Köpek ; köpekgiller (Canidae) familyasına ait, görünüş ve büyüklükleri farklı 400'den fazla ırkı olan, etçil bir memelidir. Bozkurt'un alt türlerinden biri olan köpek, tilki ve çakallarla da yakın akrabalardır. Kedilerle birlikte dünyanın en geniş coğrafyaya yayılan ve en çok beslenen iki evcil hayvanından biridir. 2001 yılı tahminlerine göre dünyada 400 milyondan fazla köpek vardır.
Layka, Dünya yörüngesine çıkan ilk hayvan olan Sovyet uzay köpeğidir. Moskova sokaklarından toplanan melez bir köpek olan Layka, 3 Kasım 1957 tarihinde fırlatılan Sputnik 2 uzay aracının yolcusu olarak seçildi.
Afgan Tazısı, av köpeği ve süs köpeği olarak yetiştirilen köpek ırkı. Afganistan kökenli olan Afgan Tazısı, kayalık arazide güçlü sıçrayışlar ve apansız dönüşler yapmaya elverişli bedeniyle kolayca hareket edebilen, görerek iz süren tazılar grubundaki birkaç av köpeği ırkından biridir.
Köpek ırkı, köpek türünün ırkları.
Uluslararası Kinoloji Federasyonu (FCI), merkezi Belçika'da bulunan uluslararası köpek yetiştirme kulübüdür.
Spitz; sık ve uzun kürklü; dik ve sivri kulaklı; kuyruğu geriye (sırtına) doğru kıvrılan bazı kuzeyli ırkların toplandığı bir köpek grubu. Chow chow, Pomeranian ve samoyed bu gruba örnek verilebilir. ABD'de spitz sözcüğü zaman zaman küçük cüsseli ve uzun, beyaz kürklü tüm köpekleri tanımlamakta kullanılır.
Haski; kutup bölgelerinde, özellikle kızak köpeği olarak çalışmak için kullanılan köpek'ler için genel bir terimdir. Kızaklı köpek yarışı'nda da sık kullanılır. Bu köpeklerin gri kurtla olan genetik yakınlığı bulunmaktadır. Aynı zamanda artık soyu tükenmiş Taimyr kurdu, Sibirya kurdu, Grönland köpeği ve daha az ölçüde Shar-Pei ve Fin Spitz irkları ile de ilişkilidirler.
Kurt köpeği tabiri ile şunlardan biri kastedilmiş olabilir:
- Kurt-köpek kırması
- Kurda benzeyen köpekler:
- Kuzeyli ırklar
- Alman kurdu
- Akita
- Sibirya kurdu (Haski)
- Alaska kurdu (Malamut)
- Kurt avında kullanılan köpekler:
- Borzoy
- İrlanda kurt köpeği
Sputnik 2, dünya yörüngesine fırlatılan ikinci uydu. Sovyetler Birliği tarafından 3 Kasım 1957 tarihinde fırlatılan uydu, uzaya çıkan ilk canlı olan Layka adında bir köpek taşımaktaydı. 500 kg ağırlığındaki uydu, 4 metre uzunluğunda ve çapı 2 metreydi. Uyduda ayrıca radyo vericileri, bir telemetri sistemi, bir programlama ünitesi, kabin için bir yenileme ve ısı kontrol sistemi ve bilimsel ekipmanlar bulunuyordu. Ayrı ve mühürlenmiş bir bölmeye ise Layka yerleştirilmişti.
Layka veya Laika aşağıdaki anlamlara gelebilir:
- Layka, Dünya yörüngesine çıkan ilk canlı ve orada ölen ilk hayvan olan bir Sovyet uzay köpeği.
- Layka, Rus ve İskandinav köpek cinsi.
- Laika, Britanyalı alternatif rock grubu.
- Laika , Nick Abadzis tarafından oluşturulan çizgi roman.
- Laika (şirket), Amerikan animasyon stüdyosu.
Av köpekleri ya da avcı köpekleri, çok iyi koku alan ve kuş avı esnasında avcılara istikamet göstererek, avları ürküterek ya da bulup getirerek yardımcı olan köpekler. Av köpekleri dünyadaki bazı önemli köpek kulüpleri tarafından kabul edilen köpek gruplarından birisidir. American Kennel Club'a (AKC) göre av köpeği grubuna örnek olarak pointerler, retrieverler, setterler, spanieller ile vizsla ve Weimaraner gibi bazı diğer ırklar verilebilir. Av köpekleri canlı ve hareketli hayvanlardır, bu nedenle ev köpeği olarak beslenildiklerinde sık ve yorucu egzersizlere gereksinim duyarlar.
Süs köpekleri veya oyuncak köpekler, sadece insanlara dostluk etmesi için yetiştirilmiş köpekler. AKC, TKC gibi başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur. UKC'de süs köpekleri yerine refakatçi köpekler grubu, ve FCI'da refakatçi ve süs köpekleri bulunur. Süs köpekleri geçmişte saray halkının yanlarında gezdirebilmesi için küçük, taşınabilir ve iyi huylu olacak şekilde üretilmişlerdir. Hâlen günümüzde de aristokrat çevrelerde tercih edilirler.
Malta köpeği veya Maltese yaklaşık 2800 yıl öncesine dayanır. Maltese kelimesinin sonuna Terrier kelimesini ekleyenlerin aksine uluslararası bir kuruluş olan FCI'a göre ırkın adı Maltese'dir. Maltese ırkı köpeklerin Malta'da üretildiği düşünülmesine rağmen bu Maltese'in anavatanının Malta olduğu anlamına gelmez. Maltese kelimesi Sami dillerinde bulunan "Malat" kelimesinden gelmektedir. Malat, liman gibi anlamlara gelmektedir. Kökeni esasında orta akdenizdir. FCI'a göre 9. Grup olan refakatçi, süs köpeği grubunda değerlendirilir. Yetişkinleri yaklaşık 24 cm yüksekliğinde (gövde) ve 3–4 kg ağırlığındadır. Irkın spesifik özelliği şunlardır; Uzun beyaz tüylü, siyah iri gözlü. Maltese; siyah burunlu, siyah göz çevresi olan, siyah dudaklı, siyah pati yastıklı, siyah tırnaklı bir köpek ırkıdır. Sarkık kulaklı ve ufak vücutludur. Burunda depigmente ve siyah dışı renk tolore edilmez. Diskalifiye sebebidir. Çok az tüy döktüğünden dolayı non-alerjik köpeklerdir.
Çoban köpekleri, sürülerin "idaresinde" kullanılan köpekler. Bu yönleriyle öncelikli görevleri sürüleri "korumak" olan bekçi ve koruma köpeklerinden ayrılırlar. Çoban köpekleri grubu, dünyadaki başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur.
İşçi köpekler veya iş köpekleri; çok çeşitli ve zaman zaman ince detaylı işlerde insanlara yardımcı olmak üzere yetiştirilmiş köpekler. Bekçilik, rehberlik, yakın koruma, yük çekme ve arama-kurtarma gibi işlerde kullanılırlar. Cüsseleri genelde orta boy ile büyük boy arasında değişir. Hemen hemen hepsi sağlam yapılı, kaslı köpeklerdir. İşçi köpekleri güçleri, dikkatleri, zekaları ve sadakatleri ile meşhurdurlar.
Bekçi ve koruma köpekleri, canlıları veya gayrimenkulleri korumak üzere yetiştirilen köpekler. Bu gruba örnek olarak doberman, bulmastif, Anadolu çoban köpeği, Kangal, akbaş, Napoli mastifi, Saint Bernard ve rottweilerler verilebilir. Alman kurdu, çoban köpeği kategorisinde değerlendirilmesine rağmen dünyada yaygın olarak kullanılan polis, asker ve bekçi köpeklerindendir. Bazı ufak ve gürültücü ırklar da fiziksel koruma sağlamasalar da uyarı görevini yerine getirebilirler.
Kuzeyli ırklar; dünyanın kuzey bölgelerine has, çoğunluğu kurda benzeyen, soğuğa dayanıklı işçi köpeklerini kapsayan köpek grubu. Spitz grubundaki köpeklerin çoğu kuzeyli ırklardır. Kuzeyli ırklara örnek olarak akita, Alaska Malamutu, Chow Chow ve Sibirya kurdu (haski) verilebilir.
Köpek Irkları ve Kinoloji Federasyonu (KIF), Türkiye'yi Dünya Köpek Federasyonunda (FCI) -Tam Üye olarak- temsil etme yetkisine sahip kuruluş. 2006 yılında kurulmuştur ve FCI'da Türkiye'yi 2010 yılından beri temsil etmektedir. FCI'yı temsil eden dünya genelindeki 99 kinoloji kurumundan birisidir. Türkiye'de KIF'a üye 25 ırk derneği vardır.
Brezilyalı teriyeri Brezilya'da geliştiren bir köpek ırkıdır. Birkaç teriyerden birisi ve Brezilya'nın dünya çapında tanınan iki yerli ırkından biridir.
Yakut Laykası Saha (Yakutya) Cumhuriyeti'nin anavatanı Arktik sahilin olan işçi köpek ırkından bir türdür. Başlıca yaşam alanı Kolyma, Indigirka, Yana ve Lena'nın haliçleridir. İşlevsellik açısından, Yakut Laykası bir ren geyiği, çoban köpeği (olenegonka), avcı köpeği ve bir kızak köpeği olarak hizmet edebilir. Eylül 2019'da FCI, cinsi resmen kabul etti.
