İçeriğe atla

Largvisi Manastırı

Koordinatlar: 42°16′07″K 44°29′09″D / 42.26861°K 44.48583°D / 42.26861; 44.48583
Largvisi Manastırı
ლარგვისის მონასტერი
2010 yılında Largvisi Manastırı
Harita
Temel bilgiler
KonumLargvisi, Ahalgori Belediyesi, Gürcistan
Koordinatlar42°16′07″K 44°29′09″D / 42.26861°K 44.48583°D / 42.26861; 44.48583
İnançGürcü Ortodoks Kilisesi
Mimari
Mimari türYunan haçı planlı kilise
Tamamlanma1759

Largvisi Manastırı (Gürcüce: ლარგვისის მონასტერი) tartışmalı Güney Osetya bölgesine bağlı Ahalgori Belediyesi'nin Ksani nehri vadisindeki Largvisi köyünde konumlanmış bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. Manastır, 14. yüzyılın başlarından itibaren belgelenmiştir. Kubbeli bir Yunan haçı planı tasarımına sahip olan mevcut kilisenin tarihi 1759 yılına kadar uzanmaktadır. Ksani Dükleri ve Kartli Krallığı'nın önde gelen soylu ailelerinden biri olan Kvenipneveli hanedanının ailesel manastırıydı.

Tarihi

Ksani düklerinin yazdığı 15. yüzyıldan kalma Gürcü kronikleri, manastırın temelinin 6. yüzyılda yaşamış ailenin efsanevi atası olan Rostom'a dayandığını yazmaktadır. Rostom, iddia edilene göre Bizans imparatoru I. Justinianus'un çağdaşıydı. Manastır, Ksani Düklerinin manastıra bağış yapmaya başladığı 14. yüzyılın başlarından itibaren tarihsel olarak daha iyi belgelenmiştir. Manastır, 1400 yılında Timur'un Gürcistan'a yaptığı sefer sırasında yok edilmiştir. Sonrasında yeniden yapılan manastır, Grigol Bandaisdze tarafından fresklenmiştir. 1470 yılında, manastır, üzerinde çan kulesi bulunan bir savunma duvarı inşa eden Dük Şalva tarafından daha fazla yenilenmiştir.[1] Ksani Dükü Şanşe, daha fazla tahkimat ekleyerek kaleyi kendi kalesine dönüştürmüştür.[2][3] 1759'da kilise, Dük David ve annesi Ketevan tarafından Aziz Theodor Tiron Manastırı olarak yeniden inşa edilmiştir. Son inşa edilme, Largvisi'deki Theotokos resmine asomtavruli alfabesiyle Gürcüce yazılmıştır. Eski yapının yerini alan mevcut yapı, tamamen yeni bir mimari plana sahiptir.[1]

Mimarisi

Largvisi Manastırı, Ksani ve Çurta nehirlerinin birleştiği tepenin yamacında konumlanmıştır. Yunan haçı planlı kubbeli bir kilisedir. Ölçüleri 20 x 12 metredir. Genel plan doğu-batı ekseninde uzatılmıştır. Kilise tuğladan yapılmış ve nef içindkie dört taş sütunla süslenmiş taş bloklarla kaplıdır. Kubbe, çapraz biçimde birleşen yüksek koridorlara dayanır. Kilisenin batı ve güneyde olmak üzere iki girişi vardır.[1][4] Batı penceresinin yukarısında, taştan oyulmuş bir heykel vardır. Bu heykelde bir insanın sağ eli ve duvarcılık araçları görülmektedir. Manastırın bitişiğindeki savunma yapıları, yıkık duvarları ve yüksek kuleleri olan bir kalenin parçalarıdır.[1][5]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Gamkrelidze, Gela; Mindorashvili, Davit; Bragvadze, Zurab; Kvatsadze, Marine, (Ed.) (2013). "ლარგვისი [Largvisi]". ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი [Topoarchaeological Dictionary of Kartlis Tskhovreba (The History of Georgia)] (Gürcüce) (1.1url=http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/41521/1/KartlisCxovrebisTopoarqeologiuriLeksikoni.pdf bas.). Tiflis: Georgian National Museum. ss. 308-309. ISBN 978-9941-15-896-4. 29 Eylül 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi. 
  2. ^ Wakhoucht, Tsarévitch (1842). Brosset, Marie-Félicité (Ed.). ღეოღრაჶიული აღწერა საქართველოჲსა. Description géographique de la Géorgie [Geographic description of Georgia] (Gürcüce ve Fransızca). S.-Pétersbourg: A la typographie de l'Academie Impériale des Sciences. ss. 230-231. 14 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  3. ^ Brosset, Marie-Félicité (1850). Rapports sur un voyage archéologique dans la Géorgie et dans l'Arménie [Report of archaeological voyages in Georgia and Armenia] (Fransızca). St.-Petersbourg: Imprimerie de l'Académie Impériale des Sciences. ss. 75-76. 
  4. ^ Wilkinson, John (2014). From Synagogue to Church: The Traditional Design. Routledge. ss. 242-248. ISBN 1317832434. 
  5. ^ Muskhelishvili, David; Tumanishvili, Dimitri; Gagoshidze, Iulon; Apakidze, Joni; Licheli, Vakhtang (2008). Skinner, Peter (Ed.). The Cultural Heritage of Georgia — Abkhazeti, Shida Kartli (PDF). Tiflis: Georgian Arts and Culture Center. s. 19. 18 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şemokmedi Manastırı</span>

Şemokmedi manastırı Gürcistan'ın güneybatısında kalan bölge Guria'nın Şemokendi kasabasında konumlanmış bir Gürcü Ortodoks manastırdır. 15. yüzyılda kurulan Şemokmedi manastırı, piskoposun malikanesi ve Gurieli hanedanlığının mezarlığı olarak işlev görüyordu. Kilise hazinelerinin tutulması için güven bir yerdi ve yüzyıllar boyunca diğer Gürcü manastırlarından çok çeşitli nesneler buraya getirilip saklanmıştır. 19. yüzyıldaki soygundan kurtulan koleksiyonun bölümleri şu anda Gürcistan'daki müzelerde sergileniyor.

<span class="mw-page-title-main">Samşvilde</span> Gürcistanda müstahkem şehir, arkeolojik sit

Samşvilde, Güney Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesine bağlı Tetritskaro ilçesinde Samşvilde köyünde yer alan yıkık müstahkem şehir ve arkeolojik sittir. Kentteki kalıntılar çoğunlukla Orta Çağ yapılarından kalmadır. Hrami nehri vadisinin yanında konumlanan sit, 2.5 km uzunluğunda ve 400 m genişliğindedir. En tanınmış yapılardan bazıları, Samşvilde Sioni Kilisesi ve kayalık bir nehrin burnuna dikilmiş olan kaledir.

<span class="mw-page-title-main">İkorta Kilisesi</span>

İkorta Başmelek Kilisesi, ayrıca bilinen adıyla İkorta (იკორთა) Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki aynı isimli köyün sınırlarında bulunan, 12. yüzyıldan kalma bir Gürcü Ortodoks Kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tigva Manastırı</span>

Tigva Meryem'in ölümü Manastırı tartışmalı Güney Osetya bölgesindeki Prone nehri vadisinin Tigva köyünde yer alan bir Gürcü Ortodoks manastır kilisesidir. Manastır binası kubbeli Yunan haçı planı tasarımına sahiptir. Gürcüce bir yazıta göre, Kral IV. Davit'in kızı Tamar tarafından 1152 yılında yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lihni Kilisesi</span>

Lihni Meryem'in Ölümü Kilisesi, Abhazya/Gürcistan'ın Lihni köyünde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks Kilisesidir. 10. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilisedeki 14. yüzyıl freskleri, çağdaş Bizans sanatıdan etkilenmiştir. Ayrıca bir düzineden fazla Gürcüce ve Yunanca yazıtla süslenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zeda Vardzia</span> 11. yüzyıl Ortodoks kilisesi

Zeda Vardzia Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Aspindza Belediyesi'nde yer alan bir 11. yüzyıl Theotokos Gürcü Ortodoks kilisesidir. Kilise, Orta Çağ yontma kaya kompleksi Vardzia'nın 3 km kuzeybatısında yer almaktadır. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Martkopi Manastırı</span>

Martkopi İlah Manastırı Gürcistan'ın başkenti Tiflis'in 25 km doğusundaki Martkopi köyünde yer alan bir Gürcü Ortodoks manastırıdır. Manastırın tarihi, 6. yüzyıldaki stilit çalışmalarına dayanmaktadır ve On Üç Süryani Babadan biri olan Aziz Anton ile ilişkilidir. Manastırın mevcut yapılarının çoğu 17 ila 19. yüzyıllar arasında yapılmıştır. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eredvi Bazilikası</span>

Eredvi Yorgi Bazilikası, günümüzde tartışmalı bir bölge olan Güney Osetya'nın Şida Kartli bölgesindeki Eredvi köyünde bulunan bir 10. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Binadaki yazıtta yazdığına göre, kilise mimar Tevdore Taplaisdze tarafından yaptırılmıştır. Kilisenin temeli 906 yılında atılmıştır. Kilise, yeniden yapılanmalarına rağmen orijinal mimari özelliklerini büyük ölçüde korumuş üç nefli bir bazilikadır. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine yazılmıştır. Rus-Gürcü Savaşı'ndan sonra, Gürcülerin kiliseye erişimi kesilmiş ve hizmetler Güney Osetya yetkilileri tarafından kısıtlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zemo Nikozi İlah Kilisesi</span>

Zemo Nikozi İlah Kilisesi, ayrıca bilinen adıyla Ghvtaeba (ღვთაება), Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Gori Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks katedralidir. Ayrıca çan kulesi, piskoposluk sarayı ve savunma duvarını da içeren bir kompleksin parçasıdır. Kompleks, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lomisa Kilisesi</span>

Lomisa Kilisesi Doğu Gürcistan'da bulunan, Yorgi'ye adanmış bir Orta Çağ Hristiyan tapınağıdır. Yapı, 9 veya 10. yüzyılda inşa edilmiş basit bir taş salon kilisesidir. Deniz seviyesinden yaklaşık 2200 metre yükseklikteki bir dağ sırtında bulunan Lomisa, Mtiuleti yayla eyaletinin ve civardaki yerlerin başlıca tapınağıdır. Tapınakta her yıl paskalyadan sonraki 7. haftada bir festival düzenlenmektedir. Festivalde hayvanlar toplu olarak kesilerek kurban edilir. Tarihi ve kültürel önemi nedeniyle, kilise Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gudarehi Manastırı</span>

Gudarehi Manastırı Güney Gürcistan'daki bir 13. yüzyıl Gürcü Ortodoks manastırıdır. Kvemo Kartli bölgesine bağlı Tetritskaro belediyesindeki Gudarehi köyünün batısında konumlanmıştır. Manastır kompleksi, ana salon kilisesi, bağımsız çan kulesi, saray, hücreler, şapeller, ahırlar ve şarap mahzeni gibi çeşitli yapıların kalıntılarından oluşmaktadır. Kilise, Orta Çağ taş oymaları ve yazıtlarla süslenmiştir. Kompleks, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tiri Manastırı</span>

Tiri Manastırı, günümüzde tartışmalı Güney Osetya bölgesinde bulunan, Tshinvali'nin yanında konumlanmış bir 13. yüzyıl kilisesidir. Salon kilise planında Gürcü Ortodoks manastırı olarak inşa edilen kilise, Orta Çağ freskleri ve Gürcüce yazıtlar içermektedir. 2008 yılındaki Rus-Gürcü savaşından sonra, Gürcüler manastıra erişimini kaybetmiştir. 2015 yılında kilise binası, özgünlüğünü bozan ve fresklerine kısmen zarar veren bakım çalışmalarına maruz kalmıştır. Bu çalışmalar, Tshinvali'de tartışmaya ve Gürcistan'da protestolara yol açmıştır. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

Bieti Manastırı Güney Osetya/Gürcistan'ın tarihi Şida Kartli bölgesinde konumlanmış, yarı harabe bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. Salon kilisesi planında inşa edilmiş olan kilise, kısmen kayaya oyulmuştur. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir. Gürcistan'ın güneyindeki Samtshe-Cavaheti bölgesinde bulunan, Bieti adında başka bir Orta Çağ Gürcü kilisesi daha vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tsirkoli Meryem Ana Kilisesi</span>

Tsirkoli Meryem Ana Kilisesi, Ksani nehri vadisindeki Tsitkoli köyünün yanında konumlanmış bir 8-9. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Kubbesiz ve kubbeli kilise tasarımlarının özelliklerini birleştiren kilise, Orta Çağ Gürcü mimarisinin "geçiş dönemine" ait olarak sınıflandırılmaktadır. Kilisenin bulunduğu bölge, Ağustos 2008'deki yılındaki Rus-Gürcü Savaşı savaşında Rus ve Güney Oset birliklerinin kontrolü altına giren Ahalgori belediyesinin parçasıdır. Savaşla beraber, Gürcü din adamları ve kilise cemaati kiliseye erişimlerini kaybetmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

Pirğebuli Manastırı Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesindeki Hrami nehri vadisinde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. 12. yüzyılın sonlarına veya 13. yüzyılın başlarına tarihlenen manastır, farklı koruma durumlarındaki çeşitli yapılardan oluşmaktadır. Ana kilise, dışı zengin taş oymalarla süslenmiş büyük bir salon kilisesidir. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hirsa Manastırı</span>

Hirsa Aziz Stephen Manastırı Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki bir Gürcü Ortodoks manastırıdır. Manastırın temelinin, 6. yüzyılda yaşamış On Üç Süryani Babadan biri olan keşiş Stephen'a dayandığı düşünülmektedir. Kubbeli bir kilise olan mevcut yapı, 886 ve 1822 arasındaki bir dizi yeniden yapılanmanın sonucudur. Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Samşvilde Sioni Kilisesi</span>

Samşvilde Sioni Kilisesi,, Gürcistan'ın güneyinde Kvemo Kartli bölgesindeki Samşvilde tarihî koruma alanında bulunan bir harabe, Orta Çağ Ortodoks katedrali kalıntılarıdır. Apsisli sığınağı ve pastoforiumlu merkezi kubbesi olan kilise, 759 ve 777 yılları arasında inşa edilmiştir. Günümüzde harabe durumunda olan kiliseden geriye sadece doğu duvarının parçaları kalmıştır. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şoreti Manastırı</span> Gürcistanda bulunan bir manastır

Şoreti Manastırı Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Aspindza belediyesinde konumlanmış, taş vadide yer alan bir Orta Çağ Hristiyan manastırıdır. Birkaç yapıdan oluşan manastırdaki ana kilise, Aziz Yorgi'ye adanmıştır. Ana kilise, 6–7. ve 15. yüzyıllar arasında birkaç inşaat evresinde inşa edilmiştir. Kalıntılar içinde duran kilise, 2018 yılında tamamen yeniden inşa edilmiştir. Kilise, mozaik süslemeleri ve Orta Çağ yazıtları için dikkat çekicidir. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Marie-Félicité Brosset</span> Fransız tarihçi (1802-1880)

Marie-Félicité Brosset, Gürcü ve Ermeni araştırmalarında uzmanlaşmış Fransız oryantalisttir. Çalışmalarını çoğunlukla Rusya'da gerçekleştirmiştir.

Alda veya Alde, 11. yüzyıl Alan prensesi ve Gürcistan Kralı I. Giorgi'nin ikinci karısıydı. Çiftin, üvey kardeşi IV. Bagrat'ın hükümdarlığı sırasında Gürcistan'daki iç karışıklıklarda önemli rol oynayan Demetre adında bir oğlu vardı.