İçeriğe atla

Latin Amerika İçin Bolivarcı İttifak

ALBA, Latin Amerika için Bolivarcı İttifakın kısa adı. Venezuela devlet başkanı Hugo Chavez Frias tarafından Küba'nın liderlerinden Fidel Castro ile birlikte oluşturulan, anti-emperyalist hassasiyetleri olan Latin Amerika ortak pazarı. ABD'nin bölgeyi sınırsızca sömürme çabası şeklinde algılanan Serbest Ticaret Antlaşması'na (FTAA) bir tepki olarak doğdu. İkili ticaretin para yerine mal veya hizmet takası ile yapılabilmesine olanak tanıyarak ambargo altındaki Küba ekonomisinin önünü açtı.

Bolivya devlet başkanı Evo Morales, Castro ve Chavez arasında yapılan ve henüz başkanlığı devralmamış olduğu için Nikaragua'nın Sandinist lideri Daniel Ortega'nın gözlemci olarak katıldığı Havana Görüşmeleri (2006) ile kurumsal bir karakter kazanmaya başladı. Bolivya'nın 29 Nisan 2006 tarihinde katılımı ile 3 üyeye ulaşan oluşuma, 11 Ocak 2007'de de Nikaragua'nın resmen katılımı gerçekleşti.

Rafael Correa liderliğindeki Ekvador da 2009 yılında oluşuma katıldı.

Başlangıçta Latin Amerika için Bolivarcı Alternatif olan bloğun ismi, 2009 yılında "İttifak" olarak değiştirildi.

Manuel Zelaya iktidarı sırasında ALBA üyesi olan Honduras ise, darbe sonrasında Venezuela ile olan gergin ilişkileri gerekçe göstererek 2010 yılı Ocak ayında bloktan ayrıldı.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Küba</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Küba, resmî olarak Küba Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Venezuela</span> Güney Amerikada bir ülke

Venezuela, resmî adıyla Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti, Güney Amerika'nın kuzey kıyısında yer alan bir ülkedir. Kuzeyde Karayip Denizi, doğuda Guyana, güneyde Brezilya ve batıda Kolombiya ile çevrilidir. Venezuela hükûmeti Guyana'nın üçte ikisini oluşturan Guayana Esequiba bölgesinde hak iddia etmektedir. Karayip Denizi'nde birçok ada ve adacığa sahiptir. Ayrıca Küçük Antiller adaları olan Hollanda Krallığı'na bağlı Aruba ve Curaçao ülkeleri, Hollanda'ya bağlı Bonaire ile Trinidad ve Tobago ada devletçikleri de Venezuela açıklarında bulunur. Yüzölçümü 916,445 km2, nüfusu yaklaşık 28 milyondur. Başkenti ve en büyük metropolü Caracas'tır.

<span class="mw-page-title-main">Fidel Castro</span> 1959dan 2008e kadar Kübanın lideri

Fidel Alejandro Castro Ruz ( söylenişi), Kübalı Marksist-Leninist devrimci ve Küba Devrimi'nin önderi. Yaşamı boyunca ve ölümünden sonra çeşitli liderler ve muhalif kesimlerce diktatör olarak da nitelendirilmiştir. Devrim sonrasında, 1959-76 arasında Küba başbakanlığı, 1976-2008 arasında da Küba devlet başkanlığı yaptı. 1961 ile 2011 yılları arasında da Küba Komünist Partisi Birinci Sekreterliği görevini yürüttü. Uluslararası alanda ise 1979-1983 ve 2006-2008 yılları arasında Bağlantısızlar Hareketi'nin Genel Sekreterliğini yaptı. Lakabı İspanyolcada At anlamına gelen "El Caballo"dur.

<span class="mw-page-title-main">Simón Bolívar</span> Büyük Kolombiyanın kurucusu

Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar y Palacios Ponte-Andrade y Blanco, genellikle bilinen ismiyle Simón Bolívar, günümüzde Kolombiya, Venezuela, Ekvador, Peru, Panama ve Bolivya olarak bilinen ülkelerin İspanyol İmparatorluğu'ndan bağımsızlıklarını kazanmalarına öncülük etmiş Venezuelalı askeri ve siyasi liderdir. Halk arasında El Libertador ya da Amerika'nın Kurtarıcısı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Hugo Chávez</span> 47. Venezuela devlet başkanı

Hugo Rafael Chávez Frías, Venezuelalı politikacı ve 1998'den ölümüne kadar ülkenin devlet başkanıydı. 2007 yılında Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi'nin (PSUV) lideri olan Chávez, 1997'de kuruluşundan itibaren Beşinci Cumhuriyet Hareketi'nin de liderliğini yapmıştır. Politik ideolojisi 21. yüzyıl sosyalizmi ve Bolivarcılık idi. Ülkede Bolivarcı Devrimin sosyalist reformların uygulanmasına odaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Evo Morales</span>

Juan Evo Morales Ayma, eski Bolivya devlet başkanı, Movimiento al Socialismo lideridir. Aymara asıllı Morales, 2006-2019 yılları arasında Bolivya Devlet Başkanlığı görevini yürütmüştür. Morales ve hükûmeti, fakirlik oranlarını düşürmeyi ve Amerika Birleşik Devletleri ve/veya çok uluslu şirketlerin ülkedeki etkisini azaltmayı hedefleyen solcu politikaları ile karakterize edilir.

<span class="mw-page-title-main">Bağlantısızlar Hareketi</span> uluslararası oluşum

Bağlantısızlar Hareketi, kendilerini hiçbir güç blokuna dahil veya hariç olarak addetmeyen 100 üzerinde ülkenin bir araya gelerek oluşturdukları bir uluslararası oluşumdur. Soğuk Savaş döneminde Batı İttifakı ve Doğu Bloku'nun yanı sıra üçüncü bir blok olmuştur. Bu hareket çoğunlukla Güney Amerika, Afrika, Ortadoğu ve Asya ülkelerinden oluşur. Avrupa ve Kuzey Amerika ülkeleri ise aralarında Batı ittifakı ve Doğu Bloku olarak ikiye bölünmüşlerdir. Bunun sebebi ise I. Dünya Savaşı'ndan itibaren gelen ve II. Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş ile devam eden Avrupalı devletlerin güç yarışı ve dünyadaki egemenlik yarışıdır. Bağlantısızlar Hareketi bir diğer tabirle doğu dünyasının batı dünyasındaki bölünmelere taraf olmamak istemesidir.

Latin Amerika Serbest Ticaret Birliği Latin Amerika serbest ticaret bölgesi antlaşması ile kurulan uluslararası entegrasyon örgütüdür. 18 Şubat 1960'ta Montevideo Antlaşması ile kurulmuştur. Kurucu üyeler Arjantin, Brezilya, Uruguay, Paraguay, Meksika, Şili ve Peru'dur. LAFTA'ya sonradan Kolombiya ve Ekvador (1961), Venezuela (1966) ve Bolivya katılmıştır. Küba'nın LAFTA'ya katılma başvurusu ise reddedilmiştir. Montevideo Anlaşması'nda bölgede Avrupa Ekonomik Topluluğuna benzer bir ortak pazar oluşturulması hedeflenmesine karşın, ekonomik ve siyasi açıdan birbirine benzemeyen ülkelerden oluşan LAFTA bu hedefine ulaşamamıştır. LAFTA bünyesinde 1973 yılında kurulması gereken serbest ticaret bölgesi için gerekli adımlar atılamayınca STB'nin nihaileştirme süresi 1980'e uzatılmış, ancak yine sonuç alınamadığı için başarısız olan LAFTA girişimi yerini İkinci Montevideo Anlaşması ile Latin Amerika Entegrasyon Birliği: ALADI'ye bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Raúl Castro</span> 2011dan 2021e kadar Kübanın lideri

Raúl Modesto Castro Ruz Kübalı asker ve siyasetçi. Eski Küba Devlet Başkanı ve Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteriydi.

Bolivarcılık, başta Venezuela'da olmak üzere Güney Amerika'da revaçta olan bir dizi siyasi öğretidir. İsim 19. yüzyılda Güney Amerika'nın büyük bölümünde bağımsızlık mücadelesine öncülük etmiş olan Venezuelalı general Simón Bolívar'ın adından gelir. Bolivarcılığın en önemli amaçlarından biri Latin Amerika'nın birleşmesidir. Venezuela Eski Devlet Başkanı Hugo Chávez, modern Bolivarcılığın önde gelen temsilcilerindendi.

<span class="mw-page-title-main">Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi</span>

Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi, Venezuela'da siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Küba Komünist Partisi</span>

Küba Komünist Partisi, Küba'da işçi sınıfının öncüsü Marksist-Leninist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">2009 Honduras darbesi</span>

2009 Honduras Darbesi, 28 Haziran 2009 günü Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın 2010 yılı Mart ayında yeni bir anayasa yazılması konusundaki halk oylaması kararını almasıyla başlayan ve iktidardan alaşağı edilmesiyle sonuçlanan siyasi süreç.

<span class="mw-page-title-main">TeleSUR</span>

Telesur, La Nueva Televisora del Sur Latin Amerika'da bölgesel şifresiz yayın yapan, merkezi Caracas Venezuela'da olan televizyon kanalı ve internet haber portali. TeleSUR, Latin Amerika'da bölgesel entegrasyonun sağlanması için kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mongoose Operasyonu</span>

Mongoose (Firavunfaresi) Operasyonu, ABD Başkanı John Kennedy döneminde CIA tarafından örtülü olarak başlatılan operasyon. Başarısız Domuzlar Körfezi Çıkarmasından sonra 30 Kasım 1961 tarihinde Küba’daki Fidel Castro yönetimine karşı örtülü saldırılara Kennedy tarafından onay verilmiştir. Operasyona Hava Kuvvetleri Generali Edward Lasdale komuta ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">2002 Venezuela askerî darbe girişimi</span>

2002 Venezuela darbe girişimi, 11 Nisan 2002 günü Bolivarcı Venezuela Cumhuriyetinin anayasal Devlet Başkanı Hugo Chávez'i devirmek için yapılan ve başarısız olan eylemlerin tamamını anlatır.

SUCRE, açık adı Ortak Bölgesel Bedel Sistemi olan para birimi. Latin Amerika'da sol eğilimli iktidarlara sahip ALBA üyesi ülkeler arasında ortak ticareti geliştirmek amacıyla oluşturulmuştur. SUCRE Amerikan doları yerine bölgesel ticarette ABD hakimiyetine alternatif oluşturacak bir para birimi olarak tasarlanmıştır.

Venezula'daki Yahudilerin tarihi, bir grup marranonun Caracas ve Maracaibo'da yaşadığı 17.yy'ın ortalarına kadar dayanır. Fakat, Venezuela'daki Yahudi cemaati 19.yy'ın ortalarına kadar kurulmadı. 2008 yılından beri Hugo Chávez ile Yahudi cemaati arasındaki gerginlik nedeniyle ülkedeki Yahudi nüfusunun beşte biri yakın zamanda ülkeyi terk etti.

<span class="mw-page-title-main">ALBA Oyunları</span> bir spor organizasyonu

ALBA Oyunları”, Latin Amerika İçin Bolivarcı İttifak (ALBA) tarafından organize edilen çok sporlu bir etkinliktir. Oyunlar iki senede bir yapılmaktadır. Başlangıçta sadece Latin Amerika İçin Bolivarcı İttifak üyesi ülkeler için tasarlanmış olsa da sonradan diğer Amerika Kıtası ülkeleri de katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Beşinci Cumhuriyet Hareketi</span>

Beşinci Cumhuriyet Hareketi, Venezuela'da eski sosyalist bir siyasi parti. 1998 başkanlık seçimlerinde, Venezuela'nın eski Cumhurbaşkanı Hugo Chavez'in adaylığını desteklemek için, Bolivarcı Devrimci Hareket-200 kongresinin ardından 1997 yılının Temmuz ayında kuruldu. "Beşinci Cumhuriyet" Cumhuriyet'i kurucu meclis aracılığıyla yeniden kurmayı amaçladı. Chavez'in 1998 seçim zaferini takiben, 1999 yılında gerçekleşirken 1999 Venezuela Anayasası'nın oluşturulmasını beraberinde getirdi.