İçeriğe atla

Lavender Menace

Lavender Menace ("Lavanta Tehdit"), bir takım lezbiyen radikal feministten oluşan, New York şehrindeki 1 Mayıs 1970 tarihinde düzenlenen Second Congress to Unite Women ("Kadınları Birleştirmek İçin İkinci Konferans") ile feminist hareketin daha geniş platformundan lezbiyenler ile lezbiyen konularının hariç tutulmalarını protesto etmek amacı ile kurulan enformel bir grup idi. Üyelerinin arasında Karla Jay, Martha Shelley, Rita Mae Brown, Lois Hart, Barbara Love, Ellen Shumsky ile Michela Griffo var idi; üyelerin çoğu Gay Liberation Front (GLF) veya National Organization for Women (NOW) üyeleri idi.

Kökenleri

"Lavender Menace" ifadesinin kökeni ile ilgili mite göre ifade ilk kez 1969'da, lezbiyenlik ile bağlantıların NOW ve yükselmekte olan kadın hareketine tehdit oluştuklarını hisseden NOW başkanı Betty Friedan tarafından kullanılmıştı. Friedan ile diğer heteroseksüel feministler bu bağlantıların feministlerin ciddi siyasi değişim kazanabilme yeteneklerine zarar verebileceğinden ve lezbiyenlere ilişkin "erkeksi" ve "erkeklerden nefret etme" basmakalıplarının hareketi azletmek için kolay bir yol sağlamalarından korkuyorlardı. Friedan'ın idaresi altında NOW, kendini lezbiyen gayelerinden uzaklaştırmayı çalıştı; örneğin, Kasım 1969'daki First Congress to Unite Women ("Kadınları Birleştirmek İçin İlk Kongre")'in sponsorlar listesinden Daughters of Bilitis (DOB)'in New York branşını hariç tuttu. Friedan'ın yorumları ve DOB'yi sponsorlar listesinden çıkartma kararı, Şubat 1970'te lezbiyen feminist Rita Mae Brown'ın NOW'daki kendi yönetsel meslek pozisyonundan sinirli bir şekilde istifa etmesine yol verdi.[1][2]  15 Mart 1970'te heteroseksüel radikal feminist Susan Brownmiller bir New York Times Magazine makalesinde Friedan'ın "lavanta tehdidi" hakkındaki yorumlarını alıntılarak onun endişelerini "muhtemelen bir lavanta dikkat dağıtıcı, fakat herhangi bir net ve mevcut tehlike yoktur" şeklinde azletti. "Lavender Menace" ifadesinin lezbiyenliği kötüleyici bir şekilde tanımlamak için sonradan NOW tarafından kullanılmasına rağmen lezbiyenlerin sahiplendikleri olumlu bir terim olarak icat edilmişti.

Brownmiller sonradan makalede yazdıklarını, kendini Friedan'ın homofobisinden uzaklaştırmak için bir espri olarak kullanmayı niyet ettiğini iddia etti,[1][3] fakat bazı lezbiyen feministler (özellikle Michela Griffo) onun yorumlarını "kırıcı bir aşağılama"[1] ve "Susan'ın homofobisi veya gizli eşcinselliği - yani lezbiyenlere hakaret ederek kendini bizden uzaklaştırması - için kanıt"[3] olarak algıladılar, çünkü önemli konulardan dikkat dağıtıp bu esprinin lezbiyenleri hareketin önemsiz bir kısmı olarak azlettiğini hissettiler.

Second Congress to Unite Women

Rita Mae Brown kendi bilinç yükseltme grubuna önerdi ki lezbiyen radikal feministler Brownmiller'ın yorumları ile Friedan'ın kamunun önüne sürdüğü şikâyetlerine karşılık olarak eylem düzenlesinler. Bu grup 1 Mayıs 1970'te New York şehrinde düzenlenen ve programına herhangi bir açık lezbiyen içermemiş Second Congress to Unite Women'i hedef olarak almaya karar verdi.[3] Kongrenin açılış oturumu için lezbiyenler ile lezbiyen sorunlarının yükselmekte olan kadın hareketinin önemli parçaları olarak bilinç yükseltme amacı ile mizahî ve şiddetsiz yüzleştirme kullanan bir zap eylemi planladılar. "The Woman-Identified Woman" ("Kadın Kimlikli Kadın") isimli on paragraflık bir manifesto hazırladı ve tüm grup üyeleri için mor rengi boyanmış ve üstüne "Lavender Menace" sözcükleri basılmış tişörtler yaptılar.[4] Zap'in düzenleyicileri ve katılımcıların birisi Karla Jay, neler olduğunu bu şekilde anlatıyor:

En sonunda hazır idik. Second Congress to Unite Women 1 Mayıs saat 19:00'da Manhattan'ın West Seventh Street'teki Intermediate School 70'te başladı. Yaklaşık üç yüz tane kadın sıra hâlinde konferans salonun içine yürüdü. İlk konuşmacının mikrofona tam çıktığı anda GLF üyesi Jesse Falstein ile Michela [Griffo] lambaları kapattı ve mikrofonun fişini söktüler. (Bir gün önce mekânı incelemişlerdi, böylece bütün düğmelerin nerede oldukları ve nasıl çalıştıklarını öğrenmişlerdi.) Ben seyircilerin ortasına konulmuştum ve her iki merdivenden koşan komplocu yandaşlarımı duyabiliyordum. Bazıları gülüyordu, bazıları da başkaldırı çığlıkları atıyorlardı. Michela ile Jesse lambaları tekrar açınca merdivenler sıra hâlinde duran, kendi Lavender Menace tişörtlerini giyen ve bizim yaptığımız pankartları tutan on yedi tane lezbiyen ile dolu idi. Bazıları seyircileri onların arasına katılmaya davet etti. Ben ayağa kalkıp "Evet! Evet kardeşlerim! Kadın hareketinden dolayı mecburen gizli kalmaktan sıkıldım" diye bağırdım. Seyircilerin iğrenmeleri aleyhine giydiğim uzun kollu kırmızı bluzun düğmelerini çözüp üstümden çıkarttım. Bluzun altında bir Lavender Menace tişörtü giyiyordum. Merdivenlerdeki diğer katılımcıların arasına girdiğimde kahkahalar çıkmıştı. Sonra Rita [Mae Brown], seyircilere "Bizim aramıza kim katılmak ister?" diye çağırdı.

Birçok seyirci "Ben! Ben!" diye cevap vermeye başladı.

Sonra Rita, üstündeki Lavender Menace tişörtünü çıkarttı. Seyirciler yine şok oldu fakat o tişörtün altında bir tane daha var idi. Yine kahkahalar. Seyirciler bizim tarafımızda idiler.[5]

Bu ilk gösteriden sonra "Tehdit"ler, teksir makinesi ile basılmış "The Woman-Identified Woman" kopyalarını dağıttılar ve sahneye çıkıp lezbiyenlerin konferanstan hariç tutulmalarından ne kadar sinirli olduklarını anlattılar. Planlama komitesinin birkaç üyesi sahneyi geri alıp özgün programa geri dönmeye teşebbüs etti, ancak dirençli Menace üyeleri ile kendi desteklerini alkışlar veya yuhalamalar ile belli eden seyircilerin karşısında vazgeçti. Grup ile seyirciler, mikrofonu kullanarak feminist hareketi kapsamında lezbiyenlik hakkında kendiliğinden oluşan bir dile getirme oturumu düzenlediler ve "zap"'e katılan birçok kişi ertesi gün lezbiyen hakları ve homofobi hakkında seminerlere öncülük etmeye davet edildi.[6] Kongreden hem heteroseksüel hem de eşcinsel kadınlar, kadınlara özel bir hemcins dans etkinliğine katıldılar.[DN 1][7]

Etkiler

"Lavender Menace" zap eylemi ile "The Woman-Identified Woman"'ın yayınlanması, ikinci dalga feminist hareketi için bir dönüm noktası ve lezbiyen feminizmin doğuş anı olarak anılırlar. Zapten sonra düzenleyicilerin birçoğu aktivizmlerine devam etmek için kalıcı bir örgüt kurmaya karar verdiler; buna "Radicalesbians" ismini vermeye karar verdiler. Eylül 1971'deki sonraki ulusal NOW konferansındaki delegeler, lezbiyenliği ile lezbiyen konularını "feminizm için meşru bir ilgi konusu" olarak tanıyan bir önerge kabul ettiler.[8]

1999'da Susan Brownmiller, "Lezbiyenler artık kadın hareketinde sessiz olmayacaklardı" diye yazarak etkiyi anlattı.[7] Karla Jay, anılarında bu eylemi "kendi varlığımızı ve ihtiyaçlarımızı kadın hareketine kabul ettirmek için lezbiyenlerin düzenledikleri en önemli tek eylem idi" diye anlattı ve bunun "sonraki yıllar boyunca lezbiyenliğin feminizm ile ilişkisini tamamen yeniden şekillendirdiğini" yazdı.[9] Ayrıca Jay, "bu zapin bir sürü eylemin sadece ilki olduğunu ve lezbiyen kurtuluşunun hemen durdurulmaz bir şekilde yükseldiğini hissediyorduk" diye yazdı.[10]

Dipnot

  1. ^ Hemcins dansları, Gay Liberation Front'ın hem erkek hem de kadın üyelerinin sıkça kullandıkları bir örgütsel ve sosyal araç idiler.

Kaynakça

  1. ^ a b c Brownmiller 1999, s. 82.
  2. ^ Jay 1999, s. 137-138.
  3. ^ a b c Jay 1999, s. 140.
  4. ^ Jay 1999, s. 140-142.
  5. ^ Jay 1999, s. 143. Özgün İngilizcesi: "Finally we were ready. The Second Congress to Unite Women got under way on May 1 at 7:00 PM at Intermediate School 70 on West Seventeenth Street in Manhattan. About three hundred women filed into the school auditorium. Just as the first speaker came to the microphone, Jesse Falstein, a GLF member, and Michela [Griffo] switched off the lights and pulled the plug on the mike. (They had cased the place the previous day, and knew exactly where the switches were and how to work them.) I was planted in the middle of the audience, and I could hear my coconspirators running down both aisles. Some were laughing, while others were emitting rebel yells. When Michela and Jesse flipped the lights back on, both aisles were lined with seventeen lesbians wearing their Lavender Menace T-shirts and holding the placards we had made. Some invited the audience to join them. I stood up and yelled, "Yes, yes, sisters! I'm tired of being in the closet because of the women's movement." Much to the horror of the audience, I unbuttoned the long-sleeved red blouse I was wearing and ripped it off. Underneath, I was wearing a Lavender Menace T-shirt. There were hoots of laughter as I joined the others in the aisles. Then Rita [Mae Brown] yelled to members of the audience, "Who wants to join us?" "I do, I do," several replied. Then Rita also pulled off her Lavender Menace T-shirt. Again, there were gasps, but underneath she had on another one. More laughter. The audience was on our side."
  6. ^ Jay 1999, s. 144.
  7. ^ a b Brownmiller 1999, s. 98.
  8. ^ "Feminist Chronicles - 1971" (İngilizce). Feminist.org. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011. 
  9. ^ Jay 1999, s. 137.
  10. ^ Jay 1999, s. 145.

Bibliyografya

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lezbiyen</span> homoseksüel kız veya kadın

Lezbiyen, başka bir kadına fiziksel ve/veya duygusal çekim hisseden kadındır. Lezbiyen, eşcinsel kadın anlamına gelmektedir. Hem kadınlara hem de erkeklere çekim hisseden kadınlar ise biseksüeldirler. Kişinin kendini tanımlaması veya kendine biçtiği cinsel kimlik, davranışlarıyla örtüşmüyor olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

Ayrılıkçı feminizm kadın ve erkek arasındaki cinsel farklılıkların giderilemeyeceği inancına bağlı olarak heteroseksüel ilişkileri desteklemeyen bir feminizm türüdür. Ayrılıkçı feministler, genellikle, erkeklerin feminist harekete katkı yapamayacağına ve iyi niyetli erkeklerin dahi ataerkilliğin dinamiklerini birebir kopya ettiklerine inanırlar. Ayrılıkçı feministler, enerjilerini kullanmayı ve diğer kadınlarla olan bağlarını kuvvetlendirmeyi ataerkil çerçevenin dışından dolaşarak gerçekleştirmeye çalışırlar. Bu durum, çok tipik olarak politik ve sosyal hedefleri elde etmek için yalnızca kadınlarla çalışmayı, sadece kadınları içeren yaşam alanları ve aileler oluşturmayı, çalışma yaşamında ise erkekler için/erkeklerle birlikte çalışmamayı ve erkek çalışan tutulmamasını içerir.

<i>Mulholland Çıkmazı</i> 2001 çıkışlı Amerikan–Fransız yapımı film

Mulholland Çıkmazı, yönetmenliğini ve senaristliğini David Lynch'in üstlendiği; psikolojik gerilim, gizem ve dram türlerindeki 2001 çıkışlı bir Amerikan-Fransız filmidir. Başlıca rollerinde Naomi Watts, Laura Elena Harring ve Justin Theroux yer alır. Kara film unsurları, ilgisiz gibi görünen fakat birbirleriyle bağlantılı vinyetler ve gerçeküstü öğeler barındıran film, Los Angeles'a gelip halasının evinde kalırken hafızasını kaybedip aynı evde saklanan Rita ile karşılaşan ve onunla arkadaş olan Betty Elms adlı, gözü yükseklerde bir oyuncunun hikâyesini anlatır.

1999'da British Film Institute, Birleşik Krallık film ve televizyon dünyasından 1000 kişi arasında 20. yy.'ın en iyi 100 Britanya filmini içeren bir BFI 100 listesi oluşturmak amacıyla bir araştırma yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Stonewall ayaklanmaları</span> 1969da eşcinsel hakları adına New Yorkta kendiliğinden ortaya çıkmış olan isyanlar

Stonewall ayaklanmaları, ABD'nin New York şehrinin Greenwich Village semtinde yer alan Stonewall Inn adındaki bir bara 28 Haziran 1969'da yapılan bir polis baskınından sonra başlayan bir dizi gösteri ve direniş eylemleridir. Bu gösteriler ABD tarihinde eşcinsellere ve cinsel azınlıklara baskı uygulayan bir sisteme karşı ilk açık direniş olarak tanımlanmaktadır. Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere tüm dünyadaki eşcinsel hakları hareketini tetikleyen olay olarak da kabul edilir.

Rita Mae Brown, Amerikalı yazardır. İlk yazdığı romanı Yakut Orman ile tanınır. 1973'te yayımlanan bu roman, yayımladığı döneme göre olağandışı olarak açık bir şekilde lezbiyen temalara değindi. Brown ayrıca bir gizemli roman yazarı ve senaristtir.

Zap, 1970'ler boyunca ABD'de kullanıma giren bir tür doğrudan eylemdir. Gey kurtuluş grubu Gay Activists Alliance'ın popüler ettiği zap, hem eşcinseller hem de heteroseksüellerin dikkatlerini LGBT haklarına çevirmek amacı ile bir kamu şahsiyeti utandırmak için tasarlanan gürültülü bir kamu gösteri idi.

<span class="mw-page-title-main">Dorothy Allison</span>

Dorothy Allison, Amerikalı yazardır. Eserlerinde; sınıf çatışması, cinsel istismar, çocuk istismarı, feminizm ve lezbiyenizm gibi konuları işlemiştir. Kendisini bir lezbiyen kadın olarak tanımlamıştır. Lambda Edebiyat Ödülleri de dahil olmak üzere birkaç ödüle layık görülmüştür. Allison, 2014'te Güneyli Yazarlar Cemiyeti'ne seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nde LGBT tarihi</span>

Amerika Birleşik Devletleri'nde LGBT tarihi, 20. yüzyıla kadar cezai takibat, toplumsal kınama ve ayrımcılığın karşısında kendi cinsel yönelimlerini çoğunlukla ancak gizlice ifade edebilen kişilerin tarihidir. İngilizcede "in the closet" ifadesine sebep olan bu gizlilik nedeniyle tarih araştırmacıları çoğunlukla yetersiz kaynaklarla çalışmaya zorundalar. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar eşcinsel kadınların hayatları yeterince belgelenmemiştir. Eşcinsel topluluğu, eşcinsellerin kendilerini ifade edebildikleri altkültürel ortamlardan oluştu ve bunun daha 20. yüzyılın ilk yıllarında var olduğu tespit edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Audre Lorde</span> Amerikalı yazar (1934 – 1992)

Audrey Geraldine Lorde ya da bilinen ismiyle Audre Lorde,, Amerikalı bir yazar, feminist, kadıncı, kütüphaneci ve sivil hakları korumak için uğraşan eylemci.

Feminist etik, geleneksel etik teorilerinin, çoğunlukla erkek egemenliğinde olduğu için, kadının ahlaki deneyimine az değer verildiği inancına dayanan bir etik yaklaşımdır ve bu nedenle etiği dönüştürmek için bütüncül bir feminist yaklaşımla yeniden şekillendirmeyi seçer.

Carol Hanisch, Amerikalı radikal feminist. New York Radikal Kadınları ve Redstockings'in önemli bir üyesiydi. En çok tanınıp popülerleşen sözü, 1970 tarihli bir makalesinin de adı olan Kişisel olan politiktir ifadesidir. Bununla birlikte Hanisch, 2006 yılında güncellendiği makalesinde, yeni bir giriş kaleme aldı, bu adı kendisinin vermediğini ve makalesi içinde de hiç kullanmadığını açıklayarak ifadenin sorumluluğunu almadığını yazdı. Bunun yerine, başlığın daha sonraki baskılarda ikinci yıldan itibaren Notes editörleri Shulie Firestone ve Anne Koedt tarafından yapıldığını açıklamıştır.

Feminizm tarihi, kadınlara eşit hakların sağlanmasını amaçlayan hareketlerin ve ideolojilerin kronolojik veya tematik anlatılarını içerir. Dünyanın dört bir yanındaki feministlerin sebepleri, hedefleri ve niyetleri ; zamana, kültüre ve ülkeye bağlı olarak değişmiş olsa da çoğu Batılı feminist tarihçi, kadın haklarını elde etmek için çalışan tüm hareketlerin, feminizm terimini kendilerine uygulamamış olsalar bile feminist hareket olarak değerlendirilmeleri gerektiğini iddia ediyorlar. Diğer bazı tarihçiler "feminist" terimini modern feminist hareket ve onun devamıyla sınırlandırır ve daha önceki hareketleri tanımlamak için "protofeminist" etiketini kullanır.

(Barbara) Anne Cameron, Kanadalı romancı, şair, senarist, kısa öykü ve çocuk kitabı yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dolores Klaich</span>

Dolores Klaich, Amerikalı feminist yazar, aktivist, gazeteci ve eğitimci.

Phyllis Chesler Amerikalı bir yazar, psikoterapist ve College of Staten Island'da psikoloji ve kadın çalışmaları profesörüdür. Tanınmış bir ikinci dalga feminist psikolog ve en çok satan Kadınlar ve Çılgınlık (1972), With Child: A Diary of Motherhood (1979) ve An American Bride in Kabil: A Memoir (2013) dahil 18 kitabın yazarıdır. Chesler cinsiyet, akıl hastalığı, boşanma ve çocuk velayeti, taşıyıcı annelik, ikinci dalga feminizm, pornografi, fuhuş, ensest ve kadına yönelik şiddet gibi konular hakkında kapsamlı yazılar yazmıştır.

Feminist seksoloji, kadınların cinsel yaşamlarıyla ilgili olarak cinsiyet ve toplumsal cinsiyetin kesişimine odaklanan bir seksoloji çalışma dalıdır. Seksoloji, genel olarak psikanalizde büyük bir rol oynayan Freudcu teori üzerinden bir temele sahiptir. Seksolojinin bu spesifik alanı ise, klasik seksolojiden farklı olarak cinsellik deneyimlerini kapsayıcı olarak ele almaya ve geçmişte seksolojide ifade edilen sorunlu fikirleri yıkmaya çalışır. Feminist seksoloji, kapsayıcı seksoloji alanıyla birçok ilkede ortaktır; özellikle kadın cinselliği için belirli bir metod veya "normallik" önermeye çalışmaz, sadece kadınların cinselliklerini ifade ettikleri farklı, çeşitli yolları inceler ve not eder. Yeni ancak hızla büyüyen bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Kadın kurtuluş hareketi</span> Radikal feminist düşüncenin kolu

Kadın kurtuluş hareketi (WLM), 1960'ların sonlarında ortaya çıkan ve 1980'lere kadar özellikle Batı dünyasının sanayileşmiş ülkelerinde devam eden, dünya çapında büyük bir değişim yaratan, kadınların ve feminist entelektüalizmin siyasi bir hizalanmasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Trina Robbins</span> Amerikalı karikatürcü

Trina Robbins, Amerikalı karikatürist. Yeraltı çizgi roman hareketinin ilk katılımcılarından ve hareketteki ilk kadınlardan biriydi. Tamamen kadınlar tarafından yaratılan ilk çizgi roman olan 1970 yeraltı çizgi romanı It Ain't Me, Babe'in ortak yapımcılığını üstlendi. Wimmen's Comix kolektifini kurdu, Wonder Woman için yazdı ve Dope ve The Silver Metal Lover'ın uyarlamalarının yapımcılığını üstlendi. 2013 yılında Will Eisner Onur Listesi'ne alındı ve 2017 ve 2021'de Eisner Ödüllerini aldı.