İçeriğe atla

Lars Vilks

Lars Vilks
Genel bilgiler
Doğum adıLars Endel Roger Vilks
Doğum20 Haziran 1946(1946-06-20)
Helsingborg, İsveç
Ölüm3 Ekim 2021 (75 yaşında)
Markaryd, İsveç
Uyrukİsveç İsveçli
AlanıGörsel sanatlar
Heykel
Etkin yıllar1980-2021
Sanat eğitimiLund Üniversitesi
Ünlü yapıtlarıNimis (1980)
Arx (1991)
Muhammed karikatürleri (2007)

Lars Vilks (20 Haziran 1946 - 3 Ekim 2021), İsveçli çizer, karikatürist, heykeltıraş ve sanat tarihçisidir.[1][2] İslam peygamberi Muhammed'i çizmiş olduğu karikatürlerle ve İslam dinine karşı muhalif tavırlarla adı duyulmuştur.[3]

Yaşamı

Lars Vilks, 20 Haziran 1946'da İsveç'in Helsingborg şehrinde doğdu.[4] Babası Letonya asıllı, annesi ise İsveçliydi.[5][6] Lund Üniversitesi'nde öğrenim gördü. 1988 ile 1997 yılları arasında Oslo Güzel Sanatlar Akademisi ve 1997 ile 2003 yılları arasında Bergen Ulusal Sanat Akademisi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı.[7]

Akademik olarak eğitilmiş bir sanat teorisyeni olmasına rağmen Vilks, kendi kendini yetiştirmiş bir görsel sanatçıydı. 1970'lerde resim yapmaya başladı ve 1984'te Nimis adlı eserinden başlayarak kendine özgü olan heykelleri yaratmaya başladı.

Vilks, eleştirel din tasvirlerinde kendisini "fırsat eşitliği suçlusu" olarak tanımladı.[8] Gerçekten de Vilks, İsa'yı Katolik Kilisesi'ndeki skandala bir gönderme olarak bir pedofil olarak tasvir etti ve aynı zamanda "kapitalizm tarafından şişmiş modern bir Yahudi"nin grotesk bir karikatürünü çizdi.[9]

Muhammed çizimleri ve tepkiler

2007'de Vilks, Temmuz ayında Tällerud'daki bir sanat sergisinde gösterilmek üzere belirlenen üç çizimde Muhammed'i dolambaçlı bir köpek olarak tasvir etti ve bu da uluslararası bir tartışmaya neden oldu.[10] Bu yıldan itibaren çizdiği Muhammed temalı karikatürleri nedeniyle özellikle Müslüman ülkelerden büyük tepkiler almıştır.[11]

Benzer tepkiler ve tartışmalar, bu olaydan bir yıl önce de Danimarka'daki bir film festivalinde, bir gazetenin Muhammed'in karikatürlerini yayımlaması ile gündeme gelmişti.[12] Hatta bu olay nedeniyle ünlü İranlı yönetmen Mecid Mecidi, Danimarka'daki film festivalinden filmini çekmiş ve ülkesine dönerek Muhammed'in hayatını anlatacak olan geniş çaplı bir film projesi yapmaya koyuldu.[13] Mecidi'nin bu ünlü filmi, 2015'te vizyona girdi.[14]

2007 yılında yayımlanan karikatür, büyük tepki ve öfkeye yol açmış, o sırada İsveç Başbakanı olan Fredrik Reinfeldt, gerginliği yatıştırma çabasıyla 22 Müslüman ülkenin Stockholm'deki büyükelçileriyle görüşmüştü.[12]

Bu tartışmaların ardından Lars Vilks, aralarında El-Kaide bağlantılı Irak İslam Devleti'nin de bulunduğu ve 150.000 $'a kadar varan tekliflerle başına ödül koyularak çeşitli ölüm tehditleri aldı.[12] Vilks, yeri geldiğinde kimliği belirsiz kimseler tarafından telefonla bile ölüm tehdidi aldığını söyledi.[15] Tehditler artınca, yanına koruma polisleri verilmiş ve kalan yaşamını gizli bir adreste sürdürmüştür.

Vilks'in 2015 yılında katıldığı Kopenhag'daki bir ifade özgürlüğü tartışmasına silahlı saldırı girişiminde bulunulmuş ve bir film yönetmeni saldırıda yaşamını yitirmişti. Vilks, saldırının hedefinin muhtemelen kendisi olduğunu söylemişti.[12]

Ölümü

Lars Vilks tarafından Kullaberg'de yapılan Nimis adlı ahşap heykeller (2007, İsveç)

Lars Vilks, 3 Ekim 2021'de, yanında bulunan iki koruma polisiyle birlikte geçirdiği trafik kazasında öldü.[16] İsveç medyası, Vilks'in içinde olduğu sivil polis aracının İsveç'in güneyindeki Markaryd kasabası yakınlarında bir kamyonla çarpıştığını yazdı. Kaza sırasında Vilks'e eşlik eden iki polis de öldü, kamyon şoförü ise yaralandı.[12]

İsveç polisinden yapılan açıklamada, kazanın nasıl meydana geldiğinin henüz net şekilde belirlenemediği, fakat ilk bakışta kuşkulu bir müdahale olduğuna dair bir bulgu görülmediği kaydedildi.[12] Vilks, 75 yaşındaydı.

Kaynaklar

  1. ^ KASHMIRA GANDER (16 Şubat 2015). "Copenhagen shootings: Cartoonist Lars Vilks goes into hiding". The Independent. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2021. 
  2. ^ Lars Vilks profile 16 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NovelArt.org. Retrieved 14 February 2015.
  3. ^ "Lars Vilks kimdir, nereli? İslam karşıtlığıyla bilinen Lars Vilks nasıl öldü?". a Haber. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  4. ^ Bicudo de Castro, Vicente; Kober, Ralph (15 Nisan 2019). "The Royal Republic of Ladonia: A Micronation built of Driftwood, Concrete and Bytes" (PDF). Shima: The International Journal of Research into Island Cultures. doi:10.21463/shima.13.1.10. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2019. 
  5. ^ ERR, BNS, ERR | (4 Ekim 2021). "Prohvet Muhamedist karikatuure teinud kunstnik hukkus liiklusõnnetuses". ERR (Estonca). 10 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  6. ^ "State of NovelArt.org". novelart.org. 16 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  7. ^ "ART : den institutionella konstteorin, konstnärlig kvalitet, en internationella samtidskonsten av Lars Vilks (Häftad)". Bokus.com. 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2021. 
  8. ^ "Police: Swedish cartoonist object of attempted attack - CNN.com". www.cnn.com (İngilizce). 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  9. ^ "Lars Vilks obituary" (İngilizce). ISSN 0140-0460. 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  10. ^ "Lars Vilks Kimdir? Lars Vilks Karikatürleri Olayı Nedir?". Onedio. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  11. ^ Hallerton, Sheila; Hill, Matt (15 Nisan 2019). "Soundtracking a Micronation: Neurobash's engagement with Ladonia" (PDF). Shima: The International Journal of Research into Island Cultures. doi:10.21463/shima.13.1.11. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2019. 
  12. ^ a b c d e f "Muhammed Peygamber çizimi sonrası tehditler alan İsveçli karikatürist trafik kazasında öldü". BBC News Türkçe. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  13. ^ "İran sinemasına damga vurmuş yönetmen Mecid Mecidi'nin Muhammed'i için nefesler tutuldu". web.archive.org. 15 Ocak 2022. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  14. ^ "'Hz Muhammed: Allah'ın Elçisi' filmi dünyada ve Türkiye'de nasıl karşılandı?". BBC News Türkçe. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  15. ^ "Ünlü karikatürist ölüm tehdidi alıyor". Cumhuriyet. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  16. ^ "Konstnären Lars Vilks och två poliser döda i trafikolycka" [Artist Lars Vilks and two police officers dead in traffic accident]. Expressen. 3 Ekim 2021. 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2021. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Lars Vilks ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Oğuz Aral</span>

Oğuz Aral, Türk karikatürist. Gırgır dergisinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka Karikatür Krizi</span>

Danimarka Karikatür Krizi, 30 Eylül 2005 tarihinde Danimarka'da yayın yapan Jyllands-Posten isimli gazetenin Muhammed'i tasvir eden 12 farklı karikatür yayınlamasından sonra başladı. Gazete bu girişimin sebebinin İslam eleştirileri ve otosansür tartışmalarına katkı sağlamak olduğunu açıkladı. Danimarka'da yaşayan Müslümanlar şikayetçi oldular ve bu mesele dünya çapında protestolara, gösterilere ve bazı Müslüman ülkelerde ayaklanmalara önderlik etti.

Şenol Yorozlu Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Turhan Selçuk</span> Türk karikatürist

Turhan Selçuk, Türk karikatürist.

Selma Emiroğlu Aykan, Türk karikatürcü, operacı, şan pedagogu.

Cengiz Üstün Türk çizgi romancı, karikatürist.

Karikatür, ele aldığı konuları komik veya iğneleyici olması için abartan ve çarpıtan resim türüdür. Edebiyattaki abartılı ve çarpıtıcı betimlemelerin, aynı amaca yönelik olarak çizim biçiminde kullanılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Westergaard</span> Danimarkalı karikatürist (1935-2021)

Kurt Westergaard, Danimarkalı karikatüristtir.

<span class="mw-page-title-main">Honoré Daumier</span> Fransız sanatçı (1808 – 1879)

Honoré Daumier, Fransız ressam, heykeltıraş, karikatürist ve baskı resim sanatçısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Mecid Mecidi</span> İranlı yönetmen, senarist ve yapımcı

Mecid Mecidi, İranlı film yönetmeni, yapımcı ve senaristtir. Mecidi, yaptığı filmlerle birçok tema ve türler üzerinde durarak birçok uluslararası ödül kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cafer Zorlu</span>

Cafer Zorlu, Türk karikatürist.

<span class="mw-page-title-main">Saadet Demir Yalçın</span>

Saadet Demir Yalçın,, Türk karikatürist.

<span class="mw-page-title-main">Lasse Berghagen</span> İsveçli şarkıcı, şarkıyazarı ve müzisyen

Lars "Lasse" Nils Berghagen , İsveçli şarkıcı, şarkıyazarı ve müzisyen.

<span class="mw-page-title-main">Bedri Koraman</span> Türk karikatürist

Bedri Koraman, Türk karikatürist ve çizgi romancı. Türk karikatürünün 1950 kuşağı çizerlerindendir. Uzun yıllar Milliyet gazetesinde "muhabir-karikatürist" konumunda çalışarak siyasi karikatürler çizdi. Çizgi-roman çizerliği, film afişi ressamlığı da yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi karikatür</span>

Siyasi karikatür veya politik karikatür, sanatçının görüşünü ifade eden bir açıklama içeren bir çizimdir. Bu tür karikatürleri yazan ve çizen bir sanatçı, siyasi karikatürist olarak bilinir. Otoriteyi sorgulamak ve yolsuzluk, siyasal şiddet ve diğer toplumsal hastalıklara dikkat çekmek için genellikle sanatsal beceri, aşırılık ve hicvi birleştirirler.

Muhammed'in tasvir edilmesi İslam'da tartışmalı bir konudur. Muhammed'in sözlü ve yazılı betimlemeleri bütün İslam gelenekleri tarafından kolayca kabul edilirken görsel betimlemelerde anlaşmazlıklar mevcuttur. Kur'an, Muhammed'in görüntülerini açıkça yasaklamaz fakat Müslümanların Muhammed'in görsel tasvirini oluşturmalarını açıkça yasaklayan birkaç hadis vardır. Tümü Muhammed'in görünümüyle ilgili otantik görsel bir gelenek olmadığı konusunda hemfikirdir ancak ilk menkıbeler Muhammed'in portresini işlemiştir ve orijinalliği çoğunlukla kabul edilen yazılı fiziksel açıklamalar mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Lars Noren</span>

Lars Göran Ingemar Norén, İsveçli oyun yazarı, romancı ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Elgaland-Vargaland</span>

Elgaland-Vargaland, İsveçli sanatçılar Carl Michael von Hausswolff ve Leif Elggren tarafından 1992'de tasarlanan ve geliştirilen kavramsal bir sanat projesi ve mikro ulustur. Aynı zamanda kısaltması "KREV" ile de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Ladonia</span> Mikroulus

Ladonia Kraliyet Cumhuriyeti, 1996 yılında, sanatçı Lars Vilks ile yerel yetkililer arasında iki heykel için yıllarca süren mahkeme savaşının sonucu olarak ilan edilen bir mikrodevlettir. İddia edilen bölge, İsveç'in güneyindeki Kullaberg doğal alanın bir parçasıdır.

Estonya, 2022 Eurovision Şarkı Yarışması 'na katılmıştır. Eston yayıncı Eesti rahvusringhääling (ERR) tarafından İtalya'nın Torino kentinde yapılan 2022 yarışması'nda Estonya'yı temsil eden katılımcı Eesti Laul 2022 yarışması'nın kazananı olmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.