İçeriğe atla

Laocoön ve oğulları

Laocoön ve oğulları
Harita
Tür Mermer heykel
Boyutlar 2,08 cm × 1,63 cm (82 in × 64 in)
Konum Vatikan Müzeleri, Vatikan

Laocoön ve oğulları heykeli çok ünlü antik bir sanat eseridir. 1506 yılında yapılan kazılar sırasında Roma'da bulunmuş ve Vatikan'da halka açık bir şekilde sergilenmektedir. Şaheser kalitesindeki eserde gerçek hayat ölçülerinde bir grup insan temsil edilmiştir. Eserdeki kişiler Truvalı rahip Laocoön ve oğulları Antiphantes ve Thymbraeus'dur, deniz sürüngenlerinin saldırısına maruz kalmaktadırlar. Batı sanatında bu eserde resmedilen grup, insanoğlunun çektiği acıları çok iyi tarif etmesiyle öne çıkarılır. O dönemler imparator Titus'un sarayında yer alan eser Gaius Plinius Secundus tarafından Rodoslu üç heykeltıraşa atfedilir: Agesander, Athenodoros ve Polydorus. Ancak eserin yapıldığı dönem ve sanatçılar konusunda genel bir uzlaşı bulunmamaktadır. Toprak altından çıkan bir eser için neredeyse mükemmel bir konumda olsa da eserin bazı kısımları eksiktir. Eserin aslı Vatikan Müzeleri'nde görülebilir.

Eserin konusu

Truvalı rahip Laocoön'un hikâyesi Antik Yunan dönemindeki Truva Savaşı'ndan gelir. Genel kanının aksine bu hikâye Homer tarafından aktarılmaz. Sofokles tarafından yazılmış bir tragedyanın konusudur ancak asıl metin kayıptır. Diğer çağdaş Antik Yunan yazarlarına göre konu değişiklik göstermektedir. Romalı şair Publius Vergilius Maro, Aeneis eserinde olaydan bahseder. Buna göre Poseidon rahibi olan Laocoön ve oğulları aslında içinde düşman askerleri saklayan Truva Atının gerçek durumunu ifşa etmek üzereyken öldürülürler. Sofokles'e göre ise Apollo rahibi olan Laocoön evlenmemesi gerekirken evlendiği için çocukları öldürülür, kendisi de acı çekmesi için öldürülmez. Heykelde yılanlar kurbanlarını hem ısırmakta hem de sıkıştırmaktadır. Bazı anlatılarda en az bir oğlun kaçtığı söylenegelmiştir, heykel de bu olasılığa imkân tanır şekildedir.

Tarihçe

Eserin tarzının MÖ 200 civarında Antik Yunan kültüründeki Pergamon barok etkisinde olduğu düşünülmektedir. Heykel grubu 1506 yılı Şubat ayında Roma'daki Domus Aurea bölgesindeki kazılarda bulunmuş ve dönemin Papası II. Julius tarafından korumaya alınarak sergilenmek üzere işlemler yapılmıştır. 1798 yılında İtalya'nın Fransız Devrim Savaşları sırasında Fransa işgaline uğramasıyla beraber heykel Fransa'ya götürülür. Eser 1800 yılında Louvre'da açılan Napolyon Müzesinde sergilenir. Napolyon Savaşlarının Fransa'nın yenilgisiyle tamamlanmasıyla beraber yağmalanan eserler asıl vatanlarına gönderilmiş, bu eser de 1816 yılı Ocak ayında Roma'ya ulaşmıştır.

Restorasyon

Heykel bulunduğunda Laocoön'un sağ kolu yoktur, yılanın bazı kısımları ve çocuklarının birer eli kırılmıştır. 1510 yılında Papa'nın izniyle heykeltıraşlar arasında düzenlenen yarışmada kırık parçaların yerine getirilen öneriler ünlü heykeltıraş Raphael tarafından değerlendirilir. Michelangelo'nun öğrencisi Giovanni Antonio Montorsoli tarafından yapılan el günümüze kadar kalmıştır. 1725-27 arasında Agostino Cornacchini oğullardan birisinin elini düzeltir, 1816 yılında Antonio Canova Paris'ten gelen heykel grubunun bakımını yapar. 1980'li yıllarda heykel grubu ayrılarak yeni bulunan kol parçasının eklenmesiyle yeniden bir araya getirilir. Restore edilen eller bu dönemde çıkartılmıştır.

Etkisi

Barok dönem İtalya'sında heykelin büyük etkisi olmuştur. Eserin hacimli kütlesi ve tek parça mermerden yontulmuş olması başta Michelangelo olmak üzere dönemin sanatçılarını derinden etkilemiştir.[1]

Eserin heykel dışındaki sanat alanlarında da etkisi olmuştur. Graffiti olarak yeniden yorumlanan eser edebiyat alanında da yeniden ele alınmıştır. Charles Dickens'ın Bir Noel Şarkısı adlı eserinin sonlarında önde gelen karakter Ebenezer Scrooge kendisini "çoraplı bir Laocoön " olarak gördüğünü söyler.[2] Albert Uderzo'nun yarattığı Galyalı Asteriks'in Maceraları çizgi roman dizisinin Sezar'ın Tacı macerasının 16. sayfasında köle pazarındaki köle Laocoön başta olmak üzere çok sayıda ünlü heykeli canlandırır.[3]

Kaynakça

  1. ^ Özellikle sanatçının Ölmekte Olan Köle eserinde bu etkiler görülebilir
  2. ^ Hızla giyinmeye çalışırken girmiş olduğu duruma istinaden
  3. ^ Maceranın özeti içinde 1 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 21 Nisan 2016 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Heykel</span> taş, tunç, bakır, kil, alçı vb. maddelerden yontularak, kalıba dökülerek veya yoğrulup pişirilerek biçimlendirilen eser, yontu

Heykel ya da yontu, sanatsal bakış açısıyla meydana getirilmiş üç boyutlu formlara denir. Heykel temelde mekânın kapsanması, kavranması ve mekân ile ilişki kurulması ile ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Michelangelo</span> İtalyan sanatçı, mimar ve şair (1475–1564)

Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni, İtalyan rönesans dönemi ressam, heykeltıraş, mimar ve şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Neoklasisizm</span> Antik Yunan ve Antik Romanın "klasik" sanat ve kültüründen ilham alan sanat hareketleri

Neoklasisizm, Antik Yunan ve Antik Roma dönemine ait tarzların yeniden canlandırılmasıyla ortaya çıkan bir akımdır. Bu akımın en önemli özelliklerinden biri önceki dönemlerdeki Barok ve Rokoko sanatındaki aşırı süslemeciliğe duyulan tepkinin ortaya konulmasıdır.

Akhilleus

Akhilleus veya Aşil annesi tanrıça, babası ölümlü bir kral olan yarı tanrıdır. Peleus ile su tanrıçası olan Thetis'in oğludur. Tarihin en büyük savaşçısı olarak kabul edilir. Yunan mitolojisinin en önemli kahramanlarından biridir. Troya Savaşı'nda Akhaların (Grek) tarafında savaşmıştır. Troya'nın Akhalar tarafından kuşatılıp on yıl süren bir savaşla kazanılması sürecinde yaşananlar, Homeros'un İlyada isimli eserinde anlatılmaktadır. Homeros'un MÖ 720'lerde yazmış olduğu on altı bin dizelik İlyada eserinde Akhilleus başkahraman olarak yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Louvre Müzesi</span> Pariste arkeoloji ve sanat müzesi

Louvre Müzesi, dünyanın en büyük sanat müzesidir. Fransa'nın başkenti Paris'te, Louvre Sarayı'na kurulmuştur. Şehrin içinden geçen Sen Nehri'nin kıyısında yer alır. Tarih öncesi çağlardan, 21. yüzyıla kadar uzanan, oldukça geniş bir koleksiyon yelpazesi vardır. Yaklaşık 35.000 kadar tarihî sanat eseri, 72.735 metrekarelik bir alanda sergilenmektedir. 2017 yılında, 8,1 milyon ziyaretçi oranıyla dünyanın en çok ziyaret edilen sanat müzesi seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gian Lorenzo Bernini</span> İtalyan heykeltıraş, mimar ve ressam (1598-1680)

Gian Lorenzo Bernini, İtalyan heykeltıraş ve mimar. 17. yüzyıl Romasında, Barok tarzında çalışan bir heykeltıraştı.

<span class="mw-page-title-main">Laomedon</span> Truva Kralı

Laomedon (Λαομέδων), Yunan mitolojisinde Truva kralıdır. İlos'un oğlu, Priamos'un babasıdır. Laomedon İlyada'da yer almaz ama kentin geçmişinde dönek, korkak, ikiyüzlü bir kral olarak önemli bir yer tutar.

<span class="mw-page-title-main">Sofokles</span> Antik Atinalı trajik oyun yazarı

Sofokles, Antik Yunan'ın Eshilos ve Evripides ile beraber 3 büyük tragedya yazarlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Caravaggio</span> ışık-gölge kullanımıyla tanınan İtalyan ressam (1571-1610)

Michelangelo Merisi da Caravaggio, İtalyan ressamdır. Roma, Napoli, Malta ve Sicilya'da çalışmıştır. Barok sanat akımının ilk büyük sanatçısıdır. Güçlü ışık-gölge kullanımı ve resimsel düzenlemeyi dramatik bir açıdan ele alışıyla barok sanatının en özgün uygulayıcılarından biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Truva Savaşı</span> Yunan mitolojisinde efsanevi savaş

Truva Savaşı, Yunan mitolojisinde M.Ö. 12. veya 13. yüzyıl civarında meydana gelen efsanevi bir çatışmadır. Savaş, Truvalı Paris'in Helen'i Sparta kralı kocası Menelaos'tan almasının ardından Akalar (Yunanlar) tarafından Truva şehrine karşı yürütülmüştür. Savaş Yunan mitolojisindeki en önemli olaylardan biridir ve başta Homeros'un İlyada'sı olmak üzere Yunan edebiyatının birçok eserinde anlatılmaktadır. İlyada'nın özü on yıl süren Truva kuşatmasının onuncu yılında dört gün iki gecelik bir dönemi anlatır; Odisseia ise savaşın kahramanlarından biri olan Odisseia'un eve dönüş yolculuğunu anlatır. Savaşın diğer bölümleri, fragmanlar halinde günümüze ulaşan epik şiirler döngüsünde anlatılır. Savaştan bölümler, Yunan tragedyası ve Yunan edebiyatının diğer eserleri ile Virgil ve Ovid gibi Romalı şairler için malzeme sağladı.

<i>Troilus ve Cressida</i> William Shakespearein bir oyunu

Trolius ve Cressida, William Shakespeare'in tarihsel oyunlarından biridir. 1602 yılında yazıldığı varsayılmaktadır. Shakespeare, oyunun hikâyesini Geoffrey Chaucer'ın Troilus and Criseyde başlıklı şiiri de dahil olmak üzere birkaç farklı kaynaktan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunan sanatı</span>

Bugünkü Yunanistan topraklarına Yunanlar ayak basmadan önce, Girit, kültürel gelişimin öncülerindendi. Burada Neolitik'ten son Tunç Çağına kadar sürekli bir gelişim izlenilebilir. Minos kültürü; Girit'teki Bronz Çağ kültüründeki kral Minos'a bağlanarak adlandırılmaktadır. Bununla birlikte bir tür akraba olarak tanımlayabileceğimiz Yunan topraklarındaki kültür için "Hellas" terimi kullanılmıştır. Ayrıca "Kiklad" terimi de Kiklad'larda bulunan 3000 yıllık mermer heykelcikleri ve çömlekleri için kullanılmıştır. Bu adlandırmalar dönemi inceleyen arkeologlar tarafından verilmiştir. Kiklad yapıtları, Minos ve Hellas kültürü ile ilişkili değildir. Tam tersine bu yapılar yerel olarak sınırlanmış ve bugüne dek az tanınmış bir kültür çevresine bağlıdır. Erken Minos kültürünün en önemli kalıntıları Girit'in doğu bölümünde, özellikle Gurnia, Vasiliki, Palaikastro gibi küçük kentlerle komşu adalardan Pseira ve Mochios'da bulunmuştur. Akdeniz çevresiyle de karşılıklı ilişkiler kurduğu açıkça bellidir.

<i>Bacchus</i> (Michelangelo)

Bacchus, (1497) İtalyan Yüksek Rönesans heykeltıraş, ressam, mimar ve şairi Michelangelo'nun bir mermer heykelidir. Heykel, bir dereceye kadar doğal büyüklüğün üzerinde de olup Roma şarap tanrısı Bacchus' ü betimlemektedir. Heykel Michelangelo'nun Pietà' sı ile sanatçının kesin olmamakla birlikte Roma'daki ilk dönemindeki sadece iki heykelinden biridir.

Ölmekte Olan Köle, İtalyan Rönesans sanatçısı Michelangelo tarafından yapılan bir heykeldir. 1513 ve 1515 yılları arasında diğer bir figür olan Rebellious Slave ile Papa II. Julius' un anit-mezarı için yaratıldı. Eser mermer den yapılma olup 2,29 m yükseklikte ve Louvre Müzesi, Paris'te bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vatikan Müzeleri</span>

Vatikan Müzeleri, Vatikan'da bulunan dünyanın en büyük müzelerinden birisidir. Bu müze Roma Katolik Kilisesi tarafından Rönesans'ta inşa edilmiş olup, dünyanın önemli heykellerine ev sahipliği yapan önemli bir binadır. Toplamda, Sistine Şapeli ile birlikte toplam 54 galeri ("sala") bulunmaktadır. Ziyaretçiler Sistine Şapeli'ne 53 galeriyi gezdikten sonra verilen ek ücret ile girebilirler.

Leochares M.Ö 4. yüzyılda yaşamış Atinalı yunan heykeltıraştır.

Timeo Danaos et dona ferentes, Publius Vergilius Maro tarafından yazılmış olan Aeneis adlı eserde geçen Latince terimdir. Anlamı "Hediye getiren Yunanlara güvenme" olan terimin birebir çevirisi "Hediye getirdiklerinde bile Danaanlara (Yunanlara) güvenemiyorum" şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Hekabe (oyun)</span> Evripides trajedisi

Hekabe, Euripides tarafından MÖ 424'te yazılmış trajedidir. Truva Savaşı'ndan sonra, Yunanlar Truva'dan ayrılmadan önce gerçekleşir. Ana karakter, düşmüş Truva Şehri'nin kraliçesi Hekabe'dir. Hikâye kısaca, Hekabe'nin kızı Polyksena'nun Akhilleus'un mezarına kurban edilmesinden ve oğlu Polydoros'un öldürülmesinden intikamını nasıl aldığını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Neoptolemos</span>

Neoptolemos, Yunan Mitolojisinde savaşçı Akhilleus ve prenses Deidamia'nın oğludur ve Oneiros'un kardeşidir. Antik Epirus'un Molosslularının hanedanının efsanevi atasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Iliupersis</span>

Iliupersis, antik Yunan edebiyatının kayıp destanlarından biridir. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunanda daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan şiirlerden biriydi. Iliou persis'in hikâyesi kronolojik olarak Küçük İlyada'dan sonra gelir ve Iliou persis'ten sonra Nostoi ("Dönüşler") gelir. Iliou persis bazen antik yazarlar tarafından Miletli Arctinus'a atfedilmiştir. Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış iki kitaptan oluşuyordu.