İçeriğe atla

Laz Enstitüsü

Laz Enstitüsü
AmaçLaz kültürünü koruma, geliştirme ve yeniden üretme
MerkezHalitağa Caddesi No:32, Kadıköy, İstanbul
Resmî dillerLazca ve Türkçe
Başkanİsmail Avcı Bucaklişi
Resmî sitelazenstitu.com

Laz Enstitüsü, Lazların dilinin, kültürünün ve tarihinin korunması, geliştirilmesi ve yeniden üretilmesi amacıyla 17 Mayıs 2013'te kurulmuş bir enstitüdür.[1] Aynı sene içerisinde Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı ile Laz Enstitüsü arasında imzalanan protokol ile birlikte eğitimcilere Lazca eğitmenlik dersleri verilmeye başlanmıştır.[2] Bunun sonucunda Millî Eğitim Bakanlığı ortaokul müfredatında yer alan seçmeli derslere Lazca eklenmiştir. Enstitünün çalışmaları sonucunda 2014 yılından beri Boğaziçi Üniversitesinde seçmeli Lazca dersi verilmektedir.[3]

Enstitü, ilk Lazca gazete Mçhita Murutsxi'nin ilk sayısının yayın tarihi ile Kâzım Koyuncu'nun doğum gününe atfen 7 Kasım'ı "Lazca Günü" ilan etti.[4]

Kaynakça

  1. ^ Erhan Öztürk (27 Kasım 2013). "Laz Enstitüsü horonlarla açıldı". sabah.com.tr. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2019. 
  2. ^ ""Öğrencilerde Lazcanın ayrı bir dil olduğu bilinci oluştu"". bianet.org. 12 Ekim 2020. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  3. ^ Korkmaz, Doğan, Ramazan, Gürkan (2016). Endangered Languages of the Caucasus and Beyond. BRILL. s. 95. ISBN 9004328696. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2019. 
  4. ^ "Laz Enstitüsü, 7 Kasım'ı Lazca Dil Günü ilan etti". Bianet. 9 Kasım 2021. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

İstanbul Üniversitesi (İÜ), ana yerleşkesi İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan, Türkiye'nin en eski devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı</span> Devlet konservatuvarı

Ankara Devlet Konservatuvarı, günümüzde Hacettepe Üniversitesine bağlı olan müzik ve sahne sanatları okulu.

Köy enstitüsü, Türkiye'de ilkokul öğretmeni yetiştirmek üzere 17 Nisan 1940 tarihli ve 3802 sayılı yasa ile açılan okul türü. Tamamen Türkiye'ye özgü olan bu eğitim projesini 28 Aralık 1938 tarihinde Millî Eğitim Bakanı olan Hasan Âli Yücel bizzat yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Kabardeyce</span> Türkiye, Ürdün, İsrail ve Rusyada konuşulan bir Kuzeybatı Kafkas dili

Kabardeyce, Kabardey Çerkesçesi veya Doğu Çerkesçesi, çoğunluğu Kabartay-Balkarya'da yaşayan Kabardeylerin ve Besleneylerin konuştuğu Çerkes dilleri grubundan bir dildir. Adigece ile karşılıklı anlaşılabilirlik düzeyi yüksektir. Kabardeyce, Rusya'ya bağlı Kabardey-Balkar ve Karaçay-Çerkes cumhuriyetlerinde kullanılan resmî diller arasındadır. Bunun dışında Suriye, Ürdün, Türkiye ve Rusya'daki Krasnodar ve Stavropol Kraylarında konuşulmaktadır. Kabardeyceyi 1 milyon civarında insanın konuştuğu tahmin edilmektedir. Kabardeyce 1924 öncesinde Arap alfabesini, 1924-1936 arası Latin alfabesini kullanmıştır. 1936'dan beri Kiril alfabesini kullanmaktadır. Kaberdeyce, diğer tüm Kuzeybatı Kafkas dilleri gibi karışık bir dilbilgisi sistemine sahiptir. Kabardeycenin dört ana lehçesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Lisesi</span> İstanbulda lise

Sankt Georg Avusturya Lisesi ve Ticaret Okulu, İstanbul'un Karaköy semtinde bulunan 1882 yılında kurulmuş bir özel yabancı lisedir. İdari kadrosunun ve öğretmenlerinin çoğunluğu Avusturyalılardan oluşan okulda ders öğretim dili Almancadır, ancak Türkiye Coğrafyası, Türk Tarihi, Türk Kültürü ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersleri Türkçe olarak verilir. Ayrıca 5 yıl zorunlu İngilizce ve 4 yıl süreli seçmeli Fransızca eğitimi verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lazca</span> Laz halkı tarafından kullanılan dil

Lazca Türkiye'nin Doğu Karadeniz kıyı şeridinde Rize ilinin Pazar ilçesinde bulunan Melyat Deresi'nden itibaren ve Gürcistan'ın Türkiye ile paylaştığı Sarp köyüne uzanan bölgede yaşayan Laz halkı tarafından konuşulan ve eski Kolhis dilinin devamı olduğu düşünülen Zanik bir Güney Kafkas dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Âli Yücel</span> Türk politikacı ve eğitimci (1897–1961)

Hasan Âli Yücel, Türk felsefe öğretmeni, eski millî eğitim bakanı, Köy Enstitüleri'nin kurucusudur.

Kilis 7 Aralık Üniversitesi,

Reşat Şemsettin Sirer ya da Ömer Reşat Sirer, Türk siyasetçi ve bürokrat. 1941 yılından, 1953 yılındaki ölümüne kadar Cumhuriyet Halk Partisi üyesi olarak kaldı. İsmet İnönü tarafından Milli Eğitim Bakanı olarak 1946 yılında atandı. Köy enstitülerinin kapatılmasında önemli bir role sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Düzce Üniversitesi</span> Düzcede kurulu devlet üniversitesi

Düzce Üniversitesi, 1 Mart 2006 tarihli ve 5467 sayılı yasayla, Düzce'de kurulmuş bir devlet üniversitesidir. Üniversite, Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nin Düzce çevresindeki kampüsünden ayrılarak, yeni bir üniversite kurulmasıyla meydana gelmiştir.

Türkiye'de eğitim sistemi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununa dayanan; Milli Eğitim Bakanlığı ve bünyesindeki kamu tüzel üst sistemlerce yönetilen bir sistemdir. Amaç: Okullarda okuyan Türk vatandaşlarının sistemin ilkeleri doğrultusunda bir vatandaş olabilmesini sağlamaktır. Türkiye Cumhuriyeti'nde kadın ve erkek her vatandaş için 12 yıllık eğitim mecburidir. Bu eğitim sisteminde eğitimini tamamlayan her öğrenciye "Ortaöğretim Diploması" verilir.

<span class="mw-page-title-main">Hasanoğlan Köy Enstitüsü</span> Tükiyedeki bir Köy Enstitüsü

Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü, Türkiye'de açılan 15. köy enstitüsüdür. 1941-1947 yılları arasında hizmet vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">İskender Tsitaşi</span> Laz dilbilimci, yazar ve eğitmen

İskender Tsitaşi, Laz dilbilimci, eğitmen, yazar ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Milli Savunma Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Milli Savunma Üniversitesi (MSÜ), 31 Temmuz 2016 tarihinde Millî Savunma Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan askerî yükseköğretim kurumudur. Üniversitede eğitim ve öğretime 12 Şubat 2017 tarihinde Hava Harp Okulu'nda yapılan törenle başlanmıştır.

Türkmen Devlet Ekonomi ve Yönetim Enstitüsü, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir üniversitedir. 1980 yılında Sovyetler Birliği döneminde kurulmuş olup 2009 yılına kadar Türkmen Millî Ekonomi Enstitüsü adıyla bilinmekteydi. Türkmenistan'ın en üst düzey ekonomik yükseköğretim enstitüsüdür.

Türkiye'de din dersleri, ilkokul 4'ten lise son sınıfa kadar her yıl okul müfredatında Anayasa'nın 24. maddesinin 4. fıkrası gereği olarak zorunlu olarak yer alan ve çoğunlukla İslam dininin Sünni mezhebi anlatılan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) dersini ve lise müfredatında yer alan çeşitli ilişkili seçmeli dersleri kapsar. Türkiye'de okullarda din dersi, 1928'den 1940'ların sonuna kadar müfredata dahil edilmemiş, sonrasında ise seçmeli bir ders olarak okullara konulmuştur. 12 Eylül Darbesi'nden sonra ise din dersleri Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi adıyla ilkokul 4'ten lise sona kadar yeni Anayasa'nın 24. maddesinin 4. fıkrası gereği zorunlu hale getirilmiştir. DKAB dersine ek olarak, 2012'den itibaren liselerde seçmeli olarak "Kur’an-ı Kerim", "Hz. Muhammed’in Hayatı" ve "Temel Dini Bilgiler” dersleri de ilave edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Konfüçyüs Enstitüsü</span>

Konfüçyüs enstitüleri, Çin'deki yükseköğretim kuruluşları ile diğer ülkelerde bulunan yükseköğretim kuruluşları arasında sürdürülen kamu eğitim ortaklıklarıdır. Bunlar, Çin Hükûmeti'ne bağlı Hanban örgütünün düzenlediği ve kısmen finanse ettiği ortaklıklardır. Enstitülerin belirtilen amacı Çin dili ve kültürünü tanıtmak, Dünya çapında yabancı dil olarak Çince eğitimini desteklemek ve kültür alışverişlerine olanaklar sağlamaktır.

<span class="mw-page-title-main">Laz kültür hareketi</span>

Laz kültür hareketi, Lazlarda etnisite olma bilincinin kültürel eyleme yönlendirilmesini ifade eden süreçtir. Günümüzde Lazların çoğunluğu kendilerini önce Türk, sonra Laz olarak kabul etmekte ve Laz kültür hareketine katkı sunmayıp Türk milliyetçiliğine yönelmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Alparslan Savunma Bilimleri ve Millî Güvenlik Enstitüsü</span> Askerî eğitim enstitüsü

Alparslan Savunma Bilimleri ve Millî Güvenlik Enstitüsü 2022 yılında Alparslan Savunma Bilimleri Enstitüsü ile Millî Savunma ve Güvenlik Enstitüsünün birleştirilmesiyle kurulmuştur.

Bu maddede, PKK'nın sivillere yönelik saldırı eylemlerinin kronolojisi listelenmektedir.