İçeriğe atla

Laz Ralli

Laz Ralli, tahta arabalarla yapılan bir yarış organizasyonudur.

Tarihçe

Yöreye özgü olan tahta araba kültürü Lazlar arasında "piari oktimaşe" adıyla bilinmekteydi.[1] Laz Ralli yarışması ilk kez 2012 yılında Rize'nin Çamlıhemşin ilçesindeki Dikkaya köyünde Formulaz festivalinden esinlenilerek Mekaleskirit Köyleri Sosyal Yardımlaşma Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği tarafından düzenlendi.[2] O tarihten itibaren her yıl organize edilmesi planlandı. 2020 yılına kadar her yıl düzenlenen organizasyon, COVID-19 pandemisi nedeniyle 2020 ve 2021 yıllarında organize edilmedi. Festival 2022'de yeniden organize edilmeye başlandı.[3]

Organizasyon

Yarışmada 9-15 (çocuk), 16-40 (genç) ve 40-80 (veteran) olmak üzere 3 farklı yaş kategorisi bulunmaktadır. Yarışma mantar tabancanın ateşlenmesiyle başlar.[4] Pist kenarlarında Lazca ve Türkçe uyarı yazıları yer almaktadır.[5] 2016 yılında çocukların yarıştığı pist 350 metre, gençlerin yarıştığı pist 500 metre ve veteranların yarıştığı pist 1 kilometre uzunluğundaydı.[6] 2022 yılında ise veteranlar ve çocuklar 200 metre, gençler ise 1 kilometre uzunluğundaki parkurda yarıştı.[7] 2012 yılında birincilik ödülü tahra adıyla bilinen balta türüydü. 2015 yılında ise birinciye kupa ve saman balyası verildi.[8] Viraj kazalarındaki yaralanmaları azaltmak için saman balyaları kullanılmaktadır.

Organizasyonda tahta araba yarışına ek olarak belirlenen süre içerisinde (7-8 dakika) en iyi muhlamayı yapma yarışması ve kız çocukların yöresel kıyafetler giyerek katıldığı bir güzellik yarışması da yapılmaktadır.[9]

Kurallar

Yarışmada kullanılan araçlarda fren sistemi haricinde metal kullanılmamalı ve aracın uzunluğu 1.7 metreden uzun olmamalı. Yarışmacılar kendi araçlarını kendileri yapmalı.

Kaynakça

  1. ^ Ebru Hasibe, Tanju Aslışen (Eylül 2021). "Kültüre Özgü Çocuk Oyunlarının İncelenmesi Örnekleriyle Laz Kültürü: Rize Ardeşen Örneği". dergipark.org.tr. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 
  2. ^ "Formulaz'a rakip çıktı: Laz ralli!". demokrathaber.org. 24 Ağustos 2012. 21 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 
  3. ^ "Rize'de tahta arabalar "Laz Ralli"de yarıştı". ntv.com.tr. 1 Eylül 2022. 21 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 
  4. ^ "Rize'de 'Laz Ralli Tahta Araba Yarışları' bu yılda nefes kesti". ihavideo.com.tr. 30 Ağustos 2022. 21 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 
  5. ^ "'Laz Ralli' nefes kesti!". star.com.tr. 9 Ağustos 2013. 21 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 
  6. ^ "Rize'deki Laz Ralli yarışları nefes kesti". haberturk.com. 6 Temmuz 2016. 21 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 
  7. ^ "'Laz Ralli'de 13. heyecan". sozcu.com.tr. 17 Eylül 2023. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 
  8. ^ "'Laz Ralli' nefes kesti". dunya.com. 19 Temmuz 2015. 21 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 
  9. ^ "'Laz Ralli' adı verilen geleneksel tahta araba yarışları düzenlendi". haberturk.com. 30 Ağustos 2022. 21 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Atletizm</span> spor dalı

Atletizm; koşu, yürüyüş, atma ve atlama branşlarını içeren; bir pist veya sahada yapılan dünyanın en eski sporlarından biridir. Bu tür fiziksel aktiviteler, çağlar boyunca tüm dünyada yaygın ilgi görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Çayeli</span> Rizenin ilçesi

Çayeli, Rize ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Park</span> İstanbulda yarış pisti

İstanbul Park, Türkiye'nin İstanbul ilinin Tuzla ilçesinde, Akfırat mevkiinde bulunan dünya standartlarındaki yarış pistidir. 2003 yılında temeli atılan pist, dünyanın en büyük spor organizasyonlarından biri olan Formula 1 yarışlarına 2005-2011 yılları arasında, 2020 ve 2021'de toplamda 9 yarışa ev sahipliği yapmıştır. Toplam 2 milyon 215 bin m2'lik bir alanı kaplayan bir tesistir. Önce pistin adı İstanbul Speed Park konmak istenmiş ancak toplumun Türkçe duyarlılığı sayesinde pistin adı İstanbul Park'a çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Elvan Abeylegesse</span> Etiyopya kökenli Türk atlet

Hewan Abeye, Elvan Abeylegesse veya Elvan Can, Türkiye ve Avrupa rekoru sahibi Etiyopya asıllı Türk orta ve uzun mesafe koşucusu.

<span class="mw-page-title-main">Lazca</span> Laz halkı tarafından kullanılan dil

Lazca Türkiye'nin Doğu Karadeniz kıyı şeridinde Rize ilinin Pazar ilçesinde bulunan Melyat Deresi'nden itibaren ve Gürcistan'ın Türkiye ile paylaştığı Sarp köyüne uzanan bölgede yaşayan Laz halkı tarafından konuşulan ve eski Kolhis dilinin devamı olduğu düşünülen Zanik bir Güney Kafkas dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Seslikaya, Ardeşen</span>

Seslikaya, Rize ilinin Ardeşen ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Eskiarmutluk</span>

Eskiarmutluk, Rize ilinin Ardeşen ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Hoşdere, Ardeşen</span>

Hoşdere, Rize ilinin Ardeşen ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Çınarlı, Fındıklı</span>

Çınarlı, Rize ilinin Fındıklı ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">2010 Kış Olimpiyatları</span>

2010 Kış Olimpiyatları ya da resmî adıyla XXI Kış Olimpiyat Oyunları 12 - 28 Şubat 2010 yılında Vancouver, Britanya Kolumbiyası, Kanada'da düzenlenen oyunlardır. Bazı yarışmalar yakındaki Whistler şehrinde yapılmıştır. Olimpiyat oyunları ve Paralimpik oyunları Vancouver Organizasyon Komitesi tarafından düzenlenir. Paralimpik Oyunları 12 - 21 Mart 2010 tarihleri arasında planlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bahreyn Uluslararası Pisti</span>

Bahreyn Uluslararası Pisti kalkış yarışları, GP2 ve Bahreyn Grand Prix gibi organizasyonlara ev sahipliği yapan 2004 yılında açılmış motor sporları pisti. 2004'te Bahreyn'de düzenlenen Grand Prix Orta Doğu'da düzenlenen ilk yarış olmuştur. 2006 yılından beri, Avustralya kökenli V8 Supercar yarışları, Desert 400 adı altında, bu pistte düzenlenmektedir. 24 Saat yarışları da Bahreyn pistindeki bir başka etkinliktir.

<span class="mw-page-title-main">Bahattin Sofuoğlu</span> Türk motosiklet yarışçısı

Bahattin Sofuoğlu, Türk motosiklet yarışçısı. Sinan ve Kenan Sofuoğlu'nun ağabeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Şirinyer Hipodromu</span> İzmir, Türkiyede bir hipodrom

Şirinyer Hipodromu, İzmir'in Buca ilçesinde yer alan at yarışı pistidir. Adnan Menderes Havalimanı'na 15 kilometre mesafede olup, batısında Koşu Tren İstasyonu bulunmaktadır.

Formulaz tahta arabalarla yapılan bir yarış organizasyonudur. Adı Formula 1 yarışlarından esinlenerek oluşturulmuştur. Buna karşın yarış tümüyle yöreye özgü geleneksel kültürü içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Alptekin Işıkalp</span>

Alptekin Işıkalp, Türk ralli pilotu.

İzmir Park Yarış Pisti, eski adıyla Ülkü Park, Türkiye'nin İzmir ilinin Bornova ilçesinde bulunan motor sporları yarış pistidir. 1997'de hizmete giren tesis 245.000 m2 alana sahiptir. 2,186 km uzunluğu ile ülkenin en uzun ikinci yarış pistidir.

<span class="mw-page-title-main">Umman'da turizm</span>

Umman, Arap Yarımadası'nda bir ülkedir. Umman'da turizm 2000'li yıllarda önemli ölçüde büyüdü ve 2013 raporunda ülkenin en büyük endüstrilerinden biri olacağı öngörülüyordu. 2018 yılında Umman, dünyanın dört bir yanından yaklaşık 4.2 milyon turist çekti, bunun 898.000'i diğer Arap ülkelerinden geldi, 2017'de 2.1 milyon ziyaretçiyle büyük bir artış meydan geldi.

<span class="mw-page-title-main">Yas Marina Pisti</span>

Yas Marina Pisti 2009 yılından beri Formula 1 Abu Dabi Grand Prixsinin yapıldığı pisttir. Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkenti Abu Dhabi'nin dışında Yas Adası üzerinde kuruludur. Hermann Tilke tarafından tasarlanan pist, FIA Grade 1 lisansına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Türkkan</span>

Ali Türkkan, Türk ralli pilotudur. Tarihin en genç Türkiye Ralli Şampiyonu.

<span class="mw-page-title-main">Gola Kültür Sanat ve Ekoloji Derneği</span>

Gola Kültür Sanat ve Ekoloji Derneği veya kısaca GolaDer, 2006 yılında İstanbul'da Refika Kadıoğlu tarafından kurulmuş, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlama, çevreci bilincin artması, iklim kriziyle mücadele, yerel kültür bilincinin artması ve Lazcanın yaşatılmasını amaçlayan, kadınların liderlik ettiği bir dernektir. Derneğin kurucu ekibinin çoğunluğu, kendilerini Laz veya Hemşinli olarak tanımlayan, Doğu Karadeniz'de büyümemiş kişilerden oluşmaktadır. Dernek, her sene Yeşil Yayla Festivali'ni organize etmektedir. Festival, ekolojik ve kültürel değerleri korumayı amaçlamakta ve yöresel üretim ile bölge ekonomisine destek olmayı amaçlamaktadır. Festivalin sponsorlarından The Christensen Fund adlı vakfın ABD kökenli olması, festivalin Laz milliyetçiliğini tetiklemek amacıyla düzenlediğine ilişkin komplo teorileri yayılmasına neden olmuştu. Organizasyonda yer alan gruplardan Kardeş Türküler'in Kürtçe şarkı söylemesi Kürt milliyetçiliği ile, Helesa'nın Hemşince şarkı söylemesi ile Ermeni milliyetçiliği ile ilişkilendirilmişti. Buna bağlı olarak festivalin Hemşin bölümü iptal edildi. Derneğin merkezi 2021 yılında Rize, Fındıklı'ya taşındı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.