ve çürümekte olan bitkilerle beslenirler. Ayrıca, mantar, polen, yeşil yaprak, meyve ya da köklerle beslenen türler de bulunur. Hayvan dışkıları ve hayvan ya da bitki kalıntılarıyla beslenenler geri dönüştürücü işlevleri nedeniyle, polenlerle beslenenlerse tozlaşmaya yardımcı oldukları için çok yararlı böceklerdir. Ancak, yeşil yapraklarla ve köklerle beslenenler ciddi tarım zararlıları olabilirler; Popillia japonica bunun tipik bir örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Fosil</span> Geçmiş bir jeolojik çağa ait organizmaların korunmuş kalıntıları veya izleri

Fosil veya taşıl, yer kabuğunun en üst bölümünü oluşturan tortul kayaçların çoğunda, bazen iyi korunmuş, bazen de erozyon ve sedimantasyon sırasında tahrip olmuş, ölü organizma kalıntılarıdır.

<i>Entamoeba</i>

Entamoeba, Kökbacaklılardan bir cinstir. 10 - 20 mikrometre çapındadırlar. Bağırsaklarda bakterilerle ve sindirilemeyen besin artıklarıyla beslenirler. Dışkıyla atılırlar. İnsana tekrar bulaşmayan, iyi yıkanmamış salata, meyve ve sebzelerle gerçekleşir. Bir türü insanda amipli dizanteri hastalığına yol açar. Bazı türleri de, insanda dişler üzerinde ve kurbağaların ve hamam böceklerinin vücudunda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Ağaç sansarı</span>

Ağaç sansarı, sansargiller (Mustelidae) familyasından kedi iriliğinde bir memeli türü.

Tozlaşma ya da polenleşme, bitkinin erkek organında üretilen polenlerin çeşitli nedenlerle dişi organın tepecik bölümüne yapışması olayına denir. Böylece tepeciğe yapışan polenler, dişicik borusundan yumurtalığa iner döllenme meydana gelir. Döllenmiş yumurtaya zigot denir. Zigot gelişerek embriyoyu oluşturur. Bu polenlerin dişicik borusuna taşınması hava, su ve böceklerle olabilir.

Asalak ya da parazit, bir canlıya bağımlı olarak yaşayabilen ve üzerinde yaşadığı canlıya zarar verebilen organizmadır. Bu canlılardan kimileri mikroskobik boyutlardan erginlikte çok büyük boyutlara ulaşabilecek değişimlere sahip olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Tatarcıkgiller</span>

Tatarcıkgiller (Phlebotominae), çift kanatlılar (Diptera) takımının Psychodidae familyasından böcek alt familyası.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kıngaga</span>

Büyük kıngaga, kıngagagillerin iki türünden biri. Genellikle kara üzerinde yaşar. Antarktika'nın tek karada yaşayan kuşudur.

<span class="mw-page-title-main">Ayrışma (biyoloji)</span> Biyokimyasal bir süreç

Ayrışma veya çürüme, organik maddelerin, maddenin daha basit formlarına ayrıldığı süreçtir. Bu süreç biyomda yer kaplayan sonlu maddelerin geri dönüşümü için gereklidir. Canlı organizmaların organları ölümünden kısa bir süre sonra ayrıştırmaya başlar. Bütün organizmalar aynı yolla ayrışmamalarına rağmen, ölümden sonra aynı aşamalardan geçerler. Ayrışmayı inceleyen bilim olan taponomi, Yunanca’da (τάφος, taphos) (mezar) kelimesinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Kuş yemi</span>

Kuş yemi, kuşlar tarafından yenen bir besin türüdür. Genellikle tohum çeşitleri, kuruyemiş veya kuru meyve çeşitleridir. Çoğu kuş yemleri ile ticari kümes hayvanları beslenir. Ayrıca insanlar evcil hayvanları veya yabani kuşları beslemek ve kuş beslemede kuş yemini de kullanırlar. Çeşitli kuş yemi türleri, etçil veya nektar yiyen kuşlar için, beslenebilecek kuş türlerini yansıtır.