İçeriğe atla

Larix laricina

Larix laricina
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Pinopsida
Takım:Pinales
Familya:Pinaceae
Cins:Larix
Tür: L. laricina
İkili adlandırma
Larix laricina
(Du Roi) K.Koch, Dendrologie 2(2): 263 (1873).
Dağılımı
Sinonimler [2]
  • Abies microcarpa (Lamb.) Lindl.
  • Larix alaskensis W.Wight
  • Larix americana Michx.
  • Larix fraseri Curtis ex Gordon
  • Larix intermedia (Du Roi) Lodd. ex J.Forbes
  • Larix microcarpa (Lamb.) J.Forbes
  • Larix rubra Steud.
  • Larix tenuifolia Salisb.
  • Pinus intermedia Du Roi
  • Pinus laricina Du Roi
  • Pinus microcarpa Lamb.
Genç ağaç
Kabuk ve yapraklar

Larix laricina, Pinaceae familyasından yaprak döken doğal olarak Kuzey Amerika'da yayılış gösteren bir bitki türü.

Özellikler

20 m boy, 60 cm kadar çap yapabilir. Tacı dar, dallar seyrektir. Genç ağaçlarda kabuk gri, düzgün, sonradan çatlaklı ve kırmızımsı kahverengi olur. Dallar yatay uzanmış veya hafif yükselmiştir. Sürgünler turuncu-kahverengi olup pürüzsüzdür. Koyu kırmızımsı tomurcuklar iğne yapraklar tarafından çevrelenmiş bir yapının hemen altında yer alır. Kısa sürgündeki yapraklar 1–2 cm x 0.5-0.8 uzunluğunda, 0.3-0.5 mm kalınlığında, alt yüzeyi yana yatmış, üstü yuvarlağımsıdır. Rengi soluk mavimsi-yeşil, reçine kanalları kenarda yer alır. Kozalaklar uzun sürgünler de bazen sapsız genellikle eğilebilen saplar üzerinde bulunur ve 2-5 × 2-2.5 mm kadardır. Sayısı 10-30 kadar olan kozalak pulunun kenarı tam, dip tarafı ince çizgili ve ipeksi tüylüdür. Brahtelerin ucu 1 mm uzunluğunda dikenlidir, olgunlaşmış kozalak pullarında gizlenmiştir. Kozalaklar önceleri parlak kırmızı menekşe, olgunlaşınca sarımsı kahverengiye döner. Tohumlar 2–3 mm, tohum saran kanatlar 4–6 mm'dir.

Ekolojik özellikleri

Nemli organik topraklar ile sfagnum veya ağaçlık turba gibi, özellikle besinli-yoksul, pH değeri 4.3-5.8 sahip yerlerde görülür. Yarı gölge ağacıdır.

Dağılımı

Anavatanı ABD ve Kanada'dır. Boreal ormanlarında 0–1200 m rakımlarda ıslak, sfagnum bataklıkları ve bataklıklarda, nemli yüksek arazideki mineral topraklarda bulunur.

Bitki sosyolojisi

Yüksek turbalıklarda ve besince yoksul yerlerde Picea mariana; besince zengin yerlerde yine Picea mariana, Abies balsamea, Thuja occidentalis ve sert odunlu ağaçlarla birlikte görülür.

Fenoloji

Tomurcuklar nisan sonunda patlamaya başlar. Yapraklar Nisan ve Mayıs arasında, çiçekler geç Nisan ve erken Mayısta açarken; tohumlarda Eylül'de olgunlaşır, Ocak ayına kadar kozalak üzerinde kalır. Yapraklar Eylül-Ocak arasında tamamen dökülür.

Hastalık ve zararlılar

Pristiphora erichsonii, çoğu ağacın ölümünü neden olan zararlı hayvanlardandır ve büyük alanlar üzerinde, ağaçların yaprakları dökmesiyle periyodik salgın hastalıklara davetiye çıkarır. Casebearer bazı alanlarda geniş ölümlere yol açar. Birkaç kabuk kanatlı böceği Amerika melezini istila eder ama nadiren ciddi zararlara sebep olur.

Üretimi

Tohumların çimlenmesi için nemli mineral veya organik toprak gerekir. Böylece yaşamını garanti altına almış olur. Açık bataklıklarda fideler çoğunlukla, sfagnum yosunlarında bulunur.

Odun yapısı ve kullanım alanı

Odunu sert ve dayanıklıdır bu yüzden demiryolu travesi yapımında kullanılır. Yavaş büyüyen ağaçlar olduğundan odunu yüksek miktarlarda reçine içerir. Onu çürümeye karşı dirençli yapar ama hamur odunu olarak değerini azaltır.

Bileşimi

Kabuklar ayakkabı derisinde kullanılan bir çeşit tanen içerir.

En büyük ve en yaşlı ağaç

Şu ana dek görülen en yüksek boylu ağacın yüksekliği 33 m, çapı 110 cm, tacı 14 m ölçülmüştür. Bilinin en yaşlı ağaç 371 yaşındadır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Farjon, A. (2013). "Larix laricina". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2013: e.T42313A2971618. doi:10.2305/IUCN.UK.2013-1.RLTS.T42313A2971618.en Özgürce erişilebilir. Erişim tarihi: 19 Kasım 2021. 
  2. ^ Şablon:ThePlantList

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sedir (ağaç)</span>

Sedir, çamgiller (Pinaceae) familyasından Cedrus cinsini oluşturan iğne yapraklı ağaç türlerine verilen ad. Ortalama ömürleri 1000 yıl kadardır, 40 metre boya ve 2 metre çapa kadar büyüyebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Monteri çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Monteri çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından anavatanı ABD ve Kanada olan 15–30 m boy, 30–90 cm çap yapabilen çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Batı mazısı</span> bitki türü

Batı mazısı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Kuzey Amerika'nın doğu kesimlerinde yaygın olan 20 m yüksekliğinde bir mazı türü.

<span class="mw-page-title-main">Çamgiller</span>

Pinaceae (Çamgiller), Pinales takımından bazen çalı formunda kozalaklı ağaç türlerini içeren bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mavi ladin</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Mavi ladin, çamgiller (Pinaceae) familyasından ladin cinsinden 25–30 m'ye kadar boylanan ve 1,5 m'ye kadar çap yapabilen ladin türü. Türkiye'de karasal iklimin hakim olduğu bölgelerde peyzaj amaçlı sıkça kullanılmaktadır. Pungens, yapraklara atıfta bulunarak "keskin uçlu" anlamına gelir.

<i>Larix</i> çamgiller (Pinaceae) familyasından Larix cinsini oluşturan yaprak döken iğne yapraklı ağaç türlerin ortak adı

Larix, Pinaceae familyasına bağlı yaprak döken iğne yapraklı bir ağaç cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Sitka ladini</span> bitki türü

Sitka ladini, çamgiller (Pinaceae) familyasından 80 m boy ve 5 m çap yapabilen ladin türü.

<span class="mw-page-title-main">Yalancı mazı</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

Yalıncı mazı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Japonya'da endemik olan bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Sekoya</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

"Sahil Sekoyası", servigiller (Cupressaceae) familyasının Sequoia cinsinden tek bir türle temsil edilen (monotipik) 120 m boy, 7 m çap yapabilen ana vatanı Kuzey Amerika olan büyük bir ağaç türü. Dünyanın en uzun ağacı bu türe aittir ve boyu 115 metredir. 2000 yıl veya daha fazla yaşayan, herdem yeşil, uzun ömürlü bir ağaçtır. En yaşlı örneği 2300 yaşındadır. Genellikle okyanustan gelen nemden kaynaklanan yağışın daha fazla olduğu dağlarda büyürler. En uzun ve en yaşlı ağaçlar, yıl boyunca akarsuların akabildiği ve sisin düzenli olarak düştüğü derin vadilerde ve oyuklarda bulunur. Sahil sekoyası kerestecilik sektöründeki en değerli kereste türlerinden biridir. Sahil sekoyası kerestesi, güzelliği, hafifliği ve çürümeye karşı direnci nedeniyle oldukça değerlidir. Reçine içermemesi suyu emmesini ve yangına dayanıklı olmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Yaygın porsuk</span>

Yaygın porsuk, porsukgiller (Taxaceae) familyasından çoğunlukla boylu çalı, bazen de 20 metreye değin boylanabilen sık dallı, yuvarlak tepeli bir ağaç görünümünde olan porsuk türü.

<span class="mw-page-title-main">Dişbudak yapraklı akçaağaç</span> Akçaağaçgiller familyasından bir bitki türü

Dişbudak yapraklı akçaağaç, akçaağaçgiller (Aceraceae) familyasından anavatanı Kuzey Amerika olan iki evcikli bir akçaağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu sığla ağacı</span> bitki türü

Anadolu sığla ağacı, Altingiaceae familyasındandır. Türkiye'de Güney Ege ve Batı Akdeniz bölgelerinde sınırlı alanlarda yetişir. Yerel dilde "Günlük ağacı" olarak bilinen sığla, 20 metreye kadar boylanabilir ve görünüş olarak çınara benzer. 200-300 yıla kadar yaşayabilir. Marmaris ve Datça bölgelerinde dere boylarında, Köyceğiz ve Fethiye civarında ise taban suyu yüksek olan düzlüklerde korulukları vardır. Köyceğiz'de bulunan doğal yayılış alanlarının, portakal bahçelerine dönüşmesi ile daraldığı belirtilir. Orman Genel Müdürlüğü tarafından korunan alanlarda yeni korulukları tesis edilmektedir. Türkiye dışında sadece Rodos Adasında bulunur. Subtropikal iklim özellikleri görülen sıcak, nemli ve suyu bol yerlerde yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Kara kavak</span> Söğütgiller familyasından bir bitki türü

Karakavak, söğütgiller (Salicaceae) familyasından ana vatanı Avrupa, güneybatı ve Orta Asya olan ve Türkiye'de doğal olarak bulunan bir kavak türü.

<span class="mw-page-title-main">Kore göknarı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Kore göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Güney Kore'nin yüksek dağlarında yetişen bir göknar türü. Yüksek yağış alan, yazları serin ve nemli, kışları bol kar yağışlı geçen bir iklimde 1.000-1.900 m. yükseltide yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu mazısı</span> Bitki türü

Doğu mazısı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Platycladus cinsinden süs bitkisi olarak yetiştirilen her dem yeşil bir ağaç türü. En yaşlı örneği Çin'de bulunan 3000 yıllık ağaçtır.

<span class="mw-page-title-main">Japon çamı</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

Japon çamı, servigiller (Cupressaceae) familyasından anavatanı Japonya ve Çin olan bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Barut ağacı</span> Cehrigiller familyasından bir bitki türü

Barut ağacı, cehrigiller (Rhamnaceae) familyasından 4–5 m'ye kadar boylanan yaprak döken yavaş gelişen bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Larix decidua</span>

Larix decidua, Pinaceae familyasından bir ibreli ağaç türüdür.

<i>Larix kaempferi</i>

Larix kaempferi, Pinaceae familyasından bir ibreli ağaç türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan göknarı</span>

Tayvan göknarı, çamgiller familyasından bir göknar türüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.