İçeriğe atla

Lamponeia

Lamponeia (Antik Yunanca: Λαμπώνεια), Lamponia (Λαμπωνία), Lamponium veya Lamponion (Λαμπώνιον), Anadolu'nun Biga bölgesinin güney kıyısında bulunan bir Aiol kentidir. Arkeolojik kalıntıları, Türkiye'nin Çanakkale iline bağlı Ayvacık ilçesindeki Kozlu köyünün kuzeyinde yer almaktadır.[1] Bölge ilk olarak 1849 yılında Platon de Tchiatcheff tarafından ziyaret edilmiş ve daha sonra 1882 yılında yakınındaki Assos'un da kazısını yapan Joseph Thacher Clarke ve 1896 yılında Walther Judeich tarafından Lamponeia kenti olarak tanımlanıp araştırılmıştır.[2]

Tarih

Lamponeia, 565 metre yükseklikte, güneybatı-kuzeydoğu yönünde uzanan ve kuzeydeki dar bir vadinin paralelinde, 3 km uzunluğunda bir dağın uzun sırtında yer almaktadır. Bu vadi, Assos'u orta Karamenderes vadisindeki şehirlere bağlamaktaydı.[3] Güneyde ise Troad'ın güney kıyısındaki deniz trafiğini kontrol edebilecek bir konuma sahiptir. Yerleşim yeri, 800 metre uzunluğunda olup MÖ 6. yüzyıla tarihlenen kaba yonu taş ve kayalardan oluşan 7 metre kalınlığındaki bir sur duvarı ile çevrelenmektedir.[4] Assos'a batıdan gelip giden trafiği kontrol eden stratejik konumunun, Lamponeia'nın MÖ 512'de Pers komutanı Otanis tarafından ele geçirilme nedenini açıklayabileceği düşünülmektedir.[5]

Strabon, MÖ 5. yüzyılın ortalarında yaşamış olan tarihçi Lesboslu Hellanikus'a dayanarak, Lamponeia'nın kökeninin Aiol bir Yunan yerleşimi olduğunu ve Assos'un ikincil bir kuruluşu olarak kabul edildiğini belirtir.[6] MÖ 5. yüzyılda kent, Delos Birliği'nin bir üyesiydi ve Hellespont bölgesinin bir parçası olarak Atina'ya (MÖ 430/29'da bir defaya mahsus 1.400 drahmi olmak üzere) genellikle 1.000 drahmi miktarında cüzi bir haraç ödemekteydi.[7] MÖ 5. yüzyılın sonları ve 4. yüzyılın başlarında kent bronz sikkeler basmış, ancak daha sonra Lamponeia'ya tarihi kayıtlarda rastlanmamaktadır.[7] Şehrin, kısa bir süre sonra Assos'a dahil edilmiş ve Kozlu köyünün kuzeyindeki alanın terk edilmiş olması muhtemeldir.[8] Geç Roma ve orta Bizans dönemine ait buluntular, bu dönemde korsanlar ve haydutlara karşı bir savunma önlemi olarak alanın yeniden iskan edildiğini düşündürmektedir.[8]

Kaynakça

  1. ^ Cook (1973) 261-3.
  2. ^ Cook (1973) 261-2.
  3. ^ Cook (1973) 261.
  4. ^ Cook (1973) 262.
  5. ^ Herodotus 5.26.
  6. ^ FGrHist 4 F 160, Cook (1973) 263-4.
  7. ^ a b Mitchell (2004).
  8. ^ a b Cook (1973) 263.

Bibliyografya

  • J.M Cook, The Troad: Arkeolojik ve Topografik Bir Çalışma (Oxford, 1973) 261–4.
  • S. Mitchell, 'Lamponeia', MH Hansen ve TH Nielsen (eds), An Inventory of Archaic and Classical Poleis (Oxford, 2004) no. 783.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Troya</span> Anadolunun kuzeybatısında Homeros döneminden kalma antik kent

Truva, Kaz Dağı (İda) eteklerinde tarihî bir kenttir. Çanakkale il sınırları içinde, günümüzde Hisarlık olarak adlandırılan arkeolojik bölgede yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Seddi</span> Ayrı Çin krallıklarının inşa ettiği dünyanın en uzun savunma duvarı

Çin Seddi, Çin'in kuzeybatısı boyunca uzanan, dünyanın en uzun savunma duvarıdır. Kalıntıları Po Hay Körfezi'nde deniz kıyısında başlar. Pekin'in kuzeyinden geçerek batıya yönelir ve Huang-Ho Nehri'ni ikiye bölerek güneybatıya uzanır. Gobi Çölü'nün güneyinden batıya yönelerek devam eder.

Pidasa, Muğla'nın Bodrum ilçesinde bulunan Roma dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Knidos</span> Muğlanın Datça ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşim

Knidos, Muğla'nın Datça ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Fokaia</span>

Fokaia, İzmir'in Foça ilçesinin Antik Çağ'da ve Bizans Dönemi'ndeki adı. On iki İon kentinden biridir. Önceleri kentin kuruluşu MÖ 11. yüzyıl Aiol'ler tarafından gerçekleştiği, MÖ 9. yüzyılda ise kentin İon tarafına geçtiği düşünülüyordu. Fakat yapılan son araştırmalar kentin kuruluş tarihini MÖ 2000'e kadar geri götürüyor.

<span class="mw-page-title-main">Priene</span>

Priene, Aydın Söke'de Selçuk-Efes'e yaklaşık 100 km uzaklıkta kurulmuş bir İyon şehridir. Şehir Menderes nehrinin 10 km kuzeyindedir. Şehir kurulduğunda deniz kıyısındaydı. Menderesin alüvyonu nedeniyle şehir şimdi kilometrelerce kara içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Nusaybin</span> Mardinin ilçesi

Nusaybin, Mardin iline bağlı Suriye sınırında Kamışlı'ya komşu ovada kurulmuş bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Aiolis</span> Batı Anadolunun kabaca kuzey bölgesinin antik adı

Aiolis, Batı Anadolu'nun kabaca kuzey bölgesinin antik adı.

<span class="mw-page-title-main">Aigai</span>

Aigai, Manisa ilinin Yunusemre ilçesinde Köseler Köyü'nün 2 km güneyindeki Yunt Dağlarının tepelerinden birisi olan Gün Dağı'nın zirvesinde kurulmuş olan, kısmen ayaktaki harabelerden ibaret bir antik kenttir. Nemrut Kale adıyla da bilinir. Tüm Aiolis bölgesinin en sağlam kalmış kentidir. Denizden 365 metre yüksekliktedir ve çevresi, yüksekliği 1500 metreyi bulan surlarla çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">İyonya</span> Anadoluda bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağda verilen ad

İyonya, Anadolu'da bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağ'da verilen addır. Dor istilası sonucu Yunanistan'dan kaçan Akalar tarafından Ayvalık, Efes, Foça, İzmir, Kuşadası, Milet ve Milas çevresinde kurulmuşlardır. Dünyanın yedi harikası arasında gösterilen Efes Artemis Tapınağı İyonyalılar döneminde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Biga Yarımadası</span> Türkiye de yarımada

Biga Yarımadası, antik ismiyle Troas ya da Troad, Çanakkale Boğazı'nın ikiye böldüğü Anadolu ve Rumeli bağlantısının doğu kısmıdır. Boğazın kuzeyinde Gelibolu Yarımadası, güneyinde ise Biga Yarımadası yer alır. Bugün Çanakkale ilinin topraklarının bütünü Biga Yarımadası'nı oluşturur. Bölge adını Cumhuriyet Dönemi'nde önce bölge merkezi olan fakat günümüzde Çanakkale'nin ilçesi olan Biga'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Smirni</span> İzmirde bulunan antik şehir

Smirni, İzmir sınırları içinde iki farklı konumda yer alan tarihî kentler. Körfezin kuzeydoğusunda yer alan ve yüzölçümü yaklaşık yüz dönüm olan bir adacık üzerinde kurulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Misya</span>

Misya, Antik Çağ'da Anadolu'nun kuzeybatısında yer alan ve günümüzde yaklaşık olarak Bandırma, Erdek, Balıkesir, ilinin tümünü, Manisa, İzmir, Kütahya, Bursa, Çanakkale illerinin bir kısmını kapsayan bölge ve çevrenin adıdır. Herodot’tan 400 yıl sonra Amasya doğumlu coğrafyacı Strabon yazdığı Coğrafya isimli kitabında Uludağ, Olympos ve Mysia Olympos’u olarak geçer. Strabon, Mysia isminin aslının Lidya'lılarda gürgen ağacı anlamına gelmekte olduğunu belirtir. Ünlü coğrafyacı, Prusia (Bursa) kentinin Mysia Olympos’u (Uludağ) eteklerinde kurulduğunu, Frigyalılar ve Misyalılar sınır komşusu olduğunu belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Ainos</span>

Ainos, Marmara Bölgesi'nde günümüz Enez ilçesi yakınlarındaki bir Antik Yunan kentidir. Yerleşim Saros Körfezi'nin batısında, Meriç nehri ağzının güneyindedir. Orta Miyosen'de oluşmuş bir yarımada kıyısında kurulmuş olan kent bugün kıyıdan 3,5 km içeride kalmıştır. İki limanı olan kentin bu limanları, Meriç'in yığdığı alüvyonlarla, günümüzde Dalyan ve Taşaltı gölleri olarak bilinen iki göl haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Laodikya</span> Türkiyede bir antik kent

Laodikeia, veya Lykos'un kıyısındaki Laodikeia, Lycus nehri kenarında (Çürüksu) kurulmuş bir antik kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Gryneion</span>

Gryneion, Gryneia, Türkiye'nin İzmir ilinin Aliağa ilçesi sınırları içinde bulunan Yenişakran beldesi yakınlarındaki bir antik kenttir. Çandarlı Körfezi kenarındadır. 12 büyük Aiol kentinden biri sayılır. Kentin, denize bir dil gibi uzanan yarımadası üzerinde tanrı Apollon'un tapınağı vardı. Gryneion önemli bir kehanet merkeziydi.

<span class="mw-page-title-main">Labranda</span>

Labranda - Labraunda - Lambraunda - Labraynda,, Muğla'nın Milas ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kyme</span> İzmir, Aliağa yakınlarında bulunan bir antik kent

Kyme,, Antik Çağ'da Aiolis denilen bölgedeki Aiol kentlerinden biridir. Günümüzde Türkiye'nin İzmir ili Aliağa ilçesi yakınlarında yer almakta olup kıyısında bulunduğu küçük körfez, Nemrut Körfezi olarak adlandırılmaktadır. Ünlü antik çağ coğrafyacısı Strabon yerleşimi; Larissa (Aiolis)'dan 70 stadia, Myrina (Mysia)'dan 40 stadia uzaklıkta tarif etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Meydancık Kalesi</span>

Meydancık Kalesi, Mersin'in Gülnar ilçesinde yer alan kale yerleşimi kalıntıları. Kalenin orijinal adı Hititçe olan Kiršu'dur. Osmanlı döneminde ise Beydili Kale olarak adlandırılmakta idi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.