İçeriğe atla

Landsat 1

Landsat 1 taslağı. Zamanın hava durumu uyduları için tasarlanan Landsat 1, Nimbus uydularına belirgin şekilde benziyordu.[1]
Görev türüDünya görüntüleme
COSPAR kimliği1972-058A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.06126[2]
Görev süresi5 yıl, 5 ay ve 14 gün
Uzay aracı özellikleri
ÜreticiHughes Aircraft Company
Fırlatma ağırlığı1.800 kilogram (4.000 lb)
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihiTemmuz 23, 1972 (Temmuz 23, 1972)
RoketDelta 900
Fırlatma yeriVandenberg SLC-2W
Görev sonu
Tasfiye türügörevden alındı
Devre dışı kalmaOcak 6, 1978 (Ocak 6, 1978)
Yörünge parametreleri
Referans sistemiYer merkezli
RejimGüneş eşzamanlı
Boylam902 kilometre (560 mi)
Konum917 kilometre (570 mi)
Yarı büyük eksen7.280 kilometre (4.520 mi)
Eğiklik99.1 degrees
 

Eskiden ERTS-A ve ERTS-1 olarak adlandırılan Landsat 1 (LS-1), ABD'nin Landsat programının ilk uydusuydu. Nimbus 4 meteoroloji uydu'sunun değiştirilmiş bir versiyonuydu ve 23 Temmuz 1972'de Kaliforniya'daki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü'nden Delta 900 roketiyle fırlatıldı.

Multispektral Tarayıcı taşıyan ilk uyduydu.

Yakın kutup yörüngesine yaklaşan uzay aracı, tarım ve ormancılık kaynakları, jeoloji ve mineral kaynakları, hidroloji ve su kaynakları, coğrafya, haritacılık, çevre kirliliği, oşinografi ve deniz kaynakları ve meteorolojik olaylar hakkında bilgi elde etmek için dengelenmiş, Dünya odaklı platform görevi yaptı.

Arka plan

Çok-ajanslı Dünya Kaynakları Uyduları Programı, 1966'da A.B.D. İçişleri Bakanlığınca başlatıldı. Programın amacı, uzaktan algılama teknikleriyle Dünya'dan veri toplamaktı. Ertesi yıl, Dünya Kaynakları Teknoloji Uydusu için fizibilite çalışması yapıldı. Bütçe Bürosu (BOB), uydunun yapımı için fon sağlamadı, ancak fizibilite çalışmalarının devam etmesi için 2 milyon dolar verdi.[3]

Uydu tasarımı

Geliştirme

İki Dünya gözlem uydusu için tanımlama çalışmaları 1967'de başladı. Uydular, Earth Resources Technology Satellite olarak adlandırıldı ve ayrı ayrı ERTS-A ve ERTS-B olarak biliniyordu. [4]

1970 yılında General Electric, ERTS-A'nın ana yüklenicisi olarak seçildi.[3] GE'nin Uzay Bölümü tarafından Valley Forge, Pensilvanya‘da üretildi.[5]

Operasyon

Uzay aracı 3 metre (9,8 ft) uzunluğunda ve 15 m (49 ft) çapındaydı. Her biri 4 m (13 ft) uzunluğunda, tek eksen artikülasyonlu iki güneş paneli dizisi, uzay aracının gücünü üretti. ERTS-A'nın kalkış ağırlığı 953 kilogram (2.101 lb) idi.[5]

Ana uzay aracı tahriki, üç hidrazin iticisiydi. Bir konum kontrol sistemi, uzay aracının yöneliminin üç eksende de artı veya eksi 0,7 derecede tutulmasını sağladı.[5]

Uzay aracı iletişimleri, uzay aracı idaresi, tutum ve sensör performans verileri için 154.2 ve 2106.4 MHz'de çalışan komut alt sistemi ve 2287.5 ve 137.86 MHz'de çalışan PCM dar bantlı telemetri alt sistemini içeriyordu. Üç kameralı RBV sisteminden gelen video verileri, hem gerçek zamanlı hem de teyp modlarında 2265,5 MHz'de iletilirken, MSS'den gelen bilgiler 2229,5 MHz'de 20 MHz radyo frekansı bant genişliği ile sınırlandırıldı.[2]

Uydu ayrıca, 30 dakikaya kadar tarayıcı veya kamera verilerini depolayabilen iki geniş bant video teyp kayıt cihazı (WBVTR) taşıyordu ve bu da uzay aracının sensörlerine neredeyse küresel kapsama kapasitesi sağlıyordu.[5]

Uydu ayrıca uzak, ayrı ayrı donatılmış yer istasyonlarından bilgi toplamak ve verileri merkezi toplama istasyonlarına iletmek için bir veri toplama sistemi (DCS) ile donatıldı. Uydunun yörüngesi nedeniyle minimum 12 saatte bir veri alınabilmekteydi. Uyduda hiçbir veri işleme veya sinyal çoğullama yapılmadı.[6] DCS'nin tasarımı, daha sonra sorgulama, kayıt ve konum sistemi (IRLS) olarak bilinen Nimbus-3 platformundan geldi.[7]

Sensörler

ERTS-A'nın birincil hedeflerine ulaşmak için iki sensörü vardı: geri dönüş ışını vidicon (RBV) ve multispektral tarayıcı (MSS).[1]

RBV, Radio Corporation of America (RCA) tarafından üretildi. RBV, Dünya'nın ışık ve yakın kızılötesi fotoğrafik görüntülerini elde etti. Fırlatma anında, RBV birincil sensör olarak kabul edildi.[1]

MSS, yine onu üreten Hughes Aircraft Company'de Virginia T. Norwood tarafından tasarlandı. Norwood'a "Landsat'ın Annesi" denir.[8] Sensör, deneysel bir sensör olarak kabul edildi ve bilim adamları Dünya'ya geri gönderilen verileri gözden geçirene kadar ikincil sensördü. Veriler incelendikten sonra, MSS birincil sensör olarak kabul edildi. MSS, Dünya'nın radyometrik görüntülerini elde eden dört kanallı bir tarayıcıydı.[1]

Görev

ERTS-A, fırlatma rampasında Delta 0900'de

Fırlatılış

ERTS-A, 23 Temmuz 1972'de Kaliforniya'daki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü'nden bir Delta 0900'de fırlatıldı.[5][9] Uzay aracı, 907 ile 915 km arasındaki yükseklikte, güneşle eşzamanlı bir yörüngeye yerleştirildi. Uzay aracı, her 103 dakikada bir Dünya'nın yörüngesinde dönen 99 derecelik bir eğimle yörüngeye yerleştirildi.[7] Yalnızca gezegeni incelemek ve gözlemlemek amacıyla fırlatılan ilk uyduydu.[1][10]

Yörüngeye ulaştıktan sonra adı ERTS-1 olarak değiştirildi. 14 Ocak 1975'te, ERTS-B'nin fırlatılmasından sekiz gün önce NASA, fırlatıldıktan sonra ERTS-1'in Landsat 1 olarak değiştirildiğini ve ERTS-B'nin Landsat 2 olacağını duyurdu.[4]

Operasyonlar

Landsat 1'in kayıt cihazları Ocak 1978'de arızalandı ve uydu hizmet dışı kaldı.[11]

Sonuçlar

ERTS-1 tarafından görüntülenen San Francisco Körfez Bölgesi

Fırlatılmasından 1974'e kadar Landsat 1, Dünya yüzeyinin %75'inden fazlasını kaplayan 100.000'den fazla görüntü gönderdi.[3] Bu görüntülerin çoğu multispektral tarayıcı ile çekilmiştir. 5 Ağustos 1972'de, yalnızca 1690 görüntü aldıktan sonra return beam vidicon'u arızalandı.[7]

1976'da Landsat 1, Kanada'nın doğu kıyısının 20 kilometre açığında küçük, ıssız bir ada keşfetti. Bu adaya uydudan sonra Landsat Adası adı verildi.[12]

MSS, uydunun ömrü boyunca 300.000'den fazla görüntü sağladı. NASA, Landsat 1'in Dünya'ya geri ilettiği verileri değerlendiren 300 araştırmacıyı yönetti.[1]

Landsat 1 görüntüleri, artık küresel bitki yeşilliğinin her yerdeki bir ölçüsü olan normalize edilmiş bitki örtüsü indeksi (NDVI) ile ilgili ilk çalışmada kullanıldı.[13]

Notlar

  1. ^ a b c d e f Irons, James R.; Taylor, Michael P.; Rocchio, Laura. "Landsat1". Landsat Science. NASA. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016. 
  2. ^ a b "Landsat 1". NASA Space Science Data Coordinated Archive. 14 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2017. 
  3. ^ a b c "Landsat Program Chronology". NASA. 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2017. 
  4. ^ a b Wells, Whiteley & Karegeannes 1976, s. 43.
  5. ^ a b c d e "Landsat 1 History". USGS. 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017. 
  6. ^ "Data Collection System". NASA Space Science Data Coordinated Archive. 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017. 
  7. ^ a b c "Landsat-1 to Landsat-3". eoPortal Directory. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2017. 
  8. ^ Pennisi, Elizabeth (10 Eylül 2021). "Meet the Landsat pioneer who fought to revolutionize Earth observation". Science. 373 (6561): 1292. doi:10.1126/science.acx9080. 
  9. ^ "Chronology of Thor-Delta Development and Operations". NASA. 18 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2019. 
  10. ^ "Landsat 1". USGS. 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2019. 
  11. ^ "Landsat 1-2-3". Astronautix. 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2017. 
  12. ^ "Landsat Island". NASA. 19 Nisan 2006. 20 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2012. 
  13. ^ Rouse, J.W, Haas, R.H., Scheel, J.A., and Deering, D.W. (1974) 'Monitoring Vegetation Systems in the Great Plains with ERTS.' Proceedings, 3rd Earth Resource Technology Satellite (ERTS) Symposium, vol. 1, p. 48-62. https://ntrs.nasa.gov/citations/19740022614 31 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

  • Wells, Helen T.; Whiteley, Susan H.; Karegeannes, Carrie (1976). Origins of NASA Names (PDF). NASA History Series. Washington, D.C.: NASA. SP-4402. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Europa (uydu)</span> Jüpiterin Uydusu

Europa, Jüpiter'in yörüngesinde bulunan dört Galilei uydusunun en küçüğüdür. Galileo Galilei tarafından keşfedilen dört büyük uydudan gezegene yakınlık açısından ikinci sırada bulunur, bu nedenle Jüpiter'in "II" numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. Jüpiter'in bilinen 80 uydusu arasında gezegene en yakın altıncı uydudur ve ayrıca Ay'dan biraz küçük olan 3.100 kilometrelik çapı ile Güneş Sistemi'ndeki altıncı en büyük uydudur. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından keşfedildi ve adını Girit Kralı Minos'un Fenikeli annesi ve Zeus'un sevgilisi olan Europa'dan aldı.

<span class="mw-page-title-main">Triton (uydu)</span>

Triton, Neptün gezegeninin en büyük doğal uydusudur. 10 Ekim 1846'da İngiliz gök bilimci William Lassell tarafından keşfedilen ilk Neptün uydusuydu. Güneş Sistemi'nde, gezegeninin tersi yönünde bir yörüngeye sahip tek büyük uydudur. Ters yön yörüngesi ve Plüton'a benzer kompozisyonu nedeniyle Kuiper kuşağından yakalanan bir cüce gezegen olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sputnik 1</span> Uzaya gönderilen ilk yapay uydu (1957)

Sputnik 1, Dünya'nın ilk yapay uydusu. Sputnik serisinden ilk uzay aracı. SSCB tarafından 4 Ekim 1957'de yörüngeye oturtuldu. Sputnik 1'in uzaya gönderilmesi soğuk savaş yıllarında gerçekleşti ve süper güçler arasında yeni bir rekabet olan Uzay Yarışı'nı başlattı.

<span class="mw-page-title-main">Haberleşme uydusu</span> telekomünikasyon için tasarlanmış yapay uydu

Haberleşme uyduları iletişim amacıyla uzayda konuşlu olan suni uydular. Günümüzde haberleşme uyduları Yersabit Yörünge, Molniya Yörünge ve Alçak Kutupsal Yörüngelerde konumludurlar.

<span class="mw-page-title-main">Meteoroloji uyduları</span>

Meteoroloji uyduları, Dünya'nın çevresindeki bulutların resimlerini çeken, sıcaklık ölçümleri yapan ve bu verileri Dünya'daki merkezlere gönderen uydulardır.

<span class="mw-page-title-main">Yapay uydu</span> bir astronomik cismin yörüngesine oturtulmuş insan yapımı nesne

Yapay uydular, insanoğlunun geliştirip Dünya'nın veya başka gezegenlerin yörüngesine yerleştirdiği uydulardır. Bu uydular genellikle yarı-bağımsız bilgisayar kontrollü sistemlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kerberos (uydu)</span> Plütonun uydusu ve dört uydudan biridir

Kerberos, en uzun ekseninde yaklaşık 19 kilometre boyunda olan Plüton'un küçük bir doğal uydusudur. Plüton'un keşfedilen dördüncü doğal uydusuydu ve varlığı 20 Temmuz 2011'de ilan edildi. Temmuz 2015'te New Horizons uzay aracı tarafından Plüton ve diğer dört uydusuyla birlikte görüntülendi. Kerberos'un New Horizons görevinde elde edilen ilk görüntüsü 22 Ekim 2015'te kamuoyuna açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">GeoEye</span>

GeoEye Inc., ABD merkezli ticari uydu görüntüleri şirketi.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uydu</span> bir gezegenin yörüngesinde dönen gök cismi

Doğal uydu, en yaygın kullanımıyla, bir gezegenin, cüce gezegenin veya küçük bir Güneş Sistemi cisminin yörüngesinde dönen astronomik bir cisimdir.

<span class="mw-page-title-main">Casus uydu</span> askerî ve/veya istihbarat donanım ve uygulamaları içeren bir yapay uydu türü

Casus uydu veya diğer adıyla keşif uydusu, yer gözlem uydusu veya iletişim uydusu gibi geliştirilmiş ve askerî ve/veya istihbarat donanım ve uygulamaları içeren bir yapay uydu türüdür. Esasen uzay teleskopları gibi fakat farklı bir görüntü mekanizmasıyla uzaya doğru değil yeryüzüne doğru görüş alanına sahiptir. İlk nesil casus uyduları uzay yarışı ile 60'ların teknolojisiyle geliştirilen, sadece fotoğraf çekebilen uydulardı. Fotografik film malzemesi yeryüzüne indirilerek keşif görüntüleri elde edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">DORIS (jeodezi)</span>

Doppler Orbitography and Radiopositioning Integrated by Satellite (DORIS) bir Fransız uydu yörüngelerinin konumlandırma için belirlenmesinde kullanılan sistem.

<span class="mw-page-title-main">Portia (uydu)</span>

Portia, Uranüs'ün iç uydusudur. 3 Ocak 1986'da Voyager 2 tarafından çekilen görüntülerden keşfedildi ve S/1986 U 1 geçici adı verildi. Uydu, adını William Shakespeare'in Venedik Taciri adlı oyununun kahramanı Portia'dan almıştır. Ayrıca Uranüs XII olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Çoban uydu</span>

Çoban uydu, gezegen halkası malzemesindeki bir boşluğu temizleyen veya parçacıkları içerdiği bir halka içinde tutan küçük bir doğal uydudur. Bu isim, çoban olarak halka parçacıklarının "sürüsünü" sınırlandırmalarının bir sonucudur.

<span class="mw-page-title-main">Landsat</span>

Landsat programı veya kısaca Landsat Amerika Birleşik Devletleri yapımı bir yer gözlem uydusu serisidir. NASA / USGS ortak programıdır. Landsat, Dünya'nın uydu görüntülerini elde etmek için devam eden en uzun süreli girişimdir.

<span class="mw-page-title-main">Uydu görüntüleri</span> Yapay bir uydudan alınan Dünya veya başka bir gök bilimsel cismin görüntüsü

Uydu görüntüleri, dünyada devletler ve işletmeler tarafından işletilen görüntüleme uyduları tarafından toplanan Dünya'nın görüntüleridir. Uydu görüntüleme şirketleri, Apple Haritalar ve Google Haritalar gibi işletmelere ve hükûmetlere lisans vererek görüntüleri satar.

Çokluspektral Tarayıcı (MSS), Landsat programı'nda tanıtılan Dünya'nın gözleyen sensörler‘inden biridir. İlk beş Landsat uydusu'nun her birine bir Çokluspektral Tarayıcı yerleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Yapay uydu ağı</span>

Yapay uydu ağı, bir sistem olarak birlikte çalışan yapay uydu grubudur. Tek bir uydunun aksine, bir uydu ağı kalıcı küresel veya küresele yakın kapsam sağlayabilir, böylece Dünya üzerinde herhangi bir zamanda her yerde en az bir uydu görünür. Uydular genelde tamamlayıcı yörünge düzlem gruplarına yerleştirilir ve küresel dağıtılmış yer istasyonuna bağlanır. Ayrıca uydular arası iletişim de kullanabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Alt uydu</span>

Alt uydu, diğer bir deyişle uydu uydusu, bir gezegenin veya cismin uydusunun etrafında dönen başka bir uydudur.

S/2011 J 3, Scott S. Sheppard tarafından 27 Eylül 2011'de Şili'deki Las Campanas Gözlemevi'nde 6,5 metrelik Magellan-Baade Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük bir dış doğal uydusudur. Uydu, yeterli bir süre boyunca gözlem verileri toplandıktan sonra, 20 Aralık 2022 tarihinde Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından duyurulmuştur.

Verner Edward Suomi Fin-Amerikalı bir eğitimci, mucit ve bilim adamıydı. Meteoroloji uydularının babası olarak kabul edilir. Uzun yıllar boyunca GOES hava durumu uydularında ve televizyondaki hava durumu programlarında görülen bulut görüntülerinin zaman dizilerini üreten araç olan Döndürmeli Tarama Radyometresini icat etti. 2011 yılında fırlatılan Suomi NPP kutup yörüngeli uydusuna onun ismi verilerek onurlandırıldı.