İçeriğe atla

Latrotoksin

Latrotoksin, Latrodectus cinsi örümceklerin (dul örümcekler) ve aynı familyadaki Steatoda nobilis cinsinin en az bir türünün zehriinde bulunan yüksek moleküler kütleli bir nörotoksindir.[1] Latrotoksinler, zehrin ana aktif bileşenleridir ve latrodektizm semptomlarından sorumludurlar.

Latrotoksinler: α, β, γ, δ ve ε-latroinsektotoksinler olarak adlandırılan beş böcek öldürücü toksin, bir omurgalılara özgü nörotoksin olan alfa-latrotoksin ve kabukluları etkileyen bir toksin olan a-latrocrustatoksin şeklinde sınıflandırılırlar.[2]

α-Latrotoksin

En iyi çalışılan latrotoksin, duyusal ve motor nöronların yanı sıra endokrin hücrelerden (örneğin insülin salınımı için) nörotransmiterleri (asetilkolin dahil) salmak için presinaptik olarak etki eden alfa-latrotoksindir.[3] ~130 kDa proteinolan toksin esas olarak dimerize veya tetramerize formlarında bulunur.

α-Latrotoksin (α-LTX), Latrodectus cinsinin dul örümceklerinde doğal olarak bulunabilir. Bu örümceklerden en çok bilineni kara dul örümcekler olan Latrodectus mactans'tır.[4] Dul örümceklerin (Latrodectus) zehiri, seçici olarak omurgalıları, böcekleri veya kabukluları hedef alan birkaç protein toksini içerir. Bu toksinlerden biri α-latrotoksindir ve seçici olarak omurgalıları hedefler. Böceklerde ve kabuklularda etkisizdir. a-LTX, omurgalıların nöronal ve endokrin hücrelerine özgü reseptörler için yüksek afiniteye sahiptir.[5]

Toksisite

Farelerde α-LTX'in LD50'si (Ölümcül Doz 50) 20-40 μg/kg vücut ağırlığı şeklindedir.[5]

Latrodectus zehirinin çeşitli türler için mg/kg cinsinden LD50'si: kurbağa = 145, karatavuk = 5,9, kanarya = 4,7, hamamböceği = 2,7, civciv = 2,1, fare = 0,9, karasinek = 0,6, güvercin = 0,4, kobay faresi = 0,1 olarak saptanmıştır.[6]

Kaynakça

  1. ^ Dunbar (June 2020). "Venomics Approach Reveals a High Proportion of Lactrodectus-Like Toxins in the Venom of the Noble False Widow Spider Steatoda nobilis". Toxins (İngilizce). 12 (6): 402. doi:10.3390/toxins12060402. PMC 7354476 $2. PMID 32570718. 
  2. ^ Grishin EV (November 1998). "Black widow spider toxins: the present and the future". Toxicon. 36 (11): 1693-701. doi:10.1016/S0041-0101(98)00162-7. PMID 9792186. 
  3. ^ Südhof TC (2001). "alpha-Latrotoxin and its receptors: neurexins and CIRL/latrophilins". Annu. Rev. Neurosci. 24: 933-62. doi:10.1146/annurev.neuro.24.1.933. PMID 11520923. 
  4. ^ Südhof, TC (2001). "alpha-Latrotoxin and its receptors: neurexins and CIRL/latrophilins". Annual Review of Neuroscience. 24: 933-62. doi:10.1146/annurev.neuro.24.1.933. PMID 11520923. 
  5. ^ a b Ushkaryov, YA; Volynski, KE; Ashton, AC (April 2004). "The multiple actions of black widow spider toxins and their selective use in neurosecretion studies". Toxicon. 43 (5): 527-42. doi:10.1016/j.toxicon.2004.02.008. PMID 15066411.  Yazar eksik |soyadı2= (yardım)
  6. ^ Jelinek, GA (November 1997). "Widow spider envenomation (latrodectism): a worldwide problem". Wilderness & Environmental Medicine. 8 (4): 226-31. doi:10.1580/1080-6032(1997)008[0226:WSELAW]2.3.CO;2. PMID 11990169. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Biyoloji</span> canlıları inceleyen bilim dalı

Biyoloji ya da dirim bilimi, yaşamın bilimsel olarak incelenmesidir. Geniş bir kapsama sahip bir doğa bilimidir ancak onu tek ve tutarlı bir alan olarak birbirine bağlayan birkaç birleştirici teması vardır. Örneğin, tüm organizmalar, gelecek nesillere aktarılabilen genlerde kodlanmış kalıtsal bilgileri işleyen hücrelerden oluşur. Bir diğer ana tema ise yaşamın birliğini ve çeşitliliğini açıklayan evrimdir. Enerji işleme, organizmaların hareket etmesine, büyümesine ve çoğalmasına izin verdiği için yaşam için de önemlidir. Son olarak, tüm organizmalar kendi iç ortamlarını düzenleyebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yarasa</span> Chiroptera takımında sınıflandırılan memeliler

Yarasalar, ön ayakları kanat olarak uyarlanmış ve doğal olarak gerçekten uçabilen Chiroptera takımında sınıflandırılan memelilerdir. Yarasalar, üzerleri zar ve patagium ile kaplı çok uzun ve yayılmış parmaklarıyla kuşlardan daha kolay manevra yaparak uçabilirler. En küçük yaşayan memeli olduğu da iddia edilen yabanarısı yarasası 29 ila 34 mm. boyunda, 15 cm. kanat açıklığına sahip ve 2 ila 2,6 gram ağırlığındadır. En büyük yarasalar da "uçan tilki" adı verilen Pteropus cinsi yarasalardır. Acerodon jubatus türü 1,6 kg ağırlığındadır ve kanat açıklığı 1,7 m'yi bulur.

<span class="mw-page-title-main">Biyolojik mücadele (tarım)</span> zararlıların popülasyonlarını düşürmek için kimyasal maddeler yerine popülasyonlarını düşürecek diğer canlıların kullanılması

Biyolojik mücadele, zararlıların popülasyonlarını düşürmek için kimyasal maddeler yerine popülasyonlarını düşürecek diğer canlıların kullanılması. Kültür bitkilerinde zararlılar ve yabancı otlar aleyhine yaşayan organizmaları kullanmak suretiyle zararlı popülasyonu ekonomik zarar eşiği altında tutmak amacıyla yapılan çalışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Kaktüsgiller</span> bitki familyası

Kaktüs, Caryophyllales takımının 1750 kadar bilinen türüne ve yaklaşık 127 cinsine sahip Cactaceae bitki familyasının bir üyesidir. "Kaktüs" kelimesi Latince aracılığıyla, Theofrastos tarafından kimliği kesin olmayan dikenli bir bitki için kullanılan Antik Yunanca kelimesinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bor</span> sembolü B ve atom numarası 5 olan kimyasal element

Bor simgesi B ve atom numarası 5 olan kimyasal elementtir. Kristal formunda kırılgan, koyu, parlak bir metaloid; amorf formunda kahverengi bir tozdur. Bor grubunun en hafif elementidir, kovalent bağlar oluşturan üç değerlik elektronuna sahiptir, bu da borik asit, mineral sodyum borat, bor karbür ve bor nitrür gibi ultra sert bor kristallerini açıklar.

<span class="mw-page-title-main">Ototomi</span>

Ototomi hayvanların bir veya daha fazla uzvunun kendi kendine düşüp ayrılmasıdır. Genellikle, avcıdan kurtulmak için uygulanan bir özkorunma mekanizmasıdır. Kaybedilen uzuv sonradan yenilenebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İnsan beyni</span> insan sinir sisteminin ana organı

İnsan beyni, insan sinir sisteminin merkezi organıdır ve omurilikle birlikte merkezi sinir sistemini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Kapsaisin</span>

Kapsaisin (8-metil-N-vanilil-6-nonenamid), Biber cinsine ait bitkiler olan acı biberlerin aktif bileşenidir. İnsanlar da dahil olmak üzere memeliler için tahriş edici ve nörotoksin kimyasaldır ve temas ettiği herhangi bir dokuda yanma hissi üretir. Kapsaisin ve birkaç ilgili alkaloid'e kapsaisinoidler denir ve muhtemelen belirli memelilere ve mantarlara karşı caydırıcı olarak acı biber tarafından ikincil metabolitler olarak üretilir. Saf kapsaisin hidrofobik, renksiz, çok acı, seffaftan mumsu katıya değişen bir bileşiktir.

<span class="mw-page-title-main">Ateş (tıp)</span> vücut sıcaklığının yükselmesi ile karakterize olan yaygın tıbbi belirti

Ateş veya pireksi insanlarda, organizmanın enfeksiyona karşı savunma mekanizmasının bir belirtisidir ve vücut sıcaklığının hipotalamustaki sıcaklık set noktasının artması nedeniyle normal aralığı aşmasıyla ortaya çıkar. Normal sıcaklık için üzerinde mutabık kalınmış tek bir üst sınır yoktur: Kaynaklar insanlarda 37,2 ve 38,3 °C aralığında değerler kullanmaktadır. Set noktasındaki artış, artan kas kasılmalarını tetikler ve soğuk veya üşüme hissine neden olur. Bu durum, daha fazla ısı üretimine ve ısıyı koruma çabalarına yol açar. Set noktası sıcaklığı normale döndüğünde, kişi sıcak hisseder, kızarır ve terleme başlayabilir. Nadir olarak, ateş ateşli nöbeti tetikleyebilir, bu durum özellikle küçük çocuklarda daha yaygındır. Ateşler genellikle 41 ila 42 °C aralığını geçmez.

<span class="mw-page-title-main">Yılan ısırığı</span> Yılan Isırığı ve etkileri

Yılan ısırığı veya yılan sokması, yılanın dişleri ile sebep olduğu yaralanmadır. Yılanlar çoğu zaman avlarını ısırırlar, ancak sık görülmese de, genellikle savunma amaçlı olarak insanları ısırdıkları da olur. Çoğu yılan zehirsizdir ve avlarını genellikle zehir kullanmadan boğarak öldürürler. Bununla birlikte zehirli yılanlar -Antarktika haricinde- her kıtada bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yılan zehri</span> zehir

Yılan zehri, belli yılan türlerinin modifiye olmuş tükürük bezlerinde ürettiği salyadır. Zootoksin salgılayan salgı bezi, diğer omurgalılarda bulunan parotis bezinin değişikliğe uğramış halidir ve genellikle başın her iki yanında, gözlerin arkasında ve aşağısında yer alır. Bu zehrin, kılcal borular yoluyla oluklu veya borumsu dişlerden dışarı çıkıncaya kadar saklandığı alveolu sağlar. Yılan zehri birçok farklı enzim ve protein içerir. Bu proteinlerden çoğu insanlar için zararsızdır ancak bazıları toksindir.

<span class="mw-page-title-main">Enzim inhibitörü</span>

Enzim inhibitörü, bir enzime bağlanan ve onun etkinliğini azaltan bir moleküldür. Bir enzimin aktivitesini engellemek, bir patojeni öldürebildiği veya bir metabolik dengesizliği düzeltebildiği için, çoğu ilaç aslında birer enzim inhibitörüdür. Ayrıca herbisit ve pestisit olarak da kullanılırlar. Enzimlere bağlanan her molekül inhibitör değildir; enzim aktivatörleri enzimlere bağlanıp onların enzim aktivitesini artırırlar.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek ısırığı</span> Örümceğin avı dışında canlıları ısırması sonucunda meydana gelen yaralanma

Örümcek ısırığı, bir örümceğin avı dışında canlıları ısırması sonucunda meydana gelen ve tıbbi açıdan önemli komplikasyonlara yol açabilen yaralanmadır. Kurbanlar genellikle insanlar ve evcil hayvanlardır. Günlük hayatta karşılaşılan örümceklerin yarısı kadarı insan tenine girebilecek güçte kelisere sahiptirler. Isırıkların %98-99 kadarı zararsız olsa da daha nadiren semptomlar, nekrotik yaralara sistemik zehirlenmeye ve bazı durumlarda da ölüme kadar uzanabilmektedir. Potansiyel olarak ölümcül ısırıklara sebep olduğu bilinen dört cins bulunmaktadır.

<i>Bacillus thuringiensis</i> genellikle biyolojik pestisit olarak kullanılan, Gram-pozitif, toprakta yaşayan bir bakteri

Bacillus thuringiensis (Bt) genellikle biyolojik pestisit olarak kullanılan, Gram-pozitif, toprakta yaşayan bir bakteridir. B. thuringiensis çeşitli güve ve kelebek türlerinin tırtıllarının bağırsaklarında, yaprak yüzeylerinda, sucul ortamlarda, hayvan dışkısında, böcek popülasyonunun yoğun olduğu ortamlarda, un değirmenleri ve tahıl depolama tesislerinde doğal olarak bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan zehri</span> bir canlı tarafından salgılanan toksin

Hayvan zehri ya da venom, bir hayvanın bir diğerine zarar vermek için ürettiği bir veya daha fazla toksin içeren bir salgıdır. Venom, hem avcılarda hem de avlarda, hem omurgalılarda hem de omurgasızlarda olmak üzere çeşitli hayvanlar arasında ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan bilişi</span> insan olmayan hayvanların zekası

Hayvan bilişi, insan-olmayan hayvanların zihinsel kapasitelerini kapsayan bir alandır. Bu alanda kullanılan hayvan koşullandırma ve öğrenim çalışmaları, karşılaştırmalı psikolojiden geliştirilmiştir. Aynı zamanda etoloji, davranışsal ekoloji ve evrimsel psikolojinin etkisinde kalmıştır; bazen bu alandan bilişsel etoloji adıyla da bahsedilir. Hayvan zekası terimiyle ilişkilendirilen pek çok davranış aynı zamanda hayvan bilişinin de kapsamındadır.

<i>Phoneutria</i>

Phoneutria veya Brezilya Gezgin Örümceği, Ctenidae familyasına bağlı bir örümcek cinsidir.

<i>Theraphosa blondi</i> Theraphosidae familyasına ait dünyanın en büyük örümceği

Goliath kuşyiyeni, Theraphosidae familyasına ait bir örümcektir. Güney Amerika'da yaşar, kütle ve vücut uzunluğu bakımından dünyanın en büyük örümceğidir ve bacak açıklığına göre Dev avcı örümceğinden sonra ikinci sıradadır. Bacakları ile toplam uzunluğu 30 cm'e kadar çıkabilmektedir. Aynı zamanda Goliath tarantula veya Goliath kuş yiyen örümcek olarak da adlandırılır; theraphosidleri "kuş yiyen" olarak adlandırma uygulaması, Maria Sibylla Merian'ın sinek kuşu yiyen birini gösteren 18. yüzyılın başlarından kalma bir bakır gravüründen kaynaklanmaktadır. Örümceğin ismine rağmen, nadiren kuşları avlar.