İçeriğe atla

Lavinia (mitoloji)

Promptuarii Iconum Insigniorum­'da Lavinia
Sunaktaki Lavinia (y. 1565), Mirabello Cavalori Lavinia'nın saçlarının bir savaş alameti olarak alev aldığı ancak kendisi için güzel günlerin müjdecisi olacak anı tasvir ediyor.

Lavinia, Roma mitolojisinde Latinus ve Amata'nın kızı ve Aeneas'ın son karısıdır.[1]

Mitoloji

Latinus, artık ihtiyarlamıştı ve erkek vârisi yoktu ama komşu liderlerin çoğunun talip olduğu Lavinia adında büyüleyici bir kızı vardı. Lavinia ailesinin de isteğiyle bu liderler arasından, Rutul kavminin kralı Turnus'ta karar kıldı. Turnus'un teyzesi Amata, Lavinia'yı ona vermeyi vadetmişti.[2] Vergillius'un anlatımına göre; Latinus'un rüyasına giren babası Faunus, onu uyarmış ve müstakbel kocasının yabancı bir ülkeden geleceğini söylemişti. Bu birliktelikten dünyaya boyun eğdirecek bir ırk doğacaktı:[3]

"Verme bir Latin'e kızını oğlum, güvenme düzenlenen

Gelin odasına, yarar umma bundan; geliyor bir

Yabancı güvey göklere çıkaracak soyumuzun ününü,

Sürecek gündoğumundan günbatımına egemenliği,

Kaplayacak enginden engine yeryüzünü torunlarının

Yasaları, ayakları altında bütün karaları."[4]

Tanrıların sunaklarında yapılan bir kurban sırasında, Lavinia'nın saçları alev alır; bu, Lavinia için parlak günlerin müjdesi, Latinler içinse savaşın alametidir:

Yakıyordu sunağın üstünde kutsal ışıldakları.

Ayakta, babasının yanında duran kız, Lavinia.

Görülmedik olay! Sarar uzun saçlarını yalımlar,

Çatırdayan, bütün süstakılarını kapsayan, yakan.

Yanar görkemli başlığı, yanar uzun saçları,

Değerli takılarla süslü giysileri. Görülür kızaran

Yalım çevrintileriyle yangını tüm konağa yaydığı.

Bir korkunç olayın belirtisi sayıldı bu görüntü,

Yorumladılar yazgıyı, parlak bir ün sağlayacak,

Kız, büyük savaşa sürüklenecek halk, diye.[5]

Lavinia belki de en unutulmaz anını Aeneis­'in 7. Kitabının 69-83. satırlarında yaşıyor. Rüya kehanetinden ve kehanet anından kısa bir süre sonra Aeneas, Kral Latinus'a çeşitli hediyeler taşıyan elçiler gönderir. Kral Latinus, Aeneas'ın rüyada gördüğü o yazgılı kişi olduğunu düşünür:

Bir kızım var, engeldir yurttaşımla evlenmesine

Yazgı, göksel yasalar, bilicilerden gelen uyarılar.

Gerekli görülüyor yabancı, soylu bir delikanlı.

Latium'a dışardan gelen, ünümüzü yıldızlara çıkaracağı

Söylenen. Yazgının buyruğu, benim düşüncem budur,

Sanırım kendisidir bu genç, iş olursa kıvanırım.[6]

Aeneas, kurduğu şehre Lavinia'nın şerefine Lavinium adını verdi.[1] Aeneis­'te Lavinia ile Aineias'ın herhangi bir çocuğunun adı geçmemektedir ama mitograflar, Aineias'ın ölümünden sonra Lavinia'nın Kral Latinus'un başçobanı Tyrrhus'un yanında sığındığını ve onun evinde Silvius'u dünyaya getirdiğini anlatır.[7][8] Bunun üzerine Askanios, Lavinium şehrini üvey kardeşine bıraktı ve Alba'yı kurmaya gitti. Ama Askanios çocuksuz öldüğünden, kendisinden sonra yerine geçmesi için ölmeden önce Silvius'u çağırdı.[1]

Roma'nın kuruluşuna ilişkin bir gelenek, Lavinia'yı Aimilia adında bir kızın annesi yapar ve bu kızın Mars'tan Romulus adında bir oğlu olduğunu ileri sürer. Nihayet, sırf Yunan esinli bir efsane Lavinia'nın rahip Anios'un kızlarından biri olduğunu, bir kadın kâhin olarak Aineias'ı batı yolculuğunda takip ettiğini ve kahramanın Lavinia şehrini kurduğu yerde öldüğünü anlatır.[1]

Diğer eserlerde

Ursula K. Le Guin'in 2008 tarihli romanı Lavinia, antik İtalya'da bir kralın kızı olan Lavinia'nın hayatını, Aeneas ile olan ilişkisini detaylandırarak ele alır. Yazar, eseri birinci şahıs anlatıcı üslubuyla kaleme alır.[9]

Lavinia ayrıca babası Kral Latinus'la birlikte Dante'nin İlahi Komedya­'sında yer almaktadır:

Gördüm Camilla'yı, Penthesilea'yı;

Diğer bir köşede Kral Latinus'u

Oturuyordu yanında Lavinia, kızı.[10]

Ayrıca Floransalı yazar Giovanni Boccaccio'nun 1361-62'de yazdığı, tarihî ve mitolojik kadınların biyografilerinden oluşan bir koleksiyon olan De mulieribus claris­'te görülür.[11]

Kaynakça

Özel

  1. ^ a b c d Grimal 2012, s. 424
  2. ^ Grimal 2012, s. 787
  3. ^ Bulfinch, Thomas (2018). Klasik Yunan ve Roma Mitolojisi. İnkılâp Kitabevi. s. 235. ISBN 978-975-10-3247-8. 
  4. ^ Vergilius 1995, s. 187
  5. ^ Vergilius 1995, s. 186
  6. ^ Vergilius 1995, s. 192
  7. ^ Grimal 2012, s. 791
  8. ^ Grimal 2012, s. 716
  9. ^ Higgins, Charlotte (22 Mayıs 2009). "Review: Lavinia by Ursula Le Guin". The Guardian. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.  (İngilizce)
  10. ^ Dante Alighieri (2020). "Kanto IV – 125-126". İlahi Komedya - Cehennem. Alfa Yayınları. s. 65. ISBN 978-605-038-057-6. 
  11. ^ Boccaccio, Giovanni (2003). Famous Women. I Tatti Renaissance Library. 1. Virginia Brown tarafından çevrildi. Cambridge, MA: Harvard University Press. s. xi. ISBN 0-674-01130-9.  (İngilizce)

Genel

  • Vergilius (1995), Aeneas, İsmet Zeki Eyüboğlu tarafından çevrildi, Payel Yayınları, ISBN 975-388-082-0 
  • Grimal, Pierre (2012), Mitoloji Sözlüğü - Yunan ve Roma, Kabalcı Yayınevi, ISBN 978 975 997 204 2 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ursula K. Le Guin</span> Amerikalı yazar (1929-2018)

Ursula Kroeber Le Guin, aralarında kendi yarattığı Hain ve Yerdeniz kurgusal evrenlerinde geçen bilimkurgu ve fantezi eserlerinin de bulunduğu spekülatif kurgu çalışmaları ile tanınmış Amerikalı yazardır. İlk eseri 1959 yılında yayımlanan Le Guin'in edebiyat kariyeri neredeyse altmış yıl sürmüş ve bu süre zarfında yirmi roman ve yüzden fazla kısa öykünün yanı sıra çeviri, eleştiri, şiir, tiyatro, çocuk ve genç edebiyatı ürünleri de ortaya koymuştur. Genellikle bir bilimkurgu ve fantezi yazarı olarak tanımlanan Le Guin aynı zamanda "Amerikan Edebiyatının önemli bir sesi" olarak anılmıştır. Kendisi ise daha çok bir "Amerikan romancısı" olarak bilinmeyi tercih ettiğini söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma</span> İlk Çağın en büyük ve en güçlü medeniyeti

Antik Roma, MÖ 9. yüzyılda İtalya Yarımadası'nda kurulan Roma şehir devletinden doğarak tüm Akdeniz'i çevreleyen bir imparatorluk hâline gelen medeniyetin adıdır. Yaklaşık 2.200 yıl boyunca varlığını sürdürmüş olan Roma uygarlığı bir monarşiden oligarşi ve cumhuriyetin bileşimi bir demokrasiye ve daha sonra da otokratik bir imparatorluğa dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Niobe</span>

Niobe, "Frigyalı", hatta "Frigya Kralı" olarak anılan, ancak Frigya ülkesinin en batı ucunda, günümüzde İzmir-Manisa arasındaki Spil Dağı ve Yamanlar Dağı çevresinde, dağ ile aynı adı taşıyan, ancak günümüze çok az izi erişmiş Sipylus kenti merkezli olarak hüküm sürmüş Tantalus'un ve eşi Dione'nin kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aeneis</span> Vergilius tarafından yazılan epik şiir

Aeneis, Romalı şair Vergilius'un Roma İmparatorluğu'nun destanı sayılan epik destanı. Destanın ana kişisi olan Aeneas, Troyalı bir kahramandır. Aeneas, efsanalere göre Ankhises'le Afrodit'in oğludur, Truva krallar soyundan gelir ve Hektor'un kuzenidir. Truva'nın Yunanlara karşı savunulmasında önemli bir rol oynamış ve başarılarıyla bir tek Hektor'u geçememiştir. Homeros; Aeneas'ın bu ikinci adam durumundan hoşnut olmadığından söz eder. Sonraki efsanelerde Truva'ya ihanet ettiği görüşü de bu sözlerden doğmuştur. Bununla birlikte efsanesinin daha yaygın biçiminde hayatta kalan Truvalıların önderi olarak gösterilir. Her iki durumda da Aeneas savaştan sağ çıkmayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Petrarca</span>

Francesco Petrarca, İtalyan hümanist ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Roma Krallığı</span> Antik Romada kralların hüküm sürdüğü dönem

Roma Krallığı, Antik Roma döneminde Roma şehri ve topraklarının monarşi ile yönetildiği dönemdir. Efsaneye göre Roma'yı Romulus ve Remus kardeşler kurmuştur. Eski çağ tarihçileri, Roma Krallığı'nın başlangıcı olarak MÖ 753 tarihini verirler. Roma’nın krallık dönemi politik tarihi hakkında bilinenler oldukça azdır. Arkeolojik bulgulara göre Roma krallık döneminde geniş caddelerin ve görkemli yapıların inşa edilmeye başlandığı büyük bir şehir olma yolundaydı. Roma henüz bu dönemde Latium bölgesinde yaşayan Latin şehirleri birliğinin önderiydi. Etrüskler, üzerinde egemenlik kurdukları Latin köylerini birleştirip Roma kentini kurarken yerli halkı kentin kurulmasında zorla çalıştırmışlar. Bu durum iki toplumun arasını açmıştır. Latin halkının zamanla güçlenen aristokratları, iki buçuk yüzyıl sonra ayaklanarak MÖ 509 yılında Etrüsk kralını kovmuşlar ve Roma Cumhuriyeti'ni kurmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Aeneas</span> Kral Ankhises ile Aphroditenin oğlu ve Troia kahramanlarından biri

Aeneas, Kral Ankhises ile Aphrodite'nin oğlu ve Troya kahramanlarından biridir. Latin Şair Vergilius'un Aeneis isimli şaheserinin konusu oldu ve bu Anadolulu prens, Roma'nın millî kahramanı ve İmparator Augustus'un atası sayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Helenus</span>

Yunan mitolojisinde Helenus kibar ve zeki bir kâhindi.

Alba Longa Merkezi İtalya'da bulunan, Roma'nın 19 km güneydoğusundaki Alba Tepeleri'nde konumlanmış bir Latin şehriydi. Latin Ligi'nin kurucusu olan ve başını çeken bu şehir, Roma Krallığı tarafından MÖ 7. yüzyılda yok edilmiş ve sakinleri Roma'ya yerleşmeye zorlanmıştır. Efsaneye göre, Romulus ve Remus, Roma'nın kurucuları, Alba Longa'nın kraliyet soyundan gelmektedir. Virgil'in Aeneis'ine göre bu ikili, Aeneas'ın, yani Venüs'ün oğlunun soyundan gelmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Kadmos</span>

Yunan mitolojisinde, Kadmos ya da Cadmus( ')' efsanevi Boeotia'daki Thebai şehrinin kurucusudur ve Fenikelidir. Perseus ve Bellerophon'la birlikte ilk Yunan kahramanıydı ve Herakles'ten önceki en büyük kahraman ve canavar avcısıydı. Yaygın olarak Fenike prensi olduğu belirtilir, kral Agenor'un ve kraliçe Tire'li Telephassa'nın oğluydu, kardeşi Phoenix, Cilix ve Europa idi. Kadmos'un soyağacı Zeus'a dayanmaktadır. Başlangıçta, Zeus tarafından Fenike kıyılarından kaçırılan kız kardeşi Europa'yı bulup Tire'ye geri götürmek için kraliyet ailesi tarafından yolculuğa gönderildi. İlk anlatımlarda, Kadmos ve Europa, Phoenix'in çocuklarıydı. Kadmos, aslen onun onuruna Cadmeia akropolisi olarak adlandırılan Yunan şehri Thebai'yi kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Diomidis</span> Yunan Mitolojisinde Argos Kralı

Diomedes ya da Diomede Truva Savaşı'na katılmasıyla tanınan Yunan mitolojisinde bir kahramandır.

Bu liste Aziz Çalışlar'ın 2 ciltlik Tiyatro Oyunları Sözlüğü'nün birinci cildinde yer alan oyunları kapsar. Yazar kitabında yer alan oyunları seçerken üç ölçütü gözettiğini belirtir. Bu ölçütler:

<span class="mw-page-title-main">Dido ve Aeneas</span>

Dido and Aeneas İngiliz Barok stilinde muzik bestecisi Henry Purcell tarafından Nahum Tate'un İngilizce liberetto ile hazırlanan bir prolog ve 3 perdeden oluşan bir opera eseridir. Eserin ilk temsili 1688 yazından sonra Londra'da Chelsea'de bulunan bir özel kız okulu olan "Josias Priest Yatılı Kız Okulu"'nda temsil edilmiş ve ilk halka açık temsili bir mask olarak kraliyet sarayında yapılmıştır. Bu opera librettosunun konusu Antik Romalı şair yazar Vergilius'in klasik Truva'li kahramanı olan Aeneas eserinin IV. Kitap'ından uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Latinus</span> Yunan ve Roma mitolojisi karakteri

Latinus, Yunan ve Roma mitolojisi karakteri.

<span class="mw-page-title-main">Anna Perenna (mitoloji)</span>

Anna Perenna veya Anna Parenna Antik Roma'da ihtiyar bir kadın olarak tasvir edilen ve 14 Mart'ta festivali düzenlenen tanrıça. Ovidius'a göre Anna Perenna, Bovillae'de doğan ve Capitol Tepesi'nin etrafında yaşayan, yoksullara sabahları ekmek pişirip dağıtan ve elleri titreyen ihtiyar bir kadındır. Bu davranışından dolayı Romalılar onun heykelini dikmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Roma'nın kuruluşu</span> Efsanevi öykü

Roma'nın kuruluşu arkeolojiden ve filolojiden faydalanılarak araştırılabilirse de, bizzat Antik Romalılardan miras kalan geleneksel anlatılar şehrin en erken tarihini efsaneler ve mitlerle örülü bir şekilde açıklar. Bu mitlerin en tanınmışı, Roma mitlerinin belki de en ünlüsü, dişi bir kurt tarafından emzirilen Romulus ve Remus kardeşlerin hikâyesidir. Bu hikâye daha sonraları, zamanda daha geri giden bir hikâye ile uzlaştırılıp, ikisi birlikte ikili bir söylence oluşturmuştur. Zamanda daha geriye giden bu hikâyeye göre Troyalı mültecî Aeneas İtalya'ya kaçmış ve burada oğlu Iulus aracılığıyla Roma soyunu başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pharsalia</span>

Pharsalia ya da bir diğer adıyla Bellum Civile, Romalı şair Marcus Annaeus Lucanus'un başyapıtı olarak kabul edilen şiir. Bellum Civile adı eski çağdaki biyografilerden ve el yazmalarından elde edilmişken Lucanus ise yapıtından dokuzuncu kitabın 985. dizesinde Pharsalia diye söz etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Camilla (mitoloji)</span> Aeneisde adı geçen, Volscili Kral Metabus ve Casmillanın kızları

Camilla, Virgil'in Aeneis adlı eserinde adı geçen, Volsci'li Kral Metabus ve Casmilla'nın kızlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Polidoros (Truva)</span>

Polydorus veya Polydoros, "çok-armağanlı"), Truva Kralı Priamos'un en genç oğludur. Homeros, annesinin Laothoe olduğunu söylerken, daha sonraki kaynaklar annesinin Hekabe olduğunu belirtmiştir. Polydorus, rolü ve hikâyesi farklı gelenek ve kaynaklarda önemli ölçüde farklılık gösterdiğinden, mitin akışkan doğasına bir örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Alekto</span>

Alecto, Yunan mitolojisindeki Erinyelerden biridir.