İçeriğe atla

Lazboard

Lazboard, petranboard veya eskiden kullanılan adıyla üzme tahtası,[1] Rize'nin İkizdere ilçesine bağlı Petran Yaylası'nda kar üzerinde kaymak için kullanılan alet ve bu aletle yapılan spordur.[2][3] Araştırmaya göre, Petran köyü sakinleri snowboard benzeri bir aleti en uzun süredir aktif olarak kullanan topluluktur.[4] Lazboard ismi, Doğu Karadeniz'in otokton halkı Lazlardan türemiştir.

Özellikleri ve yapımı

Tahtanın boyutu kullanacak kişinin kilosu ve boyuna uygun olacak şekilde tasarlanır. Kuzinede kaynayan sıcak suyla çam ağacı istenen esnekliğe ulaşana kadar ıslatılır. Tahtanın önü kayarken batmayacak şekilde bükülür ve tahta kuruması için bırakılır. Keresteler kuruduktan sonra yan yana getirilerek çıtalarla birleştirilir. Çıtalar kişinin kayma pozisyonuna göre bağlanır. Ardından tahta zımparalanır. Son olarak tahtanın altına sürtünmeyi azaltması için sığır iç yağı sürülür.[5] Lazboarda yön vermek için fındık ağacından yapılmış sopa, dengede kalmak için lazboarda bağlanmış ip kullanılır. Lazboard saatte 80 kilometre hızla gidebilir.[6]

Ortaya çıkışı

Petran köyü sakinleri kestikleri tahtaların üzerinde namaz kılar ve tahtayı temizlemek için tahtanın yüzeyini karla ovarlardı. Bir rivayete göre tahtayı temizleyen çocuklardan biri canı sıkıldığı için tahta ile kaymayı dener. Bunu göre köylüler köyden kente gitmek için üzme tahtasını kullanmaya başlar.[7]

Tarihçe

Üzme tahtasının ne zamandan beri kullanıldığı tartışmalıdır. Bazı kaynaklara göre 1600'lü,[8] bazı kaynaklara göre 1700'lü bazı kaynaklara göre ise 1800'lü yıllardan beri üzme tahtası kar üzerinde kaymak için kullanılmaktadır. İlk olarak ulaşım amacıyla kullanıldığı düşünülen üzme tahtası günümüzde eğlence amaçlı kullanılmaktadır.[1] Köy sakinlerinin %90'ı önceden Lazboard kullandığını belirtmiştir.[4] Amerikalı snowboardcu Jeremy Jones 2008'de Meşeköy'ün eski adı Petran'dan esinlenerek üzme tahtasını Petranboard olarak adlandırmıştır. Ayrıca Lazboard ismi de zamanla benimsenmiştir. 2008'den beri her yıl şubatın ilk haftasında Petranboard/Lazboard Kayak Şenliği düzenlenmektedir.[9] Snowboardcu Alex Yoder ve Nick Russel'ın 2016'da çektiği Foothills: The Unlinked Heritage of Snowboarding isimli belgesel Lazboard'u konu almaktadır. Bu belgeselle beraber Lazboard'un dünya çapında tanınırlığı artmıştır.[7] Petranboard Kayak Şenliği 2020 ve 2021'de yapılmamıştır.[10]

Kaynakça

  1. ^ a b Turner, Carnicelli, Daniel, Sandro (2017). Lifestyle Sports and Public Policy. Taylor & Francis. s. 64. ISBN 9781317228882. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  2. ^ "200 yıllık gelenek! Snowboard'un Karadenizli atası: Petranboard". ntv.com.tr. 30 Mart 2021. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  3. ^ İbrahim Sezer (19 Haziran 2020). "Kar Festivallerinin Kış Turizmine Etkilerinin Değerlendirilmesi: Doğu Karadeniz Örneği". dergipark.org.tr. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  4. ^ a b MacArthur, Paul J. (2009). "Snowboarding: It's older than you think". Skiing Heritage Journal. Cilt 21. International Skiing History Association. s. 30. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  5. ^ Gökhan Şafak (22 Nisan 2018). "Üzme Tahtası". magmadergisi.com. 28 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  6. ^ "Rize'nin o köyüne kar yağdı, tahtasını alan doğal pistlere koştu". haberturk.com. 4 Aralık 2017. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  7. ^ a b Yağmur Eraslan (10 Kasım 2020). "Snowboard'un Karadeniz'deki Ataları: Petranboard". macerita.com. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  8. ^ Fry, John (2010). "Not that Rad, Snowboarding is older than you think". Ski. Cilt 74. s. 27. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  9. ^ Ünsal Bekdemir, İbrahim Sezer (28 Eylül 2019). "Yayla Şenliklerinin Yaylalardaki Turizm Faaliyetlerine Olan Etkilerinin Değerlendirilmesi: Ovit Yaylası Örneği" (PDF). researchgate.net. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  10. ^ "Petran Kayak Şenliği". festivall.com.tr. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Atletizm</span> spor dalı

Atletizm; koşu, yürüyüş, atma ve atlama branşlarını içeren; bir pist veya sahada yapılan dünyanın en eski sporlarından biridir. Bu tür fiziksel aktiviteler, çağlar boyunca tüm dünyada yaygın ilgi görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Piyano</span> müzik aleti

Piyano, İtalya'da Bartolomeo Cristofori tarafından 1700 yılı civarında icat edilmiş akustik, tuşlu bir müzik aletidir. Piyanoda ses, teller vasıtasıyla elde edilir. Piyanonun tuşlarına basıldığında içindeki tahta çekiç tellere vurarak sesi oluşturur. Tahta çekicin tellere vurmasından dolayı piyano bazen vurmalı telli çalgı olarak da sınıflandırılır. Piyano klasik ve caz müzikte yaygın olarak kullanılır. Solo performanslar, ansambl, oda müziği, eşlik, bestecilik ve prova için oldukça uygun bir enstrümandır. Piyano taşınabilir bir enstrüman olmamasına ve genelde pahalı olmasına rağmen çok yönlülüğü ve aynı anda birçok yerde bulunma özelliği ile dünyada en yaygın olarak kullanılan enstrümanlardan biri olmayı başarmıştır

<span class="mw-page-title-main">Bektaş Yaylası</span>

Bektaş Yaylası, resmi olarak Giresun'un Dereli ilçesine bağlı ilçenin ve yakın köylerin ana çarşı olarak kullandığı bir yayladır. Bektaş ismi Hacı Bektaşi Veli'nin müritleri Türkmen Çepniler tarafından onun hatırasına hürmeten verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kayak (kış sporu)</span> kar üzerinde yapılan sportif aktivite

Kayak, insanların kar üzerinde ağırlığı daha geniş bir alana yayarak, yumuşak kara batmadan, kaymayla ilerlemesine yarayan, adım atıldığında ise ortası esneyerek kara yapışıp ayakla vücudu ileri itme imkânı veren araç ve bu araç kullanılarak yapılan bir spor dalı. Kayak sporu için özel olarak kayak merkezi, kayak alanı, kayak tüneli, kayak pisti, teleski tesisleri kurulur.

<span class="mw-page-title-main">Sörf</span>

Sörf ya da Dalga sörfü, sörf tahtasından yararlanarak dalgalar üstünde kıyıya doğru kaymaya dayanan spor.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâr sörfü</span>

Rüzgâr sörfü genellikle iki ile beş metre arasında yüzer bir tahta ve hareketini tek bir yelken ile sağlayan su üzerinde yapılan bir yelken sporu dur. Yelken grubu tahtaya her yönde serbestçe dönebilen esnek bir mafsal ile bağlıdır. Dümen ile yönlendirilen bir yelkenli den farklı olarak rüzgâr sörfü direk ve yelkeni döndürülerek, eğilerek ve tahtasının üzerine basılarak yönlendirilir.

Yasemin Bilgen Türk snowboardcu.

<i>Snowboard</i>

Snowboard, snowboard tahtası ile karda yapılan bir spor dalıdır. Surfboard ve Kaykay'dan tek farkı, karda yapılıyor olmasıdır. Snowboard tahtalarının genelde uzunluğu 140–165 cm, genişliği ise 24–27 cm arasında değişmektedir ayrıca boy ve kilo ile orantılı olarak bu uzunluk ve genişlik değişir.

<span class="mw-page-title-main">Kızak</span>

Kızak, genellikle kar ve buz gibi kaygan yerlerde, bazen de çamur, çimen ya da düzgün taş yüzeylerde, ulaşım ve taşımayı sağlayan, altında iki uzun kaydırağı bulunan, çekimsiz ya da at, köpek, rengeyiği ile çekimli arazi aracıdır. Kızaklı köpek yarışında köpek çekimli köpek kızağı kullanılır.

Formulaz tahta arabalarla yapılan bir yarış organizasyonudur. Adı Formula 1 yarışlarından esinlenerek oluşturulmuştur. Buna karşın yarış tümüyle yöreye özgü geleneksel kültürü içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz tahta</span>

Bir beyaz tahta kalıcı olmayan işaretler için parlak, genellikle beyaz bir yüzeydir. Beyaz tahtalar tebeşir kullanılan kara tahtalara benzer, ancak yüzeylerindeki işaretlerin hızlı işaretlenmesini ve silinmesini sağlayan daha pürüzsüz bir yüzeye sahiptir. Yazmak için beyaz tahta kalemi kullanılır. Beyaz tahtaların popülaritesi 1990'ların ortalarında hızlı bir şekilde arttı ve birçok ofis, toplantı odası, okul sınıfı ve diğer çalışma ortamlarında bir fikstür haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Bülten tahtası</span>

Bir bülten tahtası, örneğin, istenen öğelerin reklamını yapmak, satışını yapmak, olayları ilan etmek veya bilgi vermek için kullanılan genel bir mesajdır. Bülten tahtaları genellikle mesajların eklenmesini ve kaldırılmasını kolaylaştırmak için mantar gibi bir malzemeden, ayrıca kara tahta veya beyaz tahta gibi bir yazı yüzeyinden yapılır. Bir pano ve yazı yüzeyini birleştiren bir bülten tahtası, birleşik bülten tahtası olarak bilinir. Bülten tahtaları tamamen dijital alanda da olabilir ve bilgisayar ağlarına yerleştirilebilir, böylece insanlar bülten tahtası sisteminde olduğu gibi diğer kişilerin okuması ve görmesi için mesaj bırakabilir ve silebilir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan'da turizm</span>

Bulgaristan'da turizm ülke ekonomisine önemli bir katkıda bulunuyor. Doğu ve Batı'nın kavşağında yer alan Bulgaristan, Traklar, Yunanlar, Romalılar, Doğu Romalılar veya Bizanslılar, Slavlar, Bulgarlar ve Osmanlılar gibi birçok medeniyete ev sahipliği yaptı. Ülke, nispeten küçük ve kolay erişilebilir bir bölgeye dağılmış turistik yerler ve tarihî eserler bakımından zengindir. Bulgaristan, deniz kenarı ve kış tatil beldeleriyle dünyaca ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Rubu tahtası</span>

Rubu tahtası ya da sinüs kadranı, Batlamyus’un yüksekliklerin ölçülmesi için öngördüğü büyük çaplı duvar kadranlarından ilham alınarak İslâm astronomları tarafından geliştirilmiş ve asırlarca kullanılmış bir araçtır. İslâm dünyasında bilinen en eski duvar kadranı 5 m. yarıçapında olup milâttan sonra IX. yüzyılda Şam'da kullanılmıştır. X. yüzyılda Rey şehrinde Hâmid b. Hıdır el-Hucendî tarafından yapılan ve “es-Südüsü’l-fahrî” adı verilen 20 m. çapındaki duvar kadranı bilinmektedir. Uluğ Bey’in XV. yüzyılın ilk yarısında yaptırmış olduğu 40 m. çapındaki kadran Semerkant’taki gözlem evinde kullanılmıştır. Rubu tahtası olarak adlandırılan taşınabilir kadranlar ilk defa XI veya XII. yüzyıllarda adı bilinmeyen Müslüman bir astronom tarafından muhtemelen Mısır’da gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Torstein Horgmo</span>

Torstein Horgmo Norveçli snowboardcudur.

1080 ° Snowboarding Nintendo EAD tarafından geliştirilen ve Nintendo tarafından yayınlanan bir 1998 snowboard video oyunudur. Nintendo 64 için piyasaya sürüldü ve 2008'de Wii'nin Sanal Konsolu için yeniden yayınlandı. Oyunda, oyuncu üçüncü şahıs bakış açısıyla beş snowboardçudan birini, sekiz seviye üzerinde zıplamak ve numaralar yapmak için bir düğme kombinasyonu kullanarak kontrol ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Jetigen</span>

Jetigen, Kazak zitheridir. Çin guzhengi, Japon koto, Kore gayageum, Moğol yatga, Vietnam đàn tranh, Sundanese kacapi ve Kazak jetigen dahil olmak üzere diğer Asya enstrümanlarıyla ilgilidir. En eski jetigen türü yedi telli idi ve tahta parçadan oyulmuş uzun kutuya benziyordu. Bu tür jetigen, üst sondaj tahtasına ve pimlere sahip değildi. Teller enstrümanın dış tarafından elle gerilirdi. Daha sonra jetigenin üst kısmı ahşap iskandil tahtası ile kaplanmaktadır. İpler bazen at kılından yapılırdı. Aşıklar iki taraftan her ipin altındaydı. Onları hareket ettirerek dizeyi ayarlamak mümkün oldu. Aşıklar birbirine yaklaştırılırsa nağme yükseliyor, ayrılsa nağme düşüyordu. Tel akordu pimler ve destekler hareket ettirilerek yapılmıştır. İlk enstrümanlar, tahtadan oyulmuş dikdörtgen bir kutu şeklini aldı ve üstüne teller gerildi. Daha sonra ayrı bir iskandil tahtası eklenmiş ve her bir teli iskandil tahtasından kaldırmak için hareketli destekler kullanılmıştır. Her desteğin ipi boyunca konumu, o ipin notasının perdesini belirlemektedir.

2022 Kış Olimpiyatları'nda kadınlar slalom müsabakası, 9 Şubat'ta Yanqing Bölgesi'ndeki Yanqing Ulusal Alp Disiplini Merkezi kayak merkezinde bulunan "Ice River" parkurunda gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Deer Valley</span> Wasatch Rangede bulunan bir Alp kayak merkezi

Deer Valley, Wasatch Range'de bulunan bir alp kayak merkezidir. Salt Lake City'nin doğusunda bulunur. Lüks olanaklarıyla tanınan tesis, sürekli olarak Kuzey Amerika'daki en iyi kayak merkezleri arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çimbulak</span> Almatıda bir kayak merkezi

Çimbulak veya diğer bilinen adıyla Şımbulak, Kazakistan'ın Almatı şehrinde bulunan bir kayak merkezidir. Orta Asya bölgesinin en büyüğü olan kayak merkezi, Trans-İli Ala Dağları'ndaki Medeu Vadisi'nin üst kısmında, deniz seviyesinden 2.200 metre yükseklikte yer alır. Medeo yolu ile Almatı'nın yaklaşık 25 kilometre güneyindedir. Ilıman iklimi, bol güneşli günleri ve kış boyunca bol miktarda kar yağması nedeniyle popülerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.