İçeriğe atla

Lars Ahlfors

Lars Ahlfors
Lars Ahlfors
Doğum18 Nisan 1907(1907-04-18)
Helsinki, Finlandiya
Ölüm11 Ekim 1996 (89 yaşında)
Pittsfield, Massachusetts, ABD
MilliyetFin
Mezun olduğu okul(lar)Helsinki Üniversitesi
Tanınma nedeniAnalitik kapasite
Riemann yüzeyleri
Kuasikonformal eşlemeler
Denjoy-Carleman-Ahlfors teoremi
Kleinian grupları için Ahlfors sonluluk teoremi
Ahlfors teorisi
Konformal geometri
Geometrik fonksiyon teorisi
ÖdüllerFields Madalyası (1936)
Wihuri Ödülü (1968)
Wolf Ödülü (1981)
Leroy P. Steele Ödülü (1982)
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumlarHelsinki Üniversitesi
ETH Zurich
Harvard Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Ernst Lindelöf
Rolf Nevanlinna
Doktora öğrencileriPaul Garabedian
Dale Husemoller
James A. Jenkins
Albert Marden
Robert Osserman
Henry Pollak
Halsey Royden
George Springer

Lars Valerian Ahlfors (18 Nisan 1907 - 11 Ekim 1996), Riemann yüzeyleri alanındaki çalışmaları ve karmaşık analiz üzerine yazdığı ders kitabıyla tanınan Fin matematikçi.

Yaşamı

Finlandiya'nın Helsinki kentinde doğdu.[1] Annesi Sievä Helander doğumunda öldü. Babası Axel Ahlfors, Helsinki Teknoloji Üniversitesi'nde mühendislik profesörüydü. Ahlfors ailesi İsveççe konuşuyordu, bu nedenle ilk olarak tüm derslerin İsveççe verildiği özel okul Nya svenska samskolan'a gitti. Ahlfors 1924'ten itibaren Helsinki Üniversitesi'nde okudu ve 1928'de Ernst Lindelöf ve Rolf Nevanlinna ile çalışarak mezun oldu.[1] 1929'da Nevanlinna'ya Denjoy'un bir fonksiyonun asimptotik değerlerinin sayısına ilişkin varsayımı üzerine yaptığı çalışmada yardımcı oldu. Ahlfors 1929'da, günümüzde Denjoy-Carleman-Ahlfors teoremi olarak bilinen bu varsayımın ilk kanıtını yayımladı.[2] Teorem, karmaşık düzlemde sonsuza doğru giden eğriler boyunca ρ mertebesinden bir fonksiyonun yaklaştığı asimptotik değerlerin sayısının 2ρ'ye eşit ya da daha az olduğunu belirtmektedir.

Doktorasını 1930 yılında Helsinki Üniversitesi'nde tamamladı.

Kariyeri

Ahlfors 1933'ten 1936'ya kadar Helsinki Üniversitesi'nde doçent olarak çalıştı. 1936 yılında Fields Madalyası ile ödüllendirilen ilk iki kişiden biri oldu.[1][3] Ahlfors 1935 yılında Harvard Üniversitesi'ni ziyaret etti.[3] 1938 yılında Helsinki Üniversitesi'nde profesörlük yapmak üzere Finlandiya'ya döndü. Ahlfors'un askerliğe elverişli olmamasına rağmen 1939'da savaşın patlak vermesi sorunlara yol açtı. Kendisine 1944 yılında Zürih'teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nde bir pozisyon teklif edildi ve nihayet Mart 1945'te oraya gitmeyi başardı. İsviçre'de geçirdiği zamandan hoşlanmadı, bu nedenle 1946'da ayrılma fırsatını kaçırmadı ve 1977'de emekli olana kadar kaldığı Harvard'daki işine geri döndü[1] 1964'ten itibaren William Caspar Graustein Matematik Profesörü oldu. Ahlfors 1962'de ve 1966'da İleri Araştırmalar Enstitüsü'nde ("Institute for Advanced Study") misafir öğretim üyesi olarak bulunmuştur. 1968'de Wihuri Ödülü'ne ve 1981'de Wolf Matematik Ödülü'ne layık görülmüştür. Fields Madalyası'nın verilişinin 50. yılı kutlamaları çerçevesinde 1986'da Berkeley, Kaliforniya'da düzenlenen Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nin Onursal Başkanı olarak görev yapmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Lars Ahlfors (1907-1996)". The Boston Globe. 17 Ekim 1996. s. 87. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2024. 
  2. ^ Ahlfors, Lars Valerian (8 Aralık 2015). Analytic Functions (İngilizce). Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-7670-9. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2024. 
  3. ^ a b "Lars Ahlfors (1907-1996)". The Fresno Bee. 23 Ekim 1996. s. 42. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Matematik</span> nicelik, yapı, uzay ve değişim gibi konularla ilgilenen bilim dalı

Matematik ; sayılar, felsefe, uzay ve fizik gibi konularla ilgilenir. Matematikçiler ve filozoflar arasında matematiğin kesin kapsamı ve tanımı konusunda görüş ayrılığı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Andrew Wiles</span>

Sir Andrew John Wiles,, , İngiliz matematikçi. Oxford Üniversitesi'nde Royal Society araştırma profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Turku</span> Fin şehri

Turku, Finlandiya'nın Güneybatı Finlandiya bölgesinin merkezi olan şehirdir. Şehir, ülkenin güneybatısında Aura Nehri ve Takımada Denizi'nin kıyısında yer almaktadır. Finlandiya'nın en eski şehri olup aynı zamanda 1809'dan 1812'ye kadar ülkenin başkentiydi. Nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibari ile 188,584 olup Finlandiya'nın beşinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Fields Madalyası</span>

Fields madalyası Uluslararası Matematikçiler Birliği tarafından 40 yaşın altındaki 2, 3 ya da 4 matematikçiye 4 senede bir yapılan Uluslararası Matematikçiler Kongresinde verilen, matematiğin Nobel'i olarak görülen ödüldür.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Yegorov</span> Rus matematikçi (1869 – 1931)

Dmitri Fedoroviç Yegorov Rus bir matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Morera teoremi</span> Matematik terimi

Matematiğin bir dalı olan karmaşık analizde, Giacinto Morera'nın ardından adlandırılan Morera teoremi, bir fonksiyonun holomorf olduğunu kanıtlamak için kullanılan temel bir sonuçtur. İtalyan matematikçi Giacinto Morera'nın adını taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Stubb</span> 13. Finlandiya cumhurbaşkanı

Cai-Göran Alexander Stubb, Fin politikacıdır. 4 Nisan 2008 tarihinde Finlandiya Dışişleri bakanı olmuş, 2011-2014 yıllarında Avrupa İşleri Bakanı, 2014-2015 yıllarında ise Finlandiya başbakanı olarak görev yapmış, 2015-2016 yılları arasında ise Maliye Bakanı olarak görev yapmıştır. 2004'ten 2008 yılına kadar Avrupa Parlamentosu milletvekilliği görevini Avrupa Halk Partisi'nde yapmıştır (EPP) ve Avrupa Koleji'nde profesördür. 1 Mart 2024 tarihinden geçerli olarak Finlandiya cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Edward Witten</span> Amerikalı teorik fizikçi

Edward Witten Amerikalı teorik fizikçi ve İleri Araştırmalar Enstitüsü'nde profesör. Süpersicim Teorisi'nde dünyanın önde gelen araştırmacılarından. Teorik fiziğe geniş katkılar yaptı ve matematiğin gelişimine katkılarından dolayı 1990'da Fields Madalyası ile ödüllendirildi. 1995'te, Güney Kaliforniya Üniversitesi'ndeki bir konferansta M-teorisinin varlığını ileri sürdü ve M-teorisini daha önce gözlenen birtakım ikilikleri açıklamak için kullanması sicim teorisi'nde ikinci süpersicim devrimi olarak adlandırılan yeni bir araştırmayı harekete geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Helsinki Üniversitesi</span>

Helsinki Üniversitesi, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de 1829'dan bu yana bulunan yükseköğretim kurumudur. Ancak Helsinki Üniversitesi'nin kuruluşu ülkenin Turku şehrinde 1640 yılında Turku Kraliyet Akademisi olarak kabul edilir. Ülkedeki en eski ve en büyük üniversite olup,ülkede en çok sayıda alanda eğitim veren yükseköğretim kuruluşudur. 38.000 civarında öğrencisi bulunmakla birlikte, bu öğrencilerin 5.500'ü yükseklisans eğitimi görmektedir. Üniversiteye giriş elemelidir. Üniversiteye başvuranlardan ancak %15'i üniversiteye kabul edilmektedir.

Uluslararası Matematikçiler Kongresi, matematik konulu en geniş çaplı toplantı. Uluslararası Matematik Birliği tarafından her dört yılda bir düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">George David Birkhoff</span> Amerikalı matematikçi (1884 – 1944)

George David Birkhoff en çok, şu anda ergodik teorem olarak adlandırılan şeyle tanınan Amerikalı matematikçi. Birkhoff, döneminde Amerikan matematiğinin en önemli liderlerinden biriydi ve yaşadığı süre boyunca birçok kişi tarafından önde gelen Amerikalı bir matematikçi olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Meryem Mirzahani</span> İranlı kadın matematikçi (1977-2017)

Meryem Mirzahani, İranlı matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Schwarz</span> Alman matematikçi

Karl Hermann Amandus Schwarz karmaşık analiz üzerine çalışan bir Alman matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Suzan Kahramaner</span> Türk bilim kadını, matematikçi (1913-2006)

Fatma Suzan Kahramaner, Türkiye'nin ilk kadın matematikçilerindendir. İstanbul Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra Kerim Erim danışmanlığında doktorasını tamamladı. 1968 yılında profesör unvanını aldı. 1978-1979 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi Matematik Bölüm Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Nevanlinna Ödülü</span>

2022'den itibaren IMU Abaküs Madalyası olarak verilecek olan Rolf Nevanlinna Ödülü, Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde dört yılda bir Enformasyon Bilimlerinin Matematiksel Yönlerine olağanüstü katkılar için verilmektedir:

  1. Hesaplama karmaşıklığı teorisi, programlama dillerinin mantığı, algoritma analizi, kriptografi, bilgisayar görüşü, örüntü tanıma, bilgi işleme ve zeka modellemesi dahil bilgisayar biliminin tüm matematiksel yönleri
  2. Bilimsel hesaplama ve sayısal analiz. Optimizasyon ve kontrol teorisinin hesaplama yönleri. Bilgisayar cebri.

Chern Madalyası, matematik alanında en yüksek seviyedeki olağanüstü yaşam boyu başarıyı takdir eden uluslararası bir ödüldür. Ödül, her dört yılda bir düzenlenen Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde (ICM) verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Leonard Lindelöf</span>

Ernst Leonard Lindelöf gerçel analiz, karmaşık analiz ve topolojiye katkıda bulunan bir Finlandiyalı matematikçi. Lindelöf uzaylarına onun adı verilmiştir. Lindelöf'ün babası, Helsinki Üniversitesi'nde matematik profesörü ve Finlandiya Matematik Derneği'nin kurucusu olan Lorenz Leonard Lindelöf, annesi ise Gabriela Krogius'du. Leonard'a ek olarak, ailenin altı çocuğu vardı: Filolog Uno, Anna Maria, Carl Arvid, Ester Elisabeth, Tyra Gabriela ve Ella Amalia. Lindelöf'ün kız kardeşi Anna Maria, Finlandiyalı cerrah Frans Ali Krogius ile evlendi.

Bu Rus matematikçiler listesi, Rusya İmparatorluğu, Sovyetler Birliği ve Rusya Federasyonu'ndan ünlü matematikçileri içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Asal sayı teoremi</span> sayılar teorisinde bir teorem

Asal sayı teoremi (PNT), asal sayıların pozitif tam sayılar arasındaki asimptotik dağılımını tanımlar. Bunun meydana gelme hızını tam olarak ölçerek, asal sayıların büyüdükçe daha az yaygın hale geldiği şeklindeki sezgisel fikri resmîleştirir. Teorem, 1896'da Jacques Hadamard ve Charles Jean de la Vallée Poussin tarafından bağımsız olarak Bernhard Riemann'ın ortaya attığı fikirler kullanılarak kanıtlandı.

Matematikte kadınlar zaman çizelgesi, Matematik alanındaki kadınlar ile ilgili bir zaman çizelgesidir.